دانش محمدی؛ سکینه زارع نژاد
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 1-22
چکیده
امروزه روشهای جدید آموزش زبان خارجی، به فرهنگ در آموزش توجه ویژهای دارند و معتقدند که ارتباط موفق بهوسیله زبان بدون فهم بافت فرهنگی آن ممکن نیست. با توجه به این ضرورت مهم در توجه به فرهنگ در آموزش زبان، این پژوهش در نظر دارد به جایگاه فرهنگ در تعدادی از کتابهای آموزش زبان عربی در ایران و خارج از ایران بپردازد. چهار کتاب آموزشی ...
بیشتر
امروزه روشهای جدید آموزش زبان خارجی، به فرهنگ در آموزش توجه ویژهای دارند و معتقدند که ارتباط موفق بهوسیله زبان بدون فهم بافت فرهنگی آن ممکن نیست. با توجه به این ضرورت مهم در توجه به فرهنگ در آموزش زبان، این پژوهش در نظر دارد به جایگاه فرهنگ در تعدادی از کتابهای آموزش زبان عربی در ایران و خارج از ایران بپردازد. چهار کتاب آموزشی «العربیة للعالم» از عربستان و «اللغة العربیة»، «الطریقة السهلة» و «گفتوگو» از ایران انتخاب شد. روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است. نتایج نشان میدهد که کتاب العربیة للعالم بر فرهنگ عربی و بینالمللی تمرکز داشتهاست، اما تمرکز در کتابهای ایرانی فقط بر فرهنگ اسلامی بوده و فرهنگ کشورهای عربی، فرهنگ بینالمللی و جوانب دیگر فرهنگ ایرانی نادیده گرفته شدهاست. همچنین در بهکارگیری عناصر فرهنگی در این کتابها توازنی دیده نمیشود؛ بهگونهای که به بعضی از عناصر فرهنگی مثل تاریخ و شخصیتهای تاریخی توجه شده و بعضی دیگر مثل هنر، علوم، موسیقی، سینما، آموزش و آدابورسوم مردمی مورد توجه قرار نگرفتهاست. شیوة بهکارگیری فرهنگ نیز، شیوهای سنتی است؛ یعنی بیشتر تلاش شده تا اطلاعات فرهنگی از طریق داستانها، حکایات و متون ارائه شود و تمرینات و گفتوگوها در بافت فرهنگی ارائه نشدهاست.
ادبی
مریم رحمتی ترکاشوند
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 23-42
چکیده
«سعد مکاوی» در به تصویر کشیدن درد و رنج جامعة مصری در عصر ممالیک و بیان مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن دوران در رمان مشهور خود «السائرون نیاماً» درخشیده است؛ همان رمانی که به صورت هنری، ماهیت زندگی انسان در آن زمان را با جزئیاتش نگاشتهاست. این روایت داستانی با دربرداشتن اطلاعات تاریخی، خواننده را با تاریخ مصر در عصر ...
بیشتر
«سعد مکاوی» در به تصویر کشیدن درد و رنج جامعة مصری در عصر ممالیک و بیان مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن دوران در رمان مشهور خود «السائرون نیاماً» درخشیده است؛ همان رمانی که به صورت هنری، ماهیت زندگی انسان در آن زمان را با جزئیاتش نگاشتهاست. این روایت داستانی با دربرداشتن اطلاعات تاریخی، خواننده را با تاریخ مصر در عصر مملوکی آشنا میسازد تا بدین وسیله محتوای رمان را بفهمد. «سعد مکاوی» مخاطبان رمانش را به تأثیرپذیری از گذشته فرامیخواند تا آنها را ارشاد کند و به سوی پیشرفت سوق دهد؛ از این رهگذر، مقالة حاضر میکوشد تا با روش تاریخی و توصیفی ـ تحلیلی و با هدف پرده برداشتن از دانش تاریخی پنهان در رمان «السائرون نیاماً»، به بررسی فراخوانی تاریخ در این رمان بپردازد. مهمترین یافتة این پژوهش آن است که سعد مکاوی در رمان خود، از طریق فهم راز و رمزهای شکست اقوام پیشین مصر، در پی یافتن عوامل عقبافتادگی و شکست مصر کنونی میگردد و بر این باور است که ریشههای عقبماندگی جامعة مصری و تنزل اخلاقی و استبداد حاکم بر آن، در همان عصری نهفتهاست که مملوکیان در مصر حکمرانی میکردند. نویسنده برای نشاندادن این موضوع، به کالبدشکافی جامعة عصر مملوکی در قالب رمان پرداختهاست. از جمله مهمترین علل شکست مصریان در طول تاریخ، به عقیدة مکاوی، استبداد حاکمان مصری بهویژه در زمان ممالیک و وجود تفرقه و گسستگی میان مصریان بوده که بهتدریج این عوامل زمینهساز پیدایش اوضاع کنونی کشور مصر گردیدهاست.
ادبی
عبدالحسین فقهی؛ صفورا فصیح
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 43-58
چکیده
اسطوره یکی از عناصر ادبی پرکاربرد در ادب معاصر عربی است که کمتر دیوان معاصری را میتوان یافت که در آن از اسطوره در قالب ساختارهای اسطورهای یا شخصیتها و نمادها و نقابها استفاده نشده باشد. بهیقین میتوان گفت تحلیل شعر ادبی معاصر عربی بهخصوص اشعار و سرودههای دهههای چهل تا هشتاد بدون شناخت از اسطوره ممکن نیست. علت رواج اسطوره ...
بیشتر
اسطوره یکی از عناصر ادبی پرکاربرد در ادب معاصر عربی است که کمتر دیوان معاصری را میتوان یافت که در آن از اسطوره در قالب ساختارهای اسطورهای یا شخصیتها و نمادها و نقابها استفاده نشده باشد. بهیقین میتوان گفت تحلیل شعر ادبی معاصر عربی بهخصوص اشعار و سرودههای دهههای چهل تا هشتاد بدون شناخت از اسطوره ممکن نیست. علت رواج اسطوره در شعر عربی از یکسو به سانسور حاکم بر جامعه عربی بازمیگردد و از سوی دیگر تحت عنوان غربگرایی قابل تحلیل است. اسطوره در نزد آدونیس و شفیعی کدکنی که هر دو از شاعران بزرگ معاصر ایران و عرب محسوب میشوند، رنگ بومی به خود گرفتهاست. اسطورههای یونانی، فنیقی و آشوری در شعر آدونیس و اسطورههای ملی در شعر شفیعی کدکنی از این رویکرد حکایت میکند؛ اما مذهب و تصوف نزد هر دو شاعر بهخوبی نمایانگر شدهاست. هر دو به حلاج و امام حسین اشاره دارند. آنچه در بُعد مذهبی اسطورههای شعر آدونیس جلوهگر است، حضور حضرت مسیح (ع) است که زبان اسطورهای به خود گرفتهاست و البته شفیعی کدکنی در این زمینه سرودهای همپای آدونیس ندارد. نکته مهم اینکه هر دو شاعر با رویکرد انسانگرایی، توجه جدی به مقولة «انسان کامل» دارند.
ادبی
عباس اقبالی؛ rohollah saiiadinejad؛ Mohammad fazeli
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 59-82
چکیده
منذ منتصف القرن العشرین قد کرّس اللغویّون اهتمامهم لـتوزیع العناصر اللغویّة أکبر من نطاق الجملة، أی النّصّ، وبحثوا عن مکوّنات الاتّساق النصّی و مؤشّراته. العناصر التی لها أهمیّةٌ أکثر للتماسک من وجهة نظر اللسانییّن هی العناصر المعجمیّة، النّحویّة، والصّوتیّة. یحاول الباحثون فی هذه الورقة البحثیّة باتّباع المنهج الوصفیّ ـ التحلیلیّ ...
بیشتر
منذ منتصف القرن العشرین قد کرّس اللغویّون اهتمامهم لـتوزیع العناصر اللغویّة أکبر من نطاق الجملة، أی النّصّ، وبحثوا عن مکوّنات الاتّساق النصّی و مؤشّراته. العناصر التی لها أهمیّةٌ أکثر للتماسک من وجهة نظر اللسانییّن هی العناصر المعجمیّة، النّحویّة، والصّوتیّة. یحاول الباحثون فی هذه الورقة البحثیّة باتّباع المنهج الوصفیّ ـ التحلیلیّ دراسةً دور «الإلتفات» فی السّورتین المکیّتین (یس و نحل) و السّورتین المدنیّتین (الاحزاب و آلعمران). هذه الدّراسة تنمُّ عن أنّ للإلتفات بضروبها المختلفة کصناعةٍ أدبیّةٍ دوراً بارزاً فی الاتّساق النّصّی، والغموض الفنّی، وخلق الکلام الأدبیّ. و نجدُ جُلَّ «الإلتفات» فی الجمل غیر ذات الصّلةِ. إنّ هذه الحیلة الأدبیّة إثرَ خرقِ عادتها تؤدّی إلی مفاجأة القاریء و دهشته. فنری أنّ الإلتفات القریب له دورٌ فاعلٌ فی اتّساق هذه السّور و أنّه یؤدّی إلی التواصل الدلالیّ بین الآیات. ومن المستنبط أنّ الالتفات البعید یسوقُ المتلقی إلی التدبّر و التفکیر فی الآیات و ینتهی بالقاری إلی الفهم الأفضل؛ فلذلک یمکن القول بأنّ الإتساق المتوفرّ فی نصوص هذه السور الأربعة ینبثق عن الإلتفات و هو من أهمّ توظیف هذه الصناعة الأدبیّة.
امیرصالح معصومی؛ Seyyed Mohammad Reza Ibnorrasool؛ محمد خاقانی؛ عادل رفیعی
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 83-102
چکیده
نظریة التشبیه الملخص هی أقدم وأشهر وجهة نظر لمعنى الاستعارة. هذه النظریة تعرف الاستعارة کظاهرة مشتقة من عملیة تقصیر التشبیه، وتُقارن معناها بمعنی التشبیه. هذه النظریة تمّ قبولها فی اللسانیات العربیة ـ الإسلامیة واللسانیات الیونانیة ـ الرومانیة لفترة طویلة حتى واجهت نظریات جدیدة وانتقادات عدیدة. لم تکن طریقة تعامل هذه النظریات ...
بیشتر
نظریة التشبیه الملخص هی أقدم وأشهر وجهة نظر لمعنى الاستعارة. هذه النظریة تعرف الاستعارة کظاهرة مشتقة من عملیة تقصیر التشبیه، وتُقارن معناها بمعنی التشبیه. هذه النظریة تمّ قبولها فی اللسانیات العربیة ـ الإسلامیة واللسانیات الیونانیة ـ الرومانیة لفترة طویلة حتى واجهت نظریات جدیدة وانتقادات عدیدة. لم تکن طریقة تعامل هذه النظریات والانتقادات مع "التشبیه الملخص" علی مستوی واحد حیث إن بعضها اتخذت طریقة مختلفة تماماً عن طریقتها، فی حین أن البعض الآخر طوّرها واستخدمها ضمن فحواها. تحاول هذه المقالة بیانَ عیوب النظریة المبحوث عنها مستخدمةً المنهج الوصفی ـ التحلیلی، وهکذا دراسةَ نوعین مختلفین من التعامل معها. ویبدو أن هذه النظریة لا یمکن أن تعطی التحلیل المناسب للمعنى المدهش واالفخم للاستعارة، فیجب إما نقلها إلى مستوى أعلی، أو طرحها جانباً واختیار وجهات نظر أخرى بدلاً منها.
مریم جلائی؛ فرزانه براتی
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 103-122
چکیده
تقوم معادلات المقروئیة بتجزئة النص وتحلیله هادفة تحدید نقاط الضعف والقوة الموجودة فیه. وفقاً للمنهج الجدید لتعلیم اللغة العربیة فی المدارس الإیرانیة الذی یتمحور علی أساس استیعاب نصوص الکتب العربیّة، فهدفت هذه الدراسة إلی تحدید وقیاس درجة مقروئیّة الکتب العربیّة المقررة للمرحلة الثانویة الأولی. منهج الدراسة کان تحلیل المحتوی ...
بیشتر
تقوم معادلات المقروئیة بتجزئة النص وتحلیله هادفة تحدید نقاط الضعف والقوة الموجودة فیه. وفقاً للمنهج الجدید لتعلیم اللغة العربیة فی المدارس الإیرانیة الذی یتمحور علی أساس استیعاب نصوص الکتب العربیّة، فهدفت هذه الدراسة إلی تحدید وقیاس درجة مقروئیّة الکتب العربیّة المقررة للمرحلة الثانویة الأولی. منهج الدراسة کان تحلیل المحتوی باستخدام اختبار کلوز للانقرائیّة کأداة البحث. یتکوّن مجتمع الدراسة من 400 طالبة تدرسُ فی الصفین السابع والثامن فی إحدی المدارس الثانویة الأولی لمنطقة 5 فی مدینة أصفهان. لتحقیق هدف الدراسة تم بناء اختبار کلوز ووزّع علی عینة الدراسة المتکونة من 200 طالبة فی ستة صفوف. اتضح من متوسط درجات الطالبات ونسبة إجاباتهن الصحیحة عن الأسئلة وفقاً للإحصائیات الوصفیة والاستنتاجیة، أنّ الکتب المدروسة الثلاثة فی المرحلة الثانویّة الأولی تکون فی المستوی التعلیمی؛ بعبارة أوضح، یستطیع المتعلم أن یقرأ النص و یستوعبه، ولکن بمساعدة المعلم وتحت إشرافه.
ادبی
Hossein Mohammadian؛ HoJJatollah Fesanghari؛ Mahdi KHorrami
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 123-148
چکیده
الأسلوبیة تُعتبر منهجاً للتّحلیل الأدبی وتقسّم النصّ إلی خمس مستویات: الصّوتی، واللّغوی، والترکیبی، والبلاغی (الدلالی)، والایدیولوجی و تدرس و تحلّل أهمّ المیزات و الخصائص البارزة الّتی تلعب دوراً هامّاً فی خلق الأسلوب الفردی فی کلّ من المستویات المذکورة آنفا. و إنّ الصحیفة الصادقیة من النصوص الأدبیّة الملیئة بالمعارف الإلهیّة ...
بیشتر
الأسلوبیة تُعتبر منهجاً للتّحلیل الأدبی وتقسّم النصّ إلی خمس مستویات: الصّوتی، واللّغوی، والترکیبی، والبلاغی (الدلالی)، والایدیولوجی و تدرس و تحلّل أهمّ المیزات و الخصائص البارزة الّتی تلعب دوراً هامّاً فی خلق الأسلوب الفردی فی کلّ من المستویات المذکورة آنفا. و إنّ الصحیفة الصادقیة من النصوص الأدبیّة الملیئة بالمعارف الإلهیّة التی کانت مجهولة بین المسلمین و لم تعرف حقّ معرفتها. إنّ لهذه الصحیفة أسلوب أدبی رائع و کلام بلیغ. هذا البحث یرمی إلی دراسة الموسیقی و أهمّ الانزیاحات الصّوتیة فی الصّحیفة الصّادقیة، منها: التکرار، والسجع، والجناس، والتضاد، ومراعاتالنظیر و یقصد تبیین دور و تأثیر الأصوات و الموسیقی فی إیصال المعانی و المفاهیم إلی المخاطب وفقاً المنهج الوصفی ـ التحلیلی للغة و المحتوی. إنّ إیدیولوجیا الإمام الصادق (ع) و رؤیته کمظلّة تخیّم علی الجوانب المختلفة من أسلوبه حیث أنّ الموسیقی فی کلامه جاءت متأثّرة بها و متناسبة مع غرض کل دعاء ومعناه. استخدم الإمام (ع) شکل الألفاظ و معناها أی ظاهر اللغة وباطنها من أجل إنتاج موسیقی داخلیة وفکریة رائعة ومتنوعة. وإنّ الإمام یحسن استخدام الخصائص الصّوتیة للحروف، وتکرارها و أیضاً استخدام العناصر المکوّنة للأسلوب کظاهرة التّکرار، والسّجع، والجناس، والتّضاد، ومراعاتالنظیر حتی یتمکّن من خلال هذه الأسالیب أن ینتقل المعانی و المفاهیم التی تدور فی قلبه إلی المتلقّی بأحسن صور فضلاً عن ایجاد تناغم بین أجزاء الجملة و تحقیق الثراء الایقاعی.
مصطفی مهدوی آرا
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 149-168
چکیده
قد تُواجه اللغة والثقافة ــ بوصفها ظاهرة متشابکة وکموجود حیّ ــ بعض التحدیات خلال نزوحها من موطنها الأصلی. وقد برزت هذه الإشکالیة للغة العربیة والثقافة الخاصة بها خلال هجرتها من جنوبی البلاد إلی مشهد المقدسة، خلال الحرب المفروضة بین أعوام 1988-1980 للمیلاد وما بعدها، بحیث تأثرت لغة اللاجئین العرب وثقافتهم بعض التأثیر من الفارسیة وبثقافة ...
بیشتر
قد تُواجه اللغة والثقافة ــ بوصفها ظاهرة متشابکة وکموجود حیّ ــ بعض التحدیات خلال نزوحها من موطنها الأصلی. وقد برزت هذه الإشکالیة للغة العربیة والثقافة الخاصة بها خلال هجرتها من جنوبی البلاد إلی مشهد المقدسة، خلال الحرب المفروضة بین أعوام 1988-1980 للمیلاد وما بعدها، بحیث تأثرت لغة اللاجئین العرب وثقافتهم بعض التأثیر من الفارسیة وبثقافة المواطنین المشهدیین، وأخذتا تسیران نحو الزوال والإندماج؛ ویبدو أن مسؤولی هذه المدینة والمخططین اللغویین، یمکنهم الحد من هذه التحدیات أمام اللغة العربیة وثقافتها، بإحالتها إلی فرص مغتنمة، وإستخدامهما لتخیصب دائرة السیاحة وإنعاشها. وقد جاء البحث لیدرس التحدیات التی تعرّضت لها اللغة العربیة وثقافتها فی المهجر وهو علی صدد تقدیم الحل الحاسم للحیولة دون إزاحة هذه اللغة والخطر الذی ِیهدد هذه الثقافة فی احتکاکها بالثقافة الفارسیة. وقد إعتمد البحث علی مدار تحلیل المضمون، بعد جمع المعلومات علی منهج المقابلة. وتشیر نتائج الدراسة الی أن اللغة العربیة وثقافتها الخاصة باللاجئین العرب فی مشهد المقدسة، قد تجاوزت مرحلة المکافئة عقب إنتقالها من موطنها وبسبب إحتکاکها باللغة الفارسیة وثقافة المجتمع الجدید تنحو نحو الزوال، غیر أننا یمکننا الحد منها، عبر إجراءات تنفیذیة ومنها إعطاء المکانة الإجتماعیة لهذه اللغة وإحیاء الثقافة العربیة والإحتفاظ بالآداب الخاصة بالمهاجرین عن طریق إقامة المهرجانات العربیة والمعارض لعرض صنائعهم الیدویة ومراسیمهم المتعلقة بهم، ما تساعدنا علی تخصیب وإنعاش الدائرة السیاحیة.
دوره 14، شماره 48 ، آذر 1397، صفحه 169-179
چکیده
Contents The Representation of Culture in Arabic pedagogy books to non-Arabic languages Danesh Mohammadi, Sakineh Zarenejad....................................................... 1 Critical Study of themanifestations of Mamluke's life from the novel “Alsaerounniyama” by “Saad Makkawi” Maryam Rahmati Torkashvand........................................................................................ 23 A comparative study of the poetics in in poetries of Shafiee Kadkani and Adonis Abdolhossein Feqhhi, Safoura Fasih Ramandi................................................................ ...
بیشتر
Contents The Representation of Culture in Arabic pedagogy books to non-Arabic languages Danesh Mohammadi, Sakineh Zarenejad....................................................... 1 Critical Study of themanifestations of Mamluke's life from the novel “Alsaerounniyama” by “Saad Makkawi” Maryam Rahmati Torkashvand........................................................................................ 23 A comparative study of the poetics in in poetries of Shafiee Kadkani and Adonis Abdolhossein Feqhhi, Safoura Fasih Ramandi................................................................ 43 Apostrophe, a cohesive factor in the holy Koran: A particular study of the “Ahzab surah” Abbas Eghbaly, Rohoallah Saiiadinejad, Momammad Hoseyn Fazeli...................... 59 The Study of the Elliptical Simile Theory and Its Relation to the New Theories of Metaphor Amir Saleh Masoomi, Sayyed Mohammad Reza Ibnorrasool, Mohammad Khaqani, Adel Rafiei 83 Readability of Arabic textbooks in first period of high school According to cloze test technique Maryam Jalaei, Farzaneh Barati Dehaghi...................................................................... 103 The ideological and ideological level and their semantic impact in the Sahife Sadeqiyyeh Hossein Mohammadian, Hojjatollah Fesanghari, Mahdi Khorrami......................... 123 Immigration of Ethnic and Linguistic-Cultural Issues (Case study: Immigration of war-torn Arabs to Holly Mashhad) Mostafa Mahdavi Ara....................................................................................................... 149 Abstract 169