%0 Journal Article %T شگرد‌های دیرش و کارکردِ رازآفرینی و رازگشایی در رمان ابواب‌‌المدینه نوشتة الیاس خوری %J مجلة الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها، فصلية علمية محکمة %I الجمعية الإيرانية للغة العربية وآدابها %Z 23456361 %A ملايری, يدالله %A صیامی, معصومة %D 2023 %\ 08/23/2023 %V 19 %N 67 %P 157-180 %! شگرد‌های دیرش و کارکردِ رازآفرینی و رازگشایی در رمان ابواب‌‌المدینه نوشتة الیاس خوری %K دیرش %K رازآفريني %K ‌ رازگشايي %K ابواب‌المدینه %K الیاس خوری %R 10.22034/iaall.2023.345953.2697 %X  الياس خوري يكي از نویسندگان برجسته لبنانی و از چهره‌های سرآمدِ نگارش ادبیات شگرف در رمان عربی است. بازی هنرمندانه با زمان، نقشی بنیادین در آفرینش جهان داستانی شگرف رمان­های الیاس خوری دارد. شگردهای دیرش در آفرینش و رازناکیِ جهان داستانی این نویسنده به­ویژه در رمان کوتاه و فشرده و رازناکِ ابواب­المدینه بسیار کارگر افتاده است. دیرش، از مفاهیمِ مهم نقد ساختارگرا و به­ویژه در نظریة ژرار ژنت برای بررسی زمانِ رمان است. این پژوهش از رهگذر بررسی ساختارشناسانۀ شگردهای دیرش یا شتاب­های چهارگانه روایت (چکیده، حذف، درنگ و صحنه نمایش) بر پایه کتاب گفتمان داستان ژنت، در پی کمک به شناخت جهان داستانی الیاس خوری و به­ویژه یکی از مهم­ترین شگردهایی است که در آفرینش این جهان رازناک و مه آلود نقش داشته است. فشردنِ هزار سال سرگذشت در 112 صفحه که جهانی رازناک و پُر ابهام آفریده است، نشان از کاربست هنرمندانۀ زمان به­ویژه شگردهای دیرش دارد که از سنجشِ مدت زمان گاهشماریکِ سرگذشت‌ با مدت زمانِ تخیلی داستان به دست می‌آید. چهار شگردِ دیرش شتابِ داستان را افزایش یا کاهش داده­ و به رازناکی و رازگشاییِ داستان یاری رسانده. با چکیده و حذف، شتاب و رازناکی داستان افزایش و با درنگ و صحنة نمایش، شتاب و رازناکی داستان کم شده. در حذف­های در­پرده و در­پندار نیز گاه کاهش شتاب و بست­و­گشادِ راز دیده می­شود. روی­هم­رفته، از آنجا که رمانِ از شگردهای دیرش به­خوبی بهره برده است توانسته «هزار سال» سرگذشت يا تاريخ را در رمانی کوتاه و رازآلود بگنجاند. %U https://iaall.iranjournals.ir/article_168783_07b6947f17ceb44681ae7bbdac2d6f4e.pdf