طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

المؤلف

المستخلص

 کما أنّ علماء البلاغه و اللغه العربيه و الفارسيه قد استعملوا مواردَ مختلفه من هذا العلم من أجل تزيين کلامهم و جعلوه ملاحه کلامهم.
الفصل هو الابتعاد عن عوامل العطف الّتي تربط الکلمات و الجمل بعضها ببعض في الوقت الذي يجب وجود العطف بين المصطلحات و المفردات و الجمل بشکل ذاتي طبيعي.
الوصل هو استعمال اداة ربط بين اصطلاحين أو جملتين أو اکثر و يکون ذلک في الجمل و الکلمات الّتي لا يربطها عطف ذاتي و طبيعي بحاله عدم استعمال عوامل العطق بَنتابُ الجمله خلل و نقص في المعني.
 

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

فصل و وصلِ جمله ی حالیه درعربی وفارسی

المؤلف [Persian]

  • سید حمید طبیبیان

المستخلص [Persian]

هفتمین باب از هشت باب علم معانی، ویژۀ فصل و وصل است. این باب یکی از ارزنده‌ترین و گسترده‌ترین بابهای دانش معانی به شمار می‌آید که دانشمندان علوم بلاغت در زبان فارسی و عربی با استفاده از موارد گوناگون کاربردی آن، به زیبایی سخن خود افزوده‌اند و آن را نمک هنر‌آفرینی خود ساخته‌اند.
فصل آن است که میان دو یا چند واژه یا جمله، ادات ربط و عوامل عطف به کار نرود و این در صورتی است که میان واژه‌ها یا جمله‌ها ربط و عطفی ذاتی و طبیعی وجود داشته باشد به گونه‌‌ای که نیازی به آوردن عوامل ربط نداشته باشیم. وصل آن است که میان دو یا چند واژه یا جمله، ادات ربط و عوامل عطف به کار رود و این در صورتی است که میان واژه‌ها یا جمله‌ها ربط و عطفی ذاتی و طبیعی وجود نداشته باشد؛ به گونه‌‌ای که اگر عوامل ربط میان آنها آورده نشود، در مقصود سخن گوینده خلل و نارسایی پیش آید.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • وصل
  • فصل
  • جمله ی حالیه
-         قرآن کریم.
-         امین شیرازی، احمد، آیین بلاغت، شرح فارسی مختصر المعانی، 4ج، تهران، دفتر انتشارات اسلامی، 1380هـ.ش
-         انوری، دیوان اشعار، 2ج، تصحیح: محمّد تقی مدرّس رضوی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1347هـ.ش
-         بلخی، جلال الدین محمّد، مثنوی، 7ج، تصحیح و شرح: محمّد استعلامی، تهران، انتشارات زوّار، 1369هـ.ش
-         تفتازانی، سعدالدّین، شرح‌المختصر، 2ج، تصحیح: عبدالمتعال صعیدی، قم، کتاب‌فروشی کتبی نجفی، بی‌تا.
-         ــــــــــــــــ، مختصرالمعانی، قم، منشورات دارالفکر، 1411 هـ.ق.
-         حافظ شیرازی، شمس‌الدّین محمّد، دیوان غزلیات، به کوشش: خلیل خطیب رهبر، تهران، انتشارات صفی علیشاه، 1363 هـ.ش
-         خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل، دیوان، تصحیح: سید ضیاءالدین سجّادی، تهران، انتشارات زوّار، بی‌تا.
-         دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، دانشگاه تهران، سازمان لغت‌نامه.
-         رجایی، محمّد خلیل، معالم البلاغه، چ5، شیراز، انتشارات دانشگاه شیراز، 1379 هـ.ش.
-         رضازاده، غلامحسین، اصول علم بلاغت در زبان فارسی، تهران، انتشارات الزّهرا، 1367 هـ.ش
-         سعدی، مشرف‌الدّین، کلیات دیوان، تصحیح: محمّد‌علی‌فروغی، تهران، انتشارات ققنوس، 1368 هـ.ش
-         عتیق نیشابوری، ابوبکر، قصص قرآن مجید، چ3، به اهتمام: یحیی مهدوی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1375 هـ.ش
-         عراقی، فخرالدّین، کلیات دیوان، تصحیح: سعید نفیسی، چ2، تهران، کتابخانۀ سنایی، 1336 هـ.ش
-         عرفان، حسن، کرانه‌ها، شرح فارسی مختصرالمعانی، قم، انتشارات هجرت، 1372 هـ.ش
-         عطّار، فریدالدّین، مصیبت‌نامه، تصحیح: نورانی وصال، تهران، انتشارات زوّار، 1338 هـ.ش
-         فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، 2ج، تهران، انتشارات هرمس، 1382 هـ.ش
-         کزّازی، میرجلال‌الدین، زیباشناسی سخن پارسی، معانی، تهران، کتاب ماد، 1380 هـ.ش
-         منشی، ابوالمعالی نصرالله، تصحیح: مجتبی مینوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1343 هـ.ش
-         منوچهری دامغانی، چ5، تصحیح: محمّد دبیر سیاقی، تهران، انتشارات زوّار، 1363 هـ.ش
-         میبدی، امام احمد، 2ج، تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید از کشف‌الاسرار، نگارش حبیب‌الله آموزگار، تهران، انتشارات اقبال، 1352 هـ.ش
-         ناشر، عبدالحسین، دررالادب، چ3، قم، انتشارات هجرت، 1373 هـ.ش
-         ناصرخسرو، دیوان اشعار، تصحیح سید نصرالله تقوی، تهران، امیرکبیر، 1348 هـ.ش
-         هاشمی بک، سید احمد، جواهر البلاغه، مصر، چاپخانۀ اعتماد، 1358 هـ.ش