مرتضی براری رئیسی؛ ابوالحسن امين مقدسي؛ شهريار نيازي؛ سعد الله همايوني
چکیده
يعتبر قلق الاحتلال في العالم الإسلامي، ولا سيّما فلسطين، من القضايا المهمة التي تشكلت العديد من الخطابات من أجل حلها؛ إلی حيث انعكس ذلك في السينما الفلسطينية التي تعتبر مظهرًا من مظاهر فن وأدب المقاومة. إنّ مشكلة هذا البحث الرئيسة والتي يسعى الباحثون الى دراستها والغور في أبعادها هي كيفية انعكاس القضايا السياسية والاجتماعية وفقًا ...
بیشتر
يعتبر قلق الاحتلال في العالم الإسلامي، ولا سيّما فلسطين، من القضايا المهمة التي تشكلت العديد من الخطابات من أجل حلها؛ إلی حيث انعكس ذلك في السينما الفلسطينية التي تعتبر مظهرًا من مظاهر فن وأدب المقاومة. إنّ مشكلة هذا البحث الرئيسة والتي يسعى الباحثون الى دراستها والغور في أبعادها هي كيفية انعكاس القضايا السياسية والاجتماعية وفقًا لما جری في فيلم "عمر" الفلسطيني للمخرج هاني أبو أسعد، وكذلك الكشف عن دلالات خطابه باﻟﺒﺤﺚ واﻟﺘﻨﻘﻴﺐ. هذا الموضوع، مهم للغاية؛ إذ إنّه ينزاح عن الخطابات التي تحكم المجتمعات عبر النصوص الفنية، والتي تنظر إلى القضية الفلسطينية من زاوية مختلفة وتخلق منظورًا جديدًا لدى القارئ. في هذا الصدد، فإن المقال هذا، يفحص الخطابات التي ينطوي عليها فيلم عمر من وجهة نظر السيميائية، معتمدًا علی منهج تحليل الخطاب النقدي للاكلا وموف. ومن أهم ما توصلت إليه نتائج البحث، أن هناك ثلاثة خطابات رئيسية في فيلم "عمر" الفلسطيني وهي: المقاومة والاحتلال والخيانة؛ حيث تمثل كل شخصية من شخصيات هذا الفيلم، أحد هذه الخطابات الثلاثة بطريقة ما، وتعبر عن هويتها الطبقية. في النهاية، يمثل خطاب المقاومة الوضع المثالي مع نظرة نقدية للوضع القائم باستخدام الدلالات الفارغة؛ حيث يوقف دورة الاحتلال والخيانة المعيبة عبر خلق الأساطير والتفكيكية، ويغير الساحة السياسية لصالحه.
سعید تاجیک؛ شمسی واقف زاده
دوره 15، شماره 53 ، اسفند 1398، ، صفحه 103-122
چکیده
فی تحلیل الخطاب الروائی لجیرار جینیت یرکّز الناقد علی الروایة وکیفیة أداء خطابها معاً، وتتمّ دراسة الروایة باعتبارها تعاملاً بین الروایة والخطاب. یتضمّن الخطاب فی هذا الإتجاه ثلاثة أبعاد: أ) الزمن أی علاقة زمن الروایة بزمن الخطاب والذی ینقسم بدوره إلی ثلاثة مجموعاتٍ هی النظم والتناسق، وإستمرار الروایة، والتکرار ب) الحالة والصورة ...
بیشتر
فی تحلیل الخطاب الروائی لجیرار جینیت یرکّز الناقد علی الروایة وکیفیة أداء خطابها معاً، وتتمّ دراسة الروایة باعتبارها تعاملاً بین الروایة والخطاب. یتضمّن الخطاب فی هذا الإتجاه ثلاثة أبعاد: أ) الزمن أی علاقة زمن الروایة بزمن الخطاب والذی ینقسم بدوره إلی ثلاثة مجموعاتٍ هی النظم والتناسق، وإستمرار الروایة، والتکرار ب) الحالة والصورة أی درجات وأشکال تقدیم الروایة ج) الصوت واللحن أی الاأسلوب الذی تصبح فیه عملیة القصّ جزءاً من الروایة. فهذه المقالة ومن خلال المنهج الوصفی التحلیلی، فضلاً عن تعریف نظریة جینیت، تدرس تطبیق هذا الإتجاه النقدی علی روایة "رجال فی الشمس" لغسان کنفانی، وعناصر الزمان ومحاور الروایة وأنواع الإتجاهات فیها لکی یتبین من خلال ذلک موهبة الروائی فی صیاغة روایته وبیان جمالیتها الفنیّة. تمتاز هذه الروایة بنظم روائی خاصّ لکن شخصیات الروایة کثیراً ما ترجع إلی الذکریّات مما أخلّ بالروایة. کاتب الروایة یستخدم أسلوب التلخیص فی تعریفه لبعض الشخصیات الفرعیة ویزید من سرعة الروایة من خلال حذف بعض الأشخاص، کما أنَّه عندما یحاول الإثارة ینصرف عن أسلوب تسلسل الأحداث وفی تخاطب الشخصیات یقوم بالخطاب المباشر وأنَّ عناصر التکرار کلّها ذات دلالاتٍ خاصّةٍ؛ فإنَّ الراوی هو شخصٌ خارج الروایة وهو یعلم بمجریات الأحداث إلّا أنَّه لا یقیّم نظراته.
رضا أفخمی عقدا؛ سجاد بردانیا
دوره 11، شماره 35 ، شهریور 1394، ، صفحه 61-78
چکیده
وصل أدب المقاومة الفلسطینی إلی مرحلــة جدیدة بعد نکبة فلسطین عام 1948م . إنّ عمر أبا ریشه (1908ـ 1990م) شاعر المقاومة السُّوری، أحد الشعراء الّذین خصّصوا قسما کبیرا من شعرهم للدفاع عن فلسطین و تحریرها من قیود الاحتلال و قد اهتموا اهتماما بالغا بقضیة الشهید و الشهادة . یهدف هذا المقال اعتمادا علی المنهج الوصفی- التحلیلی أن یدرس خصائص الشهداء ...
بیشتر
وصل أدب المقاومة الفلسطینی إلی مرحلــة جدیدة بعد نکبة فلسطین عام 1948م . إنّ عمر أبا ریشه (1908ـ 1990م) شاعر المقاومة السُّوری، أحد الشعراء الّذین خصّصوا قسما کبیرا من شعرهم للدفاع عن فلسطین و تحریرها من قیود الاحتلال و قد اهتموا اهتماما بالغا بقضیة الشهید و الشهادة . یهدف هذا المقال اعتمادا علی المنهج الوصفی- التحلیلی أن یدرس خصائص الشهداء الفلسطینیین و رمزیتهم عند الشاعر عمر أبی ریشة نظرا لفترة حساسة للدولة الفلسطینیة ، أی عامی 1948 و 1967 م .النتائج الحاصلة تدل علی أن الشاعر یهتم بذکر خصائص الشهداء التی تدور علی میزات جیدة للإنسان و هی احتقار العالم و حب الوطن و حراسة مجده و عظمته و الإیثار و التضحیة و الوعی بالقضایا السیاسیة و الاجتماعیة الراهنة . إنه یمثّل الشهداء من خلال المفاهیم و الخصال الحمیدة هذه فی ثلاثة رموز مختلفة و ذلک وفقا لمتطلّبات المجتمع الحالیة . الرمز الأوّل : الشهید هو الشاب أو الشباب الفلسطینیون الذین جاهدوا العدو محافظین علی استقلال الوطن و ترفرف علمه . الرمز الثانی : الشهید زعیم المجتمع و قائده الذی یتمشّی مع مواطنیه الفلسطینیین فی مقاتلة العدو . الرمز الثالث : الشهید هو أی مواطن فلسطینی یحارب العدو و لایخاف من قدرته و سلاحه أبدا و لاتخدعه شفقة العدو الظاهریة و ترحمه و محبته .
جواد اصغری
دوره 6، شماره 16 ، مهر 1389، ، صفحه 51-72
چکیده
«ابراهیم نصرالله» یکی از داستان‌نویسان برجستة فلسطینی میباشد که در کشورما ناشناخته است. آثار داستانی این نویسنده که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، شامل «طیور الحذر»، «طفلالممحاة»، «أعراس آمنة»، «مجرد 2 فقط» و «حارس المدینة الضائعة» میباشد. ابراهیم نصرالله در این آثار داستانی، ...
بیشتر
«ابراهیم نصرالله» یکی از داستان‌نویسان برجستة فلسطینی میباشد که در کشورما ناشناخته است. آثار داستانی این نویسنده که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، شامل «طیور الحذر»، «طفلالممحاة»، «أعراس آمنة»، «مجرد 2 فقط» و «حارس المدینة الضائعة» میباشد. ابراهیم نصرالله در این آثار داستانی، از شیوههای روایی گوناگون و متنوعی چون رئالیسم جادویی، تکنیک چند آوایی، جریان سیال ذهن و کودک روایتگر سود جسته و از داستان‌نویسان مشهور جهان مانند ژوزه ساراماگو و میلان کوندرا الگوبرداری کرده است. میان برخی آثار او و آثار نویسندگان عرب همطرازش نوعی «بینامتنی» دیده می شود.
جهانگیر امیری؛ سعید اکبری
دوره 4، شماره 9 ، تیر 1387، ، صفحه 83-104
چکیده
مظفرنواب، شاعرشیعی و انقلابی معاصرعراق، از خاندان سرشناس و موجّه نوّاب است که عمری را به‌سبب دفاع از حقّ وحقیقت و مبارزه با رژیمهای خودکامه عراق در تبعید وغربت برده است. به همین دلیل بارها زندانی و حتی به اعدام محکوم شده است. مظفر در شعر نو یا آزاد عرب شاعری توانمند است و بیشتر دیوان شعرش را موضوعات سیاسی، انقلابی وحماسی تشکیل داده ...
بیشتر
مظفرنواب، شاعرشیعی و انقلابی معاصرعراق، از خاندان سرشناس و موجّه نوّاب است که عمری را به‌سبب دفاع از حقّ وحقیقت و مبارزه با رژیمهای خودکامه عراق در تبعید وغربت برده است. به همین دلیل بارها زندانی و حتی به اعدام محکوم شده است. مظفر در شعر نو یا آزاد عرب شاعری توانمند است و بیشتر دیوان شعرش را موضوعات سیاسی، انقلابی وحماسی تشکیل داده است. البته آرمان فلسطین و انتفاضه جایگاه بارز و ویژه ای در سروده های این شاعرپرشور و انقلابی دارد، تا آنجا که می توان او را شاعرفلسطین نامید. مظفر شاعری متعهد و پایبند به ارزشها و مبانی دینی ومذهبی است. وی برای تقویت و پیشبرد اهداف انقلابی خود در مقابله با دشمنانی که به تعبیر او ابوسفیان، معاویه، عمروبن عاصو حجّاج های این روزگارند، از مضامین ونمادهای اسلامی به زیبایی و هنرمندی تمام بهره جسته و صبغه ای اسلامی به ادبیات طوفانی و شورانگیز خود بخشیده است. تا آنجا که اشعار مظفر به راستی تداعی بخش اشعار دینی حماسی دعبل خزاعی، شاعر متعهد و انقلابی عصر عباسی، است؛ چنان‌که می توان او را شاعری از تبار دعبل خزاعی لقب داد. او مانند دعبل عمرش را در سفر وغربت به‌سر برده ، مانند دعبل عشق به پیامبر واهل بیت(ع) را درسینه دارد و همچون دعبل شاعری انقلابی، حماسه آفرین، جسور و جان برکف اس که همه جا چوبه دارش را بردوش می‌کشد. مظفرنواب در ایران شاعری شناخته شده نیست و این مقاله تلاش متواضعانه‌ای است برای معرفی این شاعرارجمند که به ایجاز واختصارفراهم آمده است و بیش ازهرچیزبه دیوان شاعر تکیه دارد.
عزّت ملاّ ابراهیمی
دوره 3، شماره 8 ، آذر 1386، ، صفحه 101-116
چکیده
جنگ ژوئن 1967 نقطه عطفی در تاریخ ملت فلسطین به شمار می‌رود. این حادثه همه جنبه‌های زندگی فلسطینیان را تحت الشعاع قرار داد. شعر معاصر فلسطین نیز از این تحولات مستثنی نبود. از آن پس افق و دیدگاه‌های نوینی در برابر شعر معاصر فلسطین گشوده شد و مفاهیم تازه‌ای چون حمایت و پشتیبانی از روند قیام مسلحانه، اشتیاق زائد الوصف برای بازگشت ...
بیشتر
جنگ ژوئن 1967 نقطه عطفی در تاریخ ملت فلسطین به شمار می‌رود. این حادثه همه جنبه‌های زندگی فلسطینیان را تحت الشعاع قرار داد. شعر معاصر فلسطین نیز از این تحولات مستثنی نبود. از آن پس افق و دیدگاه‌های نوینی در برابر شعر معاصر فلسطین گشوده شد و مفاهیم تازه‌ای چون حمایت و پشتیبانی از روند قیام مسلحانه، اشتیاق زائد الوصف برای بازگشت به وطن، شهادت و ایثار به وضوح در شعر پس از 1967خودنمایی کرد. افزون بر آن، تأثیر پذیری شعر معاصر فلسطین از جریانهای شعری جهان عرب، به لحاظ ساختار، مضمون و یا شکل فنی و نیز اسطوره پردازی، نماد گرایی، تمایل به سرودن شعر نو و رها ساختن سبک کلاسیک، از مهمترین دستاوردهای جنگ ژوئن به شمار میآید.
