نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلفون
1 دانشيار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه رازي
2 کارشناس ارشد زبان و ادبيات عربي دانشگاه رازي
المستخلص
شاعرانگي در نثر، بيشتر از سوي فرانسويان مطرح شده‌است. در اين رويکرد، نثر در ميان «برزخي از شعر و نثر» قرار مي‌گيرد و نويسنده با بهره‌گيري از عناصر شعري، به‌ويژه صور خيال، در مسير زيبايي‌ها و لطافت‌هاي شاعرانه گام مي‌نهد. اين پژوهش به منظور تحليل زيبايي‌شناسي ساختارهاي نثر سياسي و گفتمان ادبي ـ انتقاديِ حاکم بر شيوۀ نويسندگي محمد حسنين هيکل (۱۹۲۳-۲۰۱۶) که يکي از شخصيت‌هاي تأثيرگذار در عرصۀ مطبوعات عربي و سياست معاصر مصر و خاورميانه به شمار مي‌رود، بيست سرمقالة ايشان را در نشريه الأهرام با عنوان «بصراحة» در فاصلة زماني (۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰) بررسي و تحليل مي‌کند. يافته‌هاي آن نيز، نشان مي‌دهد که مشخصۀ بارز سبک نويسندگي هيکل در اين است که وي وقايع‌نگاري و گفتمان انتقادي خود را در نقد و تحليل اوضاع سياسي ـ اجتماعي جهان عرب با طعم اديبانه و سبک شاعرانه ترکيب کرده‌است که غالباً با بهره‌گيري از صور خيال، به‌ويژه تشبيه، استعاره، کنايه، مجاز و ديگر آرايه‌هاي بديعي همراه است.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
المنهج الشعری لکتابات محمد حسنین هیکل السیاسیة (دراسة وتحلیل)
المؤلفون [Persian]
- تورج زینی وند 1
- kaveh qanbari 2
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
المستخلص [Persian]
إنّ النثر الشعری، یُعَدُّ مصطلحاً فرنسیاً؛ وفی هذا الأسلوب الذی یصیر النص برزخاَ بین الشعر والنثر، یمیل الکاتب إلی استخدام الجمالیات الشعریة ولاسیما المحسنات المعنویة والبدیعة؛ أمّا محمد حسنین هیکل (1923-2016) فیُعَدُّ من الشخصیات المؤثّرة فی نطاق الصّحف العربیة والسیاسات المصریة الراهنة علی صعید مصر والشرق الأوسط. یستهدف هذا المقال واعتمادا علی المنهج الوصفی- التحلیلی دراسة عشرین مقالة من العناوین الرئیسیة التی احتضنتها جریدة الأهرام المصریة تحت عنوان «بالصراحة» مرتکزاً علی جمالیة أسالیبه النثریة المتدوالة فی کتاباته والحوار الأدبی السائد علی مناهجه الکتابیة. ومن أهمّ النتائج التی توصّلت لها هذه الدراسة أنّ المیزة الرئیسة التی تتمیز بها مدرسة هیکل فی کتاباته السیاسیة هی أن حسنین مزج بین الطریقة النثریة الشائعة لکتابة الأحداث ومستجدات الساحة والمناهج النقدیة المسخدمة للأوضاع السیاسیة والاجتماعیة فی العالم العربی وبین الطریقة الشعریة والرومنسیة، ما أضفی علی کتاباته الصحفیة طابعاً أدبیاً. زد علی ذلک أنّ کتاباته باتت مصحوبة بالمزید من صور الخیال والمحسنات البدیعة وعلی وجه الخصوص التشبیه والاستعارة والکنایة وما شابه ذلک من الجمالیات البلاغیة.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- محمد حسنین هیکل
- العمل الصحفی
- الکتابة السیاسیة
- المنهج الشعری
- الأهرام
)