بلاوی, رسول, خضری, علی, دهقان, مهتاب. (2023). بازنمود کهن‌الگوهای یونگ در قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13(42), 89-108.
رسول بلاوی; علی خضری; مهتاب دهقان. "بازنمود کهن‌الگوهای یونگ در قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب". مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13, 42, 2023, 89-108.
بلاوی, رسول, خضری, علی, دهقان, مهتاب. (2023). 'بازنمود کهن‌الگوهای یونگ در قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب', مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 13(42), pp. 89-108.
بلاوی, رسول, خضری, علی, دهقان, مهتاب. بازنمود کهن‌الگوهای یونگ در قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب. مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها, 2023; 13(42): 89-108.
بازنمود کهن‌الگوهای یونگ در قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
2دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
تاريخ الاستلام: 08 مايو 2016،
تاريخ المراجعة: 16 أغسطس 2016،
تاريخ القبول: 09 أكتوبر 2016
المستخلص
نظریة «کهن‌الگو» یا «آرکی‌تایپ» که نام آن با نام روان‌شناس و نظریه‌پرداز شهیر سوئیسی، کارل گوستاو یونگ گره خورده، عبارت است از «رفتارها و مفاهیم مشترکی که از گذشته‌های دور در ناخودآگاه بشر ریشه دوانده‌اند». آنیما (عنصر مادینۀ روان مرد)، آنیموس (عنصر نرینۀ روان زن)، مادر، خود، کودک، زندگی دوباره، شهر پردیسی یا آرمان‌شهر از جملة این کهن‌الگوهاست. قصیدۀ «سرود باران» اثر بدر شاکر السیاب نیز یکی از مهم‌ترین قصایدی است که بازنمود کهن‌الگوهای یونگ را به‌خوبی می‌توان در آن مشاهده کرد. با توجه به بازنمود آشکار این کهن‌الگوها در شعر بدر شاکر السیاب، در این نوشتار با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی، پس از واکاوی ضمیر ناخودآگاه شاعر، به بررسی کهن‌الگوهای آنیما، مرگ، تولد دوباره، زندگی، کودک و مادر پرداخته‌ایم و تلاش نموده‌ایم تا تصویر دقیقی از بازتاب این کهن‌الگوها در قصیدۀ مذکور ارائه دهیم. یافته‌ها حاکی از آن است که در این قصیده، کهن‌الگوها تا حد وسیعی از ناخودآگاه جمعی سیاب نشأت‌گرفته‌است و وقایع مختلف و عمدتاً تلخِ موجود در زندگی وی، از مهم‌ترین علل تجلی این کهن‌الگوها در شعر وی به شمار می‌آید.
السّیاب، بدر شاکر (2005م)، دیوان بدر شاکر السیّاب، جلد 2، بیروت: دارالعودة.
عباس، احسان (1992م)، بدر شاکر السیاب دراسة فی حیاته وشعره، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
ب) فارسی
ساعتچی، محمود (1377ش)، نظریه‌پردازان و نظریه‌ها در روان‌شناسی، چاپ اوّل، تهران: سخن.
ستاری، جلال (1366ش)، رمز و مثل در روان‌کاوی و ادبیات، تهران: توس.
شفیعی کدکنی، محمد رضا (1380ش)، شعر معاصر عرب، چاپ اول، تهران: سخن.
شمیسا، سیروس (1376ش)، داستان یک روح، چاپ سوم، تهران: فردوسی.
والتر اوداینیک، ولودیمیر (1388ش)، یونگ و سیاست، چاپ دوم، تهران: نی.
یونگ، کارل گوستاو (1387ش)، روح و زندگی، ترجمة لطیف صدقیانی، چاپ سوم، تهران: جامی.
یونگ، کارل گوستاو (1372ش)، روان‌شناسی ضمیر ناخودآگاه، ترجمة محمدعلی امیری، چاپ اول، تهران: آموزش انقلاب اسلامی.
یونگ، کارل گوستاو (1387ش)، انسان و سمبل‌هایش، ترجمة محمود سلطانیه، تهران: جامی.
پ) مجلات
تقوی، محمّد، دهقان، الهام (1388ش)، «موتیف چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟»، فصلنامة تخصصی نقد ادبی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، شمارة 8 (از ص7 تا ص31).
جقتایی، صادق؛ انصاری پویا، محمد (1394ش)، «تحلیل کهن‌الگویی داستان زال و رودابه»، پژوهشنامة ادب غنایی، سیستان و بلوچستان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شمارة 24 (از ص59 تا ص 76).
رسول نیا، امیرحسین، آقاجانی، مریم (1392ش)، «مبارزه و پایداری در شعر بدر شاکر سیّاب (با تکیه بر شعر أنشودة المطر)»، نشریة ادبیات پایداری، کرمان: دانشگاه شهید باهنر، شماره 8 (از ص52 تا ص82).
قلیزاده، خسرو، نوبخت فرد، سحر (1393ش)، «نقد و بررسی روند تکامل شخصیت قهرمان در هفت خان رستم و اسفندیار بر اساس نظریة یونگ»، دوفصلنامة زبان و ادبیات فارسی، تهران: دانشگاه خوارزمی، شمارة 77 (از ص238 تا ص270).
کهربی، محمدمهدی، عبدی، عاطفه (1393ش)، «مبانی روان‌شناسی تحلیلی یونگ به زبان ساده»، مجلة موفقیت، تهران: موسسه فرهنگی همه راز موفقیت، شماره 285 (صص 60 و 61).
ت) منابع اینترنتی
فیاض، اشرف (28/فوریه/2016)، «بدر شاکر السیّاب»، موقع منبر حر للثّقافة:
بداية الصفحة