محمدنبي احمدي؛ ناهيد پيشگام
المجلد 17، العدد 61 ، يناير 2022، ، الصفحة 69-90
المستخلص
مؤلّفههای مقاومت در ادبیات کودک، یکی از تأثیرگذارترین ژانرهای ادبی هر فرهنگ و ملّتی است. کودکان از آسیبپذیرترین اعضای هر جامعهای به شمار میروند. به دلیل شرایط کنونی سوریه، کودکان سوری با بحرانها و تنشهای اجتماعی بسیاری مواجه هستند؛ ازاینرو، ادبیات معاصر سوریه نیز به آن، گرهخورده است و هر شاعر آزادیخواهی، مظلومیّت ...
أكثر
مؤلّفههای مقاومت در ادبیات کودک، یکی از تأثیرگذارترین ژانرهای ادبی هر فرهنگ و ملّتی است. کودکان از آسیبپذیرترین اعضای هر جامعهای به شمار میروند. به دلیل شرایط کنونی سوریه، کودکان سوری با بحرانها و تنشهای اجتماعی بسیاری مواجه هستند؛ ازاینرو، ادبیات معاصر سوریه نیز به آن، گرهخورده است و هر شاعر آزادیخواهی، مظلومیّت کودکان را پیرنگ اشعار خویش قرار میدهد. حسین حبش، در زمرة شاعران سوری است که قلب تپندهاش، تاختوتاز بر روح و پیکرة کودکان را تاب نیاورده و قلم در جوهر سرایشِ از آنان فروبردهاست تا بازگوکنندة این ظلم در اشعارش باشد. در این جستار، بر آنیم با روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی انگارههای ذهنی کودک سوری، نسبت به جنگ و اثرات آن بر روح و روان وی در مجموعة شعری «ملاک طائر» با تکیهبر شاخصترین مفاهیم مقاومت بپردازیم. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که شاعر، عنصر کودک و آثار روانسایی جنگ بر کودک را به هنرمندانهترین شکل در شعر خود منعکس کرده است. وی با بهرهگیری از اندیشة فرازمانی و با جهشی که به سوی آینده داشته است، تصویرگر آیندة روشن برای جامعه، با تکیه بر نسل آینده است. رهآورد دیگر جستار حاضر این است که شاعر در قالب الفاظ و مفاهیمی کنایی جراحت و زخم روحی و روانی که کودک بدان دچار شده را به تصویر کشیده است. دیگر اینکه، وی در ترسیم مظلومیّت کودک و دنیای پاک کودکانة وی از بازیهای نمادین و واژگونی تعبیر بهره جسته است و همچنین شخصیّتهای حاضر در شعر شاعر، مصداق خارجی آنها بیشتر از غیر واقعی بودن آنهاست.
ادبي
مريم اختياري؛ حميدرضا مشايخي؛ مصطفي کمالجو
المجلد 15، العدد 51 ، سبتمبر 2019، ، الصفحة 63-82
المستخلص
قهرمان و قهرمانسرايي ازجمله ويژگيهاي بارز ادبيات معاصر عربي است که شاعران زيادي کموبيش به آن روي آوردهاند. «محمد فيتوري» ازجمله سرايندگاني است که در حوزۀ پايداري به ترسيم سيماي قهرمانان و گرايشهاي ميهنپرستانة آنان پرداختهاست. ازآنجاکه قارۀ آفريقا سالها ميدان تاختوتاز استعمارگران اروپايي بود، در اين خطه همواره ...
أكثر
قهرمان و قهرمانسرايي ازجمله ويژگيهاي بارز ادبيات معاصر عربي است که شاعران زيادي کموبيش به آن روي آوردهاند. «محمد فيتوري» ازجمله سرايندگاني است که در حوزۀ پايداري به ترسيم سيماي قهرمانان و گرايشهاي ميهنپرستانة آنان پرداختهاست. ازآنجاکه قارۀ آفريقا سالها ميدان تاختوتاز استعمارگران اروپايي بود، در اين خطه همواره قهرماناني ظهور کردند که رويکردي استعمارستيز داشتهاند. نوشتار حاضر ميکوشد با روش توصيفي ـ تحليلي سرودههايي را بررسي کند که فيتوري در آنها، جفاي استعمارگران نسبت به سرزمين آفريقا بهويژه سودان را ترسيم نمودهاست. نتايج نشان ميدهد که سه گونه قهرمان در شعر فيتوري برجستگي دارند: 1) قهرمانان تاريخي؛ 2) قهرمانان اسطورهاي؛ 3) قهرمانان معاصر. مخاطب درمييابد که قهرمان مورد تمجيد فيتوري فقط از سودان نيست، بلکه متعلق به تمام قارۀ آفريقا و جامعۀ عرب است که ازنظر شاعر در قهقرا و سراشيبي قرارگرفتهاند.
ادبي
مالک عبدي؛ نوال مجدّم
المجلد 13، العدد 43 ، ديسمبر 1438، ، الصفحة 109-130
المستخلص
ادبيات مقاومت چهرهاي انساني و جهاني دارد. هر گاه در کشورهاي اشغالشده، نسلي مبارز پديد ميآيد که براي رهايي سرزمين، فرهنگ و سنتهاي خود از چنگال تجاوزگران به پا ميخيزد و قلم به دست ميگيرد، ادبيات مقاومت متولد ميشود. شاعر مقاومت الجزاير، «مفدي زکريا» و شاعر مقاومت شيلي «پابلو نرودا» همدوش با ديگر مردم سلاح قلم را ...
أكثر
ادبيات مقاومت چهرهاي انساني و جهاني دارد. هر گاه در کشورهاي اشغالشده، نسلي مبارز پديد ميآيد که براي رهايي سرزمين، فرهنگ و سنتهاي خود از چنگال تجاوزگران به پا ميخيزد و قلم به دست ميگيرد، ادبيات مقاومت متولد ميشود. شاعر مقاومت الجزاير، «مفدي زکريا» و شاعر مقاومت شيلي «پابلو نرودا» همدوش با ديگر مردم سلاح قلم را عليه دشمن متجاوز به دست گرفتند و با آفرينش آثاري گرانسنگ، شعلة قيام و ايستادگي برابر دشمن را در قلب ملت خود افروختند. پژوهش حاضر ميکوشد با تحليل آثار شاعران يادشده همسانيها يا تفاوتهاي شعر مقاومت و نيز اشکال استعمارستيزي الجزاير و شيلي را بر رسد تا گوشههايي از زواياي ناشناختة ميراث ادب پايداري را در اين دو کشور روشن سازد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي و کتابخانهاي است. پس از بررسي ديوان اشعار دو شاعر مضامين مشترک فراواني در زمينة استعمارستيزي به دست آمد که نشان ميدهد با توجه به تأثير شاخصههاي اعتقادي و زيرساختهاي فرهنگي و محيطي دو شاعر در مضامين شعري، در برخي موارد اشعار زکريا، غناي تصويري و حسي بيشتري دارد و در پارهاي از مضامين، شور حماسي بيان نرودا، برجستهتر و در برانگيختگي شور ملي کارآمدتر است.
محمد خاقاني اصفهاني؛ مريم اکبري موسي آبادي
المجلد 6، العدد 17 ، يناير 1432
المستخلص
أنشد محمود درويش، شاعر المقاومة الفلسطينية، قصيدة لاعب النرد في أيامه الأخيرة التي انتشرت في ديوانه الأخير المسمّي بـ «لاأريد لهذه القصيدة أن تنتهي». نتمکّن بالدراسة الأسلوبية لهذه القصيدة في المستويات الثلاثة، اللغوية والأدبية والفکرية، من العثورعلي بنية النص. کانت أشعار درويش في الستينيات تتحلي بأسلوب سهل القراءة، أما ...
أكثر
أنشد محمود درويش، شاعر المقاومة الفلسطينية، قصيدة لاعب النرد في أيامه الأخيرة التي انتشرت في ديوانه الأخير المسمّي بـ «لاأريد لهذه القصيدة أن تنتهي». نتمکّن بالدراسة الأسلوبية لهذه القصيدة في المستويات الثلاثة، اللغوية والأدبية والفکرية، من العثورعلي بنية النص. کانت أشعار درويش في الستينيات تتحلي بأسلوب سهل القراءة، أما في الثمانينيات والتسعينيات فاتسمت بأسلوب معقد مليء بالأساطير والرموز اللغوية، والقصيدة الطويلة، لاعب النرد، تجمع أفضل ما في المرحلتين.
في بداية الدراسة نتعرّف علي الأسلوب والأسلوبية إلي حد ما، ثم ندرس الشعر أسلوبيّاً وهو مع بساطته قد خاض في شيء من العمق والإبهام لاسيما في المستوي الفکري. من أهم السمات الأسلوبية في النص توظيف الشاعر للرموز والتناص الديني والأسطوري وهذه من السمات الأسلوبية التي عُرف درويش بها.