آزاده قوامی؛ اشرف چگینی
المستخلص
نقد پسااستعماری رویکردی مهم در حوزة مطالعات فرهنگی و ادبی است. اسپیواک1 بنیانگذار نظریة فرودست پسااستعماری، با مطالعة روشهای استعمار نو و استثمارِ داخلی و تأثیر آن بر جوامعِ جهان سوم، به معرفی شیوهها و عواقب و عوارض آن پرداخته است. اسپیواک معتقد است حفظ و اشاعة سنتها و تعصبات پنهان و آشکار قومی و جنسیتی در نظام دیرپای مردسالاری، ...
أكثر
نقد پسااستعماری رویکردی مهم در حوزة مطالعات فرهنگی و ادبی است. اسپیواک1 بنیانگذار نظریة فرودست پسااستعماری، با مطالعة روشهای استعمار نو و استثمارِ داخلی و تأثیر آن بر جوامعِ جهان سوم، به معرفی شیوهها و عواقب و عوارض آن پرداخته است. اسپیواک معتقد است حفظ و اشاعة سنتها و تعصبات پنهان و آشکار قومی و جنسیتی در نظام دیرپای مردسالاری، یکی از شیوههای مهم و متداول سلطهگران داخلی به منظور عقبمانده نگهداشتن جوامع ستم دیده محسوب میگردد. وی یکی از معدود متفکرانی است که به اهمیت حضور روشنفکران در زندگی فروستان تاکید میورزد. در این پژوهش به روش توصیفی ــ تحلیلی، داستان عرسالزین، اثر طیب صالح، نویسندة بومینویس سودان، به عنوان متن پسااستعماری، براساس برخی نظریات اسپیواک دربارة فرودستان، بررسی میگردد. صالح داستان مورد نظر را در آستانة سالهای نخستین استقلال وشکوفایی نسبی کشور سودان، ساخته و پرداخته است. به همین سبب در این مقاله سعی بر آن است تا اثبات گردد صالح میکوشد چگونگی نقش موثر صدا و عاملیت روستائیان را در بیداری و شکلگیری جنبشهای آزادیبخش در میان گروه خاص فرودستان به تصویر کشد. نتایج نشان میدهد صالح در خاتمة داستان با دیدی خوشبینانه و قابل تأمل و با ارائة تمثیلی نمادین، برقراری ارتباط اخلاقی را در جامعة فرضی روستایاش، امکان پذیر جلوه میدهد.