تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان توانیر، محله نظامی گنجوی، کوچه هفت پیکر(8)، خیابان نظامی گنجوی، پلاک33، موسسه آموزش عالی بیمه اکو دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه6، اتاق 607، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، کدپستی: 1434863111

نویسنده

چکیده

پس از تأثیرپذیری شعرای عرب از مکتب رومانتیسم، ایشان به توصیف طبیعت و مظاهر آن روی آوردند و بر پایة پیوندی پر احساس با طبیعت و الهام از آن، به ستایش زیبایی ها و مظاهر دلربایش پرداختند و چون مادری مهربان که در دامنش به جستجوی آرامش برخاسته باشند، با او به نجوا و گفتگو برآمدند. از همین رو،طبیعت و مظاهر آن را همچون دیگر رومانتیک ها، پناهگاهی برای سعادت بشری و مکانی برای آرامش برشمردند که انسان را بر تمامی مصائب و سختی هایش  قادر می سازد.


از جملة این عناصر و مظاهر طبیعت که بسیار بر زبان شعرای رومانتیک، تکرار  شده است،  عنصر «غاب» یا همان جنگل یا بیشه است؛ عنصری که ما آن را در اشعار ایشان، گاه وسیله ای در جهت درهم ریختن شالودة ثنویّت و حرکت به سوی مطلق نامحدود می یابیم و گاه آن را نماد و سمبلی برای بازگشت به همان سادگی و بساطت زندگی اولیه؛ پیش از آن که دستخوش تغییر و تشویه و تعقید بشر قرار گیرد، می بینیم. وزمانی دیگر،  غاب را رمز و نماد مکان مقدسی مشاهده می کنیم که در آن، انسان قادر می گردد بر عشق پاک دست یافته و خویشتن را از هرگونه حجاب کاذب و قید و بند انسانی رهایی بخشد.


بر همین اساس، این شعراء،  عنصر غاب را معیار کمال انسانی برشمرده و از انسان         می خواهند که بر شاکلة آن باشد؛ تا از قید و بند های ساختگی جامعه و از عادات و رسومی که مانع آزادی او گشته، رهایی یافته و در نهایت بر تکامل اخلاقی و احساسات ناب و پاک انسانی دست یابد.

کلیدواژه‌ها

-        ابو فاضل، ربیعة، جبران و التراث العربی، بیروت، دار المشرق، الطبعة الأولی ،2004م.
-        ابو ماضی، ایلیا: دیوان ایلیا ابو ماضی، دار العودة، دون تا.
-        برهومی، خلیل: ایلیا ابو ماضی شاعر السؤال و الجمال، بیروت، دار الکتب العالمیة، الطبعة الأولی، 1993م.
-     بروینی،خلیل و جعفری، روح ا...: نگاهی به طبیعت در آثار جبران خلیل جبران، نشریه دانشکدهء ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، دورهء جدید، شمارهء19 (پیاپی 16)، بهار 1385ش .
-        البیاتی، عبد الوهاب: دیوان عبد الوهاب، بیروت، دار العودة، الطبعة الرابعة، 1990م، ج 1.
-        جبر، جمیل:جبران فی عصره و آثاره الأدبیة و الفنیة، بیروت، مؤسسة نوفل ش مم، الطبعة الأولی، 1983.
-        جبران خلیل، جبران: المجموعة الکاملة لمؤلفات جبران خلیل جبران العربیة، دار الجیل، دون تا.
-        جحا، خلیل، الشعر العربی الحدیث من أحمد شوقی إلى محمود درویش، بیروت، دار الثقافة، الطبعة الأولی، دون تا.
-        حاج ابراهیمی، محمد کاظم: النقد الأدبی، اصفهان، انتشارات دانشگاه اصفهان، چاپ اول، 1376هـ.ش.
-        خفاجی، محمد عبد المنعم: الأدب العربی الحدیث، مکتبة الکلیات الأزهریة، الجزء الثانی، دون تا.
-        ____، ____: قصة الأدب المهجری، دار الکتاب اللبنانی، 1986م.
-        سابا یارد، نازک: نقد و تحلیلی بر مواکب قصیدهء مواکب  سرودهء جبران خلیل جبران، ترجمهء محمد صادق شریعت،تهران 1371هـ .ش، بی نا.
-        سید حسینی،رضا:مکتب های ادبی، تهران، مؤسسهء انتشارات نگاه، چاپ یازدهم، 1376 هـ . ش.
-        الشابی ، ابو القاسم: دیوان ابی القاسم ( أغانی الحیاة )، دراسة و تقدیم: عبد اللطیف شراره، بیروت، دارصادر، الطبعة الأولی، 1996م.
-        شکیب انصاری، محمود: تطور الأدب العربی المعاصر، انتشارات دانشگاه شهید چمران چاپ سوم، ،1382ه.ش.
-        عباس، احسان و نجم، محمد یوسف: الشعر العربی فی المهجر، بیروت، دار صادر، الطبعة الثانیة، 1982م.
-        عبد الرزاق الأصفر: المذاهب الأدبیة لدى الغرب مع ترجمات ونصوص لأبرز أعلامها، دمشق، اتحاد الکتاب العرب، 1999م.
-        العشماوی، محمد زکی: الرؤیة المعصرة فی الأب و النقد، دار النهضة العربیة، دون تا.
-        العیدالخطراوی، محمد: شیاه محظوظات، موقع:
-        jaz/aug/19/ar3.htm)  suhuf.net.sa/2000  http://www. )
-        قمیر، یوحنا، جبران و نیتشه (النبی و زرادشت)، بیروت، نوفل،  الطبعة الأولی، 1997م.
-        مؤسسة جائزة عبد العزیز سعود البابطین معجم البابطین للشعراء العرب المعاصرین، الطبعة الأولی، 1995م، ج1.
-     مؤسسة جائزة عبد العزیز سعود البابطین در نو آوری و خلاقیت شعری، گزیده ای از شعر عربی، ترجمهء یاسر جعفر و موسی بیدج، تهران، انتشارات بین المللی الهدی، 1379ه. ش.
-        مؤید شیرازی، جعفر: جبران خلیل جبران (مواکب و موزونها)، تهران، انتشارات فرزان، چاپ اول، 1379ه.ش.
-        مرزوق، حلمی: الرومانتیکیة و الواقعیة فی الأدب، بیروت، دار النهضة العربیة، 1983م.
-        ـــ، ـــ: تطور النقد و التفکر الأبی الحدیث، بیروت، دار النهضة العربیة، 1983م.
-        هدّارة، محمد مصطفی: بحوث فی الأدب العربی الحدیث، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1994م.