ابن الرسول, سیدمحمدرضا, قربان خانی, مرضیه. (1438). مطالعة تطبیقی نگره‌های قدیم و جدید دربارة نظم واژگانی. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13(43), 155-178.
سیدمحمدرضا ابن الرسول; مرضیه قربان خانی. "مطالعة تطبیقی نگره‌های قدیم و جدید دربارة نظم واژگانی". مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13, 43, 1438, 155-178.
ابن الرسول, سیدمحمدرضا, قربان خانی, مرضیه. (1438). 'مطالعة تطبیقی نگره‌های قدیم و جدید دربارة نظم واژگانی', مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13(43), pp. 155-178.
ابن الرسول, سیدمحمدرضا, قربان خانی, مرضیه. مطالعة تطبیقی نگره‌های قدیم و جدید دربارة نظم واژگانی. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 1438; 13(43): 155-178.
مطالعة تطبیقی نگره‌های قدیم و جدید دربارة نظم واژگانی
تاريخ الاستلام: 07 June 2015،
تاريخ المراجعة: 20 December 2015،
تاريخ القبول: 30 April 2016
المستخلص
دستوریان هر زبان ضمن بیان قواعد دستوری، چینش خاصی از اجزای جمله نیز ارائه می‌دهند که گویش‌وَران آن را چینش شناخته‌شدة جمله می‌دانند. این چینش از اولین چیزهایی است که زبان‌آموزان به هنگام فراگیری زبان دوم به آموزش آن نیازمندند و با مراجعه به کتاب‌های دستوریِ هر زبانی به‌راحتی می‌توان به آن دست یافت. آموختن زبان عربی نیز از این امر مستثنا نیست. دستوریان زبان عربی از ابتدا به موضوع چینش اجزای کلام توجه داشته‌اند، اما عنوان خاصی به آن نداده‌اند؛ گرچه با اندک تسامحی می‌توان گفت با الهام از «نظریة نظم» عبدالقاهر جرجانی است که امروزه آن را با عنوان «نظم کلام» می‌شناسند. زبان‌شناسان معاصر نیز به موضوع چینش واژگان توجه نشان داده و از آن با عنوان آرایش واژگان یاد می‌کنند که مراد ترتیب توالی کلمات در واحدهای بزرگ‌تر زبانی است. این مقاله با رویکردی تحلیلی ـ تطبیقی به مقایسة آراء زبان‌شناسان معاصر و زبان‌شناسان کلاسیک عربی در این زمینه می‌پردازد. اثبات همانندی‌هایی بین نظریة نظم و موضوع آرایش واژگان، جامعیت نظریة جرجانی در موضوع نظم کلام و توجه او به همة جنبه‌های دستوری و معنایی و زیبایی‌شناختی آن برخلاف نظریات زبان‌شناسان معاصر، و تبیین تفاوت جرجانی و زبان‌شناسان معاصر در تقسیم‌بندی انواع آرایش واژگان از جمله نتایج این پژوهش است.
بداية الصفحة