نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلفون
1 استاد گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه تربيت مدرس
2 استاديار گروه علوم سياسي دانشگاه بوعلي‌سينا
3 دانشجوي دکتري زبان و ادبيات عربي دانشگاه بوعلي‌سينا
المستخلص
از جمله خوانش‌هاي ممکن داستان، خوانش سياسي آن است. مقوله‌هاي مهم انديشة سياسي معاصر، به‌ويژه خشونت سياسي «جمعي» و «حکومتي» بستر مهمي براي درک رفتار سياسي اجتماع فراهم مي‌کند. «تد رابرت گر»، نظريه‌پرداز سياسي معاصر، محروميت نسبي افراد را عامل خشونت سياسي جمعي مي‌داند که موجب رفتار پرخاشگرانة آنان مي‌شود و «تاسيت» ديگر نظريه‌پرداز سياسي، خشونت حکومتي را عامل انزواگرايي شهروندان مي‌داند که به نوبة خود خشونت سياسي را افزايش مي‌دهد. با اين رويکرد، داستان «ستارة آگوست» (نجمة أغسطس) از نويسندة مصري، صنع الله ابراهيم بررسي مي‌شود. اين داستان بازتابي از خشونت سياسي و حکومتي جامعه مصري دهة شصت در قرن بيستم است؛ ازاين‌رو بايد دانست که علل خشونت جمعي در اين داستان چيست؟ نمادهاي آن کدام است؟ و کدام عامل موجب شکل‌گيري آن شده‌است؟ بررسي تحليلي ـ توصيفي داستان، با تکيه بر آراي «تد رابرت گر» نشان مي‌دهد که محروميت‌هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي از انگيزه‌هاي شخصيت‌هاي داستان براي مشارکت در ترور عبدالناصر است و با بهره‌گرفتن از ديدگاه تاسيت، روشن مي‌شود که انفعال، انزوا، بي‌اعتمادي، رياکاري و انحراف زبان، نتايج منفي خشونت حکومتي در اين داستان به شمار مي‌آيند. بررسي منبع محروميت، اين حقيقت را آشکار مي‌کند که‌استبداد فردي جمال عبدالناصر، عامل اصلي خشونت حکومتي در داستان ستارة آگوست است.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
العنف السیاسی: الجماعی والحکومی وآثارهما فی روایة «نجمة أغسطس» لصنع الله ابراهیم
المؤلفون [Persian]
- فرامرز میرزایی 1
- یدالله هنری لطیف پور 2
- mahboobeh rahbartejarat 3
1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس
2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی‌سینا
3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی‌سینا
المستخلص [Persian]
إنّ القراءة السیاسیة للروایة تساهم فی فهم السلوک السیاسی للمجتمع، لأنّها مرآة تعکس حقائقه. والعنف السیاسی بنوعیه الجماعی والحکومی من القضایا الهامة فی الفکر السیاسی المعاصر. فیعتقد المنظّر السیاسی الأمریکی «تیدروبرت جیر» بأنّ الحرمان النسبی یخلق العنف السیاسی الجماعی الذی یؤدّی إلی قیام المحرومین باعمال العنف. والمنظّر السیاسی الآخر "تاسیت"، کان یعتقد أنّ العنف الحکومی یخلق التقاعس والانعزال اللذین بدورهما یؤدّیان إلى تشدید العنف السیاسی، فمن هذا المنطلق تأتی دراسة روایة "نجمة أغسطس" لصنع الله إبراهیم، الکاتب المصری الشهیر، لتلقی الضوء علی الخفایا السیاسیة لها لأنّها تعکس، فنیاً، کلا العنفین الجماعی والحکومی للمجتمع المصری فی الستینات من القرن العشرین. إذن ما هی أسباب کلا العنفین فی هذه الروایة وما هی رموزهما وما هی آلاثار المترتبة علیهما؟ فمن خلال الدراسة التحلیلیة الوصفیة للروایة واستناداً على آراء تید روبرت جیر یتّضح أنّ الحرمان بأنواعه السیاسی والاقتصادی والاجتماعی أهمّ دوافع الشخصیات الروائیة للمشارکة فی محاولة إغتیال عبدالناصر وبناء علی آراء تاسیت یتّضح أنّ الإنفعال والإعتزال وعدم الثقة والنفاق وسوء الظن وانحراف اللغة، من آثار العنف الحکومی السلبیة فی هذه الروایة، وأنّ مصدر الحرمان یتجلّی فی إستبداد عبد الناصر وهو السبب الرئیس للعنف الحکومی فی روایة نجمة اغسطس.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- العنف السیاسی
- صنع الله إبراهیم
- نجمة أغسطس
- تید روبرت جیر
- تاسیت
)