نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلف
استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه حکيم سبزواري
المستخلص
زبان و فرهنگ دو مقولة درهم‌تنيده و پويا هستند که در پي برخي عوامل همچون مهاجرت، دستخوش تغيير و دگرگوني مي‌شوند. مهاجرت اقوام عرب و جنگ‌زدة دهة شصت به مشهد مقدس و انتقال زبان و فرهنگ عربي به اين شهر، چالش‌هايي را براي اين زبان و فرهنگ و گويشوران آن به وجود آورده و حوزة کاربرد آن را نسبت به گذشته محدودتر ساخته‌است. سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان زباني و مسئولان شهري با مطالعه و برنامه‌ريزي دقيق مي‌توانند ضمن ازبين‌بردن اين چالش‌ها، از حضور اين گروه در مشهد براي رونق گردشگري شهري استفاده کنند.
نگارنده در جستار حاضر، از روش کيفي (مصاحبه) بهره برده، سپس با استفاده از فن «تحليل مضمون»، چالش‌هاي فراروي اين زبان و فرهنگ را مورد مطالعه قرار داده‌است. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان مي‌دهد زبان و فرهنگ عربي در اثر تماس با زبان و فرهنگ جامعة مقصد، از مرحلة هم‌ترازي گذشته و رو به زوال است و با اقداماتي همچون: اعتباربخشي به جايگاه اجتماعي اين زبان و احياي فرهنگ و آداب‌ورسوم عربي، از طريق برگزاري جشنواره‌هاي مخصوص اين گروه، مي‌توان آن را حفظ کرد و از آن براي شکوفايي گردشگري شهري و تأمين نيروي انساني متخصص در اين صنعت بهره برد.
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
دراسة إشکالیة اللغة والثقافة فی المهجر (إشکالیة اللغة العربیة وثقافتها للاجئین العرب فی مشهد المقدسة نموذجاً)
المؤلف [Persian]
- مصطفی مهدوی آرا
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری
المستخلص [Persian]
قد تُواجه اللغة والثقافة ــ بوصفها ظاهرة متشابکة وکموجود حیّ ــ بعض التحدیات خلال نزوحها من موطنها الأصلی. وقد برزت هذه الإشکالیة للغة العربیة والثقافة الخاصة بها خلال هجرتها من جنوبی البلاد إلی مشهد المقدسة، خلال الحرب المفروضة بین أعوام 1988-1980 للمیلاد وما بعدها، بحیث تأثرت لغة اللاجئین العرب وثقافتهم بعض التأثیر من الفارسیة وبثقافة المواطنین المشهدیین، وأخذتا تسیران نحو الزوال والإندماج؛ ویبدو أن مسؤولی هذه المدینة والمخططین اللغویین، یمکنهم الحد من هذه التحدیات أمام اللغة العربیة وثقافتها، بإحالتها إلی فرص مغتنمة، وإستخدامهما لتخیصب دائرة السیاحة وإنعاشها.
وقد جاء البحث لیدرس التحدیات التی تعرّضت لها اللغة العربیة وثقافتها فی المهجر وهو علی صدد تقدیم الحل الحاسم للحیولة دون إزاحة هذه اللغة والخطر الذی ِیهدد هذه الثقافة فی احتکاکها بالثقافة الفارسیة. وقد إعتمد البحث علی مدار تحلیل المضمون، بعد جمع المعلومات علی منهج المقابلة. وتشیر نتائج الدراسة الی أن اللغة العربیة وثقافتها الخاصة باللاجئین العرب فی مشهد المقدسة، قد تجاوزت مرحلة المکافئة عقب إنتقالها من موطنها وبسبب إحتکاکها باللغة الفارسیة وثقافة المجتمع الجدید تنحو نحو الزوال، غیر أننا یمکننا الحد منها، عبر إجراءات تنفیذیة ومنها إعطاء المکانة الإجتماعیة لهذه اللغة وإحیاء الثقافة العربیة والإحتفاظ بالآداب الخاصة بالمهاجرین عن طریق إقامة المهرجانات العربیة والمعارض لعرض صنائعهم الیدویة ومراسیمهم المتعلقة بهم، ما تساعدنا علی تخصیب وإنعاش الدائرة السیاحیة.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- اللغة العربیة
- الثقافة
- الهجرة
- التحول
- السیاحة
)