تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان توانیر، محله نظامی گنجوی، کوچه هفت پیکر(8)، خیابان نظامی گنجوی، پلاک33، موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه6، اتاق 607، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، کدپستی: 1434863111

نویسندگان

چکیده

گستره واژگان هر شاعر، دریچه ورود به فضای شعر وی است؛ چرا که با آن می­توان اغراض ومعانی مورد نظر وی را فهمید. دایره واژگان در شعر ـ بدون در نظر گرفتن دیدگاه، عواطف و موضع‌گیری­های شاعر ـ ابزاری مناسب برای بیان فکر شاعر و انتقال آن به شمار می‌رود. آشنایی با شعر هر شاعر، همان آشنایی با گستره واژگان وی است. تنوع واژگان یکی از ویژگی­های سبکی شعر است که با مقایسه آن در تعدادی از اشعار همراه با آمار و ارقام، می‌توان به دو سؤال زیر پاسخ گفت:
1-      کدام یک از این اشعار در مقایسه با اشعار دیگر، از دایره واژگان پربار‌تری برخوردار است؟
2-      شاعر در هنگام سرودن شعر، چگونه از گونه­گونی واژگان استفاده کرده است؟
این مقاله در نظر دارد با استفاده از یکی از روشهای مقایسه تنوع واژگان و انجام کار عملی و آماری، نمونه اشعاری از دعبل خزاعی، شریف رضی و مهیار دیلمی را در موضوع ادبیات متعهد، مورد پژوهش قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

- ابن منظور: لسان العرب، دارصادر، بیروت ، 1300 ه.ق
- بن ذریل، عدنان: النص و الاسلوبیة بین النظریة و التطبیق، منشورات اتحاد الکتاب العرب، دمشق، 2001
- جیرو، بییر: الاسلوب و الاسلوبیة، ترجمة د.منذرالعیاشى، مرکز الانماء القومی، الطبعة الأولى، بیروت، 1994
- دیوان دعبل الخزاعی: دارالکتاب اللبنانى، بیروت، 1989
- دیوان الشریف الرضى: صححه و قدم له: الدکتور احسان عباس، دارصادر، بیروت، 1994
- دیوان مهیار الدیلمی: دارالکتب المصریة، القاهرة، 1344 ه.ق
- مصلوح، سعد: قیاس خاصیة تنوع المفردات فی الاسلوب؛ دراسة تطبیقیة لنماذج من کتابات العقاد و الرافعی و طه حسین. مجلة کلیة الآداب و العلوم الإنسانیة لجامعة ملک عبدالعزیز، السنة الاولی، العدد 1، جده، 1981. صص 149-170.
- شرارة، عبد اللطیف: الشریف الرضى دراسة و مختارات، الشرکة العالمیة للکتاب، الطبعة الاولى، بیروت، 1993
- على الفلال، على: دراسة تحلیلیة لشعر مهیار الدیلمى، دارالفکر العربی، الطبعة الثانیة، (لاتا)، (لامک)
- القیروانى، ابواسحاق ابراهیم: زهرالآداب، المکتبة التجاریة، القاهرة، 1925
- الوعر، مازن: الاتجاهات اللسانیة المعاصرة، عالم الفکر، العدد 4 و 3، 1994
- w.Johnson: Language and Speech Hygiene, Gen, Semantics monograph, No 1,2 nd ed, institure of General Semantics. 1941
- w.Johnson: people in Quandaries, New York, Harper . 1946