تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان توانیر، محله نظامی گنجوی، کوچه هفت پیکر(8)، خیابان نظامی گنجوی، پلاک33، موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه6، اتاق 607، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، کدپستی: 1434863111

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

فیلم‌‌ها در شکل‌گیری شخصیت کودکان و تربیت آنان بر اساس آموزه‌های اسلامی و سنت‌های کشورهای منطقۀ خلیج فارس نقش بسزایی دارد. در این میان، اهمیت ترجمۀ فیلم‌ها کمتر از خود فیلم‌ها نیست؛ زیرا با ترجمۀ فیلم‌هایی با رویکرد اسلامی و سنتی، می‌توان کودکان را بر اساس اصول اسلامی تربیت نمود و از حریم خانواده  در برابر تهاجم فرهنگی فیلم‌های غربی محافظت کرد. بدین ترتیب میان زبان عربی و محافظت از فرهنگ مردم منطقه پیوند عمیقی وجود دارد. به‌ویژه اینکه زبان عربی، عنصر مشترک کشورهای اسلامی است. دانشجویان این رشته با به‌دست‌آوردن مهارت، می‌توانند در برابر آسیب‌های جهانی‌شدن (به‌ویژه تهاجم فرهنگی غرب با تولید فیلم‌های غیراخلاقی) بایستند؛ به شرطی که با حضور در دوره‌های آموزشی و توانبخشی نوین، دانش و مهارت لازم را در ترجمه کسب کنند. متصدیان امر نیز می‌توانند با تشویق آنان به شرکت در کارگاه‌های ترجمه، گنجاندن واحد‌های ویژۀ ترجمه در سرفصل واحد‌های درسی رشتۀ زبان و ادبیات عربی و ایجاد زمینه برای مشارکت گستردۀ دانشجویان در فعالیت‌‌هایی در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی به آن‌ها کمک کنند تا آموزۀ‌های خود را به کار ببندند. انجام این کارها از این نظر اهمیت دارد که قشر گسترده‌ای از عرب‌زبانان منطقه، فیلم‌های ایرانی دوبله‌شده به زبان عربی را به دلیل تناسب با فضای خانواده‌شان تماشا می‌کنند. این جستار، نخست به اهمیت زبان عربی و فرهنگ اسلامی و ملی مردم منطقه اشاره می‌کند، سپس بر ضرورت مشارکت در ترجمۀ فیلم‌ها تاکید می‌ورزد و در پایان از نقش بسزای مراکز آموزشی در ایجاد کارآفرینی برای دانشجویان و نیز گسترش فرهنگ اسلامی و ملی کشورهای منطقه سخن می‌گوید.

کلیدواژه‌ها

المصادر
الکتب
طرابیشی جورج، (2002م)، وحدة العقل العربی، ط، بیروت: دار الساقی.
عبد سعید عبد، إسماعیل، (2001م)، العولمة والعالم الإسلامی: أرقام وحقائق، ط1، دار الأندلس الخضراء.
القرضاوی، یوسف، (2000م)، المسلمون والعولمة، القاهرة: دار النشر العربی.
مختار عمر، أحمد، (2008م)، معجم اللغة العربیّة المعاصرة، ج1، ط1، القاهرة: عالم الکتب.
ناصر، إبراهیم، (1985م)، الإنثروبولوجیا الثقافیّة، ط2، عمان: دار الکرمل.
الرسائل
علی إسماعیل، سیوین، (2005م)، أثر العولمة فی اللّغة العربیّة، البحث التکمیلی لنیل درجة الدکتوراه بکلّیة علوم المعارف بالجامعة الإسلامیّة العالمیّة مالیزیة.
المجلّات
عبد الواحد الجاسور، ناظم، (2010م)، »دور المؤسسات التعلیمیّ العراقیّ الحکومیّ والأهلیّة فی تعزیز حوار الثقافات فی المجتمع العراقی « المجلّة السیاسیّة والدولیّة، الإصدار 14، صص1-22.
محمد، زغو، (2010م)، »أثر العولمة على الهویّة الثقافیّة للأفراد والشعوب«، مجلّة الأکادیمیّة للدراسات الاجتماعیّة والإنسانیّة، العدد 4، صص93-101.
الکردی، سعد، (1999م)، »الإعلام وتنمیة الملکة اللغویّة بین الواقع والطموح«، مجلّة مجمع اللّغة العربیّة بدمشق، المجلد ٦٤، عدد خاصّ (اللّغة العربیّة ووسائل الإعلام).
لعیبی، عبد الکریم، (2007م)، »تأثیر الأفلام والمسلسلات الأجنبیّة على سلوک بعض الشباب«، مجلّة کلیّة التربیة الأساسیّة، العدد الواحد والخمسون، ص 344.
المواقع الإلکترونیة
آغران، فلیب، (9/10/2016م)، »الهویات الثقافیة فی عصر المعلوماتیة والشابکة «مداخلة فی الندوة الدولیّة الهویّات الثقافیّة العربیّة التی ینظّمها المجلس الوطنی للثقافة والفنون والتراث بالدوحة، قطر من 28 إلى 30 ینایر 2008م.
 www.wata.cc/forums/uploaded/123_1202022726.doc
إدریس، جوهر نصر الدین، (15/09/2016م)، «تعلیم اللّغة العربیّة فی ضوء مواجهة تحدیات العولمة وتلبیة متطلباتها: منهجا وسیاسة».
http://www.atida.org/melayu/index.php?opion=com_content&id=53;2 
زکریا، فؤاد(15/10/2016م)، «الإذاعة المرئیّة والثقافة العربیّة المعاصرة؛ بحث فی حلقة الإذاعة‌ المرئیّة وآثارها الاجتماعیّة والثقافیّة فی الوطن العربی».
 https://www.uop.edu.jo/download/research/members/47_583_ahma.pdf
المؤتمرات
کمال، بشر،(2002م)، «اللّغة العربیّة بین العوربة والعولمة»، مقالة مقدمة فی مؤتمر مجمع اللّغة فی دورته الثامنة والستین یوم الاثنین 18 من المحرّم سنة 1423قـ الموافق 1 من أبریل (نیسان) سنة 2002م .www.arabicademy.org.eg
ولد أباه، محمد المختار، (26-29/10/1399ق) «ضعف الأداء اللغوی أسبابه وعلاجه»، بحث مقدّم إلى ندوة اللّغة العربیّة التی أقامها المجمع اللغوی بدمشق، ص ٤.