ادبی
محسن پیشوایی علوی؛ گلاله حسین‌پناهی
دوره 12، شماره 41 ، اسفند 1395، ، صفحه 61-82
چکیده
این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی تصویر شعری میراث ادبی در شعر سمیح القاسم می‌پردازد. در خلال این بررسی، به نمونه‌های منطبق با مظاهر و نمودهای این میراث در شعر این شاعر پرداخته می‌شود. نشان دادن جلوههای دلالتی تصویر شعری و نقش آن‌ها در تصویر سازی شاعر و انتقال آن‌ها به مخاطب، از دیگر اهداف و کارهای انجام شده در این مقاله ...
بیشتر
این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی تصویر شعری میراث ادبی در شعر سمیح القاسم می‌پردازد. در خلال این بررسی، به نمونه‌های منطبق با مظاهر و نمودهای این میراث در شعر این شاعر پرداخته می‌شود. نشان دادن جلوههای دلالتی تصویر شعری و نقش آن‌ها در تصویر سازی شاعر و انتقال آن‌ها به مخاطب، از دیگر اهداف و کارهای انجام شده در این مقاله است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بکارگیری میراث ادبی در شعر سمیح القاسم، بیانگر پیوند و رابطه‌ی قوی و عمیق میان افکار شاعر و شرایط عصر و زمان او، با گنجینه‌ی میراث ادبی ملت اوست. و این ناشی از آگاهی و بینش شاعر نسبت به حضور معنوی‌اش در گذشته، و حضور گذشته در حال، و قطعیت استمرار آن در آینده است. تصویر شعری انعکاس یافته در میراث، نشان‌دهنده‌ی توانایی ادبی شاعر در القای معانی و مفاهیم، خلق تصاویر زنده و پویا، و ایجاد تنوع و تازگی است. علاوه بر آن که این تصاویر از لحاظ خصوصیات فنی و ادبی، کاملاً متفاوت از تصاویر موجود در اشعار گذشتگان است. رمز، تشخیص و جان‌بخشی، تکرار، تناقض میان عناصر تصویر و تنوع آن‌ها، بکارگیری الگوهای میراثی موافق و متناسب با مفهوم مورد نظر شاعر و یا مخالف و متفاوت با آن، و تداخل تصویرها، از جمله مهمترین تکنیک‌های مورد استفاده‌ی سمیح القاسم در بهره‌گیری از میراث ادبی و فراخوانی آن در شعر خود است.
نرگس گنجی؛ مجید صادقی مزیدی
دوره 8، شماره 21 ، بهمن 1390، ، صفحه 21-40
چکیده
مبارزه با سلطۀ استعمار غرب، یکی از مهمترین مسائلی است که شاعران عرب در آغاز عصر جدید به آن پرداختهاند. این پدیدۀ شوم، بسیاری از مناطق عربی را درگیر ساخت و جوامع عرب از جنبههای مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی از آن متأثّر شدند؛ به گونهای که برخی شاعران عرب به خاطر مقاومت در برابر استعمار، تبعید یا زندانی شدند و دشواری‌های ...
بیشتر
مبارزه با سلطۀ استعمار غرب، یکی از مهمترین مسائلی است که شاعران عرب در آغاز عصر جدید به آن پرداختهاند. این پدیدۀ شوم، بسیاری از مناطق عربی را درگیر ساخت و جوامع عرب از جنبههای مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی از آن متأثّر شدند؛ به گونهای که برخی شاعران عرب به خاطر مقاومت در برابر استعمار، تبعید یا زندانی شدند و دشواری‌های فراوانی تحمل کردند. یکی از این شاعران، محمود سامی بارودی است که مدت هفده سال در سرندیب در تبعید به سر برد و آثار این دورۀ تبعید در محتوا، الفاظ و سبک شعر او آشکار است.
شعر مبتنی بر فخر و حماسه از ویژگی‌های اساسی ادبیات بارودی است. کثرت و تنوع اشعار میهنی این شاعر به گونهای است که میتوان شعر نوستالوژیک و شعر سیاسی وی را به عنوان دو گونۀ مستقل ادبی به شمار آورد. در شعر غربت، شاعر پایبند به عاطفهای صادقانه است که چون خطی مشترک اشعار او را به هم پیوند میدهد. از ویژگی‌های شعر بارودی طولانی شدن اشعار، وحدت انداموارۀ شعر، تنوع موضوعات، صداقت، تکرار و روانی عبارات است.
پژوهشگر در این مقاله به بررسی اشعار این شاعر با رویکرد تحلیل محتوا پرداخته است تا جلوههای گوناگون غربت و دلتنگی را در شعر بارودی، نمایان سازد و تأثیر تبعید و دوری از وطن را در اندیشۀ شاعر و درونمایههای شعرش بیان کند.
