تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان توانیر، محله نظامی گنجوی، کوچه هفت پیکر(8)، خیابان نظامی گنجوی، پلاک33، موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه6، اتاق 607، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، کدپستی: 1434863111

چکیده

شخصیت، در مقامات حریری، عنصر اصلی و محور همة مقامات است. شخصیت­های اصلی، در غالب مقامات، ایستا به نظر می­رسند اما به سبب حرکت رو به رشد با فراز و نشیب­ و تغییرات فکری، روحی، اعتقادی و فیزیکی، از مقامه نخست تا مقامه آخر به عنوان یک داستان بلند، شخصیت­هایی پویا به حساب می­آیند. شخصیت­های فرعی در مقامات حریری، شخصیت­هایی ساده و ایستا هستند که به ندرت تا حد شخصیت اصلی پیش می­روند و به جای آنها ایفای نقش می­کنند. این توجه و اهمیت نسبت به شخصیت، مقامات حریری را در شمار داستان‌های شخصیت پرداز قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

1-      ابن خلکان، شمس الدین احمدبن محمدبن أبی بکر ، وفیات الأعیان و أبناء الزمان، بیروت، دار صادر، 1994.
2-      امین، احمد، النقد الادبی، لجنة التألیف والترجمة و النشر، القاهرة، 1952.
3-      البستانی، بطرس ، ادباء العرب، دار نظیر عبود، لا تا، لا نا.
4-      بهشتی، الهه، عوامل داستان، انتشارات برگ، چ 1، 1375.
5-      التونجی، محمد ، المعجم المفصل فی الادب، دار الکتب العلمیة، بیروت، ط2، 1999.
6-      الجوینی، مصطفی الصاوی، التصویر الاجتماعی فی مقامات الحریری، مجلة مجمع اللغة العربیة، ج30، نوفمبر1972.
7-      حکیم، توفیق، فن الاداب، دارالکتاب اللبنانی، بیروت، 1973.
8-      حموی، یاقوت، معجم الأدباء، تحقیق احمد فرید رفاعی، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ط 2، 1988.
9-      داد، سیما، فرهنگ اصطلاحات ادبی، انتشارات مرواید، چ 3 ، 1378.
10-   دانشنامه ایرانیکا، ادبیات داستانی در ایران زمین، ترجمه پیمان متین، انتشارات امیرکبیر، چ1، 1382.
11-   دقیقیان، شیرین دخت، منشأ شخصیت در ادبیات داستانی، انتشارات نویسنده، چ اول، 1371.
12-  سلام، محمد زغلول، دراسات فی القصة العربیة الحدیثة، منشأه المعارف، الاسکندریة، مصر، لا تا.
13-   سلیمان، موسی ، الأدب القصصی عند العرب، دار الکتاب اللبنانی، ط5، 1983.
14-   سلیمان، موسی ، القصص اللغوی و الفلسفی، دار الکتاب اللبنانی، مکتبة المدرسة، ط 1، 1985.
15-   سلیمانی، حسن، ادبیات داستانی، ساختار، صدا و معنی، رهنما، چ 1، 1378.
16-   سلیمانی، محسن، تأملی دیگر در باب داستان،انتشارات حوزه هنری، چ4، 1368.
17-   سینگر، لیندا، خلق شخصیت­های ماندگار، ترجمه عباس اکبری، سروش، چ2، 1380.
18-   الشریسی،ابوالعباس،شرح مقامات الحریری البصری،المکتبةالثقافیة،بیروت،إشراف علی الطبع:محمد عبد المنعم خفاجی،لا تا.
19-   ضیف، شوقی، تاریخ الأدب العربی، عصر دول و إمارات (مصر)، دار المعارف، ط2، لا تا.
20-   ضیف، شوقی، فن المقامة، دار المعارف، القاهرة، ط5، لا تا.
21-   ضیف، شوقی، الفن و مذاهبه فی النثرالعربی، دار المعارف، قاهره، ط8، لا تا.
22-   عوض، یوسف نور، فن المقامة بین المشرق و المغرب، دار القلم، بیروت، ط1، 1979.  
23-   غنیمی هلال، محمد، الادب المقارن، نهضة مصر، 2001، ط3، 2001م .
24-   الفاخوری، حنا، الجامع فی تاریخ الادب العربی، دار ذوی القربی،  ط1، 1422ق.
25-   فلکی، محمود، روایت داستان؛ تئوری­های پایه­ای داستان نویسی، نشر بازتاب نگار، چ 1، 1382.
26-   فورستر، ای. ام.، جنبه های رمان، ترجمه ابراهیم یونسی، انتشارات نگاه، چ 4، 1369.
27-   گودینی، محمد علی، فرهنگ و ادب، گودینی در نشست نقد و بررسی «سیلوانا»، خبرگزاری مهر.                                                                                                                                                                                   www.mehrnews.com
 
28-   الموافی، ناصر عبد الرازق، القصة العربیة ... عصر الإبداع، دار النشر للجامعات، مصر، ط3، 1997.
29-   میرصادقی، جمال، ادبیات داستانی، انتشارات علمی، 1376.
30-   میرصادقی، جمال، عناصر داستان، انتشارات سخن، چ 4، 1380.
31-مک کی، رابرت، داستان، ساختار و سبک و اصول، ترجمه محمد گذرآبادی.
32-   chawshar.panjare.org  
33-   نجم، یوسف، فن القصة، دار الثقافة، بیروت، ط 7، 1979.
34-   1. طه ندا، الادب المقارن، دار النهضة، بیروت، 1991.
35-   وزارت فرهنگ و آموزش عالی، آشنایی با مفاهیم ادبیات داستانی، نقش جهان هنر، چ1، 1378.
وستلند، پیتر، شیوه های داستان نویسی، ترجمه محمد حسین عباسپور تمیجانی، نشر مینا، چ 1، 1371