سعدالله همایونی
دوره 16، شماره 55 ، شهریور 1399، ، صفحه 167-189
چکیده
یُعتبر تحدید مکانة العناصر السیاقیة ودورها فی تسویم البنیات اللغویة، من أهمّ المکوِّنات الأساسیة فی البحوث اللغویة. بناءً علی میّزات العناصر الخطابیة والموقفیة والثقافیة المکوِّنة للافتراضات الذهنیة وکذلک الاختلافات التصنیفیة والبنیویة بین اللغات، تحظی دراسة المعنی وتأطیره فی بنیات لغویة متلائمة مع البنیة المعلوماتیة بأهمیة ...
بیشتر
یُعتبر تحدید مکانة العناصر السیاقیة ودورها فی تسویم البنیات اللغویة، من أهمّ المکوِّنات الأساسیة فی البحوث اللغویة. بناءً علی میّزات العناصر الخطابیة والموقفیة والثقافیة المکوِّنة للافتراضات الذهنیة وکذلک الاختلافات التصنیفیة والبنیویة بین اللغات، تحظی دراسة المعنی وتأطیره فی بنیات لغویة متلائمة مع البنیة المعلوماتیة بأهمیة بالغة. انطلاقاً من هذا یسعی الکاتب إلی معالجة الوظائف التداولیة بما فیها الوظائف الدّاخلیة (لمحور والبؤرة) والوظائف الخارجیة (المبتدأ والذیل) فی اللغة العربیة، وذلک فی ضوء مفاهیم نظریة سیمون دیک الوظیفیة (FG) وکذلک مفهوم البنیة المعلوماتیة للامبرکت. تَدلُّ نتائج الدراسة علی أنّ العربیة بوصفها لغة ذات صیغة فعلیة (VSO)، وفی ضوء المیزتین (الإعراب والمطابقة)، تمتاز بمیّزة ثالثة ألا وهی الترتیب الحر للمفردات وتباعاً لذلک تحظی الوظائف التداولیة بدورٍ مفصلیّ فی تحدید رتبة المکوّنات. وفی ضوء وجود مفهوم المطابقة، تمتعت العربیة بمیّزة إسقاط الضمیر حیث أنّ إسقاط ضمیر الفاعل لایجعل الجملة خاطئة نحویّاً؛ کما أنَّه یمثّل التموضع والتبئیر بوضوح فی البنیة السطحیة للغة العربیة فالاسم المتصدر فی الجمل الفعلیة، یُعتَبر مبتدأً وخارجاً عن الحمل، بینما یُعتَبر نفس الاسم موضوعاً داخلَ الحمل فی الجمل الاسمیة التی خبرها وصفٌ. علاوة علی ذلک أنّ المکوِّن الذی کان قد یُسمَّی مبتدأً مؤخراً أو بدلاً أو معطوفاً فی النحو التقلیدی، لاتُسنَدُ إلیه فی النحو الوظیفی إلّا وظیفة «الذَّیل»، وتمثل أدواراً تداولیةً محددةً.
ادبی
رقیه رستم پورملکی؛ مهناز اعتضادی فر
دوره 15، شماره 51 ، شهریور 1398، ، صفحه 143-160
چکیده
هناک فی الجامعات الإیرانیة الکثیر من النخب وطلاب اللغة حیث یساعد توظیف قدراتهم ولاسیما فی مجال رفع مستوی الرحلات السیاحیة، علی توسیع نطاق التواصل الثقافی والاقتصادی بین الدول المحاذیة للخلیج الفارسی. تتابع هذه المقالة وفقاً للمنهج الوصفی-التحلیلی الإجابة عن هذا السؤال: ما هو دور أقسام اللغة العربیة وطاقاتها فی ازدهار النشاط السیاحی ...
بیشتر
هناک فی الجامعات الإیرانیة الکثیر من النخب وطلاب اللغة حیث یساعد توظیف قدراتهم ولاسیما فی مجال رفع مستوی الرحلات السیاحیة، علی توسیع نطاق التواصل الثقافی والاقتصادی بین الدول المحاذیة للخلیج الفارسی. تتابع هذه المقالة وفقاً للمنهج الوصفی-التحلیلی الإجابة عن هذا السؤال: ما هو دور أقسام اللغة العربیة وطاقاتها فی ازدهار النشاط السیاحی بین الدول المحاذیة للخلیج الفارسی؟ تشیر نتائج المقالة أنّ الفرص متاحة لتوظیف قدرات أقسام اللغة العربیة بصفتها الرائدة فی مجال النشاط السیاحی فی منطقة الخلیج الفارسی، وذلک رهن تطویر الرؤیة إلی خلق فرص العمل، وتحویل العلم إلی فرص للعمل، وتکوین الشرکات القائمة علی أساس اللغة، الدائرة علی مدار اللغة العربیة. إنّ الاهتمام بشتّی الفروع السیاحیة کالزیارة والسیاحة التجاریة والسیاحة البیئیة التاریخیة، والسیاحة الصحیة والسیاحة العلمیة والریاضیة والسیاحة الطلابیة، من جانب؛ وخلق آلیات کتصمیم مادة «توظیف اللغة العربیة فی السیاحة الإیرانیة» فی الجامعات، وتحدید وتربیة الناطقین باللغة المحترفین والملمّین بالتراث الثقافی فی البلدان المحاذیة للخلیج الفارسی، وإقامة دورات المهارات لتطویر معرفة متخرّجی اللغة العربیة بالقضایا السیاحیة، وتنظیم رحلات لطلاب اللغة بین الجامعات العربیة والإیرانیة، وعقد اتفاقیات ضروریة بمشارکة مؤسسة التراث الثقافی، ومؤسسة الثقافة والعلاقات الإسلامیة، ومؤسسة الحجّ والزیارة، والمستشاریة الثقافیة فی البلدان المحاذیة للخلیج الفارسی، من جانب آخر تساعد أقسام اللغة العربیة بالجامعات الإیرانیة علی الاهتمام بتطویر العمل فی المجالات السیاحیة بین الدول المحاذیة للخلیج الفارسی. یُقترح تکوین قطب لائق بین سلطنة عمان والجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة کنموذج.
مصطفی مهدوی آرا
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، ، صفحه 149-168
چکیده
قد تُواجه اللغة والثقافة ــ بوصفها ظاهرة متشابکة وکموجود حیّ ــ بعض التحدیات خلال نزوحها من موطنها الأصلی. وقد برزت هذه الإشکالیة للغة العربیة والثقافة الخاصة بها خلال هجرتها من جنوبی البلاد إلی مشهد المقدسة، خلال الحرب المفروضة بین أعوام 1988-1980 للمیلاد وما بعدها، بحیث تأثرت لغة اللاجئین العرب وثقافتهم بعض التأثیر من الفارسیة وبثقافة ...
بیشتر
قد تُواجه اللغة والثقافة ــ بوصفها ظاهرة متشابکة وکموجود حیّ ــ بعض التحدیات خلال نزوحها من موطنها الأصلی. وقد برزت هذه الإشکالیة للغة العربیة والثقافة الخاصة بها خلال هجرتها من جنوبی البلاد إلی مشهد المقدسة، خلال الحرب المفروضة بین أعوام 1988-1980 للمیلاد وما بعدها، بحیث تأثرت لغة اللاجئین العرب وثقافتهم بعض التأثیر من الفارسیة وبثقافة المواطنین المشهدیین، وأخذتا تسیران نحو الزوال والإندماج؛ ویبدو أن مسؤولی هذه المدینة والمخططین اللغویین، یمکنهم الحد من هذه التحدیات أمام اللغة العربیة وثقافتها، بإحالتها إلی فرص مغتنمة، وإستخدامهما لتخیصب دائرة السیاحة وإنعاشها. وقد جاء البحث لیدرس التحدیات التی تعرّضت لها اللغة العربیة وثقافتها فی المهجر وهو علی صدد تقدیم الحل الحاسم للحیولة دون إزاحة هذه اللغة والخطر الذی ِیهدد هذه الثقافة فی احتکاکها بالثقافة الفارسیة. وقد إعتمد البحث علی مدار تحلیل المضمون، بعد جمع المعلومات علی منهج المقابلة. وتشیر نتائج الدراسة الی أن اللغة العربیة وثقافتها الخاصة باللاجئین العرب فی مشهد المقدسة، قد تجاوزت مرحلة المکافئة عقب إنتقالها من موطنها وبسبب إحتکاکها باللغة الفارسیة وثقافة المجتمع الجدید تنحو نحو الزوال، غیر أننا یمکننا الحد منها، عبر إجراءات تنفیذیة ومنها إعطاء المکانة الإجتماعیة لهذه اللغة وإحیاء الثقافة العربیة والإحتفاظ بالآداب الخاصة بالمهاجرین عن طریق إقامة المهرجانات العربیة والمعارض لعرض صنائعهم الیدویة ومراسیمهم المتعلقة بهم، ما تساعدنا علی تخصیب وإنعاش الدائرة السیاحیة.
فرهاد رجبی
دوره 12، شماره 40 ، آذر 1395، ، صفحه 213-234
چکیده
إنّ تعلیم اللغة العربیة فی إیران، وبالرغم من تجربته الطویلة، لم یحظ بفرص توظیف الکفاءات کما یجب، ولم یتمکّن من إعطاء فرص عمل إلى عدد کبیر من متخرّجی هذا الفرع. ولقد تحوّلت هذه المسألة إلى مشکلة أساسیة لدى الطلاّب الإیرانیین الدارسین فی فرع اللغة العربیة وآدابها. فلربّما یعتبر موضوع التسویق بمثابة فرصة مناسبة للخروج عن هذه المشکلة. ...
بیشتر
إنّ تعلیم اللغة العربیة فی إیران، وبالرغم من تجربته الطویلة، لم یحظ بفرص توظیف الکفاءات کما یجب، ولم یتمکّن من إعطاء فرص عمل إلى عدد کبیر من متخرّجی هذا الفرع. ولقد تحوّلت هذه المسألة إلى مشکلة أساسیة لدى الطلاّب الإیرانیین الدارسین فی فرع اللغة العربیة وآدابها. فلربّما یعتبر موضوع التسویق بمثابة فرصة مناسبة للخروج عن هذه المشکلة. إذن یرمی هذا المقال إلى تقدیم حلول للأزمة هذه؛ حیث یرى أنّ على المعنیین بالأمر، الدراسة العمیقة فی مجال تخطیط القوالب العلمیة، بدلاً من التفکیر بالحلول المؤقّتة والجزئیة. ومن أبرز النتائج التی توصلت إلیها هذه الدراسة هی: ضرورة استخدام الأسالیب العلمیة فی عملیة إدارة التخطیط من الناحیة النظریة، ووضع عناوین الوحدات الدراسیة وفقًا لما تتطلّبه میادین العمل من جهة، وبثّ العلاقات مع المؤسّسات والمنظّمات التی ترتبط باللغة العربیة من جهة أخرى.
ادبی
دوره 12، شماره 38 ، خرداد 1395، ، صفحه 127-148
چکیده
انّ اللغة العربیة کبقیّة اللغات الحیّة فی العالم، قرض و اقترضَ الفاظا من اللغات الاُخری و لکنَّ الألفاظ التی وردت من اللغة الفارسیة إلی اللغة العربیة و القرآن الکریم، اکثرُ من اللغات الأخریَ و سَعَت هذه المقالة ضمنَ دراسة الموضوع و سوابق البحث عن ذلک أن تُبیِّن عوامل ورود ألفاظ الفارسیة إلی‌اللغة العربیة عن طریق العلاقات ...
بیشتر
انّ اللغة العربیة کبقیّة اللغات الحیّة فی العالم، قرض و اقترضَ الفاظا من اللغات الاُخری و لکنَّ الألفاظ التی وردت من اللغة الفارسیة إلی اللغة العربیة و القرآن الکریم، اکثرُ من اللغات الأخریَ و سَعَت هذه المقالة ضمنَ دراسة الموضوع و سوابق البحث عن ذلک أن تُبیِّن عوامل ورود ألفاظ الفارسیة إلی‌اللغة العربیة عن طریق العلاقات السیاسیة و الدینیَّة و التّجارتیّة و الثّقافیّة بین الفرس و العرب قبلَ ظهور الإسلام و مابعدَه و لإجل تَفوّقِ الفرس الثّقافیّ علی العرب و تفوّقهم أیضا فی أنواع الصّناعات، منها الزراعة و البنایّة و الفنون الجمیلة و الموسیقی و الأدب، دخلت ألفاظا کثیرﺓ من اللغة الفارسیة إلی اللغة العربیة. فاستعملت هذه الألفاظ بشَکل الدّخیل أو المُعرّب فی لغة العرب و لغة القرآن الکریم، بتغییرات أو بدونِ أیّ تغییر أحیاناً. فَدَرس کثیرٌ من علماء اللغة من المسلمین، هذه الألفاظ باسم الدّخیل و المعرّب فی کتبهم کاالثعالبیّ و السیوطیّ و الجوالیقیّ و بحثوا عنها بتفصیلٍ. هذه المقالة ضمن دراسة عوامل ورود هذه الألفاظ فی اللغة العربیة، جاءَت بنمازجَ منها الّتی وردت فی اللغة العرب و القرآن الکریم ثمّ تطرّقَت إلی قضیّة التّعریب و اختلاف الآراء حول ذلک و طرق التّعرّف علی الدّخیل و المعرّب و تغییرات الکلمة المعرّبة عند التعریب أیضا.
ادبی
kolsum seddighi
دوره 11، شماره 37 ، اسفند 1394، ، صفحه 175-194
چکیده
لقد اتّضحت ضرورة انجاز دراسة واسعة حیال تولید الکلمات فی اللغة العربیة أمام الباحثة بعد أن بیّنت البحوثُ مواصلةَ خلاف وجهة نظر المفکّرین و اللسانیین العرب المعاصرین حول عملیّة التولید أی توظیف أسالیب الخلق و تولید المصطلحات الجدیدة من جذور عربیّة طبقاً لقواعد تولید الکلمه لمدلولٍ جدید فی لغة المبدأ أو لمصطلحٍ أجنبیٍّ من لغة المقصد.
فالغایة ...
بیشتر
لقد اتّضحت ضرورة انجاز دراسة واسعة حیال تولید الکلمات فی اللغة العربیة أمام الباحثة بعد أن بیّنت البحوثُ مواصلةَ خلاف وجهة نظر المفکّرین و اللسانیین العرب المعاصرین حول عملیّة التولید أی توظیف أسالیب الخلق و تولید المصطلحات الجدیدة من جذور عربیّة طبقاً لقواعد تولید الکلمه لمدلولٍ جدید فی لغة المبدأ أو لمصطلحٍ أجنبیٍّ من لغة المقصد.
فالغایة التی تناولت الباحثة تحقیقها عبر إنشاء هذه الدراسة هی قراءة الأسالیب الجامعةَ للتولید و تبیینها فی اللغة العربیة المعاصرة و التی تشتمل علی الطرق العملیّة و المقبولة لدی الناطقین باللغة العربیة و الباحثین فیها و تُبیّن التقاسیم الموجودة فیها بشکل صائب.
فمن أجل الوصول إلی الغایة المعنیّة انتظم المقال الحاضر فی ضوء التحلیل المنهجی للتولید و الترکیز علی ذکر النماذج للأسالیب المقصودة؛ فتشیر النتائج الحاصلة عن هذا المقال إلی أنّ أکثر أسالیب التولید توظیفاً فی اللغة العربیة المعاصرة هی الاشتقاق بکامل أشکاله السبعة أی الاشتقاقِ الصرفیّ، الاشتقاقِ الکبیر، الاشتقاق الأکبر، الاشتقاق الکبّار، الاشتقاقِ الإبدالیّ، الاشتقاقِ التقلیبیّ والاشتقاقِ النحتیّ من ناحیة و من ناحیة أخری الترکیب بأشکاله الثلاثة أی الترکیب الوصفیّ، الترکیب الإضافیّ و المجموعة النحویّة ذات حرف إضافیّ.
ادبی
دوره 11، شماره 37 ، اسفند 1394، ، صفحه 213-228
چکیده
تعد السیاحة الطبیة (الصحیة) فی ایران إحدى أکثر انواع السیاحة الأجنبیة جلباً للعملة الصعبة ودعماً للاقتصاد الوطنی، وذلک بسبب تقدیم الخدمات الصحیة المتمیزة إضافةً الى الأسعار التنافسیة التی یتمیز بها القطاع الصحی قیاساً الى البلدان الأخرى. وعلى الرغم من ان قطاع السیاحة الطبیة فی ایران یتمیز بالعدید من المقومات الإیجابیة، الا ...
بیشتر
تعد السیاحة الطبیة (الصحیة) فی ایران إحدى أکثر انواع السیاحة الأجنبیة جلباً للعملة الصعبة ودعماً للاقتصاد الوطنی، وذلک بسبب تقدیم الخدمات الصحیة المتمیزة إضافةً الى الأسعار التنافسیة التی یتمیز بها القطاع الصحی قیاساً الى البلدان الأخرى. وعلى الرغم من ان قطاع السیاحة الطبیة فی ایران یتمیز بالعدید من المقومات الإیجابیة، الا انه للأسف الشدید یعانی من مشکلات أساسیة من ضمنها؛ عدم تقدیم الخدمات الصحیة المثالیة، وضعف المترجمین والمرشدین السیاحیین. وبما ان أغلب السیاح العرب یفضلون السفر الى ایران لتلقی العلاج المطلوب، لذلک فإن کیفیة تقدیم الخدمات ونوع التعامل مع هؤلاء السائحین من قبل المرشدین والمترجمین یُعد أمراً بالغ الأهمیة، حیث لابد للمترجم فی هذه الحالة ان یحیط علماً بالکثیر من المعلومات الدقیقة والمهارات الخاصة.
یهدف هذا البحث الى وضع الید على اهم العقبات التی تواجه هذا القطاع الاقتصادی الحیوی والتعرف على ما یتعرض له من مشاکل تعیق تنمیته وازدهاره، وصولاً الى وضع الحلول المناسبة للارتقاء به نحو المستوى المطلوب. لم یکتف البحث بالاعتماد على المصادر الورقیة و إلالکترونیة فحسب، بل اعتمد أساس المنهج المیدانی والتجربة العملیة فی مجال السیاحة الطبیة فی ایران مع السیّاح القادمین من البلدان العربیة المجاورة. ولعل اهم ما توصلت الیه نتائج البحث هو ان قطاع السیاحة الطبیة فی ایران بحاجة ماسّة الى رفع المستوى التعلیمی لطلاب أقسام اللغة العربیة، و ضرورة تعلّم اللهجات العربیة الأکثر شیوعاً وإجادة التکلم بها من جهة، وتنمیة قدرات المترجمین الفاعلین فی هذا المجال على مستوى الفهم و النطق والتکلم والکتابة باللغة العربیة الفصحی و الدارجة.
مصطفی جوانرودی؛ نسیم شریفی
دوره 11، شماره 35 ، شهریور 1394، ، صفحه 191-214
چکیده
إشاعة ثقافة خلق فرص العمل اتجاه جدید انظام التعلیم العالی. من التحدیات التی تواجه المجتمعات المختلفة هو أنّ خریجی الجامعات یفتقرون إلى المهارات الفردیة اللازمة لبدء عمل جدیدٍ یناسب شهاداتهم الجامعیّة. فلابدّ للمتخرّج أن یتسلح بثقافة خلق فرص العمل أثناء تعلیمه الجامعی. هذا و المشکلة الرئیسة فی تعلیم اللغة العربیة فی الجامعات الإیرانیّة ...
بیشتر
إشاعة ثقافة خلق فرص العمل اتجاه جدید انظام التعلیم العالی. من التحدیات التی تواجه المجتمعات المختلفة هو أنّ خریجی الجامعات یفتقرون إلى المهارات الفردیة اللازمة لبدء عمل جدیدٍ یناسب شهاداتهم الجامعیّة. فلابدّ للمتخرّج أن یتسلح بثقافة خلق فرص العمل أثناء تعلیمه الجامعی. هذا و المشکلة الرئیسة فی تعلیم اللغة العربیة فی الجامعات الإیرانیّة هی فقدان خطة عملیة للمستقبل و إذا لم تتغیر نظرتنا إلی اللغة العربیة فإن أی تغییر فی المواضیع و الأسالیب و التقنیات، لن تکون ذات فاعلیة،فاللغة العربّیة تتمازج تماما مع اللغة الفارسیة بالإضافة إلى أنّها لغة القرآن الکریم و العلوم الإسلامیة أضف إلی ذلک أنّها تعتبر آلیة لازمة للتبادل العلمی و الثقافی بین فروع العلوم الإنسانیة کالفقه، و الفلسفة، و الاقتصاد، و التاریخ و الشریعة، و إلخ. لهذا یمکن لأقسام اللغة العربیة فی الجامعات الایرانیة تزوید الطلّاب بروح خلق فرص العمل و تقویة إمکانیاتهم الذاتیة بطرقٍ شتّی منها: تعدیل المقررات الدراسیّة و تقدیم موادّ دراسیة تواکب متطلبات العصر و المجتمع و استخدام الأساتذة المحنکین و الاهتمام بموهلات الطلبة الابداعیة لإشاعة خلق فُرص العمل حتی تتیح لهم مقدرة الابداع و تکهّن حاجات العصر و اتخاذ خطوات تتلائم مع أسواق العمل و توفّر لمتخرّجی القسم فرص الاشتغال.
دوره 11، شماره 34 ، خرداد 1394، ، صفحه 39-58
چکیده
آموزش زبان دوم شرایطی دارد که اگر آموزگار و آموزنده آن را رعایت نکنند از رسیدن به هدف بازمی‌مانند و سبب بیزاری نوآموز از زبان دوم می‌شود. امروزه، دست‌کم در دانشگاههای ایران، شاهد نوعی بی‌رغبتی نسبت به زبان عربی هستیم که یکی از دلایل آن، تأکیدِ بیش‌از‌اندازه به متون دشوار کهن، واژگان، و تعبیرهایی بی‌روح است. بر این اساس، آموزندة ...
بیشتر
آموزش زبان دوم شرایطی دارد که اگر آموزگار و آموزنده آن را رعایت نکنند از رسیدن به هدف بازمی‌مانند و سبب بیزاری نوآموز از زبان دوم می‌شود. امروزه، دست‌کم در دانشگاههای ایران، شاهد نوعی بی‌رغبتی نسبت به زبان عربی هستیم که یکی از دلایل آن، تأکیدِ بیش‌از‌اندازه به متون دشوار کهن، واژگان، و تعبیرهایی بی‌روح است. بر این اساس، آموزندة عربی، کمتر از تعابیر و واژگانِ روزمرة رایج در میان تودة مردم عرب‌زبان بهره می‌برد و درنتیجه قادر به ایجاد جوّ عاطفی و پیوند دوستانه با مخاطب عرب‌زبان خود نیست؛ به دیگر سخن، این آموزنده بر شیوه‌ای از گفتار تکیه می‌کند که ترجیح می‌دهیم آن را «زبان کنترل‌شده» بنامیم. وی با این شیوة گفتار تنها می‌تواند مقصودش را به مخاطب برساند اما از به‌کارگیری اصطلاح‌ها و تعابیر مردمی زیبا و اسلوب‌های کلامی متنوع میان مردم عرب در عرصة اجتماعی، تقریباً ناتوان است.به گمان ما، خواندن متون معاصر عربی به‌ویژه نمایشنامه‌ها و داستان‌هایی که بر عنصر گفت‌وگو (حوار) تکیه دارند، می‌تواند برای آموزندة ایرانی چه در گفتار و چه در نوشتار سودمندتر باشد. این متون دربردارندة حجم قابل توجهی از تعابیر و واژگان غیررسمی و روزمره‌ای است که برای تعارف‌ها و روابط دوستانه و خودمانی در این زبان مناسب است؛ این، افزون بر نقش تربیتی مهم این متون است.در جستار پیشِ رو، از نقش داستان و نمایشنامه، و اصطلاح‌ها و ترکیبهای روزمرة موجود در آنها برای دانشجویان ایرانی سخن گفته‌ایم. روان‌تر شدن زبان گویندة غیر عرب‌زبان، دوری از شکسته‌گویی و رهایی از زبان کنترل‌شده، مهم‌ترین نقشی است که داستان و نمایشنامه برای وی بازی می‌کند.
فردوس آقاغلزاده؛ حسین داوری
دوره 6، شماره 15 ، تیر 1389، ، صفحه 63-80
چکیده
گسترش واژههای فارسی در زبانهای اروپایی، از جمله موضوعات در خور توجه در حوزه مطالعات ریشه شناختی است که میتوان از ابعادی چون دگرگونیهای معنایی، تغییرات آوایی، نحوه انتقال و نقش و میزان تاثیرگذاری زبانهای واسط بدان پرداخت. از آنجا که قریب به اتفاق این واژهها به طور غیرمستقیم به زبانهای اروپایی راه یافتهاند، مطالعه ...
بیشتر
گسترش واژههای فارسی در زبانهای اروپایی، از جمله موضوعات در خور توجه در حوزه مطالعات ریشه شناختی است که میتوان از ابعادی چون دگرگونیهای معنایی، تغییرات آوایی، نحوه انتقال و نقش و میزان تاثیرگذاری زبانهای واسط بدان پرداخت. از آنجا که قریب به اتفاق این واژهها به طور غیرمستقیم به زبانهای اروپایی راه یافتهاند، مطالعه نقش و میزان تاثیرگذاری زبانهای واسط بسیار اهمیت دارد. بررسی نقش زبانهای واسط در این انتقال، بیانگر نقش بسیار پررنگ زبان عربی و دامنه تاثیرگذاری این زبان بر این دسته از واژه هاست؛ به نحوی که حتی در موارد متعدد، برجسته ترین فرهنگ های اروپایی در ریشه یابی این واژه های معرب فارسی، به اشتباه آن ها را واژه هایی اصیل در زبان عربی برشمردهاند و اشارهای به فارسی بودن آن ها نکردهاند. در این مقاله، ضمن پرداختن به تعدادی از واژههای فارسیِ دخیل در زبان های اروپایی که با واسطه بلافصل زبان عربی به این زبان ها راه یافتهاند، تلاش بر آن بوده است تا به نحوی توصیفی- تحلیلی تصویری از این تاثیرگذاری ارایه شود.
فرامرز میرزایی؛ علی سلیمی
دوره 6، شماره 14 ، خرداد 1389، ، صفحه 119-138
چکیده
به نظر میآید که نابسامانی کنونی زبان وادبیات عربی، مانند دیگر رشته های موجود، در دانشگاه های کشور ناشی از بیتدبیری برای آینده باشد. تجربة تمدن اسلامی در گذشته و تمدن اکنون غرب روشن میسازد که توسعه زبانی عامل پیشرفت است؛ زیرا زبان مهم‌ترین نهاد اجتماعی میباشد که ظرف دانشهای گوناگون است. زبان عربی، علاوه بر اینکه ...
بیشتر
به نظر میآید که نابسامانی کنونی زبان وادبیات عربی، مانند دیگر رشته های موجود، در دانشگاه های کشور ناشی از بیتدبیری برای آینده باشد. تجربة تمدن اسلامی در گذشته و تمدن اکنون غرب روشن میسازد که توسعه زبانی عامل پیشرفت است؛ زیرا زبان مهم‌ترین نهاد اجتماعی میباشد که ظرف دانشهای گوناگون است. زبان عربی، علاوه بر اینکه زبان دینی و مؤثر بر زبان ملی و فرهنگی ماست، زبان رسمی 21 کشور دنیاست که در دوحوزه راهبردی خاورمیانه وشمال آفریقا هستند و با کشور ما نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی دارند، و به خاطر موقعیت ممتاز جغرافیایی و سیاسی، به نقش رسانهای قابل توجهی دست یافتهاند. از اینرو با آینده نگری و برنامهریزی میتوان رشته زبان وادبیات عربی را تبدیل به دانشی کارساز در توسعة علمی دانشگاهها و کشور نمود وآن را به جایگاه مناسبی در میان رشتههای دانشگاهی رساند. زبان عربی می‌تواند در ایجاد گرایشهای نو و بین رشتهای، قطبهای علمی، مراکز تحقیقاتی اقتصادی و اجتماعی و زبانپژوهی، انجمنهای علمی و مجلات علمی پژوهشی، در توسعه علمی کشورنقش آفرینی کند.
نرگس گنجی؛ مریم جلائی پیکانی
دوره 4، شماره 10 ، آبان 1387، ، صفحه 77-100
چکیده
تداخل زبان مادری، از برجسته ترین عوامل مؤثر در پیدایش خطاهای زبانی، در یادگیری زبان خارجی است. در مقالهی حاضر که حاصل پژوهشی به روش تحلیلی ـ توصیفی بوده ، تأثیر تداخل منفی زبان فارسی در نگارش دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی، بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 65 دانشجوی نیمسال هفتم دانشگاههای اصفهان و کاشان بود که به ...
بیشتر
تداخل زبان مادری، از برجسته ترین عوامل مؤثر در پیدایش خطاهای زبانی، در یادگیری زبان خارجی است. در مقالهی حاضر که حاصل پژوهشی به روش تحلیلی ـ توصیفی بوده ، تأثیر تداخل منفی زبان فارسی در نگارش دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی، بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 65 دانشجوی نیمسال هفتم دانشگاههای اصفهان و کاشان بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش نیز، آزمون است که به صورت همزمان و با موضوعی که همه دانشجویان قادر به نگارش درباره آن باشند، برگزار شد
عمده ترین یافتههای این پژوهش بیانگر این حقیقت است که تداخل زبان فارسی یکی از مهم‌ترین خاستگاههای خطاهای نگارشی دانشجویان این رشته است و ترجمه کلمه به کلمه از مؤثرترین عوامل بروز آن میباشد، به عبارت دیگر اندیشیدن به زبان فارسی و نگارش به عربی موجب تشدید تداخل می‌شود.
علیرضا محمدرضایی
دوره 4، شماره 9 ، تیر 1387، ، صفحه 1-14
چکیده
برای آشنایی با زبان وادبیات شیرین فارسی که نگهبان فرهنگ ومیراث گرانبهای ماست، نیکوست که گویندگان و علاقه مندان به آن، ظرافتهایی را که بر مرکب الفاظ و ترکیبهای آن نشسته است دریابند تا از دریای جوشان آن دو و مرجانها برچینند. زبان فارسی در برخورداری از پدیده‌های زبانی همانند هر زبان دیگری است.چند معنایی و چناس از چمله پدیده‌های زبانی ...
بیشتر
برای آشنایی با زبان وادبیات شیرین فارسی که نگهبان فرهنگ ومیراث گرانبهای ماست، نیکوست که گویندگان و علاقه مندان به آن، ظرافتهایی را که بر مرکب الفاظ و ترکیبهای آن نشسته است دریابند تا از دریای جوشان آن دو و مرجانها برچینند. زبان فارسی در برخورداری از پدیده‌های زبانی همانند هر زبان دیگری است.چند معنایی و چناس از چمله پدیده‌های زبانی هستند که نمی توان وجودشان را در زبان فارسی منکر شد. در این مقاله به گونه های مختلف «که» و کاربردها و معانی آن برحسب سیاق و ترکیب پرداخته شده است.برای هر یک از دلالتها، مثالی مستند به ادب فارسی ارائة و به معادل آن ذر زبان عربی اشاره شده است.
غلامرضا کریمی‌فرد؛ حجت هاشمی شیری
دوره 3، شماره 8 ، آذر 1386، ، صفحه 141-163
چکیده
قسم از دیدگاه عالمان نحو، جمله‌ای است که به وسیلة آن، جملة خبر مؤکّد می‌شود؛ بنابراین قسم یکی از روش‌های تأکید در گفتار است و ناگزیر از داشتن خبر یا جوابی است که هدف از قسم را بیان کند. از جمله اسلوب‌هایی که در سخن به کار می‌رود تا متکلم کلام خود را مؤکّد و حتمی سازد یا این که از طرف مقابل درخواست چیزی را کند که انجام دادن ...
بیشتر
قسم از دیدگاه عالمان نحو، جمله‌ای است که به وسیلة آن، جملة خبر مؤکّد می‌شود؛ بنابراین قسم یکی از روش‌های تأکید در گفتار است و ناگزیر از داشتن خبر یا جوابی است که هدف از قسم را بیان کند. از جمله اسلوب‌هایی که در سخن به کار می‌رود تا متکلم کلام خود را مؤکّد و حتمی سازد یا این که از طرف مقابل درخواست چیزی را کند که انجام دادن آن حتمی باشد، استفاده از«اسلوب قسم» است. در زبان عربی برای بیان قسم ساختار ویژهای معمول است. در این ساختار از واژگان، حروف و جملات مخصوصی استفاده میگردد؛ به طوری که هر کدام از این موارد، بیانکنندة نکتهای از نکات ادبی قسم است. از طرفی تقسیمبندی قسم به انواع مختلف، رابطهای مستقیم با موارد یاد شده از نظرذکر یا حذف یا تکرار دارد که ما در این مقاله به آن پرداختهایم.
