Ali Afzali؛ Akram Madani
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مرداد 1400
چکیده
الشعر، في أكثر صوره إيجازًا ، نصّ غالبًا ما تكون لغته غير صريحة ولكنها ضمنية ، ومن الصعب جدًا نقل جميع طبقاته الدلالية إلى اللغة الهدف. لم تتأخر ترجمة قصائد الشعراء الإيرانيين إلی اللغة العربیة عن باقي الآداب العالمیة، بل تقدمت جنباً إلى جنب مع الأعمال الأدبية الأخرى. منذ النصف الثاني من القرن العشرين ، تُرجمت العديد من القصائد الفارسية ...
بیشتر
الشعر، في أكثر صوره إيجازًا ، نصّ غالبًا ما تكون لغته غير صريحة ولكنها ضمنية ، ومن الصعب جدًا نقل جميع طبقاته الدلالية إلى اللغة الهدف. لم تتأخر ترجمة قصائد الشعراء الإيرانيين إلی اللغة العربیة عن باقي الآداب العالمیة، بل تقدمت جنباً إلى جنب مع الأعمال الأدبية الأخرى. منذ النصف الثاني من القرن العشرين ، تُرجمت العديد من القصائد الفارسية ، القديمة والمعاصرة ، إلى العربية. في هذا المقال ، يتم دراسة وتحليل أجزاء من تعریب شعر سهراب سبهري في كتاب مختارات من الشعر الفارسي الحديث لمحمد نور الدين عبد المنعم ، بناءً على نظرية جدعون توري في المعايير ومن منظور دراسات الترجمة العملية الوصفية. تتعامل هذه الطريقة مع عملية الترجمة نفسها. تشير نظرية توري إلى الأشكال الأدبية الموجودة في كل ثقافة معينة. یحدّد توري نطاقًا للترجمة، یتراوح بین قبول كامل للترجمة في ثقافة اللغة الهدف وكفاية كاملة للمساواة مع النص المبدأ، معتقداً أن الترجمة تقع دائمًا بين هذين الجانبین. تشير النتيجة الرئيسية في التقییم الکیفيّ لتعريب عبد المنعم إلى أن عمله مقبول في الثقافة العربیة ، ولكنه إلى حد ما بعيد في الکفایة نسبة إلی اللغة الفارسیة.
حامد صدقی؛ سید عدنان اشکوری؛ سهيلا محسنی نژاد؛ حسین طالب زاده؛ پوران رضایی چوشلی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 شهریور 1400
چکیده
يعدّ أستاذ اللغة واحداً من أركان عملية تعليم اللغة و تعلّمها و قد أخذت جميع مناهج التعليم الذائعة الصيت، دور الأستاذ و واجباته بنظر الاعتبار. تهدف هذه الدراسة إلى استعراض أداء الأساتذة، من أجل الرقيّ بمستوى طلبة فرع اللغة العربية وآدابها في مهارتي الاستماع و التحدّث و التوصّل إلى حلول ناجعة لتحسين مستوى هاتين المهارتين؛ و تسعى الدراسة ...
بیشتر
يعدّ أستاذ اللغة واحداً من أركان عملية تعليم اللغة و تعلّمها و قد أخذت جميع مناهج التعليم الذائعة الصيت، دور الأستاذ و واجباته بنظر الاعتبار. تهدف هذه الدراسة إلى استعراض أداء الأساتذة، من أجل الرقيّ بمستوى طلبة فرع اللغة العربية وآدابها في مهارتي الاستماع و التحدّث و التوصّل إلى حلول ناجعة لتحسين مستوى هاتين المهارتين؛ و تسعى الدراسة للإجابة عن الأسئلة موظّفة أداة المقابلة و مستعينة بنظام ATLAS ti المعنيّ بتقويم النوعية.
و قد توصّلت الدراسة إلى أنّ أسباب الضعف هي: ضعف الحوافز و الدوافع عند الطلبة في تعلّم اللغة العربية، عدم وجود الكتب الدراسية المناسبة، قلّة الساعات الدراسية المخصّصة بهاتين المهارتين مقارنة بسائر الموادّ الدراسية، عدم تمرّس بعض الأساتذة في تطبيق مبادئ التدريس الناجع؛ و قد اقترح الأساتذة بعض الحلول للرقيّ بمستوى الطلبة في مهارتي الاستماع والتحدّث، منها: تحفيز الطلبة وتعزيز دوافعهم باتخاذ السبل الكفيلة بذلك، تصميم الملازم والكتب التعليمية الكفيلة بالممارسة العملية والتطبيقة دون الجانب النظري المحض، التعويض عن قلّة الساعات الدراسية من خلال الالتحاق بدروس المعاهد التعليمية الحرّة خارج الجامعة.
امین نظری تریزی؛ سید فصل الله میر قادری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آبان 1400
چکیده
بررسی رغبت دانشجویان زبان عربی در دانشگاههای ایران به یادگیری ادبیات معاصر عربی چکیدهدرس ادبیات معاصر عربی به خاطر تأثیر چشمگیرش در پیشبرد مهارتهای زبانی و نقش برجستۀ آن در ابعاد فرهنگی و فنی، در آموزش زبان بیگانه اهمیت فراوانی دارد؛ از این رو افزایش رغبت دانشجویان به این واحد درسی ضروری به نظر میرسد؛ با توجه به این مسئله پژوهش ...
بیشتر
بررسی رغبت دانشجویان زبان عربی در دانشگاههای ایران به یادگیری ادبیات معاصر عربی چکیدهدرس ادبیات معاصر عربی به خاطر تأثیر چشمگیرش در پیشبرد مهارتهای زبانی و نقش برجستۀ آن در ابعاد فرهنگی و فنی، در آموزش زبان بیگانه اهمیت فراوانی دارد؛ از این رو افزایش رغبت دانشجویان به این واحد درسی ضروری به نظر میرسد؛ با توجه به این مسئله پژوهش حاضر قصد دارد رغبت دانشجویان زبان عربی در دانشگاههای ایران را به یادگیری واحد درسی ادبیات معاصر عربی بر اساس سیاهۀ تئودوفسکا (2016م) مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش توصیفی پیمایشی است و نمونۀ پژوهش از 56 دانشجو پسر و دختر دانشگاههای اصفهان و شیراز تشکیل شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که دانشجویان زبان عربی به خواندن داستان کوتاه در مقایسه با انواع ادبی دیگر از قبیل؛ رمان و نمایشنامه رغبت زیادی دارند؛ بکارگیری راهبردهای سنتی از سوی مدرس، تدریس متنهای طولانی، ظهور مسائل فرهنگی ناشناخته در متن، رعایت نکردن معیار ارائه متون از آسان به سخت، از جمله مهمترین موانع فراروی دانشجویان در یادگیری ادبیات معاصر عربی و کاهش رغبت آنها به شمار میرود. برای افزایش رغبت دانشجویان و بهبود یادگیری و یاددهی در این درس پیشنهاد میشود که مدرس اطلاعات فرهنگی وابسته به متن ادبی را در اختیار دانشجویان قرار داده، و با استناد به راهبرد کلاس معکوس بخشی از محتوای تدریس به صورت کلیپهای ویدیویی قبل از شروع کلاس در منزل در اختیار دانشجو قرار داده شود؛ و همچنین افزایش ارتباط و مشارکت بین دانشجویان در خوانش متون و بررسی آن، اجرای تمارین زبانی گوناگون به عنوان بخش مکمل در روند یادگیری، و ساده سازی و خلاصه سازی متون پیشنهاد میشود.
زینب ناظمیان
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آبان 1400
صفورا فصيح رامندی؛ نرگس انصاری؛ عليرضا شيخی؛ عليرضا نظری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 آذر 1400
چکیده
نمایشنامه اسلامی، نمایشنامهای است که ساختار آن در چارچوب ویژه نمایشنامه ارائه میگردد؛ تفاوت آن با دیگر نمایشنامهها، در دیدگاه اسلامی آن است. نمایشنامه الحر الریاحی اثر عبدالرزاق عبدالواحد، ذیل نمایشنامه اسلامی قرار میگیرد که با محوریت حوادث کربلاء با تمرکز بر شخصیت حر ریاحی نوشته -شده است. عبدالرزاق، از رهگذر شخصیت حر ...
بیشتر
نمایشنامه اسلامی، نمایشنامهای است که ساختار آن در چارچوب ویژه نمایشنامه ارائه میگردد؛ تفاوت آن با دیگر نمایشنامهها، در دیدگاه اسلامی آن است. نمایشنامه الحر الریاحی اثر عبدالرزاق عبدالواحد، ذیل نمایشنامه اسلامی قرار میگیرد که با محوریت حوادث کربلاء با تمرکز بر شخصیت حر ریاحی نوشته -شده است. عبدالرزاق، از رهگذر شخصیت حر و با بازخوانی واقعه کربلاء، آن را به اوضاع زمانه عراق پیوند زده است. بررسی ساختار این نمایشنامه و میزان انطباق آن با واقعیت عاشورا در ترسیم سیر حوادث واقعه و کشف سبک نویسنده موجب شد تا این اثر با روش تحلیلی توصیفی و کتابخانهای و برمبنای ساختار گوستاو فریتاگ، نظریهپرداز آلمانی تحلیل گردد؛ اصول پنجگانه فریتاگ برآمده از نظریات ارسطو بوده و شامل مقدمه، عملفزاینده، اوج، عمل فروکاهنده و نتیجه میشوند. واکاوی نمایشنامه نشان میدهد نویسنده از اصول متعارف و کلاسیک نمایشنامهنویسی خارج شده و به تئاتر پسامدرن و سنتشکن برتولت برشت روی آورده است؛ زیرا عبدالرزاق عبدالواحد، ابعاد حادثه کربلاء را فراتر از این میداند که بتوان با روایتی کلاسیک و متعارف بیانش کرد. بنابراین در نمایشنامه خود، پایبند به اصول متعارف نمایشنامهنویسی نبوده و با اثرش، پیشنهادی در حوزۀ نمایشنامهنویسی عاشورایی ارائه داده است.
مهران معصومی؛ مجید محمدی؛ payman salehi؛ جهانگیر امیری؛ مریم رحمتی ترکاشوند
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1400
چکیده
توانایی نویسنده، در نشان دادن مسائل عادی، به شیوهای نو و غیرمنتظره را «آشناییزدایی» گویند. هدف نویسنده از کاربرد این تکنیک، ایجاد رخنه در ادراک انسان گرفتار تکرار، کلیشه و عادت است تا ادراک و احساس عادتزده او را حساس به مسائل و دگرگون کند. «برید اللیل» عنوان رمانی است از هدی برکات، نویسنده لبنانی تبار ساکن فرانسه ...
بیشتر
توانایی نویسنده، در نشان دادن مسائل عادی، به شیوهای نو و غیرمنتظره را «آشناییزدایی» گویند. هدف نویسنده از کاربرد این تکنیک، ایجاد رخنه در ادراک انسان گرفتار تکرار، کلیشه و عادت است تا ادراک و احساس عادتزده او را حساس به مسائل و دگرگون کند. «برید اللیل» عنوان رمانی است از هدی برکات، نویسنده لبنانی تبار ساکن فرانسه که به محض انتشار، مورد توجه خوانندگان قرار گرفت، به گونهای که برنده جایزه «بوکر عربی» در سال 2018 گردید. این رمان، روایتگر داستان کسانی است که عمدتاً به علّت مهاجرت اجباری، دچار بحران رابطه شدهاند. این رابطه به خصوص بین مادران و فرزندان و عشاق به تصویر کشیده شده است. علاوه بر این، وضعیت افراد درگیر بحران ارتباطی با دیگر فرهنگها نیز بیان شده است. هدی برکات، آگاهانه، برای به نمایش گذاشتن این رابطه بحرانزده از شگرد برآمده از رویکرد آشنائیزدایی در نظریۀ ویکتور اشکلوفسکی بهره برده است که هنر را زاییدۀ آشناییزدایی از امور هستی میداند. پژوهش حاضر با مطالعات کتابخانهای و با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی نشان دادن آشنائیزداییهای صورت گرفته در شخصیتپردازی، پیرنگ و روایتپردازی رمان مذکور بوده که به صورت اپیزودهایی مستقل و در قالب نامهنگاری ارائه گردیده است. در این رمان، راوی هر اپیزود، شخصیت محوری آن است. نتایج نشان از آن دارد که هدف نویسنده از آشنائیزدایی، ایجاد تشکیک و رخنه در کلانروایتهایی چون مهر مادر و فرزند و عاشق و معشوق به یکدیگر است تا بتواند در قالب تابوشکنیهای احساسی -عاطفی، وضعیت به بنبست رسیده انسان را در جهان پسامدرن به تصویر بکشد.
زهرا صادقی؛ کبری روشنفکر؛ فرامرز میرزائی؛ خلیل پروینی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1400
چکیده
جهانی شدن فرهنگی از جمله پدیدههای مهم و تاثیرگذار دوران معاصر است که از دهه 70 ميلادی بر روند رماننویسی در الجزاير تأثیر گذاشت و باعث شد نویسندگان این کشور برای مقابله با هجمه فرهنگی اين پدیده به خاصگرایی فرهنگی روی بیاورند. اما نکته قابل تامل در مورد رمانهای دهه هفتاد این است که نویسندگان الجزایری با وجود اهتمام به خاصگراییفرهنگی، ...
بیشتر
جهانی شدن فرهنگی از جمله پدیدههای مهم و تاثیرگذار دوران معاصر است که از دهه 70 ميلادی بر روند رماننویسی در الجزاير تأثیر گذاشت و باعث شد نویسندگان این کشور برای مقابله با هجمه فرهنگی اين پدیده به خاصگرایی فرهنگی روی بیاورند. اما نکته قابل تامل در مورد رمانهای دهه هفتاد این است که نویسندگان الجزایری با وجود اهتمام به خاصگراییفرهنگی، سعی کردند با توجه به تغییرات و مقتضیات زمان حرکت کنند که این امر منجر به نوعی دوگانگی و تضاد در تعدادی از این آثار شده که رمان "ریح الجنوب" اثر عبد الحمید بن هدوقه را میتوان نمونه بارز این پدیده به شمار آورد. این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از نظریه "الگوهای پنهان فرهنگی" عبد الله غذامی، تقابل خاصگرایی فرهنگی و جهانی شدن در رمان "ریح الجنوب" اثر عبدالحمید بن هدوقه را مورد مطالعه قرار میدهد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که رویکرد دوگانه نویسنده به خاصگرایی فرهنگی از یک سو و انعطاف پذیری و گشایش فرهنگی و همگام شدن با تغییر و تحولات روز از سوی دیگر، منجر به تقابل یا تعارض الگوهای فرهنگی در رمان "ریح الجنوب" گردیده که این تقابل، بیشتر در موضوعات دین، مکان، شیوه زندگی، آداب و رسوم و هنجارهای اجتماعی نمود یافته و به تبع آن آثار و نتایج منفی چون انزوا، گوشهگیری، از خود بیگانگی فرهنگی، پراکندگی و بحران هویت در میان شخصیتهای رمان به وجود آورده است. این تحقیق همچنین نشان میدهد که تقابل الگویی میان خاصگرایی فرهنگی و جهانی شدن در رمان "ریح الجنوب" در رابطه با مسئله زن پررنگ نمود یافته که این امر ناشی از نشر مفاهیم و ارزشهای مرتبط به حقوق زنان از سوی جهانشدن فرهنگی و مبارزه زن به حاشیه رانده شده در رمان برای احقاق آن و در مقابل، دفاع سرسختانه سلطه مردسالار از مفاهیم و ارزشهای منفی خاصگرایی فرهنگی چون تعصب، غیرت، ناموس و آبرو و سلطهجویی بوده است.
معصومه شبستری؛ سعیده جلالی فرد
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1400
چکیده
هديه حسين (1956م) روائیة عراقية معاصرة تركز رواياتها المتعددة على القضايا الاجتماعية بمنهج سياسي. «ريام وكفَی» هي إحدى رواياتها التي استخدمت فيها انواع التبئیر وأساليب مختلفة في السرد وهذا جعله أساس هذا البحث. یهدف هذا البحث وفقاً للمنهج التوصیفي-التحلیلي إلی الدراسة السردية للعنصرين: التبئیر و الراوی. في هذه الرواية تعتبر ...
بیشتر
هديه حسين (1956م) روائیة عراقية معاصرة تركز رواياتها المتعددة على القضايا الاجتماعية بمنهج سياسي. «ريام وكفَی» هي إحدى رواياتها التي استخدمت فيها انواع التبئیر وأساليب مختلفة في السرد وهذا جعله أساس هذا البحث. یهدف هذا البحث وفقاً للمنهج التوصیفي-التحلیلي إلی الدراسة السردية للعنصرين: التبئیر و الراوی. في هذه الرواية تعتبر الراوية كمشاركة في شخصيات القصة. فهي شخصية داخل القصة و داخل الحكائي. في معظم أجزاء الرواية يكون محور التبئير داخلياً. الراوية و المؤبِر هما نفس الشخص و هي ریام. بالتالي فإن الراوية لديها النافذة الرئيسية للتبئير وقلّما يتم الفصل بينهما و قلّما تتیح الفرصة لحضور المؤبرين الآخرین. ومع ذلک، فإن رؤیة الأم هي محور تركيز الراوي. استفادت الروائیة من تنوع الرواة. الراوية شخص واحد و هي ریام بطلة القصة ولكن في نفس الوقت تنوعت الأساليب السردية و هي مزيجة من سرد الشخص الأول والشخص الثالث. تروی بثلاث طرق: 1- داخل القصة - داخل الحکائی - الشخص الأول (البطل) 2- داخل القصة - خارج الحکائی - الشخص الأول (مراقب) و 3- داخل القصة - الشخص الثالث.
mohammadhassan amraee
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1400
چکیده
تحلیل گفتمان انتقادی یكی از رویكردهای علمی در مطالعات زبانی است كه تحلیل گفتمان را از سطح توصیف متن به سطح تفسیر ارتقا داده و از نظر دامنه تحقیق، سطح بافت را از موقعیت فرد نسبت به سطح كلان، یعنی جامعه، تاریخ و ایدئولوژی توسعه داده است. هدف اصلی از تحلیل گفتمان، دستیابی به یك روش جدید در مطالعه متون، رسانهها، فرهنگها، علوم، سیاست، ...
بیشتر
تحلیل گفتمان انتقادی یكی از رویكردهای علمی در مطالعات زبانی است كه تحلیل گفتمان را از سطح توصیف متن به سطح تفسیر ارتقا داده و از نظر دامنه تحقیق، سطح بافت را از موقعیت فرد نسبت به سطح كلان، یعنی جامعه، تاریخ و ایدئولوژی توسعه داده است. هدف اصلی از تحلیل گفتمان، دستیابی به یك روش جدید در مطالعه متون، رسانهها، فرهنگها، علوم، سیاست، جامعه و مواردی از این دست است. در این مقاله، رویكرد اجتماعی- شناختی تئون ون دایك، به عنوان روش ویژهای برای این تحقیق انتخاب شد، زیرا تحلیل گفتمان انتقادی در نزد وی، رویكردی متفاوت از دیگران یافته است. او با پیوند دادن سه مفهوم گفتمان، دانش و جامعه، مثلثی را ایجاد كرد كه اساس تئوری متمایز وی در مورد تحلیل گفتمان انتقادی قرار گرفت. در همین زمینه، تناقضگوييهاي شاعرانه بین فرزدق و جریر در دوران اموی، از جمله آثاری است كه میتواند در زمینه تحلیل گفتمان انتقادی مورد مطالعه قرار گیرد، زیرا به تحلیلگر و منتقد اجازه میدهد رابطه بین قدرت، ایدئولوژی و گفتمان در آن را فاش كند. این مقاله در تلاش است تا دو نقیضه هجوآمیز منتخب از فرزدق و جریر را با تكیه بر مربع ایدئولوژیك ون دایك كه موضوع دو نقیضه را از منظر تأكید بر خود (ذات) و به حاشیه راندن دیگری (آخر) بررسی میكند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد؛ تا نشان دهد كه چگونه ایدئولوژی این دو شاعر در تقابلهای هجوآمیز آنها نشان داده شده است. از برجستهترین نتایجی كه از طریق این مقاله به آن رسیدیم این است كه برجستهكردن نكات منفی دیگری در هر دو نقیضه بسیار قویتر از برجسته كردن نقاط مثبت خود است. در نتیجه روند دو قطبیسازي و فاصله بین خود و دیگری ایجاد شده است. شباهت ساختارهای صوری، گفتمان هر دو نقیضه را دارای زمینههای مشتركی قرار داده كه دارای طرحهای مشابه و تابع روابط قدرت و ایدئولوژی است.
زهرا هاشمی تزنگی؛ محمد جواد پورعابد؛ naser zare؛ دانشگاه خلیج فارس shirazi
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1400
چکیده
اصطلاح کاریزما به رغم رایج بودن اما همچنان سرشار از ابهام است.در عین حال جامع تعاریف متعددی که از این اصطلاح شده است، شخصیتی است که جذاب و موثر بر دیگران باشد.این اصطلاح به انواع مختلفی تقسیم شده است و در یک تقسیم بندی، به دو کاریزمای موقت و کاریزمای حقیقی تقسیم گشته است. برخی افراد ویژگی کاریزما را برای مدتی کوتاهی از زمان و برخی برای ...
بیشتر
اصطلاح کاریزما به رغم رایج بودن اما همچنان سرشار از ابهام است.در عین حال جامع تعاریف متعددی که از این اصطلاح شده است، شخصیتی است که جذاب و موثر بر دیگران باشد.این اصطلاح به انواع مختلفی تقسیم شده است و در یک تقسیم بندی، به دو کاریزمای موقت و کاریزمای حقیقی تقسیم گشته است. برخی افراد ویژگی کاریزما را برای مدتی کوتاهی از زمان و برخی برای چندین قرن به همراه دارند. برای تشخیص این ویژگی نیاز است که فرد را با دیگران مقایسه نمود. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است قصد داریم شخصیت میرلا و ویژگی کاریزماتیک بودن وی را بررسی نمایم. نتایج حاکی از ان است که وی دختری قوی، حکیم، معتمد به نفس و.. است که این عوامل در کنار طیبایی ظاهری سبب شده است راشد شخصیت اصلی داستان جذب وی شده و سعی کند از او تقلید نماید.
هانیه درستکار؛ شهریار نیازی؛ معصومه تقیزاده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 بهمن 1400
چکیده
یکی از مهمترین مفاهیم مطرح شده در نظریه فرمالیستهای روس، آشناییزدایی است که هدف آن بررسی جنبه هایی از زبان است که منجر به آفرینش ادبی می شود. تمام فنونی که شاعر برای بیگانه ساختن جهان اطراف در چشم مخاطب به کار می گیرد، در گسترهی آشناییزدایی قرار دارد. ابن فارض، شاعر مشهور وادی عشق الهی در تاریخ شعر صوفی از شعرایی است که شهرت ...
بیشتر
یکی از مهمترین مفاهیم مطرح شده در نظریه فرمالیستهای روس، آشناییزدایی است که هدف آن بررسی جنبه هایی از زبان است که منجر به آفرینش ادبی می شود. تمام فنونی که شاعر برای بیگانه ساختن جهان اطراف در چشم مخاطب به کار می گیرد، در گسترهی آشناییزدایی قرار دارد. ابن فارض، شاعر مشهور وادی عشق الهی در تاریخ شعر صوفی از شعرایی است که شهرت گستردهای در جهان عرب داشته زیرا اشعار او همهی ویژگیهای فنی شعر صوفی را داراست: شعری که آکنده از نفحات قرآنی و نظرات فلسقی است و دیدگاههای نوینی راجع به هستی و انسان دارد. زبان صوفیانهی ابن فارض با همهی فراز و فرودهایش در سطوح زبانی، با آفرینش ترکیب های نوین در سطح مفهوم نظر خواننده را جلب کرده و غبار عادت را از مفاهیم عادی صوفیانه بر میچیند و وی را با نو ترکیبهایی آشنا می سازد که از تکنیک آٍشنایی زدایی بهرهمندند. وی با ترکیب دو اصطلاح که هرکدام مفهوم جداگانه ای دارند، دست به آفرینش نو ترکیبهایی میزند که مفاهیم نوین یا مفاهیمی را که خارج از آنچه در عرف صوفیان متداول است دارا می باشند. در این مقاله تلاش شده است با تکیه بر دیدگاههای فرمالیستها در زمینه آشنایی زدایی و هنجار گریزی، نوترکیبهای عرفانی ابن فارض را بررسی کنیم. بررسیهای به عمل آمده در این مقاله نشان میدهدکه ابن فارض با آفرینش چنین نو ترکیب هایی، قصد در ایجاد مفاهیمی نوین داشته است که از حالات عرفانی وی برآمده است.
Amir Farhangnia؛ Ali Purhamdanian
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اسفند 1400
چکیده
نظر به تحول ژانرهای ادبی همچون رمان، توصیف روایی نقشی سرنوشتساز در روایتگری به خود گرفت تا جایی كه بسیاری از ادبای معاصر در صدد توضیح میزان اهمیّت وصف روایی و تأثیر بكارگیری آن در رمان جدید برآمدند؛ به چارچوببندی اهداف توصیف روایی پرداختند تا جایگاه وصف را در رمان و داستاننویسی روشن سازند. وصف در رمان جدید، به اغراض پیشین آن همچون ...
بیشتر
نظر به تحول ژانرهای ادبی همچون رمان، توصیف روایی نقشی سرنوشتساز در روایتگری به خود گرفت تا جایی كه بسیاری از ادبای معاصر در صدد توضیح میزان اهمیّت وصف روایی و تأثیر بكارگیری آن در رمان جدید برآمدند؛ به چارچوببندی اهداف توصیف روایی پرداختند تا جایگاه وصف را در رمان و داستاننویسی روشن سازند. وصف در رمان جدید، به اغراض پیشین آن همچون زیباسازی متنهای روایی محدود نیست، بلكه اغراضی افزون بر ‘گذشته به خود گرفت و در رمان جدید، نقشی كاربردی یافت. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، بر موضوع زیباییشناسی توصیف روایی در رمان قابیل أین أخوك هابیل تمرکز نموده است. رماننویس لیبیایی كه جامعه عرب را با رمانهایی حاوی اندیشههای تازه بارور ساخت و پنجرهای را به جهان گشود. این رمان با زبانی ادبی، حكایت از اتفاقاتی دارد كه در زمان حكومت قرمانلیها بر لیبی رخ داده است. این رمان برههای از تاریخ حكومت و فرزندانِ محمدعلیپاشاقرمانلی و رقابت بر تخت پادشاهی ترسیم میكند. این تحقیق در تلاش است با دقت نظر در توصیف شخصیّتها، مكانها و زمانهای روایی، به تحلیل كارکردهای توصیف روایی بپردازد. از مهمترین نتایج، اینكه ارتباطی تنگاتنگ میان وصفهای بكار گرفته شده و اندیشههای رماننویس وجود دارد و توصیف درونی شخصیّتهای روایی از زیبایی و تأثیر بیشتری، برخوردار و وجود توصیفهای و وقفههای توصیفی، به منزله چیستانهایی است که به اغراض زمان آینده در رمان اشاره دارد و توصیف مکانها به منظور دلالت بر واقعی بودن رخدادها نزد خواننده و تحریک قوه تخیل او برای شناخت رخدادها، با زبانی ساده، گویا و ظریف است.
یدالله پشابادی؛ مجاهد غلامی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1400
چکیده
با وجود تلقّیهای گوناگون دربارۀ شعر و ملزومات آن، اختلاف نظری نبوده است در اینکه شعر خلّاقیّتی است بر مدار زبان که ادراک آن از راه خواندن و شنیدن صورت میپذیرد. امّا با تأثیرات پردامنۀ مدرنیسم در ساحتهای گوناگون که ادبیات را نیز نمیتوانست دربرنگیرد، جریانی جدید در شعر ایجاد شد که آن را از دستاوردی خواندنی-شنیدنی به دستاوردی ...
بیشتر
با وجود تلقّیهای گوناگون دربارۀ شعر و ملزومات آن، اختلاف نظری نبوده است در اینکه شعر خلّاقیّتی است بر مدار زبان که ادراک آن از راه خواندن و شنیدن صورت میپذیرد. امّا با تأثیرات پردامنۀ مدرنیسم در ساحتهای گوناگون که ادبیات را نیز نمیتوانست دربرنگیرد، جریانی جدید در شعر ایجاد شد که آن را از دستاوردی خواندنی-شنیدنی به دستاوردی دیدنی تبدیل کرد. با رواج اشعار دیداری، موسوم به «کانکریت» در اروپا، شاعرانی از کشورهای دیگر نیز ربودۀ جاذبههای آن شدند. بدین ترتیب در شعر عربی، فارسی و کردی نیز در دورههایی، ساختن این قبیل اشعار، با نامهای «الشعر البصری»، «الشعر الهندسی»، «القصیدة التشکیلیة»، «شعر تجسّمی»، «نقاشعر»، «شعرنگاره» و ... رواج یافت. در این جستار که به روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر منابع کتابخانهای و با هدف ریشهیابی و بررسی دیداریشدگی در شعر عربی، فارسی و کردی فراهم آمده است، پس از شناساندن شعر دیداری به تحلیل این جریان در شعر این سه زبان پرداخته شده است. نتیجهها حاکی از آنست که در بلاغت و شعر اسلامی-ایرانی و در قالب فنون و صنایعی از قبیل «موشّح»، نمونههایی از تجربههای نخستینگی شعر دیداری را میشود سراغ داد؛ امّا رواج شعر دیداری در دورۀ معاصر، با تأثیرپذیری از ادبیات اروپا بوده است. هرچند که شاعران عرب، ایرانی و کرد با وارد نمودن فرهنگ و تجربههای زیستیِ منطقهای، به آفرینش نمونههای برجستهای از شعر دیداری توفیق یافتهاند.
محمودرضا توكلی محمدی؛ عليباقر طاهري نيا
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اسفند 1400
چکیده
امروزه با پیشرفت خیره کنندهی وسایل ارتباط جمعی و نقش پررنگ آنها در امر آموزش از یک طرف و همهگیری ویروس کرونا از طرف دیگر، آموزش مجازی نقش بسیار پررنگی را در سیستم آموزشی جهان به عهده گرفته و این امر بیش از پیش، بررسی راهکارها و چالشهای آموزش مجازی را یادآور شده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از روش میدانی – پیمایشی ...
بیشتر
امروزه با پیشرفت خیره کنندهی وسایل ارتباط جمعی و نقش پررنگ آنها در امر آموزش از یک طرف و همهگیری ویروس کرونا از طرف دیگر، آموزش مجازی نقش بسیار پررنگی را در سیستم آموزشی جهان به عهده گرفته و این امر بیش از پیش، بررسی راهکارها و چالشهای آموزش مجازی را یادآور شده است. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از روش میدانی – پیمایشی و شیوه گردآوریِ پرسشنامهایِ دادهها بر اساس روش دلفی، به بررسی دیدگاه کارشناسان حوزه آموزش مجازی در زمینه نقش و کاربرد فضای مجازی، در آموزش زبان عربی در ایران میپردازد. بر این اساس، مخاطبین پرسشنامهها از میان کارشناسان سختافزاری و نرم افزاری فعال در حوزه آموزش، کارشناسان آموزش دانشگاه در گروههای زبان و اساتید و مدرسان زبان عربی دانشگاه انتخاب گردیدند. بعد از ارائهی دو مرحلهای پرسشنامهی اولیه و تأیید روایی و پایایی آن بر طبق روش دلفی، در مرحلهی سوم، پرسشهای تخصصی در سه حیطهی مهارتهای لازم، حمایتهای مورد نیاز و فعالیتهای آموزشی هوشمند طراحی شده بود که در قالب پرسشنامهی نهایی ارائه گردید. پاسخهای دریافت شده با نرم افزار spss16 و آزمون T تکنمونهای میانگین، گرفت؛ نتایج به دست آمده که در حوزهی آموزش مجازی زبان عربی در ایران متأسفانه شاهد ضعفهای فراوانی در حیطههای نرمافزاری، تربیت نیروی متخصص، ایجاد فضای ویژهی آموزش زبان و حمایتهای مادی و معنوی بوده و برای موفقیت در این میدان، آموزش نیروی متخصص، وجود مراکز تخصصی آنلاین در دانشگاهها و موسسههای آموزش زبان و حمایت از مدرسان و اساتید، امری بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر مینماید.
طاهره جهانتاب؛ ahmad heidaryan shahri؛ بهار صدیقی؛ سید حسین سیدی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اسفند 1400
چکیده
" نامهرسان شب": برید اللیل، رمان برگزیدۀ بوکر عربی در سال 2019م، روایت پریشانحالی و تعارضات شخصیتهای روانرنجوری است که در کش و قوس جنگهای داخلی لبنان و مهاجرتهای اجباری، درگیر روانپریشیهای متعددی گردیدهاند. برکات در این رمان به خوبی توانسته است بازخوردهای روانکاوانۀ افراد جامعهاش را با دقتی شگرف به تصویر بکشد. این نحوۀ ...
بیشتر
" نامهرسان شب": برید اللیل، رمان برگزیدۀ بوکر عربی در سال 2019م، روایت پریشانحالی و تعارضات شخصیتهای روانرنجوری است که در کش و قوس جنگهای داخلی لبنان و مهاجرتهای اجباری، درگیر روانپریشیهای متعددی گردیدهاند. برکات در این رمان به خوبی توانسته است بازخوردهای روانکاوانۀ افراد جامعهاش را با دقتی شگرف به تصویر بکشد. این نحوۀ پرداخت شخصیتها، ضرورت انجام پژوهشی با رویکرد روانشناختی را تبیین میکند. در پژوهش حاضر که به شیوۀ تحلیل محتوا صورت گرفته است، برآنیم تا با چنین رویکردی و با توجه به نظریۀ طرحواره درمانی جفری یانگ، از دلایل شکلگیری طرحوارههای ناسازگار اولیه در وجود سه شخصیت این رمان پرده برداریم و راهبردهای برونرفت آنان از این طرحوارهها را بررسی کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که: فقدان الگوهای کارآمد، بستری مناسب را برای پدیدآیی طرحوارههای ناسازگار اولیه در روان شخصیتهای مذکور فراهم آورده است. استیصال و درماندگی این شخصیتها در برابر طرحوارههای غیرشرطی محرومیت هیجانی، بدرفتاری و وابستگی، موجب پناه بردن آنان به طرحوارهای شرطی اطاعت و ایثار گردیده است. همۀ این شخصیتها در نهایت برای رویارویی با طرحوارههای غیرشرطی خویش به سبک جبران افراطی روی آوردهاند.
رضا درویش زاده؛ علی اکبر احمدی چناری؛ عبدالباسط عرب يوسف آبادي
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 اسفند 1400
چکیده
در دوران پيشامدرن، رمانهاي رئاليستي غالباً مبتني بر بازنمايي واقعيت و مسائل خارج از ذهن بوده-است؛ اما با فروپاشي سبكهاي سنتي در روايت پس از ظهور مدرنيسم و رشد روزافزون دغدغههاي روحي انسان در جوامع مدرن، رماننويسان بيشتر بر نمايش تعارضات روحي و رواني و ترسيم دغدغههاي دروني شخصيتهاي داستاني تمركز كردهاند. جستار حاضر تلاش ...
بیشتر
در دوران پيشامدرن، رمانهاي رئاليستي غالباً مبتني بر بازنمايي واقعيت و مسائل خارج از ذهن بوده-است؛ اما با فروپاشي سبكهاي سنتي در روايت پس از ظهور مدرنيسم و رشد روزافزون دغدغههاي روحي انسان در جوامع مدرن، رماننويسان بيشتر بر نمايش تعارضات روحي و رواني و ترسيم دغدغههاي دروني شخصيتهاي داستاني تمركز كردهاند. جستار حاضر تلاش ميكند با تكيه بر روش توصيفي-تحليلي، به كشف مؤلفههاي مدرنيسم در رمان «الحب في المنفى» اثر بهاء طاهر (1935م) داستانپرداز مصري بپردازد. مهمترين ويژگي اين رمان كه بهعنوان ضرورت پژوهش تشخيص دادهشد، پرداختن به درونمايههاي اجتماعي با رويكردي عاطفي و ذاتي است. نتايج تحقيق نشان از آن دارد كه نويسنده سعي كرده به شيوة مدرنيستها از طريق تكگوييهاي طولاني به نمايش تعارضات دروني راوي/قهرمان بپردازد؛ از اينرو مسائل دنياي واقعي را در اين رمان به صورتي مبهم بازنمايي نموده و به صورتي عامدانه از مؤلفههاي مدرنيستي بهره بردهاست، طوري كه نظم منطقي رخدادهاي داستان دچار آشفتگي شده و خواننده در دريافت رخدادهاي داستان سردرگم ميشود. همچنين استفادة نويسنده از سازوكار شعرگونگي موجب برتري جنبههاي غنائي و عاطفي داستان بر واقع-گرايي گرديده است.
khalil hamdawi؛ ali khezri؛ محمد جواد پورعابد
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اسفند 1400
چکیده
ادبیات و نقد ادبی ارتباط تنگاتنگی با نقد اجتماعی دارد. تجزیه و تحلیل رابطۀ ادبیات و جامعه پایه و اساس ظهور نقد جامعه شناختی ادبیات است و این رویکرد بر ساختار تأثیر ادبی و ارتباط آن با جامعه تمرکز دارد. نقد جامعه شناختی، شکلی از نقد ادبی است که می کوشد ادبیات را در چارچوب اجتماعی گسترده تری قرار دهد. رویکرد ساختارگرایی تکوینی بر ...
بیشتر
ادبیات و نقد ادبی ارتباط تنگاتنگی با نقد اجتماعی دارد. تجزیه و تحلیل رابطۀ ادبیات و جامعه پایه و اساس ظهور نقد جامعه شناختی ادبیات است و این رویکرد بر ساختار تأثیر ادبی و ارتباط آن با جامعه تمرکز دارد. نقد جامعه شناختی، شکلی از نقد ادبی است که می کوشد ادبیات را در چارچوب اجتماعی گسترده تری قرار دهد. رویکرد ساختارگرایی تکوینی بر این باور است که تفکر جمعی، خالق اثر ادبی است؛ در حالی که نویسنده، آگاهی و تفکر جمعی را سازماندهی و هماهنگ می کند و مسائل اجتماعی توسط نویسنده و جهان بینی او در آثار ادبی منعکس می شود.از آنجا که این رمان، تصویری عینیت گرا از دیدگاه و افکار نویسنده درباره وضعیت فکری و فرهنگی می باشد، این مقاله به دنبال خوانش انتقادی جامعه شناختی از رمان "ناقة صالحة" نوشته سعود السنوسی بر اساس رویکرد ساختار گرایی تکوینی است. در این پژوهش برآنیم با تامل در متن رمان، مسائل اجتماعی که جامعه قبیله ای کویت در قرن بیستم تجربه کرده است و نیز اهمیت این رمان را در به تصویر کشیدن موجودیت قبیله و آگاهی از جنبه های اجتماعی نهفته در آن مورد تحلیل قرار دهیم. نتایج پژوهش نشان می دهد که این رمان میکوشد تا درباره كيان قبیله و مسائل مربوط به آن، از جمله ازدواج اجباری دختران و نگرش نژادپرستی که در مورد بدون (گروه فاقد شناسنامه) صحبت کند؛ همچنین شورش و گسستی که توسط برخی از شخصیت های رمان مانند صالحه و دخیل رخ داد ، تأثیر مثبتی بر روند رمان داشت و باعث ایجاد دیدگاهی متفاوت از واقعیت های ثابت قبیله شد.
عبدالله حسینی؛ فرهنگ مفاخری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 فروردین 1401
چکیده
ادبیات «علمی- تخیلی اجتماعی» به تأثیر پیشرفتهای علمی و ایدئولوژیهای نوپدید بر انسان میپردازد. این امر به خودی خود نوعی آیندهنگری است که از خطرات و فاجعه-هایی که در آینده امکان رخ دادن آنها وجود دارد، روشنگری می کند. این بُعد از ادبیات علمی-تخیلی در ادبیات عربی از اهمیت ویژهتری برخوردار است زیرا کشورهای عربی اگر چه که ...
بیشتر
ادبیات «علمی- تخیلی اجتماعی» به تأثیر پیشرفتهای علمی و ایدئولوژیهای نوپدید بر انسان میپردازد. این امر به خودی خود نوعی آیندهنگری است که از خطرات و فاجعه-هایی که در آینده امکان رخ دادن آنها وجود دارد، روشنگری می کند. این بُعد از ادبیات علمی-تخیلی در ادبیات عربی از اهمیت ویژهتری برخوردار است زیرا کشورهای عربی اگر چه که هیچگاه در پیشرفتههای فناورانه پیشگام نبودهاند اما همیشه با بدترین فاجعههای اجتماعی دست و پنجه نرم کردهاند و طبیعتا بیشترین خلاقیت را نیز در این زمینه داشتهاند. پژوهش حاضر، تحلیلی آیندهنگرانه درباره رمان «یوتوبیا» براساس روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر آراء صاحبنظران در زمینه ادبیات علمی- تخیلی اجتماعی ارائه میدهد زیرا شاخصههای این شاخه ادبی در رمان به وضوح دیده میشود. و به این نتیجه رسیده است که نویسنده، دوگانهای از آرمانشهر و ضد آرمان-شهر را خلق کرده و در سراسر رمان آن را پیش میبرد تا در خلال آن از زخمهای اجتماعی پرده بردارد. به نظر میرسد که حقایق تلخ کشورهای عربی مانند: حمله فرانسه، جنگ تموز، وضعیت عراق و .... -که کشورهای عربی در تاریخ معاصر با آن روبرو بوده اند- الهام بخش او بوده و در نهایت هشدار میدهد که نسبت به ایدئولوژی-های نوپدید با دیده شک و تردید نگاه شود، زیرا ممکن است بهشتی که آرزوی تحقق آن میرود در سایهی این ایدئولوژیهای جدید، به یک جهنم بدیل شود که منجر به تضاد طبقاتی، حکومت دیکتاتوری، استعمار و دیگر مشکلات اقتصادی شود.
Sajjad Esmaili؛ Alireza Kahe
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1401
چکیده
موضوع خود و دیگری از جمله موضوعات مهمی است که در رمانهای عربی مطرح شده و در حیطه نظریه پسا استعماری گنجانده می شود. از این منظر برخی از این رمانها تقابل میان غرب و شرق را به تصویر کشیدهاند و غرب را به عنوان دیگری به صورت منفی ارائه کردهاند اما بعضی رمانها این دیگری را به دور از اشتباه معرفی میکند و نگاهی مثبت به او و نگاهی تحقیر ...
بیشتر
موضوع خود و دیگری از جمله موضوعات مهمی است که در رمانهای عربی مطرح شده و در حیطه نظریه پسا استعماری گنجانده می شود. از این منظر برخی از این رمانها تقابل میان غرب و شرق را به تصویر کشیدهاند و غرب را به عنوان دیگری به صورت منفی ارائه کردهاند اما بعضی رمانها این دیگری را به دور از اشتباه معرفی میکند و نگاهی مثبت به او و نگاهی تحقیر آمیز نسبت به خود دارد. رمان «الربیع و الخریف» اثر حنا مینه، نویسنده سوری، این دیگری را در کشور مجارستان و اوضاع سیاسی و اجتماعی آن به تصویر کشیده است و آن را با من که همان شخصیت عربی است مقایسه کرده است. پژوهش حاضر با تکیه بر مفاهیم نقدیِ پسا استعماری و روش توصیفی تحلیلی به بررسی موضعگیری این نویسنده سوری در قبال منِ عربی و دیگریِ غربی در رمان «الربیع والخریف» میپردازد و به دنبال پاسخ به این پرسش است که نگاه قهرمان داستان به خود و دیگری چگونه است؟ برخی از یافتههای این پژوهش نشان میدهد که قهرمان داستان تصویری منفی از خود/عربی و تصویری مثبت از دیگری/غربی ارائه می کند، به طوری که این موضوع در عنوان دلالتمند رمان، توصیفات مربوط به مکان، نوع نگرش به زن غربی و احساس غربت قهرمان نمود پیدا کرده است.
سارا حسنی؛ یحیی معروف؛ عبدالرضا نادریفر؛ علی سلیمی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 اردیبهشت 1401
چکیده
لزوم بررسی بازنمایی زنان در ادبیات معاصر یکی از موضوعات مهم و قابل بحث در جریانشناسی فضای فعلی حوزه ادبیات داستانی است. در دهۀ اخیر، به دلیل تحوّل در ساختار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جوامع و بالا رفتن سطح آگاهی زنان، نویسندگان زن با دیدگاه انتقادی به بیان جایگاه و نقش اجتماعی زنان پرداختند و خواستار تغییر بنیادین در نگرش مردم و بازنگری ...
بیشتر
لزوم بررسی بازنمایی زنان در ادبیات معاصر یکی از موضوعات مهم و قابل بحث در جریانشناسی فضای فعلی حوزه ادبیات داستانی است. در دهۀ اخیر، به دلیل تحوّل در ساختار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جوامع و بالا رفتن سطح آگاهی زنان، نویسندگان زن با دیدگاه انتقادی به بیان جایگاه و نقش اجتماعی زنان پرداختند و خواستار تغییر بنیادین در نگرش مردم و بازنگری در تفاسیر مردسالارنه از متون ادبی شدهاند. این جستار میکوشد با روش توصیفی تحلیلی، ضمن معرفی رمان «الدوامة»، قمر كيلاني نویسندۀ معاصر سوری، به بررسی و مقایسۀ هویت زنان سنتی و مدرن در این اثر بپردازد. از این بررسی چنین استنباط میشود، در کتاب الدوامه بعد زنان مدرن در مقابل زنان سنتی، پر رنگتر به تصویر کشیده شده و کیلانی در انتخاب اسامی زنان رمانش به تناسب با این دو بعد هویتی توجه داشته است. همچنین زنان سنتی این رمان محدود به وظایف و نقشهای مادری و همسری بوده و محکوم به پایبندی و سازش در برابر نظاممردسالار و تابعیت از سنن مرسوم، هستند و در مقابل زن مدرن رمان، زنی آگاه، تحصیلکرده و امروزی است که هویت وی با اموری چون اشتغال، استقلال، آزاداندیشی، گسستن قوانین سنتی ازدواج و الگوسازی... پیوند میخورد.
فاطمه اکبری زاده
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 اردیبهشت 1401
چکیده
رمان معاصر بازتابی از زندگی جوامع انسانی است که به چندگانگی در نژاد و هویت ها و ایدئولوژی ها و زبان ها متصف است . باختین در نظریه گفتگویی خویش اشاره کرد که رمان نوع ادبی ویژه ای است که بر اساس تنوع اجتماعی موجود، دنیای چند زبانی و چندآوایی خلق میشود. کارناوال که نقطه مورد توجه در این مقاله است به نوعی گفتگومندی و چندزبانگی محسوب می ...
بیشتر
رمان معاصر بازتابی از زندگی جوامع انسانی است که به چندگانگی در نژاد و هویت ها و ایدئولوژی ها و زبان ها متصف است . باختین در نظریه گفتگویی خویش اشاره کرد که رمان نوع ادبی ویژه ای است که بر اساس تنوع اجتماعی موجود، دنیای چند زبانی و چندآوایی خلق میشود. کارناوال که نقطه مورد توجه در این مقاله است به نوعی گفتگومندی و چندزبانگی محسوب می شود که صداهای فرودست واقلیت اجازه بروز دارند و به آنها آزادی داده می شود تا سخن گویند و در این فضای تمسخر خنده دار کارناوالی، فرودست اعتلا یابد . در فضای کاناوالی به جسم خصوصیت گروتسکی داده می شود و قطعیت نقض می شوند. این مقاله با رویکر د توصیفی تحلیلی به بررسی مفاهیم کارناوالی در گفتمان رمان برید اللیل اثر هدی برکات و برنده جایزه بوکر عربی می پردازد . این مقاله با بررسی عناصر کارناوال رمان می پردازد. نتایج حاکی از ان است که این رمان از طریق زبان رسمی نامه، زبان شخصیت های دیگرگون و متعدد را نشان می دهد و با چند زبانگی، گفتمان دوصدایی رقم می زند و خصایص هر یک از این زبان ها را نشان می دهد . این رمان کارناوالی است در مخالفت با سلطه و قدرت و ابراز آگاهی دیگرگونی که جوامع بشری برنمی تابند تا به اضطرابات انسان اشاره کند و از دردهای آنها در جنگ و مهاجرت های اجباری بگوید و ایده آزادی و برابری را محقق سازد.
حميدرضا مشايخي؛ سوگل عسکری کاسب
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1401
چکیده
یُعدّ اللون من الظواهر الّتي تتواصل بین داخل الإنسان وخارجه والدراسة السیکولوجیة للألوان طریقة جیدة لتحلیل ردود أفعال الإنسان تجاهها. واختبار ماکس لوشر الثمانية هو إحدی الاختبارات العلمیة للتحلیل النفسي التي تعتمد علی بیانات وأرقام من ثمانیة ألوان مختلفة والألوان بما فیها من معان مختلفة تستخدم علی نطاق واسع فی الشعر وتکشف ...
بیشتر
یُعدّ اللون من الظواهر الّتي تتواصل بین داخل الإنسان وخارجه والدراسة السیکولوجیة للألوان طریقة جیدة لتحلیل ردود أفعال الإنسان تجاهها. واختبار ماکس لوشر الثمانية هو إحدی الاختبارات العلمیة للتحلیل النفسي التي تعتمد علی بیانات وأرقام من ثمانیة ألوان مختلفة والألوان بما فیها من معان مختلفة تستخدم علی نطاق واسع فی الشعر وتکشف عن الوجوه الخفیة لشخصیة الشاعر معتمدة علی المقاییس النفسیة. محمد عفیفي مطر هو شاعر مصري معاصر قام باستخدام الألوان فی قصائده والتعبیر عن أحاسیسه تجاه العالم الواقع مستعیناً بها. إذن تحاول هذه الدراسة وعبر المنهج الوصفي - التحليلي أن تتناول مدی تأثیر الألوان فی أشعاره علی ضوء اختبار ماکس لوشر وتحلل ردود أفعاله تجاهها. فنتائج البحث حسب المجموعة الأولی من الألوان الأحمر والأخضر لاختبار لوشر تبین العاطفة الثوریة وروح النضال وانتقاد الحکومة والشجاعة والثقة بالنفس والمجموعة الثانیة من لوني الأسود والأصفر تعبیر عن موقفه المتشائم أمام المجتمع المصري وخیبة أمله إلی المستقبل فالمجموعة الثالثة بما فیها من لوني الرمادي والأزرق توضح مشاعره من الحب والسّلام مما یجعل المرء یشعر بالذنب من خلال نظرته إلی الحالة الراهنة. وفي الختام تعبر المجموعة الرابعة من لوني البني والأرجواني عما یدلّ علی عزوف الشاعر أمام المشاعر من الحب والراحة والفردیة.
حبیب کشاورز
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1401
چکیده
نظریه سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو یکی از نظریههای مشهور انسانشناسی است. در این نظریه نیازهای انسان به ترتیب به پنج دسته نیازهای فیزیولوژیکی، نیاز به امنیت، نیازهای عاطفی و احساسی، نیاز به احترام و نیاز خودشکوفایی تقسیم می شود. بر طبق نظریه مزلو، ابتدا باید نیازهای قاعده هرم برطرف شود تا نیازهای رأس هرم ظهور یابد؛ یعنی انسان ...
بیشتر
نظریه سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو یکی از نظریههای مشهور انسانشناسی است. در این نظریه نیازهای انسان به ترتیب به پنج دسته نیازهای فیزیولوژیکی، نیاز به امنیت، نیازهای عاطفی و احساسی، نیاز به احترام و نیاز خودشکوفایی تقسیم می شود. بر طبق نظریه مزلو، ابتدا باید نیازهای قاعده هرم برطرف شود تا نیازهای رأس هرم ظهور یابد؛ یعنی انسان باید در ابتدا نیازهای فیزیولوژیک، را برطرف کند تا به نیازهای ایمنی، احترام و عشق، مرحله خودشکوفایی برسد. رسیدن به هر مرحله مشروط به برطرف شدن نیازهای مرحله قبل است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی به دنبال بررسی شخصیت اصلی رمان الخبز الحافی اثر محمد شکری بر اساس هرم نیازهای مزلو هستیم. در این داستان ابتدا غلبه با نیازهای فیزیولوژیک از جمله خوارک، پوشاک و مسکن است و نیاز به امنیت نیز بخشی از نیازهای شخصیت اصلی داستان را تشکیل میدهد. نیازهای اولیه این شخصیت در داستان فرصت تأمین نمییابند تا حدی که هیچ اثری از نیاز به احترام یا خودشکوفایی که در مراحل بعدی هرم قرار میگیرد، وجود ندارد.
عاطفه قرشی؛ مجید معارف؛ علیرضا دل افکار؛ محمد هادی امین ناجی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 خرداد 1401
چکیده
يسعى علم التصنيف، من خلال الوضع المسبق لمعايير معينة، إلى تنظيم الظواهر في مجموعة متماسكة مترابطة. فيصف بريمو تصنيفًا ينطلق من المنهجية التي تتبنى القيام على أسلوب محدد، ما يقدّم عمليّاً تصنيفاً مميزاً، وذلك على أساس ثلاثة معايير متباينة. فإحدى هذه المعايير التي يؤكّد عليها، هي علم التصنيف الوظيفي. فاستهدفت هذه الدراسّة بغية ذلك، ...
بیشتر
يسعى علم التصنيف، من خلال الوضع المسبق لمعايير معينة، إلى تنظيم الظواهر في مجموعة متماسكة مترابطة. فيصف بريمو تصنيفًا ينطلق من المنهجية التي تتبنى القيام على أسلوب محدد، ما يقدّم عمليّاً تصنيفاً مميزاً، وذلك على أساس ثلاثة معايير متباينة. فإحدى هذه المعايير التي يؤكّد عليها، هي علم التصنيف الوظيفي. فاستهدفت هذه الدراسّة بغية ذلك، أن تقدم إجابة عن هذه الإشكالية: كيف استعملت الأحاديث التفسيرية في مجمع البيان وماهي أبعادها الوظيفية وتواتراتها الإحصائية في هذا التفسير؟ المنهج الذي سار عليه هذا البحث هو المنهج الوصفي- التوضيحي- التحليلي وأما الآليات والأدوات التي اعتمد عليها حشداً للمعلومات فهي مجلدات تفسير مجمع البيان وجميع المصادر المكتوبة والإلكترونيّة ما تختص بعلم التصنيف وتحليل ودراسة الروايات التفسيريّة. فمن هنا تمّ تصنيف جميع روايات مجمع البيان التفسيريّة على أساس علم التصنيف الوظيفيّ. يشمل التصنيف الوظيفي الذي يحدد نوعيّة خدمات الأحاديث تجاه القرآن الكريم، الوظائف المعرفية والأدبية المعجمية والتفسيرية والتأسيسية التشريعية. ما توصل إليه البحث من نتائج يبيّن أنّ 2385 رواية تفسيرية وضعت في إطار الوظائف الأربعة المذكورة أعلاه، وهي توزعت بين 12 نمطاً أساسيّاً و 34 نمطاً جزئياً. وكانت الروايات ذات الوظيفة التوضيحية هي التي تحطم الرقم القياسي مقارنة لأخرى الروايات، بنسبة 65 بالمئة؛ وكانت الوظيفة المعرفية 27بالمئة، والوظيفة الأدبية 5٪ بالمئة، والوظيفة التشريعية التأسيسية 3٪ بالمئة. ومن ثمّ تدلّ نتائج البحث أكثر ما تدلّ على تنظيم روايات مجمع البيان وتصنيفها وأنّ هناك يأتي دور الروايات التفسيرية بامتياز ويبرز بروزاً قاتماً مقارنة لأخرى الوظائف التي درست وقدّمت من منظور مفسر مجمع البيان.
حسن اسماعيل زاده باوانی؛ علی صیادانی؛ علی مصطفی نژاد
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 خرداد 1401
چکیده
توسعه نظریه استعاره شناختی توسط لیکاف و جانسون، تحقیقات زیادی در مورد استعاره ایجاد کرد و توسط فورسویل با پژوهش در مورد استعاره بصری و چندوجهی دنبال شد. اینمطالعه در یکروش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی تناسب شیوه فورسویل برای تحلیل پوسترهای عربی اربعین، بیان شباهت مبدا و مقصد در استعارههای چندوجهی، در جهت انتقال مفاهیم فرهنگی ...
بیشتر
توسعه نظریه استعاره شناختی توسط لیکاف و جانسون، تحقیقات زیادی در مورد استعاره ایجاد کرد و توسط فورسویل با پژوهش در مورد استعاره بصری و چندوجهی دنبال شد. اینمطالعه در یکروش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی تناسب شیوه فورسویل برای تحلیل پوسترهای عربی اربعین، بیان شباهت مبدا و مقصد در استعارههای چندوجهی، در جهت انتقال مفاهیم فرهنگی و ارزشی ازطریق ترکیبی از تصویر و متن میپردازد که هدفش ایجاد انگیزه شناختی برای اربعین است. بدینمنظور با بررسی سیپوستر با محتوای اربعین در خبرگزاریها، سهپوستر حاوی مفاهیم استعاری، انتخاب و سپس بهلحاظ تطابق مفهوم استعاری در سطح کلام و تصویر، به بررسی پوسترها پرداخته شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد پوسترهای تبلیغاتی اربعین، دارای ساز و کارهای شناختی استعاره، مجاز و طرحوارههای تصویری هستند؛ همگی هم اجزای تصویری و هم زبانی دارند که در ارتباط و مکمل یکدیگرند. در پوسترها، متن بیش از آنکه کارکردی صرفا تثبیتی داشته باشد، کارکردی تقویتی دارد. علاوه بر اطلاعات زبانی، اطلاعاتی دیگر از جنس همان تصاویر بههمراه بافت فرهنگی به تثبیت عوامل در تصاویر کمک میکنند.
بهنام آقايي نژاد؛ مريم جلائي
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 تیر 1401
چکیده
از آنجايي که در متون آموزشی، تصاویر نقش قابل توجهي را ایفا میکنند لذا کاربست روشمند آن میتواند موجب تسهیل یادگیری و افزایش عملکرد شناختی فراگیران شود. در پژوهش حاضر، تصاویر کتابهای عربی متوسطه اول از لحاظ ابعاد مختلف بازنمایی شامل بُعد فرایند، شخصیت و محیط بر اساس نشانه شناسی اجتماعی کرس و ون لیوون (2006) و نيز چگونگی انتقال معنای ...
بیشتر
از آنجايي که در متون آموزشی، تصاویر نقش قابل توجهي را ایفا میکنند لذا کاربست روشمند آن میتواند موجب تسهیل یادگیری و افزایش عملکرد شناختی فراگیران شود. در پژوهش حاضر، تصاویر کتابهای عربی متوسطه اول از لحاظ ابعاد مختلف بازنمایی شامل بُعد فرایند، شخصیت و محیط بر اساس نشانه شناسی اجتماعی کرس و ون لیوون (2006) و نيز چگونگی انتقال معنای تصاوير متناسب با دانش فراگیران و رشد شناختی و ادراکی آنها بر اساس دیدگاه رشدشناسی گو و فنگ (2015) به روش کمی و کیفی و با استفاده از بازبينه (چکليست) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد در بیشتر تصاویر در ابعاد معنای بازنمایی، الگوی مناسب در گزینش تصاویر در پايههای هفتم تا نهم متناسب با روند رشد شناختی و ادراکی فراگیران وجود ندارد؛ زیرا در بررسی بُعد فرایند، تغییرات رشدی و شناختی از شیوه فرایند روایتی به مفهومی در تصاویر کتابهای پایه هفتم تا نهم به طور کامل رعایت نشده است. در بُعد شخصیت نيز تغییرات رشدی و شناختی از تصاویر کارتونی به تصاویر واقعی رعایت نشده و فقط از شخصیتهای فردی و گروهی تا حدودی استفاده شده است. از نظر بُعد محیط نیز تغییرات رشدی و شناختی از محیطهای بومی به محیطهای غیر بومی در تصاویر پایه هفتم تا نهم وجود ندارد. نتایج این پژوهش میتواند به مؤلفان کمک کند تا در چاپهای آتي این کتابها تصاویری مناسب با تغییرات رشدی و شناختی فراگیران انتخاب کنند تا تسهيلکننده یادگیری آنها باشد.
جهانگیر امیری؛ فرشته جمشیدی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 تیر 1401
چکیده
رمان للية النهر اثر علی احمد باکثیر که ترسیمگر نظام فاسد سرمایهداری مصر در جنگ جهانی دوم است. شخصیت اصلی این داستان «فؤاد حلمی» است که با نوعی از روانرنجوری برخاسته از جامعه و محیط اطرافش روبرو است. نظریۀ شخصیّت کارن هورنای و دیدگاههای نقدی او در مورد شخصیّت روان رنجور، زمینه را برای نقد روان شناسی آثار ادبی و شخصیّتهای ...
بیشتر
رمان للية النهر اثر علی احمد باکثیر که ترسیمگر نظام فاسد سرمایهداری مصر در جنگ جهانی دوم است. شخصیت اصلی این داستان «فؤاد حلمی» است که با نوعی از روانرنجوری برخاسته از جامعه و محیط اطرافش روبرو است. نظریۀ شخصیّت کارن هورنای و دیدگاههای نقدی او در مورد شخصیّت روان رنجور، زمینه را برای نقد روان شناسی آثار ادبی و شخصیّتهای داستانی فراهم آورد. رمان لیلة النهر دارای زمینههای روانشناسی است و نظریۀ روان شناسی کارن هورنای بر روی شخصیّتهای آن کاملاً منطبق است. بر این اساس، این جستار بر آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی و طبق نظریۀ شخصیّت کارن هورنای به تحلیل روانکاوانۀ فؤاد حلمی، قهرمان داستان بپردازد. بر اساس یافتههای پژوهش، فؤاد حلمی، شخصیّت روان رنجوری است که دارای یک خود انگاره و دنیای غیر واقعی و بسیار آرمانگراست. او برخی از نیازهای شخصیّتهای حرکت به دور از مردم همچون نیاز به استقلال، خودکفایی، کمال گرایی و برخی دیگر از نیازهای گرایش علیه مردم مانند بهرهکشی از دیگران و میل به تحسین شدن را داراست.
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1401
چکیده
بسیاری از پژوهشگران برآنند که برخی ابیات شعری به دلیل عدم برخورداری از استانداردهای سبکی و بلاغی، بر خلاف آنچه که قرنها در مدح وستایش آنها گفته شده فاقد جنبه های زیبایی شناختی صحیح از منظر بررسی های سبک شناسانه هستند. سالهاست که پژوهشگران بسیاری در باره بیت معروف امرؤ القیس "مکرّ مفرّ مقبل مدبر..." زبان به مدح وستایش گشوده اند، در حالیکه ...
بیشتر
بسیاری از پژوهشگران برآنند که برخی ابیات شعری به دلیل عدم برخورداری از استانداردهای سبکی و بلاغی، بر خلاف آنچه که قرنها در مدح وستایش آنها گفته شده فاقد جنبه های زیبایی شناختی صحیح از منظر بررسی های سبک شناسانه هستند. سالهاست که پژوهشگران بسیاری در باره بیت معروف امرؤ القیس "مکرّ مفرّ مقبل مدبر..." زبان به مدح وستایش گشوده اند، در حالیکه بررسیهای علمی ودقیق سبک شناسانه نشان می دهد که بنیان تشبیهی به کار رفته در این بیت در تناقض تمام با موقعیّت تصویری قرار دارد که شاعر اراده آن را نموده است. آنچنان که در بیت مشهور دیگر او "غدائره مستشزرات..." که سالها وقرنها در باب مذمّت وزیبایی زدایی از ساختار تصویریِ آن سخن سرایی کرده اند، بر اساس موازین دقیق آواشناسانه ورویکردهای معنامحورِ پژوهشهای زبانی از یک بلاغت تصویری ویژه و موقعیّت محور برخوردار است که زیبایی ساختاری آن را دوچندان نموده است. در این پژوهش بر آنیم تا با تکیه بر رویکرد توصیفیی-تحلیلی ومستندسازیِ تحلیلات مطرح شده در آن، به رویکردی دگرگونه ومتناقض در باب معیار سنجش زیبایی این دو بیت دست یابیم. نتایج نشان می دهد که در بیت مستشزرات بر خلاف استدلالات ناقص ویکجانبهگرایانهای که تا کنون مطرح شدهف علیرغم وجود ستیز آوایی موجود در یک لفظ ولی تناسب وهمگونی گسترده تری در بافتار کلی متن برگرفته از این تنافر مقطعی پیش آمده است. همچنین در بیت مکرّ مفرّ نیز وجود یک اختلال مفهومی یا نگرشی در استفاده از مکانیزمهای تشبیهی باعث بروز تناقضی عمیق در طرح تصویریِ مورد نظر شاعر شده است.
شلیر احمدی؛ حجت رسولی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 تیر 1401
چکیده
جاحظ، از پیشاهنگان نقد ادبی قدیم، از نقد ذوقی صرف عبور کرده؛ مهمترین مبانی نقدی را مطرح ساخته و از تأثیرگذارترین ناقدان در سوق دادن نقد ادبی به سمت نقد بلاغی است. وی بهعنوان یک ادیب متکلم معتزلی، که برای اثبات اعجاز قرآن به نظم و مبانی زیباییشناختی آن میپردازد، در ارزیابی اثر ادبی نیز به زیبایی شکلی توجه دارد تا بدانجا که ...
بیشتر
جاحظ، از پیشاهنگان نقد ادبی قدیم، از نقد ذوقی صرف عبور کرده؛ مهمترین مبانی نقدی را مطرح ساخته و از تأثیرگذارترین ناقدان در سوق دادن نقد ادبی به سمت نقد بلاغی است. وی بهعنوان یک ادیب متکلم معتزلی، که برای اثبات اعجاز قرآن به نظم و مبانی زیباییشناختی آن میپردازد، در ارزیابی اثر ادبی نیز به زیبایی شکلی توجه دارد تا بدانجا که در عصر جاحظ ادبیات و شعر صناعت خوانده شد. از سوی دیگر، از رویکردهای مهم نقدیِ اوایل قرن بیستم صورتگرایی روسی است که پایهگذاران آن ادبیّت متن را موضوع علم ادبی دانستند و اصولی را با روشی علمی برای کشف قوانین سازندة فرم ادبی بنا نهادند. براساس تحقیقات انجام شده، دیدگاههای جاحظ در نقد، بیارتباط با رویکرد صورتگرایی نیست و ای بسا کاملاً با رویکرد صورتگرایی تطبیق داشته باشد، تبیین این موضوع و اینکه چه میزان آراء نقدی جاحظ مؤید چنین ادعاییست موضوعی است که این مقاله عهدهدار آن است و میکوشد، براساس شاخصترین اصول نقد فرمالیستی روسی، آراء مهم نقدی جاحظ را در دو کتاب البیان والتبیین و الحیوان ریشهیابی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیل محتوایی بررسی کند تا مشخص گردد تا چه میزان اندیشههای جاحظ در زمینة نقد ادبی با کنار هم نهادن سرنخها هماهنگ با رویکرد صورتگرایی روسی است. بررسیها نشان داد که در آثار جاحظ شواهد مکفی در اثبات رویکرد فرمالیستی جاحظ وجود دارد و بر این اساس میتوان این رویکرد را از رویکردهای غالب نقد ادبی عربی قدیم دانست.
راضیه رفیعی؛ داریوش نژاد انصاری
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 مرداد 1401
چکیده
هدف مطالعهی حاضر بررسی تأثیر کوتاهمدت وبلندمدت رویکرد تکلیفمحور در آموزش زمانهای فعلی عربی به عربی آموزان ایرانی است. روش پژوهشی اتخاذ شده از نوع شبه تجربی است. شرکتکنندگان شامل 40 دانشآموز دختر و 40 دانشآموز پسر سال یازدهم رشتهی علوم انسانی در شهر فلاورجان، استان اصفهان است. هشت زمان فعلی شامل ماضی ساده، ماضی نقلی، ماضی ...
بیشتر
هدف مطالعهی حاضر بررسی تأثیر کوتاهمدت وبلندمدت رویکرد تکلیفمحور در آموزش زمانهای فعلی عربی به عربی آموزان ایرانی است. روش پژوهشی اتخاذ شده از نوع شبه تجربی است. شرکتکنندگان شامل 40 دانشآموز دختر و 40 دانشآموز پسر سال یازدهم رشتهی علوم انسانی در شهر فلاورجان، استان اصفهان است. هشت زمان فعلی شامل ماضی ساده، ماضی نقلی، ماضی استمراری، ماضی بعید، ماضی التزامی، مضارع اخباری، مضارع التزامی، و مستقبل به همراه شکل منفی آنها به دانشآموزان در دو گروه آموزش دادهشد. در گروه کنترل زمانها با استفاده از روش دستور-ترجمه تدریس شد. درحالیکه، گروه آزمایشی آموزش را با رویکرد آموزشی تکلیفمحور دریافت-کردند. آزمون دستور طراحیشده توسط محققان یکبار پیش از آموزش، بار دیگر پس از آموزش، و در آخر سه هفته بعد از آزمون دوم به دانشآموزان دادهشد. نمرات زبانآموزان در هر دو گروه در پسآزمون و پسآزمونباتاخیر نسبت به پیشآزمون پیشرفت چشمگیری داشت. اما تأثیر استفاده از تکلیف بطور معناداری نسبت به بکارگیری شیوهی دستور-ترجمه بیشتر و ماناتر بود. بهعلاوه، زبان-آموزن در گروه آزمایشی (تکلیف-محور) عملکرد بهتری در ساختارهای فعلی پیچیدهتر داشتند. این امر میتواند بهعلت ماهیت ارتباطی و نزدیک به واقعیت فعالیتها باشد. درواقع، نتایج بیانگر کارآمدی این رویکرد نوین در زمینهی آموزش عربی هستند.