ORIGINAL_ARTICLE
جواهری و رسالت شعر
پایبندی ادیب و موضع گیری او نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه، نشانه احساس مسؤولیّت وی است،زیرا میخواهد با جامعه خود همکاری لازم را داشته باشد، واین، همان "تعهّد" است. در این صورت است که ادبیّات نقش عمده و کار سازی در هدایت جامعه ایفا میکند، و شاعر متعهّد نمیتواند خود را از مشکلات اصلی جامعه دور نگه دارد؛ پس میکوشد دیدگاه خود را در آثارش جلوه گر سازد.
در این مقاله ،از یک سو، دیدگاههای متفاوت ادبا و متفکّران را در باره"ادبیات متعهّد" و. همچنین وظیفة "شاعر متعهّد" نسبت به بیداری مردم بیان میکند.و از سوی دیگر، دیدگاه شاعر پر آوازه عراقی، محمّد مهدی جواهری را را دز این زمینه بیان کرده است در نتیجه سه محور زیر در این مقاله بررسی شده است:
أ) ارائه دیدگاههای متفکّران درباره "ادبیات متعهّد".
ب) ویژگیهای "شعر متعهّد" در اشعار عرب.
ت) ویژگیهای "شاعر متعهّد" از دیدگاه جواهری.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1204_c2a97f900092905955411fce493b83a7.pdf
2009-12-18
1
17
محمّد مهدی الجواهری
جامعه
شعر متعهّد
آگاه کردن
جعفر
دلشاد
1
AUTHOR
علی اکبر
مرادیان
2
AUTHOR
خیر ما استفدنا منه القرآن الکریم.
1
- ابن منظور، محمّد بن مکرّم: "لسان العرب". نشر أدب الحوزة، قم، 1405.
2
- أبو حاقّة، أحمد: "الإلتزام فی الشعر العربی". نشر دار العلم للملایین، بیروت، الطبعة الأولی، 1979.
3
- أبو صالح، عبد القدوس: "الأدب بین الالتزام و الإلزام".یولیو 2003:
4
http://www.islamtoday.net/nawafeth/artshow-53-2592.htm
5
- أدونیس، علی أحمد سعید:"الثابت والمتحول". نشر دار العودة، بیروت، الطبعة الأولی، 1974.
6
- أدونیس، علی أحمد سعید: "سیاسة الشعر". نشر دار الآداب، بیروت، الطبعة الأولی، 1985.
7
- برادة، محمد: "تحولات مفهوم الالتزام فی الأدب العربی الحدیث". ینایر 2001:
8
http://www.nizwa.com/volume25/p17_30.html
9
- الجواهری، محمّد مهدی: "دیوان الجواهری". إبراهیم السامرائی بالإشتراک مع مهدیّ المخزومی و علی جواد و رشید بکتاش، دار الرّشید، بغداد، مطبعة الأدیب البغدادیة، 1972 - 1980.
10
- الجواهری، محمد مهدی: "ذکریاتی". نشر دار الرافدین، دمشق، 1988.
11
- الجوهری، إسماعیل بن حمّاد: "الصّحاح". تحقیق أحمد عبد الغفور عطار، نشر دار العلم للملایین، بیروت، الطبعة الرابعة، 1987.
12
- حاج ابراهیمی، محمّد کاظم" :تاریخ الأدب العربی الحدیث". نشر جامعة إصفهان، مطبعة جامعة إصفهان، 1376.
13
- الحاوی، إیلیا: "فی النقد و الأدب". دار الکتاب اللّبنانی، بیروت، الطبعة الأولی، 1980.
14
– الحیدری، بلند: "إشارات على الطریق"، نشر المؤسسة العربیة للدراسات و النشر، بیروت، الطبعة الأولی، 1980.
15
– الخلیل بن أحمد، الفراهیدیّ: "العین". تحقیق محمّد المخزومیّ و إبراهیم السّامرائی، نشر مؤسّسة دار الهجرة، قم، الطّبعة الثّانیة، 1409
16
- الزبیدیّ، محمّد مرتضی: "تاج العروس من جواهر القاموس". نشر مکتبة الحیاة، بیروت، دون تاریخ.
17
- سارتر، جان بول: "ما الأدب". ترجمة محمّد غنیمیّ هلال، نشر مکتبة الإنجلو – المصریبة، القاهرة، 1961.
18
- السیاب، بدر شاکر: "کتاب السّیاب النثری". جمع و إعداد و تقدیم حسن الغرفی، منشورات مجلة الجواهر، فاس، 1986.
19
- الشّریف الرّضیّ، محمّد بن الحسین: "نهج البلاغة". ترجمة محمّد دشتی، نشر مؤسّسة أمیر المؤمنین الثّقافیّة التّحقیقیّة، قم، الطّبعة الأولی، 1381.
20
- ضیف، شوقی: "تاریخ الأدب العربی". نشر دار المعارف، القاهرة، العصر العبّاسی الأوّل، الطبعة العاشرة، 1996.
21
- العالم، محمود أمین: "بالکتابة یؤکد الکاتب وعیه بذاته". ینایر 2001:
22
http://www.nizwa.com/volume25/p59_66.html
23
- عبد النّور، جبّور: "المعجم الأدبی" نشر دار العلم للملایین، بیروت، الطّبعة الثّانیة، 1984.
24
ORIGINAL_ARTICLE
سرگشتگی وپیچیدگی در شعرایلیا ابوماضی وعمرخیام
حکیم عمرخیام، در رباعیات بینظیرش، راز و رمز زندگی را بیپرده بیان کرده است. وی درون طوفانی خود و امواج متلاطم وجود خویش را با مروارید کلمات به نظم در آورده و خواننده را در برابر أسرار هستی در بیابان بینام و نشان شک و تردید و کرانههای تاریک شیدایی و سر درگمی رها کرده است؛ چرا که بی اختیار و به ناچار در این دنیای فانی گام نهاده است و بدون میل و اراده خود از آن به ناچار کوچ خواهد کرد .
بسیاری از این پرسشها و مفاهیم پیچیده و مبهم در دیوان ایلیا ابوماضی، شاعر معاصر عرب، نیز وجود دارد. ایلیا نیز همچون خیام در سیر خود به سوی قلهی شعر و ادب با صخرهها و خارها روبه رو میگردد و به کاوش مشکلات انسان و هستی و رمز و راز این دو همت میگمارد و سرانجام سرگشته و حیران در وادی شک، بی اختیار مبهوت میماند. از این رو صدای امواجی که در دریای درون خیام به تلاطم درآمده بود، بعد از گذشت نُه قرن از وجود ناآرام ایلیا ابو ماضی به گوش میرسد.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1205_c5a8daf732d65f1368f1e6640df0e547.pdf
2009-12-18
18
34
عمر خیام
ایلیا ابو ماضی
سرگشتگی
پیچیدگی
علی
پیرانی شال
1
AUTHOR
- أبو ماضی، إیلیا؛ الدیوان، قَدَّم له و علّق علیه إبراهیم شمس الدین ، منشورات مؤسسه النور، بیروت 2005 م.
1
- إیلیا ابو ماضی ، الدیوان(شاعر المهجر الأکبر)، قَدَّم له و علّق علیه زهیر میرزا، دارالعودة، بیروت، 1998 م.
2
- برهومی، خلیل؛ إیلیا ابو ماضی شاعر السؤال و الجمال، دار الکتب العلمیة، بیروت، الطبعة الأولی 1993 م.
3
- الجیوسی، سلمی الخضراء و الدکتور عبدالواحد لؤلؤة؛ الاتِّجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث، مرکز دراسات الوحدة العربیة؛ بیروت، الطبعة الأولی 2001 م.
4
- حتی، فیلیپ، السّوریون فی الولایات المتحدة، بیروت دون تاریخ، دون تاریخ.
5
- خفاجی، عبدالمنعم، قصة الأدب المهجری، دارالکتاب البنانی، بیروت، دون تاریخ.
6
- الخوری، الفرد، إیلیا ابو ماضی شاعر السؤال و الجمال و التفاؤل و التساؤل، دارالکتب العلمیة، لبنان الطبعة الأولی 1968 م.
7
- خیام، عمر، رباعیات حکیم عمر خیام، «انگلیسی فارسی»، انتشارات آتیله هنر، چاپ چهارم، 1377 ه.ش تهران.
8
- خیام، عمر، رباعیات حکیم عمر خیام، به تصحیح محمد بهشتی، ناشر انتشارات فواد، چاپ دوم، تهران، 1369 هـ.ش.
9
- خیام، عمر، رباعیات الحکیم عمر الخیّام، المترجم سید أحمد الصافی النجفی، کتابفروشی فروغی، فرودین 1380 هـ ش.
10
- خیام، عمر، رباعیات الخیّام، حکمت توماشی، من أمناء مکتبة المتحف العراقی للجمهوریة العراقیة، بغداد 1961 م.
11
- خیام، عمر، رباعیات خیام، مصحح محمد علی فروغی، انتشارات اساطیر، چاپ دوم، تهران 1373 هـ.ش.
12
- سلیم، جورج دیمتری؛ إیلیا ابوماضی دراساتٌ عنه و أشعاره المجهولة، دارالمعارف، مصر، مکتبة الدراسة الأدبیة، دون تاریخ.
13
- رامی، احمد؛ رباعیات الخیّام، دار الشّروق، القاهرة، 2000 م.
14
- الصراف، أحمد حامد، عمر الخیام الحکیم الفلکی النیسابوری، دارالأخبار، الطبعة الثانیة، بغداد 1949 م.
15
- صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج 2، چاپ چهاردهم 1378 هـ ش.
16
- ضیف، شوقی، دراساتٌ فی الشعر العربی المعاصر، مکتبة الدراسات الأدبیة، دارالمعارف، القاهره، الطّبعة العاشرة، دون تاریخ.
17
- طالب، زکی طالب، إیلیا ابو ماضی بین التقلید و التجدید، منشورات المکتبه المصریة، بیروت، دون تاریخ.
18
- الفاخوری، حنّا، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، دارالجیل، بیروت،الطبعة الاولی، 1986.
19
- المعوش، سالم، إیلیا ابو ماضی بین الشرق و الغرب فی رحلة التشرد و الفلسفة و الشاعریة، بیروت الطبعة الأولی 1997 م.
20
- النَّاعوری، عیسی، ادب المهجر، دار المعارف، مصر، الطبعة الأولی، دون تاریخ.
21
ORIGINAL_ARTICLE
تصحیف وتحریف در لغتنامه صحاح
لغتنامه صحاح (تاج اللغه وصحاح العربیه) نوشته اسماعیل بن حماد جوهری نیشابوری از کهن ترین وبا ارزش ترین لغتنامه های عربی می باشد، که توسط دانشمندان ایرانی تبار به رشته تحریر درآمده است.
صحاح جوهری به عنوان اثر با ارزش از بدو ظهور مورد توجه واستقبال دانشمندان وزبان شناسان اهل فن بوده وارزش آن به گونه ای است که تا کنون بیش از 160 کتاب در بارۀ آن نوشته اند .
نگارنده مقاله با رجوع به لغتنامه مذکور ومطالعه وبررسی دقیق نسخه های چاپ شده آن متوجه ایرادهای گوناگون، از قبیل تصحیف وتحریف وغیره شده که مسلما" زیبنده این اثر با ارزش نمی باشد.
ونظر به اینکه وجود آسیب های نگارشی یا چاپی در لغتنامه ای مانند صحاح موجب سردرگمی و اختلال در درک مفاهیم واژه ها می شود، این مقاله سعی کرده است به گوشهای ازآسیب های موجود اشاره نماید.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1206_e7586e6f23940ba84b915bf891066764.pdf
2009-12-18
37
55
لغتنامه
صحاح
جوهری
تصحیف
تحریف
آسیب های نگارشی
محمد صالح
شریف عسگری
1
AUTHOR
الأزهری، أبو منصور، تهذیب اللغة، ،تح: عبدالسلام هارون وآخرین،القاهرة 1967هـ - 1964.
1
- الأسدی، الکمیت بن زید، وابن أبی الحدید المعتزلی، الروضة المختارة: القصائد الهاشمیات، والقصائد العلویات، بیروت- منشورات الاعلمی للمطبوعات، 1392هـ-1972م.
2
- ابن جنی، أبوالفتح عثمان، الخصائص، حققه محمَّد علی النجَّار، بیروت، دار الهدایة، ط2، د.ت .
3
- ابن درید، جمهرة اللغة، تح: د .رمزی منیر بعلبکی، بیروت، دار العلم للملایین، ط1، 1987م.
4
- ابن السکِّیت، إصلاح المنطق، تح: أحمد شاکر و عبد السلام هارون، مصر، طبع دار المعارف، د.ت.
5
- ابن عبَّاد، المحیط فی اللغة، تح:محمد حسن آل یاسین،بیروت،عالم الکتب، ط1،1414هـ - 1994م .
6
- ابن منظور، لسان العرب، تح: علی شیری ،بیروت، دار احیاء التراث، ط1، 1408هـ- 1988م.
7
- الجوهری، اسماعیل بن حمَّاد، الصحاح، تاج اللغة وصحاح العربیة، تحقیق: أحمد عبد الغفور عطَّار، مصر، دار الکتاب العربی، 1376هـ - 1956م .
8
- الحموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، بلا.ت.
9
- الرازی، الشیخ أبی الحسین احمد بن فارس بن زکریا (ت395هـ)، مجمل اللغة، تح: الشیخ شهاب الدین أبوعمرو، دار الفکر 1414هـ - 1994م.
10
- -------- معجم مقاییس اللغة، تح:عبد السلام محمد هارون، ،مصر، طبع البابی الحلبی ط2،1389، 1966 .
11
- الرازی، محمد بن أبی بکر بن عبد القادر ت 666هـ، مختار الصحاح، بیروت، دار الکتاب العربی، 1401هـ 1981م .
12
- الرافعی، العالم العلامة أحمد بن محمد بن علی المقریء الفیومی، قاموس المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، بیروت، دار الفکر، ط1، 1425هـ - 2005م .
13
- الزبیدی، محمد (ت 1205 هـ )، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق: عبدالستار فراج وآخرین ، الکویت ،دار الهدایة 1385هـ - 1965م.
14
- الزمخشری، جار الله، أساس البلاغة، بیروت، دار صادر ،1385هـ-1965م.
15
- الزنجانی ،أبو المناقب، شهاب الدین محمود بن أحمد بن بختیار(ت656هـ)، تهذیب الصحاح، تح: عبد الغفور عطار، وعبد السلام هارون،مصر، دار المعارف، بلات.(وهو تنقیح الصحاح المطبوع باسم تهذیب الصحاح) .
16
- السیوطی، العلامة عبد الرحمن جلال الدین، المزهر فی علوم اللغة وأنواعها، تحق محمد احمد جاد المولى وعلی محمد البجاوی، محمد أبو الفضل إبراهیم، مصر، دار احیاء الکتب العربیة، د.ت.
17
- الصعیدی،عبد الفتاح،وحسین یوسف موسى، الإفصاح فی فقه اللغة، بیروت، دار الکتب العلمیة ،ط2، 2004 م-1425هـ.
18
- الصقلی، ابن مکِّی، تثقیف اللسان وتنقیح الجنان، (ت501هـ- 1107م)، تحقیق الدکتور عبد العزیز مطر، القاهرة، نشر المجلس الاعلى للشؤون الاسلامیة، 1425هـ- 2004م.
19
- ضیف، شوقی، البحث الأدبی، مصر، دار المعارف، ط2، بلات .
20
- الطریحی، فخرالدین،(ت1085 هـ) مجمع البحرین ومطلع النیرین، قم، مکتب نشر الثقافة الاسلامیة، 1408هـ .
21
- العسکری، الحافظ أبو أحمد الحسن بن عبد الله، أخبار المصحِّفین، تحقیق صبحی البدری السامرَّائی، بیروت، عالم الکتب، ط1، 1406هـ- 1986م .
22
- عطَّار، عبد الغفور، مقدمة الصحاح، مصر، دار الکتاب العربی،، ط1، 1356هـ- 1976م.
23
-الفراء، المنقوص والممدود، تحقیق عبد العزیز المیمنی الراجکوتی، مصر- القاهرة،دار المعارف، ط3،د.ت.
24
- الفراهیدی، الخلیل، العین، تح: د. مهدی المخزومی، وابراهیم السامرائی، قم، دار الهجرة، 1405 هـ .
25
- الفرزدق، دیوان، شرحه الاستاذ علی خریس، بیروت، منشورات الاعلمی، ط1 ،1416-1996م .
26
- الفیروزآبادی، العلامة اللغوی مجد الدین محمد بن یعقوب، (ت 729-817هـ)، القاموس المحیط، بیروت، دار احیاء التراث العربی ،ط1، 1991م-1412هـ.
27
- القالی، أبو علی(ت 356هـ )، البارع فی اللغة، تحقیق هاشم الطعان، بیروت، دار الحضارة العربیة، ،ط1، 1975م.
28
- کشلی، حکمت ،الدکتورة، تطور المعجم العربی، بیروت، دار المنهل اللبنانی، ط1، 2002م– 1423هـ.
29
- مجمع اللغة العربیة – القاهرة ،المعجم الوسیط، قام باخراجه: ابراهیم مصطفى وزملائه، باشراف عبد السلام هارون، طهران، مصورة المکتبة العلمیة،، د.ت .
30
- معروف،ناجی، الدکتور، تاریخ علماء المستنصریة، طبعة دار الشعب، ط3، بلا.ت.
31
- المیدانی، مجمع الأمثال: تحقیق: محمد محیی الدین عبد الحمید، بیروت، المکتبة العصریة، 1419هـ- 1998م.
32
- نجا، ابراهیم محمد، دکتور، المعاجم اللغویة، القاهرة، مطبعة السعادة ،ط4، 3139 هـ - 1974م.
33
- نصَّار ،حسین، الدکتور، المعجم العربی نشأته وتطوره، القاهرة، مکتبة مصر، ط2، 1968م.
34
- هارون، عبد السلام، تحقیق النصوص ونشرها، بیروت، دار النهضة العربیة،ط12001م-1422هـ.
35
ORIGINAL_ARTICLE
اتیمولوژی تطبیقی نام آدم ابوالبشر در زبان¬های عربی و عبری
در این مقاله یک بررسی تطبیقی در مورد اتیمولوژی و اشتقاق نام آدم در متون مذهبی و ادبی قدیم و جدید یهودیان و مسلمانان صورت گرفته است. به این صورت که مشخّص شود آیا نام «آدم» از «اداماه» (אַדָמָה) به معنای خاک گرفته شده یا از «دام» (דָמ) به معنای خون یا از واژه های دیگر، و در روایات یهودی و اسلامی در این مورد چه آمده، و با توجّه به هم خانوادگی دو زبان سامی عربی و عبری، شباهتها و تفاوتهای این روایات چیست؟ بررسی تطبیقی عمدتاً میان متون عبری و عربی انجام شده امّا در مواردی به متون یونانی نیز اشاره شده است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1207_ed425e0ba91f8ef35eeddecf7e84158b.pdf
2009-12-18
55
81
آدم
اتیمولوژی تطبیقی
زبان عربی
زبان عبری
اشتقاق
آذرتاش
آذرنوش
1
AUTHOR
ـ قرآن مجید.
1
ـ آملی، سید حیدر، تفسیر المحیط الأعظم و البحر الخضم، تحقیق سید محسن موسوی تبریزی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، 1422هـ.ق.
2
ـ آنترمن، الن، باورها و آیینهای یهودی، ترجمة رضا فرزین، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1385 هـ.ش.
3
ـ ابن أبی شیبه الکوفی، المصنّف، تحقیق سعید محمّد اللحام، بیروت، دارالفکر، 1409 هـ.ق.
4
ـ ابن الأثیر، مجد الدّین ابوالسعادات المبارک بن محمّد، النّهایة فی غریب الحدیث، تحقیق ابن عویضة، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1418 هـ.ق.
5
ـ ابن حبّان، أبوحاتم محمّد البستی، صحیح ابن حبّان بترتیب ابن بلبان، تحقیق شعیب الارنؤوط، موسسة الرّسالة، 1414 هـ.ق.
6
ـ ابن حجر العسقلانی، أحمدبن علی، فتح الباری: شرح صحیح البخاری، بیروت، دارالمعرفة، بی تا (چاپ دوم).
7
ـ ابن قتیبه، أبو محمّد عبدالله بن مسلم، تأویل مختلف الحدیث، تحقیق شیح اسماعیل الاسعردی، بیروت، دارالکتب العلمیة، بی تا.
8
ـ ابن کثیر، أبوالفداء إسماعیل الدّمشقی، تفسیر القرآن العظیم، با مقدمة دکتر یـوسف عبدالرّحمن المــرعشلی، بــیروت، دارالمعرفة، 1412 هـ.ق.
9
ـ ابن ماجه، أبوعبد الله محمّد بن یزید القزوینی، سنن ابن ماجه، تحقیق محمّد فؤاد عبدالباقی، بیروت، دارالفکر، بی تا.
10
ـ ابن منظور، أبوالفضل جمال الدّین محمّد بن مکرم الافریقی، لسان العرب، قم، نشر أدب الحوزة، 1405 هـ.ق.
11
ـ ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تحقیق محمّد جعفر یاحقّی و محمّد مهدی ناصح، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1408 هـ.ق.
12
ـ احمدبن حنبل، مسند، بیروت، دار صادر، بی تا.
13
ـ اشتاین سالتز، آدین، سیری در تلمود، ترجمة باقر طالبی دارابی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1383 هـ.ش.
14
ـ البخاری، ابو عبدالله محّمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، بیروت، دارالفکر، 1401 هـ.ق.
15
ـ البیهقی، ابوبکر احمد بن الحسین، السّنن الکبری، بیروت، دارالفکر، بی تا.
16
ـ الجزائری، السّیّد نعمة الله، النّور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص الأنبیاء) (بدون مشخّصات کتاب شناسی، موجود در نرم افزار المعجم الفقهی).
17
ـ جفری، آرتور، واژههای دخیل در قرآن مجید (ویرایش جدید)، تــرجمة فـریدون بدرهای، تهران، توس، 1385 هـ.ش.
18
ـ الجـــوهری، اسماعیل بن حمّاد، الصّحاح: تاج اللّغة و صحاح العّربیة، تحقیق احمد عبدالغفور عطّار، بیروت، دارالعلم للملایین، 1407 هـ.ق.
19
ـ الحموی، ابو عبدالله یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارإحیاء التّراث العربی، 1399 هـ.ق.
20
ـ الحویزی، عبد علی بن جمعة العروسی، تفسیر نورالثّقلین، تحقیق سید هاشم رسولی محلّاتی، قم، موسّسة اسماعیلیان، 1412 هـ.ق.
21
ـ حییم، سلیمان، فرهنگ عبری ـ فارسی، تهران، انجمن کلیمیان تهران، 1360 هـ.ش.
22
ـ الخلیل بن احمد الفراهیدی، کتاب العین، تحقیق مهدی المخزومی و ابراهیم السّامرئی، دارالهجرة، 1409 هـ.ق.
23
ـ الخــمینی، السیّد مــصطفی، تــفسیر الـقرآن الکریم: مفتاح أحسن الخزائن الإلهیة، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1418 هـ.ق.
24
ـ خواجوی، محمد، رک. قونوی، صدر الدّین محمد، (ترجمة) اعجاز البیان.
25
ـ دایرة المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، 1374 هـ.ش.
26
ـ الرّاغب الإصفهانی (ابوالقاسم الحسین بن محمّد)، المفردات فی غریب القرآن، دفتر نشر کتاب، 1404 هـ.ق.
27
ـ الزّبیدی، محمّدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، مکتبه الحیاة، بی تا.
28
ـ سحابی، دکتر یدالله، خلقت انسان، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1351 هـ.ش.
29
ـ السّیوطی، جلال الدّین عبدالرّحمن، الدّرّ المنثور فی التّفسیر بالمأثور، بیروت، دار الفکر، بی تا.
30
ـ الشّریف الرّضی (محمّد بن الحسین الموسوی)، المجازات النبویة، تحقیق دکتر طه محمّد الزّینی، قم، بصیرتی، بی تا.
31
ـ شریف کاشانی، حبیب الله، تفسیر ستّ سور، تهران، شمس الضحی، 1383هـ.ش.
32
ـ الشّوکانی، محمّد بن علی، فتح القدیر، بی جا، عالم الکتب، بی تا.
33
ـ الصّادقی التّهرانی، محمّد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی، 1365 هـ.ش.
34
ـ الصّالحی الشّامی، محمّد بن یوسف، سبل الهدی و الرّشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمّد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1414 هـ.ق.
35
ـ الصّدوق (ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین بن بابویه القمّی)، علل الشّرائع، نـجف، المطبعة الحیدرّیة، 1386 هـ.ق.
36
ـ الطّباطبایی، (العلّامة) السّیّد محمّدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسّسة النشّر الإسلامی التّابعة لجماعة المدرّسین، بی تا.
37
ـ الطّبرسی، الفضل بن الحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسّسة الأعلمی للمطبوعات، 1415 هـ.ق.
38
ـ الطّبری، ابوجعفر محمّد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، مؤسسة الأعلمی، بی تا.
39
ـ ــــــــــــــــــــــــــــ، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، با مقدّمة شیخ خلیل المیس، تحقیق صدقی جمیل العطّار، بیروت، دارالفکر، 1415 هـ.ق.
40
ـ الطّریحی، فخرالدّین، تفسیر غریب القرآن الکریم، تحقیق محمّد کاظم الطّریحی، قم، زاهدی، بی تا.
41
ـ ـــــــــــــــــ، مجمع البحرین، تحقیق السیّد احمد الحسینی، مکتب نشر الثّقافة الإسلامیّة، 1408 هـ.ق.
42
ـ الطّوسی، شیخ الطّائفة أبوجعفر محمّد بن الحسن، التّبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد حبیب قصیر العاملی، مکتب الاعلام الإسلامی، 1409 هـ.ق.
43
ـ عبدالرّزّاق الصّنعانی، تفسیر القرآن، تحقیق مصطفی مسلم محمّد، ریاض، مکتبة الرّشد، 1410 هـ.ق.
44
ـ العیّاشی، محمّد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، تحقیق سید هاشم رسولی محلّاتی، تهران، المکتبة العلمیّة الإسلامیة، بی تا.
45
ـ فرات بن إبراهیم الکوفی، تفسیر فرات الکوفی، تهران، وزارة الثّقافة و الإرشاد الإسلامی، 1410 هـ.ق.
46
ـ الفیض الکاشانی، المولی محمّد محسن، تفسیر الصّافی، تحقیق حــسین الاعلمی، تــهران، مکتبة الصّدر، 1416 هـ.ق.
47
ـ القرطبی، ابو عبدالله محمّد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن (تفسیر القرطبی)، بیروت، داراحیاء التّراث العربی، 1405 هـ.ق.
48
ـ قونوی، صدرالدّین محمّد، (ترجمة) اعجاز البیان، با ترجمه و مقدمة محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی،1417 هـ.ق.
49
ـ کتاب مقدّس توراه، ترجمة ماشاءالله رحمان پور داوود و موسی زرگری، تهران، انجمن فرهنگی اوتصر هتورا، 1364 هـ.ش.
50
ـ کتاب مقدّس: عهد عتیق و عهد جدید، ترجمة فاضل خان همدانی، ویلیام گلن و هنری مرتن، تهران، اساطیر، 1380 هـ.ش.
51
ـ کلاپرمن، ژیلبرت و لیبی، تاریخ قوم یهود، ترجمة مسعود همّتی، تهران، انجمن فرهنگی اوتصرهتورا، 1347هـ.ش.
52
ـ کـوهن شرباک، دن، فلسفة یهودی در قرون وسطی، ترجمة علی رضا نقد علی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، 1383 هـ.ش.
53
ـ لـوفمارک، کـارل، کـتاب مقـدّس چیـست؟: مـعرّفی و نـقد عهد عتیق و عهد جدید، ترجمة محمّد کاظم شاکر، تهران، دستان، 1384 هـ.ش.
54
ـ المجلسی، الشیخ محمّد باقر، بحار الأنوار، بیروت، الوفاء، 1403 هـ.ق.
55
ـ محمود، زین العابدین، قواعد اللّغة العبریّة، قاهره، 1985 م.
56
ـ مسلم بن الحجّاج القشیری النّیسابوری، الجامع الصّحیح (صحیح مسلم)، بیروت، دار الفکر، بی تا.
57
ـ المــشهدی، مــحمّد بن محمّد رضا، تـفسیر کنز الدّقائق و بحر الغرائب، تحقیق حسین درگاهی، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1368 هـ.ش.
58
ـ مصطفوی، حسن، التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360 هـ.ش.
59
ـ مغنیة، محمّد جواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الإسلامیّة، 1424 هـ.ق.
60
ـ ملاّصدرا (صدر المتألّهین محمّد بن ابراهیم)، تفسیر القرآن الکریم، با تعلیقات حکیم مولی علی نوری، تحقیق محمّد خواجوی، قم، بیدار، 1366 هـ.ش.
61
ـ المناوی، محمّد عبد الرّؤوف، فیض القدیر: شرح الجامع الصّغیر، تحقیق احمد عبد السّلام، بیروت، دار الکتب العلمیّة، 1415 هـ.ق.
62
ـ النّسائی، احمد بن شعیب، سنن النّسائی، بیروت، دارالفکر، 1348 هـ.ق.
63
ـ نوری، مولی علی، رک. ملا صدرا، تفسیر القرآن الکریم.
64
ـ هاکس، جیمز، قاموس کتاب مقدّس، تهران، اساطیر، 1383هـ.ش.
65
- The Babylonian Talmud: translated into English with notes, glossary and indices, ed. Isidore Epstein, London, Soncino Press, 1960
66
- The Book of the Secrets of Enoch (2Enoch), tr. W.R. Morfill, London, Clarendon Press, 1896.
67
- Charles, R. H. (ed.), The Apocrypha and Pseudepigrapha of the Old Testament in English (v1: Apocrypha, v2: Pseudepigrapha), Oxford, Clarendon Press, 1968.
68
- Charlesworth, J. H. (ed.), The Old Testament Pseudepigrapha, Garden city, Doubleday, 1985.
69
- 2Enoch, see: The Book of the Secrets of Enoch.
70
- Flavius, Josephus, The Works of Flavius Josephus, "Antiquities of the Jews", Book1 (from Creation to the Death of Isaac), tr. William Whiston, 1737, in: www.sacred-texts.com
71
- Ginzberg, Louis, The Legends of the Jews, tr. Henrietta Szold, Philadelphia, The Jewish Publication Society of America, 1909.
72
- Halevi, Shira, The Life Story of Adam and Havah: a new targum of Genesis 1:26-5:5, Northvale, New Jersey, U.S.A., Jason Aronson Inc., 1997.
73
- Harrison, R. K., Teach Yourself Hebrew, London, The English Universities Press Ltd., 1957.
74
- Holmes, Samuel, see: The Wisdom of Solomon.
75
- The Jewish Encyclopedia, New Edition, ed. Isidore Singer and others, New York, Funk & Wagnalls, 1925.
76
- Levison, John R., Portraits of Adam in Early Judaism: from Sirach to 2Baruch, Sheffield, England, JSOT Press, 1988.
77
- Maimonides, Moses, The Guide for the Perplexed, tr. M. Friedländer, London, Routledge & Kegan Paul Ltd., 1904.
78
- McNamara, see: Targum Neofiti 1.
79
- New International Dictionary of Old Testament Theology and Exegesis, ed. Willem A. vanGemern, Garnd Rapids, Michigan, U.S.A., Zondervan Publishing House, 1997.
80
- Pesiqta deRab Kahana, v1, Brown Judaic Studies, 122, tr. Jacob Neusner, Atlanta, Georgia, U.S.A., Scholars Press, 1987.
81
- Plaut, W. Gunther, The Torah: a modern commentary, v1, New York, Union of American Hebrew Congregations, 1974.
82
- Samuelson, Norbert M., The First Seven Days: a Philosophical Commentary on the Creation of Genesis, Atlanta, Georgia, U.S.A., Scholars Press, 1992.
83
- Sarna, Nahum M., The J.P.S. Torah Commentary: Genesis, Philadelphia, U.S.A., The Jewish Publication Society, 1989.
84
- Septuaginta: id est vetus testamentum graece iuxta LXX interperetes, ed. Alfred Rahlfs, Stuttgart, Germany, Privilegierte Württembergische Bibelanstalt, 1949.
85
- ـــــــــــ: vetus testamentum graecum auctoritate accademiae scientiarum gottingensis editum, v1, ed. John William Wevres, Göttingen, Germany, Vandenhoeck & Ruprecht, 1974.
86
- Sibylline Oracles, tr. J. J. Collins, in: Charlesworth, J. H. (ed.), the Old Testament Pseudepigrapha, v1.
87
- Speiser, E. A., The Anchor Bible: Genesis, Garden City, Doubleday & Company Inc., 1964.
88
- Targum Neofiti 1: Genesis, The Aramic Bible, The Targums, 1A, tr. and notes by Martin McNamara, Collegeville, Minnesota, U.S.A., Liturgical Press, 1992.
89
-The Targum Onqelos to Genesis, The Aramic Bible, 6, tr. and notes by Bernard Grossfeld, Wilmington, Delaware, U.S.A., Michael Glazier Inc., 1988.
90
- Targum Pseudo-Jonathan: Genesis, The Aramic Bible, The Targums, 1B, tr. and notes by Michael Maher, Collegeville, Minnesota, U.S.A., Liturgical Press, 1992.
91
- The Wisdom of Solomon, tr. and notes by Samuel Holmes, in: Charles, R. H. (ed.), The Apocrypha and Pseudepigrapha of the Old Testament in English, v1.
92
ORIGINAL_ARTICLE
فرهنگنامه نویسی توصیفی در عربی و فارسی
از جمله مفاخر ایرانیان در تهیه و تدوین فرهنگ لغت برای زبان قرآن یعنی زبان عربی است! و اساس این کار علمی یعنی «معجمة» یا فرهنگ نویسی از ابتدا بر روش توصیفی بنا نهاده شده بود، یعنی معنی و مفهوم لغات از نوع کاربرد آنها در زبان استخراج میشد و به همین علت امّهات قوامیس یا معجمهای عربی همواره براساس شاهدهای گوناگون – مخصوصاً آنچه مربوط به عصر احتجاج است – نهاده شده، است. در نتیجه در صحت و استحکام این نظریات کمتر شک و تردید راه مییابد. و حال اینکه در مورد زبان فارسی تا قبل از چند دهة اخیر کار مهمی از این قبیل صورت نگرفته بود. از آنجا که میراث مکتوب زبان فارسی در طول بیش از ده قرن شامل انبوهی از آثار منظوم و منثور است که بسیاری از آنها «دست نخورده» باقی مانده است و برای دست یافتن به یک فرهنگنامه یا معجم توصیفی باید در مورد تمامی این متون بررسی و تحقیق شود. عظمت این اقدام و مشکلات عدیدة آن را میتوان حدس زد. در این مقال بدین امر پرداخته شده که به چه طریق میتوان با استفاده از تجربیات در زبان عربی بر این مشکلات فائق آمد!
https://iaall.iranjournals.ir/article_1208_661183f4561b39479df5a8cce8667f0a.pdf
2009-12-18
84
100
فرهنگ توصیفی و تجویزی
عصر احتجاج
سعید
نجفی أسداللهی
1
AUTHOR
- ابن خلدون، مقدمة کتاب العبر و کتاب المبتدأ و الخبر ... کلکته 1274 ق – ترجمة فارسی، محمد پروین گنابادی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب 1336 ش
1
- ابن درید، جمهرة اللغة، حیدرآباد دکن، 1345 ق
2
- ابن منظور انصاری، محمد بن مکرّم، لسان العرب، دارالفکر، بیروت 1954م
3
- ابن الندیم، الفهرست، المطبعة الرحمانیة، قاهره 1348 ق
4
- احمدرضا (شیخ...)، معجم متن اللغة، دار مکتبة الحیاة، بیروت 1985 م
5
- ادیب کرمینی، علی بن محمد بن سعید، تکملة الأصناف، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران 1385 ش
6
- اسدی طوسی، لغت فرس، چاپخانة مجلس، تهران 1319 ش
7
- اشتنگاس، فارسی انگلیسی (فرهنگ فارسی نویسان فرنگ) لندن (بدون تاریخ)
8
- انجو شیرازی، جمال الدین، فرهنگ جهانگیری، انتشارات دانشگاه مشهد، مشهد 1351ش
9
- بهار، محمدتقی، سبکشناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی، چاپ تابان، تهران 1326 ش
10
- تهانوی، محمد، کشاف اصطلاحات الفنون، کلکته 1866 م، تهران 1967 م
11
- ثعالبی، عبدالملک، یتیمة الدهر، بیروت 1403ق
12
- جانسن، فارسی عربی انگلیسی (فرهنگ فارسی نویسان فرنگ)، لندن 1852م
13
- حاج خلیفه، ملا کاتب چلبی، کشف الظنون عن أسامی الکتب و الفنون، قاهره 1311ق
14
- خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین (ترتیب...)، انتشارات اسوه، تهران 1414ق
15
- دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران 1368 ش و مابعد
16
- داعی الاسلام، سید محمد علی، فرهنگ نظام، حیدرآباد دکن 1346 ق
17
- دزی، ذیل فرهنگهای عربی، پاریس 1927م
18
- دهخدا، علی اکبر، یادداشتهای پراکنده، تکملة مقدمة لغتنامة دهخدا، تهران 1372ش
19
- زبیدی، محمد مرتضی حسینی، تاج العروس من جواهر القاموس، کویت 1980 م
20
- سروری، محمد قاسم بن حاجی محمد کاشانی، مجمع الفرس یا فرهنگ سروری، انتشارات علی اکبر علمی، تهران 1338 ش
21
- شعوری، لسان العجم، قسطنطنیه 1155 ق
22
- فروزانفر، بدیع الزمان، سخن و سخنوران، چاپخانة بیست و پنجم شهریور، تهران 1350ش
23
- فیروز آبادی، مجد الدین محمد، قاموس المحیط، هند 1324 ق
24
- قاضی خـان بدرمحمد دهار، أداة الفضلاء، نسخة کتابخانة لغتنامة دهخدا، تألیف 822ق – دستور الاخوان، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران 1349 ش
25
- لغتنامة دهخدا (بسبب متعدد بودن مؤلفان فقط به «لغتنامه» ارجاع داده شده است).
26
- محمد بن خلف تبریزی، برهان قاطع، تصحیح محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران 1357ش
27
- مدنی تتوی، عبدالرشید، فرهنگ رشیدی، انتشارات بارانی، تهران 1337 ش
28
- معین، محمد، مقدمة برهان قاطع، انتشارات امیرکبیر، تهران 1357 ش
29
- ملاکاتب چلبی، کشف الظنون عن أسامی الکتب و الفنون، استامبول 1310 ق
30
- منزوی، علی نقی، فرهنگنامههای عربی به فارسی، انتشارات دانشگاه تهران، 1337 ش
31
- ناصرخسرو، سفرنامه، انجمن آثار ملی، تهران 1354ش
32
- نفیسی، سعید، مقدمة برهان قاطع، انتشارات امیرکبیر، تهران 1357 ش
33
- یغما، مجله، ش1، سال 4، تهران فروردین 1330 ش
34
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش تولیدات علمی گروه زبان وادبیات عربی ایران
ارزیابی کمی و کیفی مقالات علمی-پژوهشی یک حوزه علمی، جایگاه آن را در تولید علم کشور روشن میکند و برنامهریزی و سیاستگذاری را در این زمینه بهینه مینماید. بررسی مقالاتِ حوزه زبان و ادبیات عربی در10 مجله علمی-پژوهشی علوم انسانی از 1382 تا 1386، بیانگر رشد ناموزون سالیانه مقالات عربی و چاپ بیشترین تعداد مقاله، در سال 1384است. سرانه هر عضو هیئت علمی، فقط 46/1 مقاله میباشد. هرچند همکاری گروهی در چاپ مقالات، رشد صعودی داشته، اما نویسندگان تمایل به کارهای انفرادی و حداکثر دو نفره دارند. بررسی دو عنصر کیفی مقالات یعنی: منابع واستنادات، نشان داد که میانگین تعداد منابع مقالات، 25 عدد است که به منابع قدیمی بیش از اندازه، و به منابع نو و مقالات علمی روز به ندرت استناد شده است. پایینترین و بالاترین میزان استناداتِ مقالات این حوزه، صفر و1 است. نبود مجلات تخصصی زبان و ادبیات عربی، حضور دائم برخی نویسندگان مشهوردر این مجلات، قطبی شدن و ظرفیت بسیار محدود چاپ مقاله، شمارگان اندک سالیانه، بیتوجهی به موضوع مهم استناد به مقاله، عدم توازن و تعادل موضوعی، عدم تخصصی نگاری، و عدم وجود سامانه نظارت و ارزیابی مقالات و مجلات، جزء موانع رشد مقالات علمی این حوزه میباشد.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1209_481a9ab79c42fe7cada201d99b58145e.pdf
2009-12-18
102
124
علم سنجی
مقاله
مجله علمی-پژوهشی
گروه زبان و ادبیات عربی
علی باقر
طاهری نیا
1
AUTHOR
مریم
بخشی
2
AUTHOR
اعضای هیأت علمی دانشگاهها، موسسات آموزش عالی و پژوهشی کشور(بخش دولتی سال 1385)،(نرمافزار)(1386)، مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی-گروه پژوهشهای آماری و فناوری اطلاعات، مرداد ماه.
1
- امیر اصلانی، فرشاد و مرتضوی سرمد(1384)؛ «تحلیلی برروند کمی و کیفی مجله بیابان طی یک دوره آماری ده ساله»، مجله بیابان، جلد 10، شماره 2.
2
- امینپور، فرزانه وکبیری وهمکاران(1387)؛ «دستاوردهای دودهه حضور دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در عرصه تولید علم»، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، بهار و تابستان.
3
- خلعتبری، جواد(1385)؛ آمار و روش تحقیق، تهران: پردازشگران.
4
- پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی www.sid.ir
5
- پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC ) www.isc.gov.ir
6
- پایگاه مجلات تخصصی نور، بانک نشریات حوزه علوم اسلامی و انسانی www.noormags.com
7
- خاواس، الین ال(1384)؛ اعتبارسنجی در آمریکا(ریشهها، توسعهها وچشماندازهای آینده)، تر:حسن زینآبادی و همکاران، تهران: مرکز انتشارات سازمان سنجش آموزش کشور، دی ماه.
8
- داور پناه، محمد رضا(1381)؛ جستجوی اطلاعات علمی-پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی، تهران: دبیزش.
9
- داور پناه، محمدرضا و ابوالحسنی(1385)؛ «بررسی توزیع مجلات علمی حوزه علوم اجتماعی ورفتاری در عرصه پایگاههای معتبر جهانی»، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم وتربیت، شماره26.
10
- رنجبر، احمد(1372)؛ روش تحقیق و مآخذ شناسی، چاپ سوم، انتشارات اساطیر.
11
- زارع فراشبندی، فیروزه و کربلائی و همکاران(1385)؛ «مشارکت گروهی و موضوعات اصلی مقالات مجله علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز»، مدیریت اطلاعات سلامت،دوره سوم، شماره دوم،پاییزو زمستان.
12
- زلفیگل، محمدعلی و کیانی بختیاری(1387)؛ «مصادیق تولید علم: شاخصهای انتخاب وانتخاب شاخصها»، فصلنامه تولید علم، سال سوم، شماره 6. بهار.
13
- سن گوپتا، ان.آی،(1372)؛ «مروری برکتاب سنجی، اطلاغ سنجی، علم سنجی و کتابخانه سنجی»، تر: وزیرپور کشمیری، مهردخت، فصلنامه اطلاع رسانی، دوره 10، شماره 3-2، تابستان و پاییز.
14
- طباطبایی، سید کاظم(1381)؛ «تخصصی کردن مجلههای علمی کشور(ضرورتها، موانع، مشکلات و راه حلها)»، نشریه دانشکده الهیات مشهد، شماره 55، بهار.
15
- علاقبندراد، جواد، (1382)،« استانداردهای دهگانه سند علمی(مقاله و...)» مجله تازههای علومشناختی، سال5، شماره2.
16
- لطفآبادی، حسین(1382)؛ «تولید علم ومقالات علمی-پژوهشی علوم انسانی در ایران»، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، شماره6.
17
- محسنی، مسعود(1381)؛ «حقوق ومسئولیتهای نویسندگان مقاله»، مجله پژوهش در علوم پزشکی، سال هفتم، شماره 2.
18
- مهراد، جعفر وگزنی(1387)، طلایه داران علم ایران در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، شیرا:، مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم وفناوری.
19
- میرزایی، فرامرز و پروینی، وهمکاران(1387)؛ «تحلیلی گزارشگونه از مقالات چاپ شده مجلهی انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی( شماره یک تا ده)»، مجلهی انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، علمی ـ پژوهشی، شماره10، پاییز و زمستان.
20
- نوری، رسول ونوروزی وهمکاران(1385)، «تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پایگاه اطلاعاتیWeb of Scienceاز سال 1976 تا پایان سال2006»، مدیریت اطلاعات سلامت، دورهی سوم، شمارهی دوم، پاییز و زمستان.
21
- ولایی، ناصر وکوثریان وهمکاران(1385)؛« بررسی کمی وکیفی مقالات مجله علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران{نامه} از شماره47-1»، مجله علوم پزشکی مازندران، دوره شانزدهم، شماره 52، خرداد وتیر.
22
علمسنجی، مقاله، مجله علمی-پژوهشی، گروه زبان و ادبیات عربی
23
ORIGINAL_ARTICLE
قلب در قرآن و ادبیات عرب: حقیقت یا مجاز؟
قرآن و متون ادبی عرب، نگاهی همه جانبه به قلب و مترادفهایش دارند. پرسش اساسی این است که آیا مقصود از قلب در این متون، همان قلب موجود در سینه است یا منظور، مغز است و قلب در معنای مجازی بهکار رفته است؟ این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش از منظر قرآن کریم و اکتشافات جدید علمی است تا ثابت نماید که لفظ «قلب» در قرآن و ادبیات عرب نه «مجازی» بل «حقیقی» به کار رفته است. شگفت آنکه دانشمندان در سه دهه اخیر ثابت کردهاند که قلب حدود چهل هزار سلول عصبی دارد که اطلاعات را ذخیره میکنند وبه مغز فرمان میدهند. بنابراین، گفتار قرآن و ادب عرب در باره قلب به عنوان جایگاه عشق، هدایت، آرامش، دانش، اسرار، شجاعت، قساوت، گمراهی، کینه و غیره به خوبی قابل اثبات است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_1210_68e23bd2e821b03fcf2ea15f7b57500a.pdf
2009-12-18
129
154
قلب
مغز
حقیقت
مجاز
قرآن
ادبیات عرب
یحیی
معروف
1
AUTHOR
قرآن کریم.
1
- ابن أبی سلمى، کعب بن زهیر، دیوان، تحقیق علی فاعور.، ط: 1، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1987م.
2
- ابن الأحنف، العباس، دیوان، شرح عمر الطباع، ط. 1، بیروت، شرکه دار الأرقم بن أبی الأرقم، 1997م.
3
- ابن الرومی، دیوان، شرح اسامه حیدر.، ط: 1.، بیروت،: دار الجیل، 1998م.
4
- ابن شهر آشوب، محمّد بن علیّ، مناقب آل ابی طالب، قم، مطبعه علمیّه، ط: 1.
5
- ابن عبد ربه، عقد الفرید، دار و مکتبه الهلال، بیروت، ط:2، 1990م.
6
- ابن العربی، محیی الدین، دیوان، شرح نواف الجراح، ط: 1، بیروت، دار صادر، 1999م.
7
- الأحوص الانصاری، دیوان، تحقیق محمد نبیل طریفی، ط:1.، بیروت، عالم الکتب، 2001م.
8
- الأصفهانی أبو الفرج، الاغانی، شرح عبدالله علی مهنَّا، ج9، دار الفکر، بیروت، 1407هـ.ق.
9
- البخاری، أبو عبد الله محمد بن إسماعیل الجعفی، صحیح البخاری، شرح الدکتور مصطفى دیب البغا، دار ابن کثیر، بیروت.
10
- البستانی، فؤاد افرام، المجانی الحدیثه، ج 1، ط:4، بیروت، دار المشرق، 1987م.
11
- بهاء الدین زهیر، دیوان، ط:1، بیروت، دار صادر، 1980م.
12
- التیموریّه، عائشه عصمت، حلیه الطراز، لجنه نشر المؤلّفات التیموریّه، القاهره، مطبعه الکتاب العربی،1952م.
13
- الثعالبی النیسابوری، أبو منصور، فقه اللغه و أسرار العربیه، شرح و تقدیم د.یاسین الایوبی، بیروت، المکتبه العصریه 1421هـ.ق.
14
- الجاحظ:، عمرو بن بحر، البیان والتبیین، بیروت، دار و مکتبه الهلال، 1408هـ / 1988م.
15
- الجواهریّ، محمد مهدی، دیوان، جمع وتحقیق: الدکتور علی جواد طاهر، بغداد.
16
- حافظ إبراهیم، دیوان، تحقیق أحمد أمین وجماعته، بیروت، دار الجیل.
17
- الحریریّ، مقامات الحریری، چاپ 1، تهران، مؤسسه فرهنگی شهید رواقی، 1364هـ.ش.
18
- الحلیّ، صفی الدین، دیوان، شرح: الدکتور عمر الطباع، بیروت.
19
- الحمصیّ، نعیم، الرائد فی الأدب العربی، ط: 1، بیروت.
20
- الخنساء، دیوان، شرح و تقدیم عمر فاروق الطباع، بیروت: شرکه دارالأرقم بن أبی الأرقم.
21
- الدره، طه، محمد علی، فتح الکبیر المتعال إعراب معلقات العشر الطوال، معلقه زهیر بن أبی سلمی، مطابع الروضه النموذجیة، 1986م.
22
- دشتی، محمد، نهج البلاغه، ط:2، قم، مؤسسه تحقیقاتی امیر المؤمنین، 1379هـ.ش.
23
- الرکابی، جودت، الأدب العربی من الانحدار إلى الازدهار، دار الفکر 1403هـ، 1984م .
24
- الزبیدی، مرتضی، محمّد بن محمّد بن عبد الرزّاق الحسینی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق مجموعه من المحققین، الناشر دار الهدایه، عدد الأجزاء / 40.
25
- الشریف المرتضى، الانتصار، قم، مؤسّسة النشر الإسلامی، 1415هـ.ق.
26
- الشنفری، دیوان، تحقیق: امیل بدیع یعقوب، بیروت، دار الکتاب العربی، 1991م .
27
- العبسی، عنتره بن شداد، دیوان، تحقیق خلیل شرف الدین، ط: 1، بیروت، دار و مکتبه الهلال، 1988م.
28
- عرقله الکلبی، حسان بن نمیر، دیوان، تحقیق أحمد الجندی، ط:1، بیروت، دار صادر،1990م.
29
- الکُلِینی الرازی، أبو جعفر ؛ اصول من الکافی؛ دراسه و تحقیق: علی اکبر الغفاری؛ 1367ش، الطبعه الثالثه، دارالکتب الاسلامیه، طهران.
30
- المتنبی، أبو الطیب، دیوان، شرح عبد الله العکبری، ط: 1، بیروت، شرکه دار الأرقم بن أبی الأرقم، 1997م. - المجلسی، محمد باقر، بحار الانوار الجامعه لدرر أخبار الائمه الاطهار، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1403 هـ 1983م.
31
- مسلم بن الحجاج القشیری النیسابوری(206 - 261 هـ) صحیح مسلم، المطبعه الکستلیه، 1283 هـ..
32
- الهاشمی،أحمد، جواهر الادب، ط:13، مصر، مطبعه المقتطف، 1341هـ.ق، 1923م.
33
منابع اینترنتی
34
www.alamuae.org/upload/alam10/1117465845/wed2.gif
35
www.cumc.columbia.edu/news/frontiers/archives/biomed/v4n1/0010.html
36
www.idealibrary.com
37
www.khorasannews.com (11/15/2007 شماره مسلسل 16845)
38
www.livescience.com
39
www.mindpowernews.com/TransplantMemories
40
www.poetsgate.com/poem.php?action=view&id=10293
41
www.randomhouse.com/author/results.pperl?authorid=23477
42
www.sfgate.com
43
www.spiuk.net (article titled: Cellular Memory by: Malcolm Robinson in novambr 2004
44
www.therealessentials.com/followyourheart.html
45
منابع انگلیسی
46
-Geraldine Lux Flanagan, Beginning Life, A Dorling Kindersley Book, London, 1996. -Kara Gavin, University of Michigan researchers publish new findings on the brain's -response to costly mistakes, University of Michigan, April 12 , 2006
47
-Paul P. Pearsall ,The Heart's Code. Format: eBook: April 6, 1999. -Robert T. Knight, Principles of Frontal Lobe Function, Oxford University Press, 2002
48
-Solomon, Berg, Martin, Villee, Biology, Saunders College Publishing, ABD, 1993
49
ORIGINAL_ARTICLE
ساختار داستانی و موسیقایی در إرادة الحیاة
دیدگاههای منتقدانة شکلگرایان روس، تحول شگرفی در خوانش ادبی پدید آورد، به گونهای که در تحلیل متن ادبی، خود متن به عنوان مجموعه ای یکپارچه و مستقل در کانون توجه قرار گرفت و عوامل بیرون از متن مانند پدیدآورنده، اوضاع اجتماعی- سیاسی و فرهنگی دورانی که متن در آن شکل گرفته،و... درجة دوم و فرعی تلقی شد.
بررسی ساختار داستانی و ساختار موسیقایی قصیدة «إرادة الحیاة » - اثر شاعر نامدار تونس، ابوالقاسم شابی - در چارچوب رویکرد شکلگرایی نشان میدهد که این قصیده از ساختاری منسجم و یکپارچه برخوردار است و میان اجزاء و ساختارهای آن هماهنگی و انسجام کاملی دیده میشود. شاعر از برخی عناصر داستان برای بیان مفاهیم خود در قالب یک قصه کوتاه بهره برده است ؛ هرچند این ساختار دارای همه عناصر قصه نیست. در ساختار موسیقایی، هماهنگی و توازن آوایی به ویژه تکرار صامتها و مصوتها (واج آرایی، هم آوایی و تکرار واژگان) سهم عمده ای در فرایند برجسته سازی این قصیده دارد
https://iaall.iranjournals.ir/article_1211_05c5497d2f62903bc9e9bf9c57780740.pdf
2009-12-18
154
176
ابوالقاسم الشابی
إرادة الحیاة
شکل گرایی
ساختار داستانی
ساختار موسیقایی
هومن
ناظمیان
1
AUTHOR
- اخوت، احمد، دستور زبان داستان، اصفهان، نشر فردا، چاپ اول، 1371 .
1
- التلیسیی ؛ خلیفة محمد ؛ الشابی و جبران، بیروت: دارالثقافة، الطبعة الثانیة، 1967 .
2
- الجیلانی، حلام ؛ «المناهج النقدیة المعاصرة من البنیویة إلی النظمیة »، الموقف الأدبی، العدد 404، کانون الأول 2004، اتحاد الکتاب العرب بدمشق www.awu-dam.org .
3
- سجودی، فرزان ؛ در آمدی بر نشانه شناسی شعر، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس زبان شناسی نظری و کاربردی، گردآورنده علی میرعمادی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، 1379 .
4
- الشابی ابوالقاسم ؛ دیوان أغانی الحیاة، بیروت: دارالقلم، الطبعة الثانیة، 1997 .
5
- شفیعی کدکنی، محمد رضا ؛ موسیقی شعر، تهران: آگه، چاپ ششم، 1379 .
6
- شمیسا، سیروس ؛ نگاهی تازه به بدیع، تهران: فردوس، چاپ چهاردهم، 1381.
7
- ----،------ ؛ کلیات سبک شناسی، تهران، میترا، چاپ اول از ویرایش دوم، 1384 .
8
- الصالح، صبحی ؛ دراسات فی فقه اللغة، بیروت: دارالعلم للملایین، چاپ پانزدهم، 2002.
9
- صفوی، کورش ؛ از زبان شناسی به ادبیات، ج اول: نظم، تهران: سوره مهر، چاپ اول، 1383.
10
- عباس، حسن، خصائص الحروف العربیة و معانیها، اتحاد الکتاب العرب بدمشق، 1998 .
11
- عزام، محمد ؛ «النقد بین النص و المتلقی »، جریدة الأسبوع الأدبی، العدد 920، 21/8/2004 إتحاد الکتاب العرب بدمشق www.awu-dam.org .
12
- علوی مقدم، مهیار ؛ نظریه های نقد ادبی معاصر ؛ تهران: سمت، چاپ اول، 1377.
13
- غیاثی، محمد تقی ؛ درآمدی بر سبک شناسی ساختاری، تهران: شعله اندیشه، چاپ اول، 1368.
14
- فضل، صلاح ؛ علم الأسلوب و النظریة البنائیة، مج 2، القاهرة و بیروت، دارالکتاب المصری و اللبنانی، الطبعة الأولی، 2007 .
15
- مکاریک، ایرنا ریما ؛ دانشنامه نظریه های ادبی معاصر، مهران مهاجر و محمد نبوی ؛ تهران: انتشارات آگه، چاپ اول: 1384
16
- میرسکی د. س ؛ تاریخ ادبیات روسیه، ابراهیم یونسی، تهران: امیرکبیر، چاپ اول، 1355.
17
- میر صادقی، جمال ؛ عناصر داستان ؛ چاپ چهارم، تهران ؛ سخن ؛ 1380.
18