مجله علمي انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي (فصلنامه)

کارکردِ برخی از تکنیک‌های فراداستان در ساختِ معماریِ رئالیسم جادویی (خوانشی در رمان «رآلف رزق الله فی المرآة» از ربیع جابر)

حسین کیانی؛ داود نجاتی

دوره 16، شماره 54 ، خرداد 1399، ، صفحه 71-92

چکیده

رمان‌های پسامدرن، به دنبال شکل‌های جدیدی هستند که یک تفسیر خاص را بر نمی‌تابند؛ بلکه افق‌های نوینی در برابر دیدگان دریافت‌کننده (خواننده) می‌گشایند. رئالیسم جادویی یکی از گونه‌های رمان پست‌مدرن است که به دنیای مجازی، غیرمعمول و معجزه‌آسایی اشاره می‌کند که با واقعیّت تعامل دارد، امّا واقعیّت محض نیست و در عین حال، معادلات دریافت‌کننده ... بیشتر رمان‌های پسامدرن، به دنبال شکل‌های جدیدی هستند که یک تفسیر خاص را بر نمی‌تابند؛ بلکه افق‌های نوینی در برابر دیدگان دریافت‌کننده (خواننده) می‌گشایند. رئالیسم جادویی یکی از گونه‌های رمان پست‌مدرن است که به دنیای مجازی، غیرمعمول و معجزه‌آسایی اشاره می‌کند که با واقعیّت تعامل دارد، امّا واقعیّت محض نیست و در عین حال، معادلات دریافت‌کننده را در دنیای واقعی نیز بر هم می‌زند. از آنجایی که پیوند میان رمانِ رئالیسم جادویی با زندگی روزمره و مسائل اجتماعی و سیاسی آن، باعث تنوّع این سبک از داستان‌ها در شیوه‌های پرداختِ داستانی می‌شود، در این نوع از رمان‌ها، با شیوه‌های گوناگونی از داستان‌پردازی مواجه می‌شویم. فراداستان، به عنوان یک سبک رمان نویسی که تفسیرهایی دربارۀ هویّت داستان‌سرایی خود به دست می‌دهد، یکی از تکنیک‌های پست مدرنی است که نویسندگان رئالیسم جادویی در برخی از داستان‌هایشان به کار می‌گیرند. این پژوهش با روش توصیفی– تحلیلی در نقد موادّ پژوهشی خود، میزان سهمِ فراداستان را در ساختِ معماری رمان‌های رئالیسم جادویی، از خلالِ نقدِ رمان رآلف رزق الله از ربیع جابر، بررسی می‌کند. نتایج پژوهش حاکی از این است که فراداستان از طریق ورودهای آگاهانه به متن، ویژگی منحصر به فردی را برای رمان «رآلف رزق الله» فراهم آورده‌است. نویسنده تکنیک‌های چهارگانۀ فراداستانی خود را به کار می‌گیرد که همان بازی‌های زبانی جهتِ افشایِ تصنّعی بودن متن، ورود نویسنده به داستان، مخاطب قرار دادن مستقیم خواننده و شگردهای بینامتنی است تا از طریق در هم شکستن پدیدۀ ادغامِ خواننده با داستان و تضعیفِ اصلِ آن، کوله‌باری از تأویل و تفسیرها را به مخاطب خود عرضه دارد.

مجله علمي انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي (فصلنامه)

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 19 (1402)

دوره 18 (1401)

دوره 17 (1400)

دوره 16 (1399)

دوره 15 (1398)

دوره 14 (1397)

دوره 13 (1396)

دوره 12 (1395)

دوره 11 (1394)

دوره 10 (1393)

دوره 9 (1392)

دوره 8 (1390-1391)

دوره 7 (1390)

دوره 6 (1389)

دوره 5 (1388)

دوره 4 (1387)

دوره 3 (1386)

دوره 2 (1385)

دوره 1 (1384)

نویسنده = داود نجاتی

کارکردِ برخی از تکنیک‌های فراداستان در ساختِ معماریِ رئالیسم جادویی (خوانشی در رمان «رآلف رزق الله فی المرآة» از ربیع جابر)

چکیده