مجتبي قنبري؛ فاطمه قادري؛ بهنام فارسي؛ علي اصغر روان شاد
المجلد 16، العدد 57 ، مارس 2021، ، الصفحة 45-68
المستخلص
ابتدای دورۀ معاصر برای بیشتر کشورهای عربی، زمان حسّاسی بود. این کشورها هنوز از استبداد دولت عثمانی جدا نشدهبودند که به استعمار کشورهای اروپایی دچار شدند یا به نحوی تحتالحمایة آنها قرار گرفتند. الجزایر از کشورهايی است که استعمار فرانسه با تکیه بر برتری نظامی در این سرزمین قدم گذاشت و در راستای محو هویت آن، تغییرات عمدهای در ...
أكثر
ابتدای دورۀ معاصر برای بیشتر کشورهای عربی، زمان حسّاسی بود. این کشورها هنوز از استبداد دولت عثمانی جدا نشدهبودند که به استعمار کشورهای اروپایی دچار شدند یا به نحوی تحتالحمایة آنها قرار گرفتند. الجزایر از کشورهايی است که استعمار فرانسه با تکیه بر برتری نظامی در این سرزمین قدم گذاشت و در راستای محو هویت آن، تغییرات عمدهای در ساختار اين جامعه ایجاد کرد. در مقابل، اقشار روشنفکر، اندیشمندان و ادیبان با سلاح قلم خود، به این تغییرات واکنش نشان دادند. «عبدالحمید بن هدوقه» رماننویس الجزایری، عرصههای مورد نظر استعمار برای ایجاد تغییر را در آثار خود انعکاس دادهاست. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، در پی پاسخگویی به این موضوع است که مهمترین مؤلّفههای تغییر ساختار جامعه در رمان «غداً یوم جدید»، بر اساس نظریة فرانتسفانون کدام است و نویسنده چه راهکاریی برای مقابله با اقدامات استعمارگران ارائهدادهاست. پژوهش حاضر به این نتیجه رسیده که تغییرات ساختاری در ایجاد طبقۀ وابسته به استعمار، ایجاد تودة تهیدست اجتماعی، تغییر در نهادهای اجتماعی به ویژه خانواده و فرهنگ ظاهر شدهاست. راهکار بن هدوقه نیز تشکيل حکومت جمهوری متشکل از احزاب، بهرهمندشدن از ایدة روشنفکران، اعطای حقوق فردی و اجتماعی به زنان و بازگشت به فرهنگ بومی و اصالت خویشتن است.