چگونگی ایدئولوژی کردن سوسیالیسم در رمان «الشراع والعاصفه» حنّا مینه

ناظمیان, رضا; کماسی, احیا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبایی

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

ایدئولوژی تلاش می‌کند ریشه‌های دانش بشری و شاخه‌ها و مرزهای آن را بیابد. میان این علم و ادبیات رابطة نزدیکی برقرار است. ایدئولوژی کردن به معنای پیروی از یک آموزة خاص یا یک تفکر و یا اتخاذ یک رویکرد خاص است. سوسیالیسم یکی از مشهورترین نظریه‌ها و ایدئولوژی‌های برجسته در رمان‌های عرب است. یکی از اهداف این نظریه پیروی از مطالبات طبقة کارگر و تشکیل جامعه‌ای انسانی و عادلانه روی زمین است. حنّا مینه رمان‌نویس سوری است. وی رمان‌هایش را به عنوان ابزاری برای بیان دیدگاه‌ها و ایدئولوژی خود به کار می‌گیرد. رمان «الشراع والعاصفه» ازجمله رمان‌های حنا مینه است که چشم‌انداز و جهان‌بینی خاصی از نویسنده آن به دست می‌دهد. اهمیت مسئله چگونگی ایدئولوژی کردن رمان به‌وسیلة رمان‌نویس، نگارنده را به سمت این موضوع سوق داده‌است تا با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی به بررسی آن بپردازد. ازجمله مهم‌ترین یافته‌های تحقیق پیش رو این است که برجسته‌ترین ویژگی سوسیالیستی رمان، یکپارچه‌سازی (تکامل) است که در دو محور اصلی مطرح شده است: 1) تکامل تاریخی؛ 2) تکامل شعور افراد. نکتة دیگر اینکه هیچ اثری از تصنع در زبان رمان‌نویس به خاطر پایبندی وی به ایدئولوژی سوسیالیستی دیده نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23456361.2020.15.53.1.0

مراجع

المصادر

الف) عربی

کتب

أبوحاقة، أحمد، (1979م): الالتزام فی الشعر العربی، ط1، بیروت، دار العلم للملایین.

برو، فیلیب، (1998م): علم الاجتماع السیاسی، ترجمه: محمد عرب صاصیلا، ط1، بیروت، المؤسسة الجامعیة للدراسات والنشر والتوزیع.

بشیر العوف، مؤمنة، (2008م): فی الروایة العربیة المعاصرة، ط1، بیروت، دار المشرق.

البعلبکی، رمزی منیر، (2008م): المورد الحدیث، بیروت، دار العلم للملایین.

حسینی، عبدالله وتورج سهرابی، (2017م): النقد الأدبی ونظریاته، دمشق، تموز للطباعة والنشر والتوزیع.

راغب، امیل، (2003م): الموسوعة النظریة الأدبیة، ط1، مصر، الشرکة العالمیة للنشر للونجان.

ساچکوف، بوریس، (1362م): تاریخ رئالیسم، مترجم: محمد تقی فرامرزی، تهران، نشر تندر.

عبده، غانم، (1991): نقض الاشتراکیة المارکسیة، ط2، بیروت، دار النهضة الاسلامیة.

عروی، عبدالله، (2012): مفهوم الإیدیولوجیا، ط8، مغرب، المرکز الثقافی العربی.

عزّالدین، یوسف، (1968): الاشتراکیة والقومیّة وأثرهما فی الأدب الحدیث، بغداد، معهد البحوث والدراسات العربیة.

عطا، جمال محمد، (2013م): الجمالی والإیدیولوجی، دراسة فی تشکیل المعنی الشعری وآلیات القراءة، ط1، القاهرة، المجلس الأعلی للثقافة.

موسی، سلامة، (2012): الاشتراکیة، القاهرة، هنداوی.

مینه، حنّا، (1982م): الشراع والعاصفة، ط1، بیروت، دار الآداب.

وادی، طه، (2002م): الروایة السیاسیة، الشرکة المصریة العالمیة للنشر للونجان.

ج) الدوریات

خضور، أدیب، (1969م): «المضمون الإجتماعی فی روایة: الشراع والعاصفة»، المعرفة، العدد91، صص118-130.

الخطیب، حسام، (1972م): «الواقعیة الاشتراکیة نظرة وموقفاً»، المعرفة، العدد 122، صص39-52.

عطیة، أحمد، (1974م): «الواقعیة الاشتراکیة فی النقد العربی الحدیث»، الآداب، السنة 22، العدد 2، صص 38-45.

غالی، شکری، (1961م): «الواقعیة الاشتراکیة فی النقد العربی الحدیث»، الآداب، السنة 9، العدد1، صص 49-51.

الماضی، شکری، (1989م): «الدلالة الإجتماعیة للشکل الروائی (فی روایات حنّا مینه)»، فصول، العدد31 و32، صص142-162.

مجله علمي انجمن ايراني زبان و ادبيات عربي (فصلنامه)

چگونگی ایدئولوژی کردن سوسیالیسم در رمان «الشراع والعاصفه» حنّا مینه

مراجع

مراجع

دوره 15، شماره 53 - شماره پیاپی 53
اسفند 1398
صفحه 1-20

چگونگی ایدئولوژی کردن سوسیالیسم در رمان «الشراع والعاصفه» حنّا مینه

مراجع

مراجع

دوره 15، شماره 53 - شماره پیاپی 53اسفند 1398صفحه 1-20

دوره 15، شماره 53 - شماره پیاپی 53
اسفند 1398
صفحه 1-20