وحيد سبزيان پور؛ پيمان صالحي
المجلد 8، العدد 23 ، أغسطس 1433، ، الصفحة 175-204
المستخلص
چکيده در کاخِ شکوهمند «شاهنامه»، دادگري، صدرنشين، و ستمستيزي از ستونهاي اين کاخ باشکوه است. شباهت حيرت آور عدالتخواهي ايرانيان در شاهنامه و منابع عربي، نشان از سرچشمههاي فرهنگي و فکري مشترکي دارد که اين دو منبع کاملاً متفاوت از آن سيراب شدهاند. فردوسي، شاهنامه را با انگيزهي ايراندوستي، در قالب سبک ادبي حماسه ...
أكثر
چکيده در کاخِ شکوهمند «شاهنامه»، دادگري، صدرنشين، و ستمستيزي از ستونهاي اين کاخ باشکوه است. شباهت حيرت آور عدالتخواهي ايرانيان در شاهنامه و منابع عربي، نشان از سرچشمههاي فرهنگي و فکري مشترکي دارد که اين دو منبع کاملاً متفاوت از آن سيراب شدهاند. فردوسي، شاهنامه را با انگيزهي ايراندوستي، در قالب سبک ادبي حماسه و به زبان فارسي سروده است؛ حال آنکه منابع عربي با انگيزههاي ديني، تاريخي، اخلاقي و ادبي نوشته شده و موضوعات ايراني به شکل اشاره و جملههاي معترضه در لايههاي پنهان اين متون ديده ميشود. تفاوت فاحش بين شاهنامه و متون عربي از يک سو و شباهت بسيار نزديک موضوع عدالت ايرانيان در هر دو منبع، نشان از زاويهي جديدي در شناخت واقعي شاهنامه دارد؛ زيرا منابع عربي به منزلهي «سر دلبران در حديث ديگران»، علاوه بر تبيين موضوع عدالتخواهي در ايران باستان، بيانکننده ميزان انصاف، امانتداري و واقعنگري فردوسي در ارائهي مباني و اصول فکري و فرهنگي ايرانيان و برائت وي از شايبهي گزافهگويي و تعصب ايراني است