طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلفون

1 دانشيار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه شيراز

2 مربي گروه علم‌سنجي علوم اسلامي و انساني مرکز منطقه‌اي اطلاع‌رساني علوم و فناوري و پايگاه استنادي علوم جهان اسلام

المستخلص

تصبح المجلّات ذات قيمة أکثر إذا ما تمّت فَهرَسَتُها في المراکز الاستشهاديّة الهامّة، کما يؤدّي نشر الإنتاجات العلميّة في مثل هذه المراکز إلى ازدياد تصفّحها وتوفير فرصة لکثرة الاستشهاد بها. تُعدّ مجلّة الجمعيّة العلميّة الإيرانيّة للّغة العربيّة وآدابها إحدى أهمّ المجلّات في مجال تخصّص اللّغة العربيّة وآدابها، إذ أنّها أصبحت ذات معامل التّأثير في مرکز الاستشهاد المرجعيّ لعلوم العالم الإسلاميّ. يُظهر لنا ذلک بالغ الأهميّة الکامنة وراء دراسة الاستشهاد في مقالات هذه المجلّة والسعي إلى الکشف عن جودة المجلّة. تهدف هذه الدّراسة عن طريق الببليومتريقا إلى معالجة العلاقة بين متغيّرات أربعة (تعدّد الکّتّاب، وعدد الکلمات الرّئيسة، وعدد المصادر، والتّعاون بين المؤسّسات) في ٣٩٠ مقالة من مجلّة الجمعيّة العلميّة الإيرانيّة للّغة العربيّة وآدابها الّتي قد تمّت فهرستها في مرکز الاستشهاد المرجعيّ لعلوم العالم الإسلاميّ من عام ٢٠٠٥ حتّى ٢٠١٧، وأدوات التّحليل هي البيانات، وبرامج إکسل، وبرنامج تحليل البيانات SPSS.
   تمّت دراسة المتغيّرين (تعدّد الکتّاب، والتّعاون بين المؤسّسات) والمتغيّرين (عدد الکلمات الرّئيسة وعدد المصادر) للوصول إلى المتغيّرات المؤثّرة في استشهاد مقالات هذه المجلّة. أدّت الدّراسة إلي أنّ المتغيّرين (تعدّد الکتّاب، والتّعاون بين المؤسّسات) لهما أثر إيجابيّ علي حصول المقالات علي الاستشهاد. ولم يکن للمتغيّرين (عدد الکلمات الرّئيسة وعدد المصادر) أثر إيجابيّ علي الاستشهاد.

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

بررسى شاخص‌هاى مؤثّر در استنادگیری مقالات مجله انجمن ایرانى زبان وادبیات عربى

المؤلفون [Persian]

  • اسحاق رحمانی 1
  • فاطمه علی نژاد چمازکتی 2

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز

2 مربی گروه علم‌سنجی علوم اسلامی و انسانی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

المستخلص [Persian]

نشریات آن­گاه که در پایگاه­هاى استنادى مهم نمایه شوند اعتبار بیشترى کسب مى­کنند. انتشار تولیدات علمی در این پایگاه­ها باعث افزایش رؤیت­پذیری واحتمال و فرصت افزایش استناد به آن­ها می­شود. مجله انجمن ایرانى زبان و ادبیات عربى به عنوان یکى از مهترین­ترین نشریات رشته زبان و ادبیات عربى به شمار مى­رود که موفق به کسب ضریب تاثیر در پایگاه استنادى علوم جهان اسلامشده است. بنابراین بررسى استنادهاى مقالات این نشریه و در نتیجه تلاش در جهت بهبود کیفیت این نشریه از اهمیت بالایى برخوردار است. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش کتاب­سنجى به بررسى رابطه میان چهار متغیّر (چند نویسندگى، تعداد کلید واژه، تعداد منابع و همکارى بین مؤسسه­اى) در ۳۹۰ مقاله مجله انجمن ایرانى زبان وادبیات عربى که از سال 2005 تا 2017 در پایگاه استنادى علوم جهان اسلام نمایه شده­اند، پرداخته است. ابزار پژوهش، ابزار جستجوى پیشرفته نمایه استنادى علوم ایران و سامانه نشریات علمى جهان اسلام در پایگاه استنادى علوم جهان اسلام است. ابزار تحلیل داده­ها، نرم­افزارهای اکسل و SPSS مى­باشد. نتایج نشان داد متغیّرهاى چندنویسندگى و همکارى بین­دانشگاهى موجب مى­شود که تعداد دفعات استناد به مقالات این نشریه افزایش یابد. در حالى­که متغیرهاى تعداد کلید واژه و تعداد منابع در مقالات، تاثیر مثبتى بر استنادگیرى مقالات ندارند.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • مجله انجمن ایرانى زبان وادبیات عربى
  • مقالات
  • استناد
  • چندنویسندگى
  • همکارى بین مؤسسه‌اى
المصادر
أ‌)    الکتب
حری، عباس، (1381): آیین نگارش علمی، تهران، هیات امنای کتابخانه های عمومی کشور.
ب) الدّوریات
-  إبراهیمی، سعیده و دیگران (139۶): «شاخص ­های پیش بینی­کننده تاثیرگذاری علمی در افزایش استنادگیری مقالات نشریه هاى علمى»، پردازش و مدیریت اطلاعات، سال 32، شماره 3، صص 661-694.
- جمالی مهمویی، حمیدرضا و دیگران (1392): «جایگاه علمی ایران در دنیا، از رویا تا واقعیت»، کتاب ماه کلیات، سال 16، دوره 8، صص 8-17.
- حری، عباس و اعظم شاهبداغی (1383): «استناد در آثار علمی: چاله ها و چالش ها»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، سال 34، دوره 2، صص 65-95.
- حقیقی، محمود، (1381): «کاربرد استناد در نگارش های علمی»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، سال 32، دوره 2، صص 215-232.
- ستوده، هاجر و آفتاب قدیمی (۱۳۹۳): «سنجش ارزش استنادی مقالات شیمی ایران با استفاده از شاخص سهم استناد متنی»، پردازش و مدیریت اطلاعات، سال 30، دوره 2، صص 357-372.
- شاهبداغی، اعظم و مریم شکفته (1388): «بررسی وضعیت انتشار و استناد به مقالات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نمایه نامه های استنادى تامسون (ISI) در سال­های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۷»، پژوهش در پزشکی، سال 33، دوره 2، صص 81-87.
- شریف مقدم، هادى و دیگران (۱۳۹۴): «ﺑﺮرسی اﻟﮕﻮی ﻧﻮﯾﺴﻨﺪگی و ﻣﯿﺰان اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اﯾﺮاﻧی ﺣﻮزه ﺟﺮاحی بر اساس داده های پایگاه اطلاعاتی آی. اس. آی (ISI)»، نشریه جراحى ایران، سال 23، دوره 2، صص 66-75.
- صالحی نیا، حمید، (1393): «بررسی ضرورت ایجاد پایگاه استنادی جهت مقالات پزشکی در کشور»، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، سال 14، دوره 9، صص 827-828.
- عرفان منش، محمد امین و دیگران (1392): «بررسی مشارکت پژوهشگران روان­شناسی و روان پزشکی کشور در تولید علم»، پردازش و مدیریت اطاعات، سال 29، دوره 1، صص 137-163.
- فیض آبادی، منصوره و دیگران (1396): «تحلیل عوامل موثر بر استناد به مقالات مروری حوزه پزشکى ایران»، مدیریت سلامت، سال 20، دوره 68، صص 86-98.
- منصوری، علی و دیگران (1397): «بررسی وضعیت و عوامل مؤثر بر استناد شدگی برون‌ دادهای پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور با استفاده از پروانه های ثبت اختراع طی سال های 2015-2000». مدیریت اطلاعات سلامت. سال 15، دوره 3، صص 126-131.
- نظریان، سعید و دیگران (۱۳۹۱): «استناد بالای مقالات چند نویسنده ایرانی در مقایسه با مقالات تک نویسنده: آیا آن مربوط به خوداستنادی در زمانى است؟»، پردازش و مدیریت اطاعات، سال 27، دوره 4، صص945-960.
- نوروزی چاکلی، محمدرضا و سکینه جعفری (1393): «ارزیابی تحلیلی رابطه کیفیت و خوداستنادى مجلّات در نشریات حوزه علوم انسانی»، مجله علم سنجى کاسپین، سال 1، دوره 2، صص 57-65.
- نوروزی چاکلی، محمدرضا و دیگران (1388): «پانزده سال تولید علم ایران در پایگاه‌هاى «مؤسسه اطلاعات علمی» (آی.اس.آی) 1993-2007»، فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، سال 20، دوره 1، صص 175-200.
- یوسفی، احمد و دیگران (1391): «ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﻨﺎدی و هم تالیفی ﺗﻮﻟﻴﺪات ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان اﻳﺮاﻧی در حوزه ایمنی شناسی در پایگاه اطلاعاتی ISI: گزارش کوتاه»، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سال 70، دوره 3، صص 188-193.
 
-          Bornmann, L., Schier, H., Marx, W., Daniel, H.D. (2012). »What factors determine citation counts of publications in chemistry besides their quality?«. Journal of Informetrics. Vol. 6, No. 1, pp. 11-18.
-          Gazni, A., Didegah, F. (2011). »Investigating different types of research collaboration and citation impact: a case study of Harvard University’s publications«. Scientometrics. Vol. 87, No. 2, pp. 251–265.
-          Ketzler, R., Zimmermann, K. F. (2013). »A citation-analysis of economic research institutes«. Scientometrics, Vol. 95, No. 3, pp. 1095–1112.
-          Megnigbeto, E. (2015). »International collaboration in scientific publishing: The case of West Africa (2001–2010).« Scientometrics.  Vol. 96, No. 3, pp. 761-783.
-          Ni, P., An, X. (2018). »Relationship between international collaboration papers and their citations from an economic perspective«. Scientometrics. Vol. 116, No. 3, pp. 863–877.
-          So, M., Jiyong K., Sangki Ch., Han w. p. (2015). »Factors affecting citation networks in science and technology: focused on non- quality factors«. Quality & Quantity. Vol. 49, No. 4, pp. 1513-1530.
-          Sotudeh, H. 2011. »Concentration effect of citation to Iranian papers: Iran's Matthew core journals«. Online Information Review. Vol. 35, No. 3, pp. 471-491.
-          Tahamtan, I., Safipour Afshar, A., Ahamdzadeh, Kh. (2016). »Factors affecting number of citations: a comprehensive review of the literature«. Scientometrics. Vol. 107, No. 3, pp. 1195–1225.
-          Villas M.V., Macedo-Soares T.D.L., Russo G.M. (2008). »Bibliographical research method for business administration studies: a model based on scientific«.Journal ranking. Brazilian Administration Review. Vol. 5, No. 2, pp. 139-159.
ج) التّقاریر
- خردمندنیا، سهیلا (1394). آشنایى با شاخص هاى تحلیل استنادی در علم سنجى، مرکز پژوهش­های مجلس: دفتر مطالعات ارتباطات و فناوری ­های نوین (گروه فناوری ­های نو).
د) المشاریع البحثیّة
- ﻋﻠﯿﻤﺮادی، فواد (1394). ارﺗﺒﺎط ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻇﺎﻫﺮی و ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ اﺳﺘﻨﺎد آن، طرح تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دانشکده بهداشت. 
ه) المواقع الإلکترونیّة
- محاضرات قائد الثّورة الإسلامیّة الإمام الخامنئی فی لقاء مع مجموعة من النّخب الشّبابیّة والمواهب العلمیّة المتفوّقة فی 26/7/1398. (المأخوذ فی تاریخ 7/8/1396)                                                    http://www.leader.ir