نوع المستند : علمی - پژوهشی

المؤلف

• يوسف نظري

استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه شيراز

المستخلص

از سال 1380 تا پايان سال 1393، تعداد 392 مقالة علمي ـ پژوهشي در حوزة ادبيات معاصر عربي، در 13 مجلة علمي ـ پژوهشي ايران منتشر شده‌است. اين پژوهش‌ها که از سال 1387 رشد روزافزوني يافته و در سال 1392 به اوج خود رسيده‌اند، حجم قابل توجه‌اي از اطلاعات را شکل مي‌دهند. براي بررسي اين مقالات، داده‌هاي لازم از آرشيو الکترونيکي مجلات استخراج شد سپس با نرم‌افزارها و محاسبات آماري پردازش گرديد. سپس محورهايي همچون: بيان سهم مجلات در نشر مقالات، نويسندگان فعال حوزه، هم‌نويسندگي، جنسيت و مدارک دانشگاهي نويسندگان، مادة پژوهش‌ها، موضوع مقالات، اديباني که مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، و ميزان توجه به ادبيات کشورها و دهه‌هاي تاريخ ادبيات معاصر عربي در پردازش داده‌ها مدنظر قرار گرفت. بررسي‌ هر يک از اين مقوله‌ها نتايج خاص خود را به دست داد؛ اما به‌طورکلي اين پژوهش نشان مي‌دهد که مقالات در خصوص پرداختن به دهه‌هاي تاريخي، ادبا و موضوعاتي که مورد مطالعه قرار گرفته‌است، دچار ناهمگوني و عدم توازن است. حوزه‌هايي کاملاً ناديده گرفته شده و در مقابل برخي جوانب دچار تکرار مکررات شده‌است. نتايج حاصل از اين پژوهش از سويي به توصيف و آسيب‌شناسي وضعيت کنوني، و از سوي ديگر به جهت‌دهي پژوهش‌هاي آينده کمک مي‌کند.

الكلمات الرئيسية

• مقالات علمی ـ پژوهشی
• ادبیات معاصر عربی
• علمسنجی

20.1001.1.23456361.1438.13.43.9.4

عنوان المقالة [Persian]

دراسة المقالات العلمیة المحکّمة المنشورة داخل إیران فی مجال الأدب العربی المعاصر (1422هـ/2001م - 1436هـ/2014)؛ التحدّیات و الآفاق

المؤلف [Persian]

• Yusuf Nazari

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز

المستخلص [Persian]

لقد قامت 13 مجلة علمیة محکّمة إیرانیة بنشر 392 بحثاً فی مجال الأدب العربی المعاصر منذ عام 1422هـ/2001م حتی نهایة عام 1436هـ/2014م. هذه البحوث التی بدأت تتزاید منذ عام 1429هـ/2008م وقد وصلت إلی ذروتها عام 1435هـ/2014م، تقدّم حجما کبیراً من المعلومات. اهتمّ هذا البحث باستخراج هذه المعطیات من آرشیف المجلات الإلکترونی ثم قام بدراستها مستخدماً البرامج الإحصائیة عبر مؤشرات عدة منها: بیان حصة المجلات فی نشر المقالات، والکتّاب الناشطین فی هذ المجال وجنسهم وشهاداتهم الجامعیة، ومشارکة الکتّاب فی نشر البحوث، ومواد البحث، والموضوعات المطروقة،، ومدی الاهتمام بأدب البلدان العربیة المختلفة، و العنایة بأدب الأطوار التاریخیة الأدبیة. دراسة کلّ من هذه المحاور أدّت إلی نتائج خاصة بها والمستنبط من هذه الدراسة بصورة عامة هو أن هذه البحوث غیر متوازنة فی خصوص التعرّج علی الأطوار التاریخیة الأدبیة والأدباء و الموضوعات. إذن کثرت الدراسات فی مجالات معدودة بینما بقیت مجالات مغفول عنها. إنّ النتائج التی توصّلت إلیها هذه الدراسة، تصف الظروف الراهنة من جانب آخر تساعد علی توجیه الدراسات المقبلة وإعدادها.
 

الكلمات الرئيسية [Persian]

• المقالات العلمیة المحکّمة
• الأدب العربی المعاصر
• تقییم الإنتاج العلمی