مرتضي براري رئيسي؛ ابوالحسن امين مقدسي؛ شهريار نيازي؛ سعد الله همايوني
المستخلص
دغدغه‌ی اشغالگری در جهان اسلام، به ویژه فلسطین، یکی از موضوعات مهمی است که گفتمان‌های بسیاری برای حل آن شکل گرفته است. تا جایی که این موضوع در سینمای فلسطین که خود جلوه‌ای از هنر و ادبیات مقاومت است، نمود پیدا کرده است. مسألة اصلی که این پژوهش به دنبال واکاوی ابعاد آن است، چگونگی بازتاب مسائل سیاسی و اجتماعی در فیلم فلسطینی «عمر» ...
أكثر
دغدغه‌ی اشغالگری در جهان اسلام، به ویژه فلسطین، یکی از موضوعات مهمی است که گفتمان‌های بسیاری برای حل آن شکل گرفته است. تا جایی که این موضوع در سینمای فلسطین که خود جلوه‌ای از هنر و ادبیات مقاومت است، نمود پیدا کرده است. مسألة اصلی که این پژوهش به دنبال واکاوی ابعاد آن است، چگونگی بازتاب مسائل سیاسی و اجتماعی در فیلم فلسطینی «عمر» به کارگردانی هانی ابوأسعد و نیز کشف دلالت‌های گفتمان حاکم بر فیلم است. این موضوع بسیار مهم است؛ زیرا با کشف گفتمان‌های حاکم بر جوامع از طریق متون هنری، از زاویه‌ای متفاوت به مسئله‌ی فلسطین می‌نگرد و نگاهی نو در خواننده ایجاد می‌کند. در همین راستا، این مقاله با تکیه بر روش تحلیل گفتمان انتقادی لاکلائو و موفه، به بررسی گفتمان‌های درگیر در فیلم «عمر»، از منظر نشانه‌شناسی می‌پردازد. از جمله مهم‌ترین یافته‌های پژوهش در فیلم «عمر» سه گفتمان اصلی: مقاومت، اشغال و خیانت است. هر یک از شخصیت‌های این فیلم، به نوعی نمایندة یکی از این سه گفتمان بوده که در عاملیت سوژگی خود، هویت طبقاتی خاصشان را بیان می‌کنند. در پایان، گفتمان مقاومت با نگاهی انتقادی نسبت به وضعیت موجود با کاربست دال‌های خالی وضعیت آرمانی را بازنمایی می‌کند و با اسطوره‌سازی و ساختارشکنی، چرخه معیوب اشغالگری و خیانت را متوقف می‌کند و عرصه سیاسی را به نفع خویش تغییر می‌دهد.
شهريار نيازي؛ معصومة تقي‌زادة؛ هانیة درستکار
المجلد 18، العدد 63 ، سبتمبر 2022
المستخلص
یکی از مهم‌ترین مفاهیم مطرح شده در نظریة فرمالیست‌های روس، آشناییزدایی است که هدف آن، بررسی جنبه‌هایی از زبان است که منجر به آفرینش ادبی می‌شود. تمام فنونی که شاعر برای بیگانه ساختن جهان اطراف در چشم مخاطب به کار می‌گیرد، در گسترة آشناییزدایی قرار دارد. ابن فارض، شاعر مشهور وادی عشق الهی در تاریخ شعر صوفی از شعرایی است ...
أكثر
یکی از مهم‌ترین مفاهیم مطرح شده در نظریة فرمالیست‌های روس، آشناییزدایی است که هدف آن، بررسی جنبه‌هایی از زبان است که منجر به آفرینش ادبی می‌شود. تمام فنونی که شاعر برای بیگانه ساختن جهان اطراف در چشم مخاطب به کار می‌گیرد، در گسترة آشناییزدایی قرار دارد. ابن فارض، شاعر مشهور وادی عشق الهی در تاریخ شعر صوفی از شعرایی است که شهرت گسترده‌ای در جهان عرب داشته زیرا اشعار او تمام ویژگی‌های فنی شعر صوفی را داراست: شعری که آکنده از نفحات قرآنی و نظرات فلسقی است و دیدگاه‌های نوینی راجع به هستی و انسان دارد. زبان صوفیانة ابن فارض با همة فراز و فرودهایش در سطوح زبانی با آفرینش ترکیب‌های نوین در سطح مفهوم، نظر خواننده را جلب کرده و غبار عادت را از مفاهیم عادی صوفیانه برمی‌چیند و وی را با نوترکیب‌هایی آشنا می‌سازد که از تکنیک آٍشنایی‌زدایی بهره‌مندند. وی با ترکیب دو اصطلاح که هرکدام مفهوم جداگانه‌ای دارند، دست به آفرینش نوترکیب‌هایی می‌زند که مفاهیم نوین یا مفاهیمی را که خارج از آنچه در عرف صوفیان متداول است دارا می‌باشند. در این مقاله تلاش شده است با تکیه بر دیدگاه‌های فرمالیست‌ها در زمینة آشناییزدایی و هنجار گریزی، نوترکیبهای عرفانی ابن فارض را بررسی کنیم. بررسی‌های به عمل آمده در این مقاله نشان می‌دهد که ابن فارض با آفرینش چنین نوترکیب‌هایی قصد ایجاد مفاهیمی نوین را داشته است که از حالات عرفانی وی برآمده است.
