طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلفون

1 استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه ايلام

2 دانش‌آموخته کارشناسي ارشد زبان و ادبيات عربي دانشگاه ايلام

المستخلص

ادبيات مقاومت چهره‌اي انساني و جهاني دارد. هر گاه در کشورهاي اشغال‌شده، نسلي مبارز پديد مي‌آيد که براي رهايي سرزمين، فرهنگ و سنت‌هاي خود از چنگال تجاوزگران به پا مي‌خيزد و قلم به دست مي‌گيرد، ادبيات مقاومت متولد مي‌شود. شاعر مقاومت الجزاير، «مفدي زکريا» و شاعر مقاومت شيلي «پابلو نرودا» همدوش با ديگر مردم سلاح قلم را عليه دشمن متجاوز به دست گرفتند و با آفرينش آثاري گران‌سنگ، شعلة قيام و ايستادگي برابر دشمن را در قلب ملت خود افروختند. پژوهش حاضر مي‌کوشد با تحليل آثار شاعران يادشده همساني‌ها يا تفاوت‌هاي شعر مقاومت و نيز اشکال استعمارستيزي الجزاير و شيلي را بر رسد تا گوشه‌هايي از زواياي ناشناختة ميراث ادب پايداري را در اين دو کشور روشن سازد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي و کتابخانه‌اي است. پس از بررسي ديوان اشعار دو شاعر مضامين مشترک فراواني در زمينة استعمارستيزي به دست آمد که نشان مي‌دهد با توجه به تأثير شاخصه‌هاي اعتقادي و زيرساخت‌هاي فرهنگي و محيطي دو شاعر در مضامين شعري، در برخي موارد اشعار زکريا، غناي تصويري و حسي بيشتري دارد و در پاره‌اي از مضامين، شور حماسي بيان نرودا، برجسته‌تر و در برانگيختگي شور ملي کارآمدتر است.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

دراسة مقارنة لمضامین المقاومة ومکافحة الاستکبار لدی مفدی زکریّاء وبابلو نیرودا

المؤلفون [Persian]

  • مالک عبدی 1
  • نوال مجدّم 2

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ایلام

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه ایلام

المستخلص [Persian]

لأدب المقاومة صبغةٌ إنسانیة وعالمیّة تقوم بتجسید محاولات جیلٍ مناضلٍ قامَ بوجه الاستعمار وثارَ لتحریر شعبه وثقافته وتقالیده من قیود المستکبرین الذین اخترقوا ساحة القِیم الوطنیّة والإنسانیّة، فی قالَبٍ أدبیٍّ رصین. تُعتبَر ثورة الجزائر وکذا الثورة التی جرت فی تشیلی من أبرز ملامح المقاومة الشعبیّة أمام الطواغیت ودول الأشرار فی العالم. والشاعر الجزائریّ المقاوِم "مُفدی زکریّاء" وشاعر المقاومة التشیلیّـة "بابلو نیرودا" هما من الشعراء الذین قاموا بتوعیة الشعب فأوقَدوا نار المحاربة ونفخوا فی صور المقاومة ضدّ الاستکبار والطغاة الذین حرموا الشعب من حرّیته وسلبوه استقلاله، فشحذ هؤلاء الشعراء سیفَ لسانهم ضدّ العدوّ الغاشم، من خلال إنتاجات أدبیّة بارعة ولسانٍ شعریٍّ مبین. تحاول هذه الدراسة الکشفَ عن وجوه الافتراق والاشتراک لِملامح المقاومة فی کلّ من هذین الأدبَین، لتقوم بتبیین الزوایا الخفیّة فی تراثهما الأدبیّ. وقد تحکی لنا نتائج الدراسة عن وجود مضامین مشترکة لدی الشاعرَین کــ: حبِّ الوطن، مکافحة الاستعمار، الدعوة إلی النضال وتحمّل مَشاقّـها، رثاء الشهداء وتأبینهم، تبجیل المقاومین فی سبیل الحریّة و...؛ وتقوم هذه الدراسة علی منهج وصفیّ_تحلیلیّ بسَرد الشواهد الشعریّة والاستناد إلی المصادر المتوفّرة لکلّ من الشاعرین لإقامة مقارنة بینهما علی أساس مدرسة أروبّا الشرقیّة للأدب المقارَن (المدرسة السلافیّة)، وتشابُه المجالات الاجتماعیة المشترکة فیما بینهما.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • شعر المقاومة
  • مکافحة الاستعمار
  • الجزائر وشیلیا
  • نیرودا ومُفدی زکریّاء
کتابنامه
امیردهی، ع.ر، (1388 ش)، «الجزایر سرزمین یک میلیون شهید»، اندیشه تقریب، سال پنجم، شماره 18.
انسینا، فرانسیسکو، (بی‌تا)، تاریخ شیلی، بی‌جا.
آلگریا، فرناندو؛ اشرفی، محسن، (1374 ش)، آلنده روایت یک زندگی، تهران: نشر اطلاعات.
بورشتاین، ادوارد؛ محمود ریاضی، (1385 ش)، نظری به درون شیلی آلنده، تهران: نشر آشنا.
جویا، ن، هزار روز انقلاب شیلی، (1360 شتهران: نشر ابوریحان.
حجازی، بهجت السادات؛ رحیمی، فائزه، (1390 ش)، «وطن‌دوستی در سروده‌های اخوان ثالث و ایلیا ابوماضی»، نشریه ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر، کرمان، شماره 5، صص 73-100.
دی اسکید، جورج، (1375 ش)، پابلو نرودا، ترجمه: رؤیا رضوانی، تهران: نشر کهکشان.
روبر، آژرون (بی‌تا)، تاریخ معاصر الجزایر، ترجمه: منوچهر بیات مختاری، مشهد: دانشگاه فردوسی.
الزاهری، محمدهادی، (1926 م)، شعراء الجزائر فی العصر الحاضر، تونس: المطبعه التونسیه.
زکریا، مفدی، (1961 م)، دیوان اللهب المقدس، بیروت: منشورات المکتب التجاری.
زکریا، مفدی، (1987 م)، الیاذۀ الجزائر، الجزائر: الموسسه الوطنیه للکتاب.
سعدالله، ابولقاسم، (1976 م)، تاریخ الجزائر الحدیث، دون مکان.
سیدی، سید حسن، (1382 ش)، ادبیات تطبیقی، مشهد: به نشر.
غنیمی هلال، محمد، (1373 ش)، ادبیات تطبیقی، ترجمه: مرتضی شیرازی، تهران: امیرکبیر
فراری، آمریکو، (1382 ش)، شاعران بزرگ آمریکای لاتین، ترجمه: قاسم صنعوی، تهران: یکتا.
قادری، فاطمه، (1389 ش)، «مفدی زکریا و شعر مقاومت الجزایر»، نشریه ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر، کرمان، دوره 1، شماره 2، صص 239-260.
گیبرت، ریتا، (1367 ش)، هفت صدا، ترجمه نازی عظیما، تهران: نشر آگاه.
مسعودنیا، حسین؛ اعظم‌خانی، حسن، (1391 ش)، «بررسی تطبیقی کودتاهای 1953 ایران، 1954 گواتمالا و 1973 شیلی»، پژوهشنامه علوم انسانی، تهران، شماره 28، صص 217-274.
معلوف، لویس، (1384 ش)، المُنجد، ترجمه: محمد بندر ریگی، تهران، انتشارات ایران
ملا آقایی، محمدحسین، (1378 ش)، «پابلو نرودا شاعر زمین»، مجله رشد آموزش زبان و ادب فارسی، تهران، شماره 51، صص 28-30.
ندا، طه، (1380 ش)، ادبیات تطبیقی، ترجمه: زهرا خسروی، تهران: نشر فرزان روز.
نرودا، پابلو، (1364 ش)، انگیزه نیکسون کشی و جشن انقلاب شیلی، ترجمه: فرامرز سلیمانی؛ احمد کریمی حکاک، تهران: نشر چشمه.
نرودا، پابلو، (1364)، اسپانیا در قلب ما، ترجمه: فرامرز سلیمانی؛ احمد کریمی حکاک، تهران: نشر چشمه.
نرودا، پابلو، (بی‌تا)، مجموعه چهار مجموعه، ترجمه فرهاد غبرایی، تهران: نشر نیلوفر.