نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلفون

• زهرا مهدوي مهر ¹
• عبدالله حسيني ²
• سيد عدنان اشکوري ²

¹ دانشجوي دکتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه خوارزمي، تهران، ايران

² استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه خوارزمي، تهران، ايران

المستخلص

يکي از نظريه‌هاي مهم در زمينۀ انگيزه، نظريۀ دو عاملي بهداشتي- انگيزشي هرزبرگ است. اين نظريه، مجموعه عواملي را که منجر به عدم نارضايتي مي­شوند، عوامل بهداشتي يا نگهدارنده و عواملي را که سبب ايجاد انگيزه مي­شوند، عوامل انگيزشي مي­نامد و معتقد است که عوامل انگيزشي منجر به افزايش رضايت مي­شوند، امّا عوامل نگهدارنده صرفاً منجر به کاهش نارضايتي مي­شوند و وجود آنها ممکن است در افزايش انگيزه تأثيري نداشته‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسي ارتباط عوامل نگهدارنده با کاهش انگيزۀ دانشجويان کارشناسي رشتۀ زبان و ادبيات عربي بوده­است. بر اساس اين نظريه، عوامل نگهدارنده در محيط­هاي آموزشي عبارتند از: مواد آموزشي، اساتيد، مشاورۀ شغلي مناسب وامکانات دانشگاهي. براي اين پژوهش 30 دانشجو از دانشجويان ترم‌هاي دوم و سوم کارشناسي زبان و ادبيات عربي دانشگاه مازندران و دانشگاه خوارزمي، با روش نمونه­گيري تصادفي خوشه­اي انتخاب شدند و پرسشنامه­اي شامل 30 سؤال که مرتبط با عوامل مذکور بوده­است، در اختيار آنها گذاشته شد تا پاسخ دهند. اين پژوهش با شيوۀ توصيفي تحليلي رابطۀ عوامل ذکر شده را با کاهش انگيزۀ دانشجويان بررسي کرده­است. براي تحليل داده­ها از آزمون­هاي آماري همبستگي پيرسون، من-­ويتني مقايسۀ ميانگين و آزمون ناپارامتري کروسکال واليس در نرم افزار SPSS استفاده شده و نتايج نشان داده­است که ميان همۀ عوامل ذکر شده و کاهش انگيزۀ دانشجويان رابطۀ معني­داري وجود دارد و از اين عوامل، «عدم مشاورۀ شغلي مناسب» بيشترين اثرگذاري را بر کاهش انگيزه داشته و کمترين اثرگذاري مربوط به عامل «ضعف امکانات دانشگاهي» بوده­است.

الكلمات الرئيسية

• کاهش انگیزه
• نظریۀ هرزبرگ
• دانشجویان کارشناسی زبان و ادبیات عربی
• مشاورۀ شغلی
• امکانات دانشگاهی

20.1001.1.23456361.2020.16.56.6.4

عنوان المقالة [Persian]

تقییم العلاقة بین العوامل الحافظة وانخفاض دوافع طلاب اللغة العربیة وآدابها فی مرحلة البکالوریوس على أساس نظریة هرتسبرغ

المؤلفون [Persian]

• زهرا مهدوی مهر ¹
• عبدالله حسینی ²
• سید عدنان اشکوری ²

¹ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

² استادیار گروه زبان و ادبیات عربی. دانشگاه خوارزمی. تهران. ایران

المستخلص [Persian]

تُعدّ نظریة هرتسبرغ ذات العاملین الصحّی-التحفیزی من أهمّ النظریات فی مجال الدافع. وفقًا لهذه النظریة، تؤدّی العوامل المحفّزة إلى زیادة نسبة الدوافع، لکن العوامل الحافظة لا تؤدی إلا إلى تقلیل عدم الرضا وقد لا یؤدّی وجودها إلى زیادة الحوافز. یهدف هذا المقال إلی دراسة العلاقة بین العوامل الصحیة أو الحافظة وانخفاض مستوى الدوافع عند طلاب اللغة العربیة وآدابها فی مرحلة البکالوریوس على أساس نظریة هرتسبرغ. تشمل العوامل الحافظة فی مجال التعلیم: المواد التعلیمیة؛ والأساتذة؛ والإرشاد المهنی المناسب؛ والإمکانیات الأکادیمیة. لإنجاز هذه الدراسة، تمّ اختیار 30 طالباً من طلاب الفصلین الثانی والثالث من مرحلة البکالوریوس فی اللغة العربیة وآدابها فی جامعة مازندران وجامعة الخوارزمی وفقاً للنظام العنقودی- العشوائی. تکوّن الاستبیان من 30 سؤالاً مرتبطاً بالعوامل المذکورة. وقد سارت الدراسة وفقاً للمنهج الوصفی -التحلیلی. وتمّ تحلیل المعطیات باستخدام اختبار بیرسون الارتباطی، واختبار آخر من- فیتنی للمقارنة، واختبار کروسکال والیس فی برنامج SPSS. وتشیر النتائج إلى وجود علاقة معنویة وإحصائیة بین جمیع العوامل المذکورة وانخفاض الدوافع لدى الطلاب، ومن بین هذه العوامل، یُعدّ عامل "عدم الإرشاد الوظیفی المناسب" أکثر العوامل تأثیراً وعامل"ضعف الإمکانیات الأکادیمیة" أقلّ العوامل تأثیراً فی الحدّ من الدوافع لدى الطلاب.

الكلمات الرئيسية [Persian]

• انخفاض الدافع
• نظریة هرتسبرغ
• طلاب اللغة العربیة وآدابها فی مرحلة البکالوریوس
• الإرشاد المهنی
• الإمکانیات الأکادیمیة