نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلفون
1 استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه حکيم سبزواري
2 کارشناسي ارشد روان‌شناسي باليني دانشگاه شيراز
المستخلص
نظرية «وجودي» نظريه‌اي روان‌شناختي است که ريشه در اگزيستانسياليسم فلسفي دارد و توسط روان‌شناس مشهور آمريکايي «رولو مي» در حوزة روان‌شناسي پايه‌گذاري شده‌است. درواقع روان‌درماني وجودي به اضطراب‌هايي مي‌پردازد که ريشه در هستي انسان دارد. با اين توضيح که انسان گاه در طول زندگي با واقعيت‌هايي چون مرگ و نيستي، احساس بي‌معنايي و... روبه‌رو مي‌شود که در صورت پاسخ نگفتن درست به اين مسائل، دچار حيرت و اضطراب وجودي مي‌گردد؛ اضطراب‌هايي که ارتباط او با خود، ديگران و محيط را مختل مي‌سازد.
پژوهش حاضر با تکيه بر «نظرية وجودي» و به روش توصيفي ـ تحليلي چگونگي ارتباط شاعر معاصر تونسي، ابوالقاسم شابي را در سه سطح بودن: با خويشتن، ديگران و طبيعت از خلال شعر وي مورد مطالعه قرار داده‌است.
نتايج به‌دست‌آمده از تحقيق نشان مي‌دهد، بيماري قلبي و انديشيدن به مرگ، تنهايي و احساس جدايي از ديگران، از عوامل زمينه‌ساز اضطراب‌هاي وجودي در شخصيت ابوالقاسم شابي بوده و اين اضطراب، ارتباط شاعر را در سه سطح: با خويشتن، با ديگران و با طبيعت متأثر ساخته‌است.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
الهواجس الوجودیة عند أبی القاسم الشابی (دراسة نقدیة لشعر الشابی فی ضوء المنهج النفسی)
المؤلفون [Persian]
- مصطفی مهدوی آرا 1
- شادی شایان 2
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری
2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه شیراز
المستخلص [Persian]
تعتبر المدرسة الوجودیة مدرسة نفسیة تتجذر فی الوجودیة الفلسفیة، وقد ظهرت علی ید عالم النفس الأمریکی «رولو مای». ویری الوجودیون أن هناک مخاوف وهواجس تتأصل فی کینونة الإنسان، وتجعل الفردَ یتعرّض لتأملات فی حقیقة الموت، والفناء، والاحساس بالیأس، وعبث الحیاة؛ فقد تؤدی هذه التأملات إلی إثارة الهواجس والاضطرابات الوجودیة التی تسبب الصراعات النفسیة للفرد وعدم توازنه فی التصرّف مع الکون والمجتمع.
ویحاول هذا البحث دراسة کیفیة تعامل الشاعر أبی القاسم الشابی مع الذات، والآخرین، والبیئة، معتمداً علی نظریة «الحضور الوجودی» إثر إضطرابات وجودیة اُبتلی بها الشابی. ینتهج البحثُ المنهج الوصفی–التحلیلی للکشف عن جوانب غیر مدروسة من شخصیة الشاعر. وما یبین ضرورة انجاز البحث هو حبّ الاستطلاع علی فهم أعمق لشخصیة الشابی ونحن مؤملون أن نسهم قسطا طفیفاً فی توسیع العلوم الجدیدة التی تربط بین التخصصین.
وتطالعنا نتائج البحث أنّ الشاعر عانی طوال حیاته من حوادث نحو: إصابته بالمرض القلبی، والتأمل فی الموت، والوحدة، والإحساس بالتخلّی عن الآخرین و.. الخ. کل ذلک مصدر لإثارة المخاوف الوجودیة فی شخصیة الشاعر، وانبجاس الخیفة، والهواجس النفسیة، والوجودیة، ما أدّت إلی الصراعات النفسیة لدی الشابی والتعاملات الغیر الملاءمة مع الذات والآخرین.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- ابوالقاسم الشابی
- نظریة «الحضور الوجودی»
- التعامل
)