@article { author = {پیرانی شال, علی and غلامی یلقون آقاج, علی حسین}, title = {شکوه از شقاوت و فقر و ظلم و روزگاردر شعر حافظ إبراهیم}, journal = {مجله علمي انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي (فصلنامه)}, volume = {8}, number = {24}, pages = {25-53}, year = {2012}, publisher = {انجمن ايراني زبان وادبيات عربي}, issn = {23456361}, eissn = {27173461}, doi = {}, abstract = {چکیده شکوائیه تعبیری از رنجهای ناشی از مشکلاتی است که انسان در زندگی فردی و اجتماعی خود با آن روبه­رو می­شود و آن را به زبان می آورد تا تسکین دردهایش باشد. شکوائیه یکی از اغراض شعری ادبیات عربی و از وسیع­ترین میدان­هائی است که تخیّل شاعران در آن جولان می­دهد. یکی از مهم­ترین مضمونهایی که شاعران عصر عبّاسی به آن می­پرداختند شکوه از زمان بود به طوری که فن دهریات (شکایت از زمان) در این عصر شکل گرفت. فن شکوائیه را در شعر اکثر شعراء عصر حدیث نیز می­ یابیم. حافظ إبراهیم در میان شاعران زمان خود در این فن بر دیگران مقدّم است. او طعم یتیمی را چشید و در زندگی دچار پاره­ای از مشکلات شد که این مشکلات تاثیر زیادی بر روح او گذاشت و او را نالان ساخت. او از فقر فردی و اجتماعی شکوه می­کند و از اقدامات بیگانگان همچون حادثه «دنشوای»، چپاول ثروتهای کشور، طعنه زدن بیگانگان بر مصریها، جنگ­هایی که به وجود آوردند و... می­نالد و شکوه از روزگار را وسیله­ای برای تقلیل غمهایش قرار می­دهد و روزگار را با نام­های مختلفی در شعر خویش می­آورد. شکوائیه در اشعار حافظ جایگاه ویژه­ای دارد. او پرچمدار شکوائیه عصر خویش و شاعر بی‌رقیب این عرصه است. این بحث بر آن است که به شکایت از شقاوت و فقر و ظلم و روزگار در شعر حافظ إبراهیم بپردازد و ضمن روشن ساختن این شکوه­ها به برخی از علل آنها نیز اشاره کند و در این راستا مقاله بر اساس روش وصفی تدوین شده است.}, keywords = {شکوائیه,حافظ إبراهیم,فقر,ظلم,روزگار}, title_ar = {الشکوي من الشقاء و الفقر و الظلم و الدّهر في شعر حافظ إبراهيم}, abstract_ar = {الملخص الشکوي تعبيرٌ عن هموم الإنسان الناتجة عمّا يعرض له من مشکلاتِ الحياة الخاصّة و العامّة الّتي يواجهها، فينفجر بالشکوي مصوراً للآخرين مشکلته و يتبرّد الجنان و يقل غليان النفس. الشکوي غرض من أغراض الشعر  و هي قديمة في الشعر العربي و من أوسع الميادين الّتي يرتادها خيال الشعراء منذ العصور السابقة.حيث شکوي الدّهر من أهمّ المضامين الّتي تناولها الشعراء في العصر العباسي و منها تکوين فن الدّهريات. نظراَ للشکوي في العصر الحديث، نجدها عند عدّة شعراء هذا العصر و حافظ إبراهيم في طليعتهم. إنّه عاش فقيراً بائساً و تعاقبت عليه سلسلة من النکبات في حياته و کان لهذه النکبات تأثير شديد في نفسه حيث جعلته صاحب نفس شکّاء. إنّه يشکو من فقره و من فقر النّاس و يستهدف سوء سياسة الأجانب کحادثة «دنشواي»، سلب خيرات البلاد، طعن الإنجليز علي المصريين ، الحروب الّتي أثارتها الأجانب في الشرق و... . يجعل الشاعر شکوي الدّهر وسيلة للتنفيس عن معاناته في الحياة و يأخذ الدّهر أشکالاً شتّي في شکاويه بحيث يتنوّع الخطاب للدّهر عنده. إنّ الشکوي قد احتلّت مکانة خاصة في أشعار حافظ.لهذا کلّه، حمل حافظ لواء الشکوي في عصره و صار شاعر الشکوي دون منازع. هذه المقالة تحاول الترکيز علي الشکوي من الشقاء و الفقر و الظلم و الدّهر عند حافظ و تبيين هذه المظاهر مع الإشارة إلي بعض أسباب هذه الشکاوي و يقوم هذا البحث علي المنهج الوصفي.}, keywords_ar = {شکوائیه,حافظ إبراهیم,فقر,ظلم,روزگار}, url = {https://iaall.iranjournals.ir/article_3515.html}, eprint = {https://iaall.iranjournals.ir/article_3515_ad7547a47ba6626d0a1df27705c9958b.pdf} }