%0 Journal Article %T بررسی کتاب‌های آموزش زبان عربی در میراث ایرانی‌ـ اسلامی از منظر آموزش با اهداف ویژه (مورد پژوهشی: «أدب الکاتب»، «الألفاظ الکتابية» و «فقه اللغة وأسرار العربية») %J مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة %I الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها %Z 23456361 %A حاجی قاسمی, فرزانه %A گنجي, نرگس %A کتابي, سعيد %D 2021 %\ 08/23/2021 %V 17 %N 59 %P 57-84 %! بررسی کتاب‌های آموزش زبان عربی در میراث ایرانی‌ـ اسلامی از منظر آموزش با اهداف ویژه (مورد پژوهشی: «أدب الکاتب»، «الألفاظ الکتابية» و «فقه اللغة وأسرار العربية») %K آموزش زبان با اهداف ویژه %K بسته آموزشی %K زبان عربی %K حرفه دبیری %K تحلیل محتوا %R %X آشنایی عربی­زبانان با کشورداری امپراتوری ساسانی باعث احساس نیاز دولت­های بزرگِ عربی ـ اسلامی به وجود طبقه­ دبیران (کاتبان و منشیان دواوین دولتی) گردید و زمینه­ساز حضور دبیران ایرانی­تبارِ دوزبانه در دیوان­های رسائل شد. لذا تربیت نسلی از ادیبان دولتی ضرورت یافت و دانشمندان ایرانی چون ابن ‌قتیبه دینوری (276ـ213هـ)، عبدالرحمن همدانی (327ـ؟هـ)، و ثعالبی نیشابوری (429ـ350هـ)، بر آن شدند تا با تألیف کتاب­های أدب الکاتب، الألفاظ الکتابیة و فقه اللغة وأسرار العربية، این مهم را پاسخ گویند. کتاب­های ارزشمندی که خود بسته­هایی آموزشی به­شمار می­آیند و با توجه ­به زمان تألیف، باید آن را یک اقدام آموزشی پیشرفته و هوشمندانه تلقّی کرد. این پژوهش با تکیه بر روش تحلیل محتوا (کمّی و کیفی) به بررسی مباحث مورد توجه نویسندگان پرداخته و نسبت کمّی آنها را براساس داده­های آماری به­دست­آمده سنجیده­است. موادّ آموزشی شامل این زمینه­ها می­شود: واژه­شناسی، درست­نویسی، اصلاح خطاهای تلفظی، آشنایی با ساختارهای صرفی افعال و نام­ها با تکیه بر نکات معنایی و برخی از مسائل کاربردی نحو و بلاغت. طبق بررسی آماری، هر سه بسته، واژه­شناسی را به میزان (81%) از مطالب اساسی آموزش کاربردی عربی دانسته و به ترتیب به موضوعات دستور زبانی به میزان (13%) و بلاغت به میزان (6%) توجه داشته‌اند؛ اما به­طور جداگانه ابن قتیبه بیشتر به دستور زبان (74%)، و همدانی و ثعالبی به ترتیب به واژگان (100%) و (85%) پرداخته‌اند. %U https://iaall.iranjournals.ir/article_120868_2d4e183ad90ea1bd5924a88e1205814c.pdf