پيمان صالحي؛ مسلم خزلي
المستخلص
جهان درون متن پر از ناشناخته‌هایی است که با کشف نشانه‌های زبانی بازنمایی و آشکار می‌شوند. نشانهشناسی ادبی با واکاوی کنش‌های درون متن پیام‌های ثانویه آن را استخراج و مفهوم و غرض اصلی شعر را بیان میکند و مخاطب به درک عمیقی از مفهوم شعر میرسد. نظریۀ نشانهشناسی پیرس یکی از الگوهای مناسب برای نقد آثار ادبی است که در آن نحوۀ شکل‌گیری ...
أكثر
جهان درون متن پر از ناشناخته‌هایی است که با کشف نشانه‌های زبانی بازنمایی و آشکار می‌شوند. نشانهشناسی ادبی با واکاوی کنش‌های درون متن پیام‌های ثانویه آن را استخراج و مفهوم و غرض اصلی شعر را بیان میکند و مخاطب به درک عمیقی از مفهوم شعر میرسد. نظریۀ نشانهشناسی پیرس یکی از الگوهای مناسب برای نقد آثار ادبی است که در آن نحوۀ شکل‌گیری سه جزء نشانه یعنی بازنمون، موضوع و تفسیر و ارتباط میان آن‌ها بررسی می‌شود. ادهم عادل شاعر معاصر عراقی از شاعران نوگرایی است که مفاهیمی همچون جنگ، ترور، افراط‌گرایی، صلح، همدلی و وحدت بازتاب گسترده‌ای در اشعارش دارند و یکی از آرمان‌های بزرگ او وجود جهانی خالی از جنگ و سرشار از صلح است. پژوهش حاضر می‌کوشد با شیوه توصیفی - تحلیلی و بر اساس الگوی سه‌وجهی نشانهشناسی پیرس به تحلیل فرایند شکل‌گیری نشانه‌های زبانی مربوط به مفهوم صلح در اشعار ادهم عادل بپردازد و ارتباط میان این سه جزء و نقش آن‌ها در تولید نشانهها را نقد کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نشانه‌های زبانی در شعر ادهم عادل ساختاری واحد و منسجم هستند که از پیوستگی معنایی میان بازنمون، موضوع و تفسیر شکل می‌گیرند و با نشانه‌ای کیفی و بیان چگونگی برخی اتفاقات مرئی و ترسیم شکل ظاهری امور پایه‌ریزی می‌شوند و با نشانه‌ای جزئی و بیان اتفاقات تلخ و ناگوار فضای ملتهب و جنگ‌زدۀ عراق و تجربه‌های عملی عراقی‌ها دربارۀ ترور، عملیات انتحاری، ترس و ناامنی بسط می‌یابند و به نشانه‌ای کلی و نگرش شاعر به مقولۀ جنگ و صلح ختم می‌شوند.
رقيه رستم پور؛ زينب ناظميان
المجلد 18، العدد 63 ، سبتمبر 2022، ، الصفحة 227-247
المستخلص
نشانهشناسی از جمله رهیافتهای نوین در نقد ادبی است که یکی از ابزارهای مهم تحلیل متون ادبی به شمارمی رود . در این راستا نظریه رمزگان پنجگانه رولان بارت را میتوان نوعی نشانهشناسی لایهای دانست، که ابزار مناسبی برای رفع پیچیدگیهای ادبی متون داستانی و رمزگشایی دلالتهای موجود در آن به شمار میآید. رمان «مفتاح ...
أكثر
نشانهشناسی از جمله رهیافتهای نوین در نقد ادبی است که یکی از ابزارهای مهم تحلیل متون ادبی به شمارمی رود . در این راستا نظریه رمزگان پنجگانه رولان بارت را میتوان نوعی نشانهشناسی لایهای دانست، که ابزار مناسبی برای رفع پیچیدگیهای ادبی متون داستانی و رمزگشایی دلالتهای موجود در آن به شمار میآید. رمان «مفتاح لنجوی» اثر «فاتن المرّ» نویسنده معاصر لبنانی ، با وجود سبک معاصر و ساختار چند لایه خود، میتواند نمونة خوبی برای پیاده‌سازی این نظریه باشد. این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی - تحلیلی و با ارائه نمونههایی از داستان مفتاح لنجوی به تحلیل این رمان از منظر رمزگان پنجگانه بارت میپردازد. اهمیت پژوهش از این رو است که داستانی مدرن و زنانه در ادبیات مقاومت عربی را با تکیه‌بر تفسیر سطوح و لایههای متعدد رمزگانی تحلیل میکند. لذا هدف این مقاله، تبیین دلالتهای گوناگون نشانهها، تحلیل رمزگان و حالات روحی - روانی برخی از شخصیتهای این رمان است. از جمله دستاوردهای این پژوهش آن است که هر پنج رمزگان هرمنوتیک، نمادین و فرهنگی و معنابنی و کنشی در این رمان به کار رفته و در پیش برد پیرفتهای روایت مؤثر است؛ اما رمزگان فرهنگی نسبت به سایر انواع آن برجسته تر به نظر میرسد. این امر به خاطر برجسته بودن مفهوم مقاومت و اهمیت توجه به زن در این رمان است. رمان «مفتاح لنجوی» بر پایه نامههای الکترونیکی میان شخصیتهای داستان و در فضای مجازی بنا شده است، از این رو زاویۀدید دانای کل به کار نرفته است و سبک داستان به گونهای است که ظرفیت برداشتهای گوناگون از آن و نیز امکان خواندنی- نوشتنی شدن را فراهم میکند.
