ORIGINAL_ARTICLE
البوليفونية في الرواية النسوية دراسة مقارنة بين رواية «ذاکرة الجسد» ورواية «چراغها را من خاموش ميکنم»
الرواية کجنس أدبي خاص تتميّز بخصائص متفردة کثيرة، وقد استفادت المرأة منها لخلق عالم خاص بنفسها؛ إذ قام نقد الأدب النسوي بدراسة آثار النساء الأدبية بمختلف الاتجاهات والنظريات في النقد والتحليل ومنها نظرية باختين في نقد الرواية أي "تعددية الأصوات أو البوليفونية". وبما أنّ هناک آراء مختلفة في إمکانية ظهور تعددية الأصوات في الروايات النسوية، فلذلک المقال يهتم بدراسة الروايتين النسويتين الفارسية والعربية لتبيين آليات الدموقراطية النصية وامکانية حضور الأصوات المختلفة أو عدمها وفق التصور الباختيني في البناء السوسيولوجي لنص الروايتين وحسب التحليل الداخلي للنص دون الاعتماد علي الوسائط الخارجية التکوينية له. فتُدرس أسلوبية الرواية والعلاقات الحوارية علي حدود الأنساق الداخلية مقارنة بين الرواية العربية "ذاکرة الجسد" لأحلام مستغانمي والفارسية "چراغها را من خاموش ميکنم (أنا أطفئ المصابيح)" لزويا پيرزاد بالمنهج المقارن حسب المدرسة الامريکية وعلي أساس النقد التلفيقي بين النقد النسوي والنقد الباختيني. وقد تبيّن أنّه لايمکن إصدار الحکم المطلق علي مونولوجية الروايات النسوية ورغم أنّ پيرزاد تخلق الرواية النسوية باعتلاء الصوت النسوي ولغة المرأة وفکرتها وتتجه نحو خلق رواية مونولوجية لکن مستغانمي تستخدم الاستراتيجيات السردية المختلفة ومختلف الايدئولوجيات في قضية المرأة و الوطن وتتجه نحو خلق الرواية المتعددة الأصوات أو البوليفونية.
https://iaall.iranjournals.ir/article_50800_cba3de31e47468d180f00518c70dba06.pdf
2018-08-23
1
18
الروایة
الحواریة
البولیفونیة
ذاکرة الجسد
چراغها را من خاموش میکنم.
فاطمه
اکبري زاده
hasty8359@yahoo.com
1
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه الزهرا (س)
LEAD_AUTHOR
المصادر
1
1) عربی
2
ایوب، محمد (2001م)، الزمن والسرد القصصی فی الروایة الفلسطینیة المعاصرة بین 1973 – 1994، لامک: دار سندباد للنشر والتوزیع.
3
باختین، میخائیل (1986م)، قضایا الفن الابداعی عند دستویفسکی، مترجم:جمیل نصیف التکریتی، ط1، بغداد: دار الشؤون الثقافیة العامة.
4
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1987م)، الخطاب الروائی، تر: محمد برادة، الرباط: دار الأمان.
5
البدیری، علی مجید (2013)، الأدب المقارن مبادئ وتطبیقات، بغداد: دار الفیحاء للطباعة والنشر.
6
التلاوی، محمد نجیب (2000م)، وجهة النظر فی روایات الأصوات العربیة، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
7
تودوروف، تزفیتان (1996م)، میخائیل باختین المبدأ الحواری، مترجم: فخری صالح، ط3، لامک: منتدیات مکتبة العرب.
8
دراج، فیصل (2002م)، نظریة الروایة والروایة العربیة، ط2، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
9
راغب، نبیل (2003م)، موسوعة النظریات الأدبیة، ط1، مصر: الشرکة المصریة للنشر لونجمان.
10
عامر، عزة عبد اللطیف (2010م)، الراوی وتقنیات القص الفنی، لامک: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
11
عبود، اوریدة (2013م)، «حواریة اللغة فی روایات عبد الملک مرتاض. » المشرف: مصطفی درواش، أطرحة الدکتوراه فی تحلیل الخطاب، کلیة الأداب واللغات، قسم الأدب العربی، الجزائر:جامعة مولود معمری تیزی وزو،.
12
العید، یمنی (1999م)، تقنیات السرد الروائی فی ضوء المنهج البنیوی، ط2، بیروت: دار الفارابی.
13
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (2005م)، فی مفاهیم النقد والحرکة الثقافیة العربیة، إعداد وتقدیم:محمد دکروب، ط1، بیروت: دار الفارابی.
14
الغذامی، عبدالله محمد (1997م)، المرأة واللغة، ط2، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
15
فلاح، حسینة (2010م)، الخطاب الواصف فی ثلاثیة أحلام مستغانمی (ذاکرة جسد، فوضی الحواس، عابر سریر)، الجزائر: دار الامل.
16
قاسم، سیزا احمد (1984م)، بناء الروایة " دراسة لثلاثیة نجیب محفوظ "، ط1، القاهرة: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
17
لحمدانی، حمید (1990م)، النقد الروائی والإیدئولوجیا (من سوسیولوجیا الروایة إلی سوسیولوجیا النص الروائی)، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
18
مستغانمی، أحلام (2010م)، ذاکرة الجسد، ط26، بیروت، دار الآداب.
19
مرتاض، عبد الملک (1998م)، فی نظریة الروایة، بحث فی تقنیات السرد، کویت: عالم المعرفة.
20
2) فارسی
21
احمدی، بابک (1388ش)، ساختار وتأویل متن، ط 11، تهران: نشر مرکز.
22
ایرانی، ناصر (1380ش)، هنر رمان، تهران: نشر آبانگاه.
23
پاینده، حسین (1392ش)، گشودن رمان، رمان ایران در پرتو نظریه و نقد ادبی، تهران: انتشارات مروارید.
24
پیرزاد، زویا (1391ش)، چراغها را من خاموش میکنم، ط 42، تهران: نشر مرکز.
25
داد، سیما (1378ش)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، ط3، تهران: نشر مروارید.
26
غلامحسین زاده، غریب رضا (1386ش)، میخائیل باختین زندگی، اندیشهها و مفاهیم بنیادین، تهران: نشر روزگار.
27
کیا، افخم السادات (1391ش)، گلبرگهای سفید بنفشه (پژوهشی در آثار پیرزاد)، تهران: طراوت.
28
نامور مطلق، بهمن (1390ش)، مجموعه مقالات هماندیشی گفتوگومندی در ادبیات و هنر، التنسیق: بهمن ناور مطلق، تهران: سخن.
29
الرسائل الجامعیة
30
1) عربی
31
بایزید، فطیمة الزهرة (2012م)، «الکتابة الروائیة النسویة بین سلطة المرجع وحریة التخییل» المشرف: الطیب بودربالة، أطروحة الدکتوراه فی الأدب العربی الحدیث، قسم اللغة العربیة وآدابها، باتنة: جامعة العقید الحاج لخضر.
32
برکان، سلیم (2004م)، «النسق الإیدئولوجی وبنیة الخطاب الروائی دراسة سوسیو بنائیة لروایة ذاکرة الجسد» المشرف: عبدالحمید بورایو، رسالة ماجیستر، کلیة الآداب، قسم اللغة العربیة وآدابها جامعة الجزایر.
33
الخفاجی، أحمد رحیم کریم (2003م)، «المصطلح السردی فی النقد الأدبی العربی الحدیث» المشرف: قیس حمزة فالح الخفاجی، ماجیستر فی اللغة العربیة، جامعة بابل.
34
2) فارسی
35
حمیدزاده، محدثه (1390ش)، بررسی تطبیقی سبکشناسی آثار داستانی زویا پیرزاد، شهرنوش پارسیپور و گلی ترقی» المشرف: حسینعلی قبادی، رسالة ماجیستر اللغة الفارسیة وآدابها، جامعة تربیت مدرس.
36
رامیننیا، مریم (1390م)، بررسی و تحلیل چندآوایی در مثنوی مولوی، المشرف: حسینعلی قبادی، أطروحة الدکتوراه، قسم اللغة الفارسیة وآدابها، جامعة تربیت مدرس.
37
رضویان، حسین (1390ش)، سبکشناسی روایت در داستانهای کوتاه: رویکرد نقشگرا بر اساس الگوی سیمپسون 2004، المشرف: فردوس آقاگلزاده، أطروحة الدکتوراه فی اللسانیات، جامعة تربیت مدرس.
38
الدوریات
39
1) عربی
40
اکبریزادة، فاطمة؛ کبری روشنفکر، خلیل بروینی وحسینعلی قبادی (2014)، «دراسة سوسیونصیة قی روایة «ذاکرة الجسد» لأحلام مستغانمی» مجلة دراسات فی اللغة العربیة وآدابها، س 5، ع19، صص 1-25.
41
بوعزة، محمد (1996م)، «البولیفونیة الروائیة» مجلة الفکر العربی، ع83، صص86-97.
42
فیرییه، جان (1995م)، «تزفیتان تودورف، من الشکلانیة الروسیة إلی اخلاقیات التاریخ» مترجم:غسان سید، باریس: الآداب الأجنبیة، صص 257-269.
43
2) فارسی
44
حسینی، مریم (1384ش)، «روایت زنانه در داستاننویسی زنانه»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، ع93، صص 94- 101.
45
حیدری، فاطمه و سهیلا بهرامیان (1389ش)، «زنان، سلطه و تسلیم در آثار زویا پیرزاد» اندیشههای ادبی، س2، ع6، صص125-145.
46
عبدی، صلاحالدین و مریم مرادی (1391م)، «کارکرد راوی در شیوه روایتگری رمان پایداری (موردکاوی رمان «رجال فی الشمس» اثر غسان کنفانی)، » نشریه ادبیات پایداری، س3، ع6، صص 259- 295.
47
الانجیلیزیة
48
Aldridge, A. Owen(Ed.) (1969), Comparative Literature: Matter and Method. Urbana: university of Illinois press.
49
Bakhtin Mikhail(1999), Problems of Dostoevsky's poetic , e&t Caryl Emerson introduction by Wayne C. Booth. volume 8. University of Minnesota Press, Minneapolis, London.
50
Hohne Karen &Helen Wussow (1994) A Dialogue Of Voices Feminist Literary Theory and Bakhtin , University of Minnesota Press Minneapoli London.
51
Leech, Geoffry & short (1981), Mick Style in fiction A Linguistic Introduction to English fictional prose, second edition.
52
Leech, Geoffry & short (2007), Mick Style in fiction A Linguistic Introduction to English fictional prose, second edition
53
ORIGINAL_ARTICLE
دراسة في الديالکتيک الذاتي والموضوعي في خطاب أدونيس الفني
نحن نعيش الآن عصراً يمتاز بالصّراع المعرفي، والّذي کان ولايزال موضعاً للعناية من جانب الفلاسفة الکبار أمثال ديکارت، ونيتشه، ومارکس، وغيرهم؛ کلّ منهم له قراءته في الذات والموضوع بشکل عام. فمنهم من ينزع نزعة ذاتيّة، وعلى عکسه من يميل ميلاً موضوعيّاً إلى الإنسان والحقيقة. ولا يخفى على أحد أنّ جدليّة الذات والموضوع إشکاليّة جوهريّة لها قدمة قدم البحوث الطبيعيّة وما بعد الطبيعية الّتى کانت جارية بين أمثال هيرقليط، باعتباره فيلسوفاً سوفيستاً، وسقراط باعتباره فيلسوفاً أصيلاً إغريقياً. ومن زاوية أخرى، فإنّ أدونيس، باعتباره شاعراً متمرّداً على القوالب التصويرية والمعنوية للشعر الکلاسيکي، فقد تأثّر في تجربته ببعض من الفلاسفة القدامى والمعاصرين أمثال هيرقليط وسارتر وهوسرل ومن إليهم. عليه، فإنّ المقال هذا، يهدف، من خلال اعتماده على المنهج الوصفي ـ التحليلي، إلى إلقاء الضوء على فلسفة أدونيس النظرية، وبالتالي إجلاء بعض ما يکون في تجربته من التحديات الذاتيّة والموضوعيّة. وانطلاقاً منه، يهمّه أيضاً کشف الغطاء عن المحاور الرئيسة الناتجة عنها وهي المتجليّة في "أصالة الإنسان أو الله"، و"استعاريّة الحقيقة وإرادة القدرة "، و"إرادة التشييء أو التجهور"، وما إلى ذلک. هذا من جهة، لکن من جهة أخرى، يشفّ للمخاطب عن أبعاد وتحدّيات الشاعر العقديّة والفنّية، ليکون في موضع يسمح له التعرف عليها أکثر فأکثر.
https://iaall.iranjournals.ir/article_62772_2cdc8c570a60f7c9b23903a8a21a7bd3.pdf
2018-09-22
19
38
أدونیس
الدیالکتیک الذاتی
الدیالکتیک الموضوعی
مهدي
نودهي
mehdinowdehi@gmail.com
1
دانشجوي دکتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه حکيم سبزواري
AUTHOR
عباس
گنجعلي
a.ganjali@hsu.ac.ir
2
دانشيار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه حکيم سبزواري
LEAD_AUTHOR
المصادر
1
1) عربی
2
إبن منظور، محمّد بن مکرم (1986م)، لسان العرب، دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الثالثة، بیروت.
3
أبوفخر، صقر؛ ( 2000م)، «ثقافة / مقابلات: حوار مع أدونیس عن الشعر والوطن والمنفى»، الدراسات الفلسطینیّة، العدد41، صص 97-136.
4
أدونیس، (1996م)، الأعمال الشعریّة الکاملة (أغانی مهیار الدمشقی و قصائد أخرى)، المجلد الأول والثانی، الطبعة الرابعه، دمشق: بیروت، دار المدى للثقافة والنشر.
5
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، ( 1988م)، مفرد بصیغة الجمع، بیروت: دار الآداب.
6
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، (1993م)، النص القرآنی وآفاق الکتابة، بیروت: دار الآداب.
7
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، (1994م)، الثابت والمتحوّل، الطبعة السابعة، لبنان: بیروت، دارالساقی.
8
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، (1978م)، صدمة الحداثة، بیروت: دارالعودة.
9
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، (2005م)، الهویّة غیر المکتملة، بالتعاون مع شانتل شواف، الطبعة الأولى، تعریب حسن عودة، سوریا: بدایات للطباعة والنشر والتوزیع.
10
حسین، مبارک وآخرون، (2014 م)، «مصطلح الذاتیّة فی النقد الادبی ودلالاته»، مجلة العلوم الانسانیّة (عمادة البحث العلمی)، العدد3، صص453-463.
11
سارتر، جان بول، (1964م). الوجودیة مذهب إنسانی، مع مناقشة سارتر والکاتب المارکسی م.نافیل المترجم: عبدالمنعم الحفنی، الطبعة الأولى، دار العقدیة للطبع و النشر والتوزیع.
12
ضاهر، عادل، (2000م)، الشعر والوجود (دراسة فلسفیّة فی شعر أدونیس)، الطبعة الأولى، سوریا: دمشق، دارالثقافة للنشر.
13
غالب، مصطفى، خلیل شرف الدین (1988م)، فی سبیل موسوعة فلسفیّة (نیتشه)، الطبعة الأولى، بیروت: دار ومکتبة الهلال.
14
الغامدی، سعیدبن ناصر، (2003م). الانحراف العقدی فی أدب الحداثة وفکرها، دراسة نقدیة شرعیة، الطبعة الأولى، دارالأندلس الخضراء.
15
مهنا، ناظم، (2016م)، «أنطولوجیا فلسفیّة»، مجلّة المعرفة، العدد 634، صص 249-296.
16
نشاوی، نسیب، (1980م)، مدخل إلى دراسة المدارس الأدبیّة فی الشعر العربیّ المعاصر، سوریا: دمشق، الناشر: نفس الکاتب.
17
2) فارسی
18
جمالی، غلامعباس، (1385ش). «ایده علوم ابژکتیو وابژکتیویسم»، پژوهش نامه علوم انسانی، شماره 49، صص 149-160.
19
خاتمى، محمود، (1382ش)، «پدیدارشناسی دین»، فلسفه و کلام، شماره 27، صص: 93-104.
20
ربانی گلپایگانی، على، (1381ش)، «پدیدارشناسی ادموند هوسرل و هرمونوتیک»، کلام اسلامی، شماره 42، صص22-41.
21
شامیان سارو کلایی، اکبر وثمین وحدانی، فاطمه، (1394ش)، «اندیشههای وجودى در سرودههاى شفیعی کدکنى و آدونیس»، مجله ادبیات تطبیقی، شماره13، صص 123-148.
22
شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1380ش). شعر معاصر عرب، ویرایش دوم، تهران، نشر سخن.
23
ضمیران، محمد و دیگران، (1383ش). «هایدگر؛ سیاست واستعلاء»، کتاب ماه و ادبیات، شماره 79، صص6-23.
24
عبدالکریمی، بیژن، (1395ش). «تفکر معنوی و سوبژکتیویسم متافیزیکی»، دوفصلنامه پژوهش های عقلی نوین، سال اول، شماره دوم، صص 51-58.
25
نیچه، فردریش، (1377ش)، استعاره و حقیقت، ترجمه سارا هافمن، تهران، نشر آگاه.
26
3) مآخذ من الإنترنت
27
سلامة، نبیل؛ أدونیس: اکتشف سوریا، Www.Discover-Syria.Com/News
28
طاهر، حامد؛ فلسفة القوة بین المتنبی و نیتشه، Www.Hamedtaher.Com
29
المسیری، عبدالوهّاب؛ الموضوعیة و الذاتیة، Www.Arabphilosophers.Com
30
معزوز، هادی؛ موت الإله فی فلسفة نیتشه، Www.Anfasse.Org
31
ORIGINAL_ARTICLE
بررسي نقش و اهميت آشناييزدايي در ژانر مقامه با نگاهي تحليلي ـ تطبيقي به نقش آن در شکلگيري مقامات همداني و حريري
آﺷﻨﺎييزدايي[1] اﺻﻄﻼحي اﺳﺖ ﻛﻪ نخستين بار، ﺷﻜﻠﻮفسکي ﻣﻨﺘﻘﺪ شکلگراي روس آن را در مقالهاي با عنوان هنر بهمثابة صنعت[2] به ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺖ. اين اصطلاح به مؤلف اين فرصت را ميدهد تا با هنرنمايي خود، پديدارهاي عادتزده را با ناآشنا ساختن جاني دوباره ببخشد. بدون شک مقامهنويسي به عنوان يکي از ارزشمندترين آثار ادبي قديم عرب، سرعت اقبال ادبا و حتي عامة مردم به خود را تا حد زيادي مديون آفرينش هنرمندانة پديدارهاي بديع و آشنازدايندة بديعالزمان همداني (مبتکر مقامهنويسي) و در ادامه افرادي چون ابوالقاسم حريري است؛ اين مقاله ضمن بررسي ترفندهاي آشناييزدايي در سطوح مختلف پيرنگ (درونمايه، زبان و صناعات ادبي) در مقامات بديعالزمان و حريري ميکوشد با نگاهي تحليلي ـ تطبيقي ميزان خلاقيت و نوآوريهاي آشنازدايندة اين دو استاد مسلّم فن «مقامه» را با نگاهي علمي تبيين کند. يافتههاي پژوهش نشان ميدهد مقامهنويسان پس از بديعالزمان در کاربست آشناييزدايي فرماليستي توفيق چنداني نداشتهاند، بلکه همگي وامدار تکنيکهاي نو و آشنازدايندة بديعالزماناند. [1]. Defamilirization [2]. Art as Device
https://iaall.iranjournals.ir/article_60205_1556679626d3ab542109d7f66e8e8850.pdf
2018-09-22
39
60
صورتگرایی
آشناییزدایی
مقامهنویسی
بدیعالزمان همدانی
حریری
محمود
آبدانان مهديزاده
zarouni2011@gmail.com
1
دانشيار گروه عربي دانشگاه شهيد چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
محمدصادق
ضروني
zarouni2011@yahoo.com
2
دانشجوي دکتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه شهيد چمران اهواز
AUTHOR
کتابنامه
1
1) عربی
2
ابن الطقطقی، محمد بن علی بن طباطبا (۱۴۱۴ق)، الفخری فی الآداب السلطانیة والدول الاسلامیة، ط۴، ایران: منشورات الشریف الرضی.
3
جمعه، محمد بدیع (1980م)، دراسات فی الأدب المقارن، الطبعة الثانیة، بیروت: دار النهضة العربیة.
4
الحریری، أبوالقاسم (1985م)، مقامات، شرح عیسی سابا، بیروت: دار بیروت للطباعة والنشر.
5
الشکعة، مصطفی (1975م)، بدیع الزمان الهمذانی رائد القصة العربیة والمقالة الصحفیة، الطبعة الثالثة: المکتبة الأنجلو المصریة.
6
مبارک، زکی (1931م)، النثر الفنی فی القرن الرابع، المجلد الثانی، بیروت: منشورات المکتبة العصریة.
7
نورعوض، یوسف (1979م)، فن المقامات بین المشرق والمغرب، بیروت: دارالفکر.
8
الهمذانی، بدیعالزمان (2002م)، مقامات، شرح علی بوملحم، الطبعة الأخیرة، بیروت: دار ومکتبة الهلال.
9
2) فارسی
10
اسکولز، رابرت (1974م)، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، مترجم: فرزانه طاهری، تهران: آگاه.
11
تادیه، ژان ایو (1936م)، نقد ادبی در قرن بیستم، مترجم: مهشید نونهالی، چاپ اول، تهران: نیلوفر.
12
تسلیمی، علی (1390ش)، نقد ادبی، نظریههای ادبی و کاربرد آنها، چاپ دوم، تهران: کتاب آمه.
13
ذکاوتی قراگوزلو، علیرضا (1387ش)، بدیعالزمان همدانی و مقامهنویسی، تهران: سوره.
14
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1391ش)، رستاخیز کلمات، چاپ سوم، تهران: سخن.
15
ـــــــــــــــــــــــ (1389ش)، موسیقی شعر، چاپ دوازدهم، تهران: آگاه.
16
شمیسا، سیروس (1383ش)، نقد ادبی، چاپ چهارم، تهران: میترا.
17
علوی مقدم، مهیار (1377ش)، نظریههای نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی)، چاپ اول، تهران: سمت.
18
قاسمیپور، قدرت (1391ش)، صورتگرایی در ادبیات، چاپ اول، اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز.
19
مستور، مصطفی (1379ش)، مبانی داستان کوتاه، چاپ اوّل، تهران: مرکز.
20
مکاریک، ریما (1383ش)، دانشنامة نظریههایادبیمعاصر، مترجم: مهران مهاجر، تهران: آگه.
21
میرصادقی و ذوالقدر (1388ش)، واژهنامة هنر داستاننویسی، چاپ دوم، تهران: کتاب مهناز.
22
میرصادقی، جمال (1382ش)، ادبیات داستانی، چاپ چهارم، تهران: علمی.
23
ــــــــــــــــ (1382ش)، عناصر داستان، چاپ سوم، تهران: سخن.
24
3) مقالات
25
حسینی، شکوهالسادات (2010م)، «مابین المقامة والقصة القصیرة»، أمارابک، مجلة الأکادیمیة العربیة للعلوم والتکنولوجیا، صص40-23.
26
قاسمیپور، قدرت و رضایی (1389ش)، «تحلیل فرمالیستیِ پیرنگ در داستانهایِ کوتاهِ معاصر فارسی»، ادبپژوهی، صص83-61.
27
ORIGINAL_ARTICLE
تحليل سبک شاعرانۀ محمد حسنين هيکل در عرصۀ نثر سياسي
شاعرانگي در نثر، بيشتر از سوي فرانسويان مطرح شدهاست. در اين رويکرد، نثر در ميان «برزخي از شعر و نثر» قرار ميگيرد و نويسنده با بهرهگيري از عناصر شعري، بهويژه صور خيال، در مسير زيباييها و لطافتهاي شاعرانه گام مينهد. اين پژوهش به منظور تحليل زيباييشناسي ساختارهاي نثر سياسي و گفتمان ادبي ـ انتقاديِ حاکم بر شيوۀ نويسندگي محمد حسنين هيکل (۱۹۲۳-۲۰۱۶) که يکي از شخصيتهاي تأثيرگذار در عرصۀ مطبوعات عربي و سياست معاصر مصر و خاورميانه به شمار ميرود، بيست سرمقالة ايشان را در نشريه الأهرام با عنوان «بصراحة» در فاصلة زماني (۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰) بررسي و تحليل ميکند. يافتههاي آن نيز، نشان ميدهد که مشخصۀ بارز سبک نويسندگي هيکل در اين است که وي وقايعنگاري و گفتمان انتقادي خود را در نقد و تحليل اوضاع سياسي ـ اجتماعي جهان عرب با طعم اديبانه و سبک شاعرانه ترکيب کردهاست که غالباً با بهرهگيري از صور خيال، بهويژه تشبيه، استعاره، کنايه، مجاز و ديگر آرايههاي بديعي همراه است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_63608_3d0bdc5264e6fb8804d2e706469d0366.pdf
2018-09-22
61
78
محمد حسنین هیکل
روزنامهنگاری
نثر سیاسی
نثر شعری
الأهرام
تورج
زيني وند
t_zinivand56@yahoo.com
1
دانشيار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه رازي
LEAD_AUTHOR
کاوه
قنبري
kqanbari@gmail.com
2
کارشناس ارشد زبان و ادبيات عربي دانشگاه رازي
AUTHOR
کتابنامه
1
1) عربی
2
العراقی، فائز (۲۰۰۸)، القصیدة الحرة؛ محمد الماغوط نموذجا، الطبعة الأولی، حلب: مرکز الانماء الحضاری.
3
الفاخوری، حنا (1986)، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، (الأدب الحدیث)، بیروت: دار الجیل.
4
هیکل، محمد حسنین (٠٢/٠٧/١٩٧١)، الاهرام. بصراحة: مهمة عظمى أمام مصر.
5
--------- (٢٧/٠٣/.١٩٥٧)، الاهرام، بصراحة: آخر ساعة: همرشولد لم یلق أى متاعب أو عقبات فى مصر.
6
--------- (۳۰/ 07/ 1957)، الاهرام، بصراحة: نصیحة تساوی ملیون دولار.
7
----------- (١٦/٠١/١٩٥٧)، الاهرام، بصراحة: آخر ساعة: صباح الخیر أیتها الأوهام.
8
----------- (۲۴/۸/۱۹۵۷)، الأهرام، بصراحة: دالاس یقرع الطبول.
9
----------- (۲۲/۷/۱۹۵۸)، الأهرام، بصراحة: رأیت الدنیا علی حافة الهاویة.
10
----------- (۲۹/۱/۱۹۵۸)، الأهرام، بصراحة: رحلة بین النجوم.
11
----------- (۹/۲/۱۹۵۸)، الأهرام، بصراحة: أضیئوا شمعة.
12
----------- (۱۱/۱/۱۹۵۸)، الأهرام، بصراحة العقد النفسیة التی تحکم الشرق الأوسط.
13
----------- (۲/۴/۱۹۵۹)، الأهرام، بصراحة: الوثائق تتکلم.
14
----------- (۲۰/۴/۱۹۶۰)، الأهرام، بصراحة: مهمة فی قلب آسیا.
15
----------- (۴/۸/۱۹۶۰)، الأهرام، بصراحة: عبدالکریم قاسم وعرش الطاووس.
16
----------- (۱۹۶۲/۷/۶)، الأهرام، بصراحة :غیوم فوق الجزایر.
17
---------- (۱۹۶۳/۱/۱۸)، الأهرام، بصراحة :نار تحت الرماد فی المشرق العربی.
18
----------- (۲۱/۲/۱۹۶۴)، الأهرام، بصراحة: النجاح والخطر وجها لوجه.
19
----------- (۱۰/۱/۱۹۶۴)، الأهرام، بصراحة: لنمسح الضباب... ونتذکر؟
20
----------- (۲۴/۱/۱۹۶۴)، الأهرام، بصراحة: عن الفخر والمدیح والهجاء.
21
----------- (۸/۸/۱۹۶۹)، الأهرام، بصراحة: ارادة الصراع وصراع الإدارة.
22
----------- (۲۷/۱/۱۹۶۷)، الأهرام، بصراحة: نظرة طائرة إلی امتداد الأرض العربیة.
23
----------- (۲/۸/۱۹۶۹)، الأهرام، بصراحة: علی الأفق الشرقی ضباب.
24
----------- (۱۳/۶/۱۹۶۹)، الأهرام، بصراحة: محامی الشیطان وموقفه من أزمة الشرق الأوسط.
25
----------- ( ۱۹۷۰/۷/۳۱) الأهرام، بصراحة: الأجراس تدق.
26
----------- (۲۴/۸/۱۹۷۳)، الأهرام، بصراحة: الأرض الحزینة.
27
2) فارسی
28
سنگری، محمدرضا (۱۳۸۵)، نثر شاعرانه؛ تحلیل و بررسی نثر و قطعة ادبی، چاپ دوم، تهران: لوح زرین.
29
کامشاد، حسن (۱۳۸۴)، پایهگذاران نثر جدید فارسی، چاپ اول، تهران: نی.
30
3) مقالات
31
عبدالحمید، عاطف محمد (۲۰۱۰)، «الحلم بمعجزه النثر الشعری»، مجله مصرس، القاهره (۶/۷/۲۰۱۰).
32
بزرگ بیگدلی، سعید و ناصر نیکوبخت و سید محسن حسینی مؤخر (۱۳۸۵)، «بررسی سبک نثر شاعرانه در عبهر العاشقین»، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره ۶، صص ۲۱-۴۹.
33
پورسرکاریزی، احمدحسین (۱۳۹۵)، «ارزش بلاغی و زیباییشناسی صفت»، فصلنامه تخصصی ادبیات فارسی، دوره ۲، شماره ۷، صص ۱۵۵-۱۷۲.
34
خاقانی اصفهانی، محمد و مرضیه قربان خانی (۱۳۹۴)، «استعاره از منظر بلاغت عربی و زبانشناختی»، مجله انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، شماره ۳۵، صص ۱۰۱-۱۲۲.
35
رضایی هفتادر، غلامعباس (۱۳۷۸)، «کنایه و اسباب بلاغت آن»، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دوره ۳۸، شماره ۱۵۰، صص ۹۹-۱۰۵.
36
سلامتنیا، فریده و سعید خیرخواه برزکی (۱۳۹۳)، «نگاهی تازه به نثر شاعرانه نفثةالمصدور»، زیباییشناسی ادبی، دوره ۵، شماره ۲۲، صص ۱۳۵-۱۵۴.
37
کریمیفرد، غلامرضا (۱۳۹۳)، «بررسی تطبیقی زیباییشناسی ایهام در بلاغت عربی و فارسی»، پژوهشهای ادبیات تطبیقی، دوره ۲، شماره ۱، پیاپی ۳، صص ۹۹-۱۳۴.
38
میرفخرایی، مهشید (۱۳۹۴)، «شعر منظوم و نثر شاعرانه در زبانهای هندواروپایی»، زبانشناخت، سال ششم، شماره ۲، صص ۱۴۵-۱۶۵.
39
نجاریان، محمدرضا (۱۳۹۵)، «کاوش در مجاز عقلی»، ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، دوره ۲، شماره ۳، صص ۹۵-۱۱۵.
40
ORIGINAL_ARTICLE
تحليل کارکرد «زبان و آموزش» استعمارگر در گفتمان پسااستعماري «موسم الهجرة إلي الشمال» بر اساس نظمهاي سهگانة لاکان
نقد روانکاوانه به عنوان حاصل تلاقي روانکاوي با آثار ادبي، سعي در خوانشي متفاوت از آثار ادبي دارد. ژاک لاکان (1901-1981م) از جملة نظريهپردازان اين عرصه است که نظرية نظمهاي سهگانة خود را براي بهتصويرکشيدن تکاملات ذهني ـ روانيِ انسان از کودکي تا بزرگسالي منتشر کرد. جستار حاضر تلاش دارد با تکيه به روش توصيفي ـ تحليلي و با استناد به نظرية لاکان به خوانش رمان «موسم الهجرة إلي الشمال» از طيب صالح (1929-2009م) بپردازد و شخصيت اصلي آن (مصطفي سعيد) را تحليل روانشناختي نمايد. بر اساس اين خوانش، دورة پيش از آشنايي مصطفي با زبان انگليسي و ورود به مدرسههاي استعماري براي آموزش، ساحت خيالي نظرية لاکان را تشکيل ميدهد که در آن مصطفي با مادر اصلي و نمادين (آفريقا) پيوندي عميق دارد. يادگيري زبان انگليسي براي او، به مانند يادگيري زبان نزد کودک است و او را وارد ساحت نمادين ميکند. سفر وي به انگليس براي تحصيل و اقامت در آن، ادامة ساحت نمادين است که او را از مادر اصلي و نمادين بيشتر جدا کرده و از دنياي بينظم آفريقا (طبيعت) به دنياي نظاممند غرب (فرهنگ) انتقال داده است. اين امر نوعي احساس فقدان و تمناي دورة اتحاد با مادر را در او به وجود ميآورد که از بارزترين ويژگيهاي ساحت واقع است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_58426_3cef00213cc95cd7be9d377a231f2a84.pdf
2018-09-22
79
96
طیب صالح
موسم الهجرة إلی الشمال
مصطفی سعید
ژاک لاکان
نظمهای سهگانه
اويس
محمدي
ovaismohamadi@yahoo.com
1
استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه گنبدکاووس
LEAD_AUTHOR
عبد الباسط
عرب
arabighalam@uoz.ac.ir
2
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه زابل
AUTHOR
زين العابدين
فرامرزي
um_faramarzi@yahoo.com
3
استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه گنبدکاووس
AUTHOR
کتابنامه
1
1) عربی
2
طرابیشی، جورج (1997م)، شرق و غرب رجولة وأنوثة: دراسة فی أزمة الجنس والحضارة فی الروایة العربیة، ط 4، بیروت: دار الطلیعة.
3
صالح، الطیب (1996م). موسم الهجرة إلی الشمال. ط2. بیروت: دارالعودة.
4
2) فارسی
5
پیرکلرو، ژان. (1385). واژگان لکان. ترجمه: کرامت موللی. تهران: نشر نی.
6
شولتر ، دوان یی و شولتر، سیدنی الن. (1384). نظریههای شخصیت. ترجمه: یوسف کریمی و دیگران، تهران: ارسباران.
7
لیدر، داریان و جودی گروز. (1387). لاکان: بررسی شخصیت، اندیشه و آثار. ترجمه: محمدرضا پرهیزگار، تهران: نظر.
8
موللی، کرامت، (1387ش). مبانی روانکاوی فروید ـ لکان. چ4. تهران: نشر نی.
9
موللی، کرامت، (1388 ش). مقدماتی بر روانکاوی لکان، تهران، نشر دانژه.
10
هومر، شون. (1388)، ژاک لاکان، ترجمه: محمدعلی جعفری و سید ابراهیم طاهانی. چ1. تهران: ققنوس.
11
3) مقالات
12
الزغبی، أحمد (1405). «الدراسات: ثلاثة وجوه لمصطفی سعید دراسة فی روایة طیب صالح «موسم الهجرة إلی الشمال»، مجلة الابداع. السنة 3 العدد 1. صص 109-114.
13
وطفة، علی أسعد (2015م). «اللغة اللاشعوریة للغة عند جاک لاکان». جامعة الکویت: مجلة نقد وتنویر. السنة1 العدد2. صص 1-9.
14
فارسی
15
افشار، حمیدرضا. محرمزاده، ناتاشا (1395). «بررسی «امر واقع» در سینمای اصغر فرهادی بر اساس آرای اسلاوی ژیژک». مجلة نامة هنرهای نمایشی و موسیقی. شماره 13. صص 45-60.
16
کوپال، عطاءالله؛ علینیا، اکرم (1393ش). «بررسی عقاید ژاک لاکان در نمایشنامة از پشت شیشهها اثر اکبر رادی». مجلة تحلیل و نقد متون زبان و ادبیات فارسی. شمارة19. صص 31-50.
17
4) انگلیسی
18
Abrams, M.H. (1999). A Glossary of Literary Terms. Boston: Heinle.
19
Dylan Evans (1996) An introductory Dictionary of lananian psychoanalysis, Routledge, London and New York.
20
Eagleton, T. (1997). Literary Theory: an Introduction. Oxford :Blackwell.
21
Evans, D. (1996). An Introductory Dictionary of Lacanian Psychoanalysis. London and New York: Routledge.
22
Lacan, J.(1968). The Language Of The Selfe,Trans. AnthonyWilden,New York: Johns Hopkins University Press.
23
Lacan, J.(2002). Ecrits: A Selection, trans.Bruce Fink. NewYork: W.W. Norton & Company.
24
Lacan, J.(2011). Le Seminaire de Jacques Lacan: Livre XIX, …Ou pire. Paris: seuil.
25
Miller, Jacoues-Alain (1981), The seminar of Jacques Lacan, Book XI, The four Fundemental concepts of Psychoanalysis, Translated by Alan Sheridan, w.w.Norton&Company, New York & London
26
Payne, M (1993). Reading theory: an introduction to Lacan, Derrida, and Kristeva. MA: Blackwell.
27
Ragland-Sullivan, E. (1987). Jacques Lacan And Philosophy of Psychoanalysis.
28
مقالات
29
Davidson,J. E.(1989). In Search of a Middle Point: The Origins of Oppression in Tayeb Salih's "Season of Migration to the North". Research in African Literatures, 20( 3), 385-400.
30
Geesey, P. (1997). Cultural Hybridity and contamination in Tayeb Salih’s ‘Mawsim al-hijra ilaal-Shemal (Season of Migration to the North). Research in African Literatures, 28(3 ) ,128-140.
31
Makdisi, S. S. (1992). The Empire Renarrated: Season of Migration to the North and Reinvention of the Present. Critical Inquiry, 18(4) , 804-820.
32
Tarawneh, Y & Joseph J. (1998). Tayeb Salih and Freud: The Impact of Freudian Ideas on Season of Migration to the North. Arabica, 35 (3), 328-349.
33
5) وبگاه اینترنتی
34
بوعلی، آسیة (6/5/2011م). «دراسة تحلیلیة للمضامین النفسیة فی روایة الطواف حیث الجمر لدریة الشحی». موقع آسیة بوعلی: https://asyahalbualy.wordpress.com/
35
جاننثاری، عباس (17/1/1386ش). «ژک مری لکان». سایت وقفه: http://vaghfeha.persianblog.ir/post/8/
36
هیبی، محمد (16/10/2010 م). «أنا والآخر فی روایة موسم الهجرة إلی الشمال للطیب صالح»، موقع دیوان العرب:
37
http://www.diwanalarab.com/spip.php?article25378#comments
38
ORIGINAL_ARTICLE
در جستوجوي خويشتن؛ واکاوي بحران هويت در رمان «ساقة بامبو» بر اساس نظرية «اريکسون»
هويت هر فرد مجموعه عناصري از شخصيت اوست که به او اين امکان را ميدهد تا موضع خود را نسبت به جهان و ديگران مشخص کند. هويت، پديدهاي ساکن نيست، بلکه سيال و چندلايه است و همين سيال بودن است که درعينحال که سبب پويايي آن ميشود، آن را در معرض خطر نيز قرار ميدهد؛ خطري که ميتواند سبب بحران هويت شود. اين بحران با نوعي بيثباتي، گسيختگي ساختي و اختلال در کارکردها يا اجزاي موجود در نظام منِ فردي و اجتماعي شخص ديده ميشود. پژوهش حاضر با روش تحليلي ـ توصيفي و خوانش متنگراي رمان «ساقة بامبو» اثر «سعود سنعوسي»، ابتدا به بررسي تعريف بحران هويت فردي و اجتماعي و نشانههاي آن بر اساس نظرية «اريک اريکسون» ميپردازد. سپس با ذکر نمونههايي عيني، بحران هويت شخصيت اصلي رمان (خوزه = عيسي) در رويارويي با عوامل فراواقعي و نيز نقش بيگانگي و تنشهاي اجتماعي در دو جامعة «فيليپين» و «کويت» را بيان ميدارد. بنيان رمان بر اين حقيقت اساسي مبتني است که فرد بهناچار در کنترل و پيشبرد اختلالات شخصيتياي که در بهوجودآمدن آنها بههيچوجه سهيم نيست، تصميمگيرندة واحد است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_60196_a72c2da0db493446023eedcaeaac92c1.pdf
2018-09-22
97
116
رمان عربی
ساقة بامبو
سعود سنعوسی
بحران هویت
اریک اریکسون
علي
افضلي
ali.afzali@ut.ac.ir
1
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
نسترن
گندمي
nastarangandomi@gmail.com
2
دانشآموختة کارشناسي ارشد زبان و ادبيات عربي دانشگاه آزاد اسلامي دزفول
AUTHOR
مهدخت
نبوي
mahdokhtnabavi@gmail.com
3
دانشآموختة کارشناسي ارشد مشاوره و راهنمايي دانشگاه آزاد اسلامي اهواز
AUTHOR
کتابنامه
1
1) کتاب
2
دوران، بهزاد (1387)، هویت اجتماعی: رویکردها و نظریهها، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
3
سنعوسی، سعود (2012)، ساق البامبو، بیروت: الدار العربیة للعلوم.
4
شاملو، سعید (1382)، مکتبها و نظریهها در روانشناسی شخصیت، تهران: رشد.
5
الطائی، علی (1378)، بحران هویت قومی در ایران، تهران: شادگان.
6
عاملی، سعیدرضا (1384)، دوجهانیشدنها و آینده هویتهای همزمان؛ به کوشش عباسزاده و عباسی، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
7
فکوهی، ناصر (1380)، بررسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: پیامنور.
8
گل محمدی، احمد (1380)، جهانیشدن فرهنگ: هویت، تهران: نی
9
گولد، جولیس؛ کولب، ویلیام (1376)، فرهنگ عمومی اجتماعی، ترجمه گروهی: مازیار.
10
نوچه فلاح، رستم (1383)، هویت، واقعیت ثابت یا سیال، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی.
11
2) مقالات
12
اخترشهر، علی (1386)، «ابعاد هویت اجتماعی – دینی دانشجو»، فصلنامه مطالعات معرفتی دانشگاه اسلامی، شماره 35، صص 124-96.
13
ادیب راد، نسترن (1383)، «ابعاد روانشناختی هویت فرهنگی»، مبانی نظری هویت و بحران هویت؛ به کوشش علیاکبر علیخانی: تهران: جهاد دانشگاهی.
14
اکبری، مریم (1394)، «مصاحبه روزنامه الشرق الأوسط با سعود سنعوسی»، مد و مه، صص 1-5.
15
باستانی، محمدحسین (1372)، «بحران هویت، مسئلهای جهانی»، فصلنامه علوم اجتماعی: نامه فرهنگ، شماره 9، صص43-40.
16
برکت، بهزاد (1387)، «هویت و بازتاب آن در رمان»، مجله ادبپژوهی، شماره 5، صص90-61.
17
جمشیدی، احمد (1382)، «بحران هویت 2»، مجله علوم تربیتی: اصلاح و تربیت، شماره 14 و13، صص7-3.
18
حاجی حسینی، حسن (1381)، «بحران هویت و انحراف اجتماعی»، مجله علوم اجتماعی، مطالعات راهبردی زنان، شماره 17، صص49-39.
19
حیدرقزوینی، پیام (1394)، «صداهای دیگری به گوش میرسند»، سرمقالة روزنامه شرق، شماره 2451، چهارشنبه 27 آبان.
20
دوران، بهزاد (1389)، «هویتیابی در عصر بحران هویت: چالشهای سیاستگذاری فرهنگی»، فصلنامة مطالعات فرهنگی دانشگاه تهران، شماره 21، صص162-157.
21
رضوی، اقدسسادات (1388): «نوجوانی و هویتیابی»، مجله مشاور مدرسه، دوره پنجم، شماره 1، صص16-20.
22
طالبیان، یحیی؛ حسینی سروری، نجمه (1385)، «شیوههای روایتگری در قصة مرغان شیخ اشراق»، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشکده فردوسی مشهد، سال39، شماره 3، صص104-84.
23
3) منابع انگلیسی
24
وطفة، أسعد (1396)، «إشکالیة الهویة و الإنتماء فی المجتمعات العربیة المعاصرة» مجله نقد و تنویر
25
https://Edusocio.net/index
26
شحادة، یوسف (1396)، الهویة والاشتباک فی روایة ساقة بامبو لسعود السنعوسی:
27
https://ar.wikipedia.org/wiki/.
28
ORIGINAL_ARTICLE
ارزيابي وضعيت آموزشهاي دانشگاهي براي ترويج کارآفريني در رشتة زبان و ادبيات عربي (با تکيه بر محتواي آموزشي و روشهاي تدريس)
اين تحقيق با هدف بررسي وضعيت آموزشهاي دانشگاهي براي ترويج کارآفريني انجام شدهاست. جامعة آماري تحقيق، دانشجويان تحصيلات تکميلي رشتة زبان و ادبيات عربي استان کرمانشاه (138 نفر دانشجوي کارشناسي ارشد و 42 نفر دانشجوي دکتري)، در سال تحصيلي 1395-1394 است که بر اساس جدول مورگان تعداد 140 نفر از آنها با روش نمونهگيري تصادفي ـ نسبي انتخاب شدند. اين تحقيق کاربردي و از لحاظ روش، توصيفي است. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق است که پايايي آن از طريق ضريب آلفاي کرونباخ به دست آمد. تجزيهوتحليل آماري پس از استخراج دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS18 انجام پذيرفت. نتايج نشان داد به عقيدة دانشجويان، آموزشهاي ارائهشده و محتواي آموزشي فعلي دانشگاه، براي ترويج کارآفريني نامناسباند. همچنين به اعتقاد دانشجويان، از مهمترين خصوصيات آموزشهاي فعلي دانشگاه، استفاده از روشهاي نوين تدريس به جاي روشهاي سنتي و مهمترين خصوصيات آموزشگران دانشگاه ايجاد انگيزه و علاقه در دانشجويان براي انجام تحقيق و پژوهش، و مهمترين خصوصيات محتواي آموزشي فعلي دانشگاه، تناسب آن با تواناييها و علايق دانشجويان است.
https://iaall.iranjournals.ir/article_60204_315a96a8291747a6f2ff6a78d8cb0f89.pdf
2018-09-22
117
136
کارآفرینی
محتوای آموزشی
آموزشهای دانشگاهی
زبان و ادبیات عربی
مصطفي
جوانرودي
mjavanrudy@yahoo.com
1
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه پيام نور
LEAD_AUTHOR
نسيم
شريفي
nasimsharifi74@yahoo.com
2
کارشناس ارشد زبان و ادبيات عربي دانشگاه پيام نور
AUTHOR
احسان
رستمي
rostamy_e@yahoo.com
3
دانشجوي دکتراي اقتصاد دانشگاه رازي کرمانشاه
AUTHOR
کتابنامه
1
1) عربی
2
بنت عبدالرحمن، اسماء، (2005)، مستقبل التربیه و التعلیم فی مالیزیا دراسه تطبیقیـه فـی جامعـه العلـوم الاسـلامیه بمالیزیـا، استـشراف المـستقبل، اوراق المـؤتمر العلمـی التاسـع 04 20، عمـان-اردن، چاپ اول، منشورات جامعه فیلادلفیا.
3
عبدالسلام، مصطفی محمود، 2002، «برنامج الأمم المتحدة الإنمائی و الصندوق العربی للإنماء الاقتصادی و الاجتماعی تقریر التنمیة الإنسانیة العربیة للعام 2002: خلق الفرص للأجیال القادمة»، المستقبل العربی، العدد 286، ص 157-161.
4
2) فارسی
5
احمد پورداریانی،محمود، (1383)، کارآفرینی؛ نظریات و الگوها، چاپ پنجم، انتشارات پردیس 57.
6
3) مقالات
7
سلیمی، علی. (1386)، «آموزش عربی در مدارس و دانشگاههای ایران (نقصها، کاستیها و راهکارها)»، مجموعه مقالات همایش مدیران گروههای عربی کشور. دانشگاه بوعلی همدان.
8
شفیعزاده، ح. (1386)، دانشگاه کارآفرین: دانشگاه هزاره سوم. مجموعه مقالات همایش سراسری علمی- پژوهشی آموزش عالی در هزاره سوم. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. صفحات111-121
9
غفاری، (1387)، بررسی قابلیتهای کارآفرینی دانشجویان دانشگاه پیام نور ارا ک. مجموعه مقالات همایش ملی توسعه کارآفرینی در آموزشهای علمی- کاربردی کشاورزی، صفحات 394-410.
10
لامعی، ب. (1382)، توسعه آموزش کارآفرینی در ایران: موانع و راهکارها. تهران: وزارت کار و امور اجتماعی، موسسه کار و تأمین اجتماعی. صفحه 134
11
میرزایی، فرامرز؛ سلیمی، علی. «نقشآفرینی گروههای زبان و ادبیات عربی در توسعه علمی دانشگاهها». (1389)، انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی. شماره 14، صص 119-137.
12
میراسماعیلی، ا.، و رشمه، (1387)، چالشهای فراروی دانشگاه کارآفرین همایش ملی بهره وری: میثاق راهبردی دولت، صنعت و دانشگاه. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت. صفحات 370-377.
13
هزارجریبی، ج. (1384)، کارآفرینی. تهران: پژوهشکده امور اقتصادی. صفحات 85-86.
14
4) پایاننامهها
15
هزار جریبی، ج. (1383)، بررسی میزان کارآفرینی دانشآموختگان علوم انسانی در عرصه نشریات فرهنگی و اجتماعی شهر تهران؛ رساله دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان.
16
عزیزی، م. (1382)، بررسی زمینههای بروز و پرورش کارآفرینی در دانشجویان سال آخر کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
17
5) منابع انگلیسی
18
Charney, A,, & Libecap, G, D, (2000), Impact of entrepreneurship education, insights, A Kauffman Research Servies, The Kaffman centre for entrepreneurial education, Missouri, USA.
19
Gibb, A, (1990), In pursuit of frameworks for the development of growth models of the small business, International small business Journal, 19(1), 15-31.
20
Luczkiw, Eugene,(2008), "Entrepreneurship Education in an Age of Chaos, Complexityand Disrupti ve Change", OECD Education & skills,No,18,pp,65-93.
21
Sexton, D, L,, & Bowman.
22
Upton, N, (1987), Evaluation of an innovative approach to teaching entrepreneurship, Journal of Small Business Management, 25(1), 35—43.
23
Sharifzadeh, D,, & Zamani, A, (2005), Gender as a determinant of small business performance: Insights from a British Study, Small Business Economics, 8(6), 463- 478.
24
Smit, A, B, (2004), Changing external conditions require high levels of entrepreneurship in agriculture, Agricultural Economics Research Institute, Wageningen University and Research Institute, The Netherlands.
25
Verhul, I, (2001), An eclectic theory of entrepreneurship, Tinbergen, Institut discussion paper institute for development strategies, Indiana University.
26
ORIGINAL_ARTICLE
گروههاي زبان و ادبيات عربي، حلقة مفقودة توسعة صنعت گردشگري ايران با کشورهاي عربي
يکي از مهمترين منابع تأمين درآمد هر کشور، در کنارِ گرفتن ماليات، صادرات و توسعة صنعت گردشگري است که هر دو باعث ورود ارز به کشور ميشود؛ ازاينرو ميتوان از طريق معرفي جاذبههاي گردشگري و دستاوردهاي اقتصادي، پزشکي، علمي و ... کشور به زبانهاي ديگر بهويژه زبان عربي، باعث افزايش ارتباط دوسويه با کشورهاي عربي و توسعة صنعت گردشگري کشور گرديد. آموزش زبان عربي در پيوند با اقتصاد شکل متفاوتي دارد؛ با توجه به همجوار بودن ايران با کشورهاي عربي و بسياري مناسبتهاي ديگر، آموزش کاربردي و هدفمند زبان عربي، ميتواند نقش بزرگي در فعال شدن چرخة اقتصاد کشور داشته باشد. بيشک، شناساندن دقيق کشورمان به جهان عرب اعم از جاذبههاي گردشگري، مشاهير علمي و ادبي، دستاوردهاي پزشکي، علمي، اقتصادي، نظامي و... از طريق دانشجويان و فارغالتحصيلان گروههاي زبان و ادبيات عربي کشور به زبان عربي ميتواند نقش بسزايي در بهبود وضعيت اقتصادي جامعه داشته باشد که اين امر مستلزم برنامهريزيهاي درست و بلندمدت، آموزش مهارتهاي زباني به صورت کاربردي، مهارتهاي برقراري ارتباط، آشنايي با ملاحظات خاص فرهنگي کشورهاي عربي و... بهوسيلة گروههاي زبان و ادبيات عربي کشور به دانشجويان خود و ايجاد چند گرايش بينرشتهاي در مقاطع مختلف تحصيلي و نيز برگزاري دورههاي آموزشي ويژه است؛ هرچند تأثير مسائل سياسي را نيز در موفقيت يا شکست اين امور نميتوان ناديده گرفت.
https://iaall.iranjournals.ir/article_53669_1cae040ad83e5cf53e8c590aa0ef0cd5.pdf
2018-09-22
137
156
گروههای زبان و ادبیات عربی
ایران
کشورهای عربی
صنعت گردشگری
علي
ضيغمي
zeighami@semnan.ac.ir
1
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه سمنان
LEAD_AUTHOR
کتابنامه
1
1) فارسی
2
کتابها
3
آذرشب، محمدعلی (1388ﻫ.ش)، التوجیة الثقافی، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران.
4
آماره، جواد (1391هـ.ش)، نامه اتاق بازرگانی، شماره 64، تهران.
5
قربانی، پیمان (1378هـ.ش)، تازههای اقتصاد، شماره 86، تهران.
6
مقالات
7
جهانگیری محمد، «درآمد گردشگری سلامت ده برابر صادرات تجهیزات پزشکی»، روزنامه جام جم، شماره 3955، 2اردیبهشت 1393هـ.ش.
8
شماعی علی و جعفر موسیوند (1390ﻫ.ش)، «سطحبندی شهرستانهای استان اصفهان از لحاظ زیرساختهای گردشگری با استفاده از مدل TOPSIS و AHP»، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال سوم، شماره دهم، پاییز1390ش، 23-40.
9
ضیغمی، علی و بهروز حیدربکی، (1393ﻫ.ش)، «نقش ترجمة عربی در ارزآوری برای کشور»، مجموعه مقالات همایش ملی کارآفرینی و تجاریسازی رشته زبان و ادبیات عربی، سمنان: دانشگاه سمنان
10
منابع اینترنتی
11
ریفاعی، طالب (2013م)، «رشد چهاردرصدی سفر گردشگران جهان در سال 2013»
12
www.isna.ir/fa/news/92101608847
13
شربتیان محمدحسن (1395هـ ش)، «تأملی بر گردشگری شهری در ایران و ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار این صنعت شهری»
14
http://anthropology.ir/article/13614
15
عادلخانی امین (1394هـ ش)، «گردشگری ورزشی؛ فرصتها و چالشها»
16
http://article.irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=3771
17
محمودی امیرعلی، (1395هـ ش)، «چه کشورهایی بیشترین درآمد را از صنعت گردشگری کسب میکنند؟»
18
www.kojaro.com/2016/10/10/122558/top-countries-earning-most-tourism
19
(1392هـ ش)، «از دستاوردهای پزشکی ایران چه میدانید؟»
20
www.farhangnews.ir/content/63533
21
(1392هـ ش)، «اماکن زیارتی و گردشگری ایران»
22
www.iran.ir/about/places-of-interest
23
(1393هـ ش)، «دستاوردهای انقلاب اسلامی، از اقتصاد و فرهنگ تا پیشرفتهای نظامی»
24
www.mashreghnews.ir/fa/news/296456
25
(1395هـ ش)، پرتال اصفهان، «اهمیت خلیج فارس و خزر در بحث انرژی»
26
http://www.isfp.ir/web/energy/215
27
(2011م)، هارتص، «سیصد درصد رشد فروش تسلیحات آمریکایی با عنوان مهار ایران»
28
http://www.haaretz.com/news/middle-east/u-s-tripled-weapons-sales-in-2011-to-counter-iran-s-threats-study-shows-1.461050
29
(2016م)، ویکیپدیا، «ایرانهراسی»
30
https://fa.wikipedia.org/wiki/ ایرانهراسی
31
(1395 هـ ش)، «فشار ریاض به کشورهای عربی برای اقدام علیه تهران»
32
http://donya-e-eqtesad.com/news/991921
33
(1395 هـ ش)، عقلمند زهرا، «امروز در خانة ایرانی زندگی نمیکنیم.»
34
http://chtn.ir/Default.aspx?tabid=84&articleType=ArticleView&articleId=119104
35
(1391 هـ ش)، نظریان، سید علی فرهاد «راهکارهای توسعه اقتصاد غیرنفتی»
36
http://www.farsnews.com/printable.php?nn=13910824000447
37
(1394 هـ ش)، امید ایرانیان، «رأی ممتنع لبنان به بیانیه ضد ایرانی اتحادیه عرب»
38
http://omidiraniannewspaper.ir/detail/850
39
(1394 هـ ش)، ایکنا، «شیعیان چند درصد مسلمانان جهان را تشکیل میدهند؟»
40
http://www.iqna.ir/fa/news/3479575
41
(1394 هـ.ش)، مارین تایمز، «سهم نیمدرصدی ایران از درآمد 1500 میلیارد دلاری گردشگری جهان»
42
http://marinetimes.ir/fa/news/2923
43