%0 Journal Article %T عاشقانه‌سرايي به هنگامه‌ي حج (با نگاهي به حجازيات عمربن ابي‌ربيعه و شريف رضي) %J مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة %I الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها %Z 23456361 %A ايمانيان, حسين %D 2013 %\ 11/05/2013 %V 9 %N 27 %P 137-160 %! عاشقانه‌سرايي به هنگامه‌ي حج (با نگاهي به حجازيات عمربن ابي‌ربيعه و شريف رضي) %K حجازیات %K حج %K حج¬سروده¬های عاشقانه %K شریف رضی %K عمربن ابی¬ربیعه %R %X چکيده: حج ازجمله‌ي مراسم و آيين‌هايي است که هرساله در مکه، با شکوه و توجه خاصي انجام مي‌شود. بررسي اين آيين زيبا و البته مقدس، ما را با گستره‌اي از فرهنگ‌ها و اسطوره‌هاي نهفته در پس آن آشنا مي‌کند. اگرچه هنگامه‌ي حج از آغاز، زماني براي انجام مناسک و کارهاي ديني بوده است، گاه، کام‌جويان مکه و ديگر سرزمين‌هاي اسلامي در دوران جاهليت و حتي پس از ظهور اسلام، فرصت حج را غنيمت شمرده و آن را زماني مناسب براي خوش‌گذراني يافته‌اند. برخي شاعران نيز، چه در آغاز اسلام و چه پس از آن همواره اين روزها را زماني براي عشق‌بازي و عاشقانه‌سرايي درباره‌ي زنان حج‌‌گزار مي‌ديده‌اند. در جستار پيش‌رو ضمن نگاهي به انگيزه‌هاي عمربن ابي‌ربيعه و شريف رضي و ديگر شاعران از غزل‌سرايي به هنگامه‌ي حج،تلاش مي‌شود چرايي عاشقانه‌سرايي آن‌ها در اين مراسم، از ديد جامعه‌شناسي بررسي شود. بيشتر دلايل اين امر به پيش از اسلام و عادت‌هاي دوران جاهليت برمي‌گردد که گاه به دوران اسلامي هم رسيده است و برخي، با شرايط اجتماعي و فرهنگي و ديني پس از اسلام پيوند دارد. به‌نظر مي‌رسد حج، تنها مخصوص انجام مناسک ديني نبوده است، بلکه به مانند فستيوال‌‌ها وجشنواره‌هاي چندگانه‌اي بوده است که هر هنرمندي به‌گونه‌اي به نمايش مهارت خود مي‌پرداخته است؛ ازجمله‌ي اين هنرمندان، گروه شاعران غزل‌سرا بوده‌اند. وصف ماجراهاي عاشقانه‌ي پيرامون کعبه و نحوه‌ي آشنايي با معشوقه‌ها و گفتگوهايي که ميان شاعر و ايشان روي داده است و نيز راز و نيازهاي طواف‌کنندگان با ذات يکتا، از رايج‌ترين درون‌مايه‌هاي حج‌سروده‌ها در شعر عربي دوران يادشده هستند. %U https://iaall.iranjournals.ir/article_3772_146bfc1a61a1120ea2f840008503cd28.pdf