الف ـ فارسی وعربی
1- البقاعی، أحلی ماقیلَ فی الهِجاء.بیروت،دارالکتاب العربی، ایمان(1427ه.ق).
2- برقوقی، عبدالرحمن[بی تا]، شرح دیوان المتنبّی.بیروت،دارالکتب العربی.
3- پروینی، خلیل وتورج زینی وند: «فخردرشعرمتنبّی وخاقانی»،مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد،شماره ی 145،تابستان1383.
4- جمال الدین، محمدبن مکرم[بی تا]، لسان العرب.بیروت:دارصادر.
5- جوینی، محمد(1382ه.ش)،تاریخ جهانگشای جوینی به تصحیح محمدقزوینی.تهران:دنیای کتاب،چاپ سوم.
6- حسینی زبیدی،محمدمرتضی(1956م)،تاج العروس. [بی جا].
7- داد،سیما(1378ه.ش)،فرهنگ اصطلاحات ادبی.تهران:انتشارات مروارید،چاپ سوم.
8- رستگار فسایی، منصور(1372).انواع شعر فارسی.شیراز: نوید، چاپ دوم
9- زمخشری، جارالله محمودبن عمر(1343ه.ش) ،مُقَدّمَةُ الأدب به کوشش محمدکاظم امام.تهران:دانشگاه تهران.
10- شفیعی کدکنی، محمدرضا(1372ه.ش)، مفلس کیمیافروش.تهران:انتشارات سخن.
11- صفا،ذبیح الله(1369)، تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوس.
12- صفی پوری، عبدالرحیم بن عبدالکریم(1377ه.ق)، مُنْتَهی الأرَب فی لُغةِ الْعَرَب.تهران: اسلامیه.
13- ضیف، شوقی(1960)، تاریخ الأدب العربی(العصر الجاهلی). قاهره: دارالمعارف.
14- الفاخوری، حَنّا(1374)، تاریخ ادبیات عرب.ترجمه ی عبدالمحمد آیتی، تهران: توس، چاپ سوم.
15- فاضلی، محمد: «شعرمتنبّی درخدمت رسالت فکری او»، مجلهی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، شماره ی اول و دوم، سال بیست ونهم،1375ه.ش.
16- کاسب، عزیزالله (1366)، چشمانداز تاریخی هجو، تهران: ناشر مؤلف.
17- متنبی، ابوطیب(1427ه.ق). دیوان المتنبی. عبد الرحمن مصطاوی. بیروت: دارالمعرفه، الطبعه الثانیه.
18- محمدحسین، محمد(1970م)، ألهجاء وألهَجاءون فی الجاهلیه.بیروت: دارالنهضه العربیه.
19- مصاحب، غلامحسین، (1374ه.ش)، دایرة المعارف فارسی.تهران:امیرکبیر.
20- منوچهریان، علیرضا(1382ه.ش)، ترجمه و تحلیل دیوان متنبّی.تهران:انتشارات نورعلم.
21- نیکوبخت، ناصر (1380)، هجو در شعر فارسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ب ـ انگلیسی
1. A.S. Hornby. (2000).OxfordAdvanced Learner's Dictionary of Current English. Sixth Edition:Oxforduniversity press.
2. Benton, William. (1943-1973). Encyclopedia Britannica .Inc.
3. Cudden .J.A . (1979). A Dictionary of literary terms. Seventh Edition , Harmonds worth ,Penguen Books