TY - JOUR ID - 131040 TI - گذشته نگری برون داستانی و سطوح روایی در سینیه بحتری JO - مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة JA - IAALL LA - ar SN - 23456361 AU - رضوان, هادي AU - پيروزي, فراست AD - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان AD - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 17 IS - 59 SP - 155 EP - 176 KW - بحتری KW - ایوان مدائن KW - ژرار ژنت KW - روایت DO - N2 - روایت­شناسی در قرن بیستم به سبب گسترش مکتب ساختارگرایی رواج پیدا کرد. یکی از مهمترین نظریه­های زمان و روایت مربوط به «ژرار ژنت» است. در این پژوهش تلاش شده است بر اساس دیدگاه «ژرار ژنت» به بررسی سه سطح روایی (داستان، روایت، روایتگری) و مؤلفه­هایی که این سه سطح را در تعامل با همدیگر نگه می­دارند؛ یعنی «زمان دستوری»، «وجه» و «صدا» در قصیدۀ ایوان مدائن بحتری پرداخته شود. بحتری توالی خط زمانی را در طول اثر خویش برهم زده و به گزینش رویدادهای برجسته­تر و یا نقل اشاره­وار آنها می­پردازد. مهمترین عنصر زمان در روایت بحتری از نوع گذشته­نگری است و گذشته­نگری­های وی از نوع گذشته­نگری برون داستانی است. بحتری با مقدمه چینی و  برای جذب و تأمل بیشتر 13 بیت آغازین قصیده را با شتاب منفی، درنگ و حذف و در باقی ابیات بازۀ زمانی گستردۀ پیش­ روی خود را با شتاب مثبت و حذف روایت کرده است و در این میان بعضی رویدادها و تصاویر را گزینش کرده و برجستگی بخشیده و با درنگ بیشتری به بیان آنها پرداخته است. این امر متأثر از ایدئولوژی، گفتمان شاعر، عواطف و احساسات ایران‌دوستی اوست. بسامد روایت­های بحتری از نوع بسامد مکرر و بسامد بازگو است. بحتری از دیدگاه برتر یا (کانون صفر) به روایتگری پرداخته است. توصیفات او زنده و جاندار است. راوی اول شخص است. فاصلۀ میان راوی و داستان زیاد است و وصف­ها و ذکر جزئیاتی که به دست می­دهد، فاصله را بیشتر کرده است. این قصیده در حقیقت یک نوع تک­گویی بیرونی است. زمان روایت نیز پسازمانی است. محدودۀ متن مورد بررسی مربوط به دوران انحطاط و فروپاشی بقایای کاخ ساسانیان بوده اما گذشته­نگری­های راوی رخدادهایی را بازنمایی می­کند که مربوط به پیش از آغاز زمان اصلی داستان است و تکنیک شکستن خط سیر زمان در جهت بازنگری و یادآوری اوچ عظمت روزگار ساسانیان به کار رفته است. کاربردهای مختلف عنصر زمان در محتوای روایت بحتری تأثیر بسزایی داشته است و یکی از اصلی­ترین عوامل ایجاد جذابیت و درنگ در روایتگری اوست. روش تحقیق کتابخانه­ای –اسنادی است. UR - https://iaall.iranjournals.ir/article_131040.html L1 - https://iaall.iranjournals.ir/article_131040_2e04e524293cb902734a25052e8f039b.pdf ER -