تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان توانیر، محله نظامی گنجوی، کوچه هفت پیکر(8)، خیابان نظامی گنجوی، پلاک33، موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه6، اتاق 607، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، کدپستی: 1434863111

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

اگر یک متن را بسان تکه‌های یک پازل به حساب بیاوریم، می‌توان گفت مسئلة اساسی در این پازل، ارتباط و همخوانی بین قطعات است. ساختارگرایان معتقدند یک متن، دارای بافت است. سازگاری میان اجزای این بافت، مسئله‌ای است که لازم است بدان پرداخته شود. آنان در واقع می‌خواهند رابطة یک جزء با جزئی دیگر را کشف کنند. ما در این مقاله به تحلیل و تطبیق اصول ساختارگرایی بر دو رمان «قصة حبّ مجوسیة» اثر عبد الرحمان منیف و «چشم‌هایش» اثر بزرگ علوی خواهیم پرداخت؛ روش ما در این پژوهش، روش تحلیلی ـ تطبیقی (مکتب تطبیقی امریکایی) و استفاده از منابع کتابخانه‌ای خواهد بود. سرانجام به این نتیجه خواهیم رسید که زن اثیری در هر دو رمان، نقش برجسته‌ای دارد و نیز «چشم» نقش بسزایی در رمان‌ها ایفا می‌کند. همچنین به‌کارگیری فنون رمان‌نویسی در دو رمان بسیار بارز است و در میان این فنون، سازگاری و همخوانی نیز وجود دارد؛ تا جایی که می‌توان گفت ساختار هر دو رمان، ساختاری مستحکم و هماهنگ است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

المصادر
أ) العربیة
أولتبنیرند، لین، لویس، لیزلی (1983م)، الوجیز فی دراسة القصص، ترجمة عبد الجبار المطلبی، الطبعة الأولی، بغداد: منشورات دائرة الشؤون الثقافیة والنشر.
دی سوسور، فردینان (1985م)، علم اللغة العام، ترجمة یوئیل یوسف عزیز، الطبعة الثالثة، بغداد: دار آفاق عربیة.
زیتونی، لطیف (2002م)، معجم مصطلحات نقد الروایة عربی، إنکلیزی، فرنسی، الطبعة الأولی، بیروت: دار النهار للنشر.
عزام، محمد (2003م)، تحلیل الخطاب الأدبی على ضوء المناهج النقدیة الحداثیة دراسة فی نقد النقد، الطبعة الأولی، دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.
العید، یمنی (2010م)، تقنیات السرد الروائی فی ضوء المنهج البنیوی، الطبعة الثالثة، بیروت: دار الفارابی.
فضل، صلاح (2002م)، مناهج النقد المعاصر، الطبعة الأولی، القاهرة: مدیریت للنشر والمعلومات.
قندیل، فؤاد (2002م)، فنّ کتابة القصّة، تقدیم نجیب محفوظ، الطبعة الأولی، القاهرة: الهیئة العامة لقصور الثقافة.
منیف، عبدالرحمن (1990م)، قصّة حبّ مجوسیّة، الطبعة الخامسة، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
ب) الفارسیة
أحمدی، بابک (1370ش)، ساختار وتأویل متن، جلد اول، چاپ اول، تهران: مرکز.
اسکولز، رابرت (1379ش)، درآمدی برساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، چاپ اول، تهران: آگه.
پاینده، حسین (1393ش)، گشودن رمان، چاپ دوم، تهران: مروارید.
پیاژه، ژان (1385ش)، ساختارگرایی، ترجمه ی رضا علی‌پور، چاپ اول، تهران: کتابخانه ی موزه ومرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
دستغیب، عبدالعلی (1358ش)، نقد آثار بزرگ علوی، چاپ اول، تهران: فرزانه.
سپانلو، محمد علی (1371ش)، نویسندگان پیشرو ایران، چاپ چهارم، تهران: نگاه.
سعدی، مصلح بن عبدالله (1389ش)، غزلیات سعدی، چاپ اول، تهران: هیرمند.
علوی، بزرگ (1357ش)، چشم‌هایش، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
فردوسی، أبوالقاسم (1343ش)، شاهنامه، چاپ اول، تهران: امیر کبیر.
ج) الإنجلیزیة
Hornby ,A S, (2010) , Oxford Advanced Learner’s Dictionary ,8 ,Oxford: Oxford University Press.
د) الروسیة
Суперанская А. В. ( 2005) ,Словарь русских личных имён. – М. , Эксмо.
ه) الرسائل والمقالات
دریدی، محمد رشدی عبد الجبار (2010م)، النص الموازی فی أعمال عبدالرحمن منیف الأدبیة، رسالة ماجستیر، بإشراف الدکتور عادل الأسطة، فلسطین، جامعة نجاح الوطنیّة.
و) المواقع الإلکترونیة
ردموند ستران، بامیلا، روزنکرانتز، لیندا؛ «الأسماء الرائعة للأطفال»[1]، منشور فی:
https: //nameberry. com/babyname/Radmila
[1]. Cool names for babies