محمد کلاشی؛ فرامرز میرزایی؛ عیسی متقی زاده؛ غلامرضا کیانی
چکیده
زبان داستان، از جمله داستان کودک، جذابيت هنري دارد واز ديگر انواع ادبي به زبان معيار نزديکتر است، از اينرو منبع مناسبي براي تدوين مواد آموزشی زبان عربی به کودکان و نوجوانان بهشمار ميرود. با اين وجود، در متون آموزشي آموزش زبان عربی به کودکان و نوجوانان فارسی زبان، از داستان عربی کودک کمتر استفاده شده است. این نوشتار ميکوشد با ...
بیشتر
زبان داستان، از جمله داستان کودک، جذابيت هنري دارد واز ديگر انواع ادبي به زبان معيار نزديکتر است، از اينرو منبع مناسبي براي تدوين مواد آموزشی زبان عربی به کودکان و نوجوانان بهشمار ميرود. با اين وجود، در متون آموزشي آموزش زبان عربی به کودکان و نوجوانان فارسی زبان، از داستان عربی کودک کمتر استفاده شده است. این نوشتار ميکوشد با کاربست داستان عربي کودک در آموزش زبان عربي به کودکان ونوجوانان فارسي زبان، بر اساس روش شبه تجربي و ابزارهاي علمي لازمه اين روش، ميزان تأثير اين متون را در يادگيري مهارت خوانداری زبان عربی به آنان روشن سازد. در اين پژوهش ابتدا مواد آموزشی لازم براساس معيارهاي علمي و مباني نظري آن، طراحی و تدوين شد. سپس در دو گروه (کنترل و آزمودنی) از دانش آموزان مدارس متوسطه اول از مدارس شهرستان نور استان مازندران، اجرا گرديد. ابتدا پیش آزمون و پس از تدریس متون داستاني برگزيده، پس آزمون از اين دوگروه گرفته و در هنگام تدریس نیز از روش مشاهده استفاده شد. در نتيجه، با مقایسه پیش آزمون وپس آزمون اين دو گروه و تحلیل دادههای مشاهده گروه آزمودنی روشن شد که کاربست داستان کودک در یادگیری زبان آموزان کودک ونوجوان فارسي زبان تاثیر معناداری دارد و در تقویت مهارت خواندن و درک متن آنان بسیار مؤثر بوده است.
عبدالباسط عرب يوسف آبادي؛ علی اکبر احمدی چناری؛ سحر دهقانی
چکیده
در جهانی كه پیوسته در حال رشد و تحول است، مقولة كارآفرینی نقشی مهم در جریان توسعة جوامع دارد. این مقوله یكی از محورهای موردتأكید در فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی بهشمار میآید. ضربالمثل نمونهای برجسته از فرهنگ عامیانه است كه با ساختاری كوتاه و آهنگین و برگرفته از داستانی عامیانه به پدیدههای مختلف جامعه اشاره دارد. در برخی از ...
بیشتر
در جهانی كه پیوسته در حال رشد و تحول است، مقولة كارآفرینی نقشی مهم در جریان توسعة جوامع دارد. این مقوله یكی از محورهای موردتأكید در فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی بهشمار میآید. ضربالمثل نمونهای برجسته از فرهنگ عامیانه است كه با ساختاری كوتاه و آهنگین و برگرفته از داستانی عامیانه به پدیدههای مختلف جامعه اشاره دارد. در برخی از ضربالمثلهای عربی اشارة مستقیم و یا غیرمستقیم به مهمترین شاخصهای كارآفرینی همچون سختكوشی، خردمندی، مسئولیتپذیری، فردگرایی، فرصتطلبی و درآمدزایی میشود كه این امر بر اهمیت پژوهش در این موضوع میافزاید. در پژوهش حاضر تلاش می شود با تكیه بر روش توصیفی- تحلیلی، مقولة كارآفرینی در 200 ضربالمثل منتخب عربی موردبررسی قرارگیرد و با تأكید بر مبانی علم بلاغت، مهمترین جهتگیریهای آنها استخراج گردد. نتایج نشان میدهد فراوانی بالای شاخصة سختكوشی (32%) و خردمندی (23%) در ضربالمثلهای مورد بحث، بیانگر اهمیت كار و تلاش توأم با خرد و عقل در میان عربهاست. از منظر بلاغت نیز فراوانی بالای جهتگیری توصیفی (47%) و انگیزشی (34%) نشاندهندة توسعة جامعة عرب در توضیح و تبیین شرایط كاری برای مخاطب و ایجاد انگیزه در وی و تشویق به تلاش مداوم و پرهیز از تنبلی و سُستی است.
مرتضی براری رئیسی؛ ابوالحسن امين مقدسي؛ شهريار نيازي؛ سعد الله همايوني
چکیده
دغدغهی اشغالگری در جهان اسلام، به ویژه فلسطین، یکی از موضوعات مهمی است که گفتمانهای بسیاری برای حل آن شکل گرفته است. تا جایی که این موضوع در سینمای فلسطین که خود جلوهای از هنر و ادبیات مقاومت است، نمود پیدا کرده است. مسألة اصلی که این پژوهش به دنبال واکاوی ابعاد آن است، چگونگی بازتاب مسائل سیاسی و اجتماعی در فیلم فلسطینی «عمر» ...
بیشتر
دغدغهی اشغالگری در جهان اسلام، به ویژه فلسطین، یکی از موضوعات مهمی است که گفتمانهای بسیاری برای حل آن شکل گرفته است. تا جایی که این موضوع در سینمای فلسطین که خود جلوهای از هنر و ادبیات مقاومت است، نمود پیدا کرده است. مسألة اصلی که این پژوهش به دنبال واکاوی ابعاد آن است، چگونگی بازتاب مسائل سیاسی و اجتماعی در فیلم فلسطینی «عمر» به کارگردانی هانی ابوأسعد و نیز کشف دلالتهای گفتمان حاکم بر فیلم است. این موضوع بسیار مهم است؛ زیرا با کشف گفتمانهای حاکم بر جوامع از طریق متون هنری، از زاویهای متفاوت به مسئلهی فلسطین مینگرد و نگاهی نو در خواننده ایجاد میکند. در همین راستا، این مقاله با تکیه بر روش تحلیل گفتمان انتقادی لاکلائو و موفه، به بررسی گفتمانهای درگیر در فیلم «عمر»، از منظر نشانهشناسی میپردازد. از جمله مهمترین یافتههای پژوهش در فیلم «عمر» سه گفتمان اصلی: مقاومت، اشغال و خیانت است. هر یک از شخصیتهای این فیلم، به نوعی نمایندة یکی از این سه گفتمان بوده که در عاملیت سوژگی خود، هویت طبقاتی خاصشان را بیان میکنند. در پایان، گفتمان مقاومت با نگاهی انتقادی نسبت به وضعیت موجود با کاربست دالهای خالی وضعیت آرمانی را بازنمایی میکند و با اسطورهسازی و ساختارشکنی، چرخه معیوب اشغالگری و خیانت را متوقف میکند و عرصه سیاسی را به نفع خویش تغییر میدهد.واژگان کلیدی: تحلیل گفتمان انتقادی، فلسطین، لاکلائو، موفه، فیلم عمر.
محمدحسن امرائی
چکیده
مطالعه سبکشناختی یکی از روشهای زبانی مدرن است که در نتیجه تحولات زبانی قرنهای اخیر پدیدار شد. این یک استراتژی برای به دست آوردن قدرت تولید معنایی است که انرژی زبان را منفجر می کند و عناصر آن را در موقعیتهای زیباشناختی خارج از فرم معيار زبان قرار میدهد که منجر به ویژگیهای ارزشمند سبکی و معنایی متن ميشود. سبکشناسی در اصل یک ...
بیشتر
مطالعه سبکشناختی یکی از روشهای زبانی مدرن است که در نتیجه تحولات زبانی قرنهای اخیر پدیدار شد. این یک استراتژی برای به دست آوردن قدرت تولید معنایی است که انرژی زبان را منفجر می کند و عناصر آن را در موقعیتهای زیباشناختی خارج از فرم معيار زبان قرار میدهد که منجر به ویژگیهای ارزشمند سبکی و معنایی متن ميشود. سبکشناسی در اصل یک مطالعه زبانی مبتنی بر تجزیه و تحلیل پدیدههای زبانی و ساختار متن، با توجه به سطوح زباني معمول است. در همین زمینه، قصايد ادبی متعهدی وجود دارد که در عشق به اهل بیت، به ویژه امام علی (ع) سروده شده است، از آن جمله، میتوان به غديريه ابی تمام طائی در مدح امام علی (ع) و تفضیل او در خلافت و ولایت اشاره کرد؛ از این منظر، ما با تکیه بر رویکرد سبکی، مبتني بر سطوح مختلف فکری، آوایی، دستوری و بلاغی، به بررسي این غديريه پرداختهایم تا زیبایی سبک شاعر در بیان افکار خود نسبت به امام علی (ع) و ترجیح او بر دیگران در واقعه غدیر بيشتر آشکار شود. نتایج تحقیق حاکی از تسلط صداهای بلند بر زمزمهها، به دلیل تمایل شاعر برای ابراز خشم و انفجار درد و رنج او است. به طوری که موسیقی كلام او لحنی بلند و عمیق وكشيده بهخود گرفته است. اشتیاق پرشور شاعر، او را بر آن داشت تا از جملات فعلیه بیشتر از جملات اسميه به طور کلی استفاده کند و به آنها رنگ حرکت و پویایی ببخشد. روشهای روایی و خبري بر قصیده سایه افکنده است؛ زیرا شاعر میخواهد از مسألهاي مهم که تأیید خلافت برای علی بن ابی طالب (ع) است خبر بدهد؛ و نيز آنچه را كه بر خانوادهاش در حادثه غدیر و کربلا گذشت، روايت كند؛ بنابراین، بیشتر به افعال ماضی در ارتباط با زمینه روایی گفتمان در غدیریه تمايل نشان داده است.
faroogh nemati؛ عسگر بابازاده اقدم؛ فریدون رمضانی؛ ابراهیم نامداری
چکیده
لقد أتاح منهج التعليم عبر الإنترنت (عن بعد) الفرصة المناسبة لظهور المواهب، والقدرات، والإبداعات وقد أصبحت مهارات التنظيم الذاتي ذات أثر بالغ في بروز الإجهاد الدراسی لدى الطلاب ولذلك تعتبر استراتيجيات التعليم الذاتي ومهارات التعلم من الموضوعات الأكثر شيوعاً لدى الباحثين بحيث تحولت إلى أسطوانة شبه مشروحة في المجال العلمي وهذا ما ...
بیشتر
لقد أتاح منهج التعليم عبر الإنترنت (عن بعد) الفرصة المناسبة لظهور المواهب، والقدرات، والإبداعات وقد أصبحت مهارات التنظيم الذاتي ذات أثر بالغ في بروز الإجهاد الدراسی لدى الطلاب ولذلك تعتبر استراتيجيات التعليم الذاتي ومهارات التعلم من الموضوعات الأكثر شيوعاً لدى الباحثين بحيث تحولت إلى أسطوانة شبه مشروحة في المجال العلمي وهذا ما جعلها تتحول كي تكون محوراً هاماً لمحاور التربية والتعليم. تناولت هذه الدراسية دور مهارات التنظيم الذاتي في الإجهاد الدراسی الناجم عن تدريس مادة اللغة العربية عبر الإنترنت لطلاب المرحلة الثانوية. ولقد استخدمنا في هذه الدراسة منهج الوصفي(الإرتباطي) والذي اشتمل على مجتمع إحصائي من طلاب المرحلة الثانوية في مدينة جرجان خلال العام الدراسي 400-1399 وتمت خلال هذه الدراسة مليء الإستمارات بواسطة 533 طالباً للتعليم عبر الإنترنت وكانت أدوات جمع البيانات خلال هذه الدراسة هي استبيان الإجهاد ا الدراسی الذي أعده سان وآخرون بالإضافة إلى التنظيم الذاتي الأكاديمي لبوفورت. ولقد تم تسجيل البيانات الواردة في الإستبيانات في حزمة التحليل الإحصائي (spss) وقمنا بتحليلها عبر الأساليب والمناهج الإحصائية. أظهرت النتائج وجود علاقة سلبية ذات دلالة إحصائية بين مهارات التنظيم الذاتي لدى الطلاب والإجهاد الدراسی في تدريس مادة اللغة العربية عبر الإنترنت ولكن لم تشاهد الدراسة الفرق الكبير بين الطلاب والطالبات من حيث الإجهاد الدراسی ومهارات التنظيم الذاتي في تعليم مادة اللغة العربية عبر الإنترنت. قد توصلت الدراسة إلى أن مهارات التنظيم الذاتي في الإجهاد الدراسی الناجم عن تدريس مادة اللغة العربية عبر الإنترنت، وتصميم وتنفيذ برنامج تعليم استراتيجيات التعلم الذاتي والإرشاد النفسي للطلاب في مجال الإجهاد الأكاديمي يعزز الرغبة والدافع للتطور وتحسين الأداء العلمي والدراسي لدى الطلاب.
سمیه پرماس؛ فرشید ترکاشوند؛ عليرضا نظری؛ لیلا گل پور
چکیده
تعتبر الاستعارات التصورية قضیة مهمة في مجال علم الدلالات المعرفیة. أکّد لیکوف وجونسون، بصفتهما المنظرین الرئیسین في هذا المجال، علی الجانب المادي والتجربة الجسدیة للاستعارات التصوریة. وفي وقت لاحق، أکّد المنظرون الآخرون – ومن بینهم- کوفیتش، بالاضافة إلی الجانب المادي، علی دور السیاق وخاصة السیاق الثقافي في معالجة وفهم الاستعارات ...
بیشتر
تعتبر الاستعارات التصورية قضیة مهمة في مجال علم الدلالات المعرفیة. أکّد لیکوف وجونسون، بصفتهما المنظرین الرئیسین في هذا المجال، علی الجانب المادي والتجربة الجسدیة للاستعارات التصوریة. وفي وقت لاحق، أکّد المنظرون الآخرون – ومن بینهم- کوفیتش، بالاضافة إلی الجانب المادي، علی دور السیاق وخاصة السیاق الثقافي في معالجة وفهم الاستعارات التصورية.أدونیس، کشاعر وناقد في مجال الشعر العربي الحديث ، یرکّز علی الفکر والثقافة في قصائده، ولکتابه الشعري «أغاني مهیار الدمشقي» أسس فکریة وثقافیة وبنیة تحتیة مستمدة من الفلسفة والصوفیة والسریالیة. في هذه الاثناء، التشابه بین التجربة الثقافیة في بناء ودفع الاستعارات التصوریة وعلاقتها بالاسس الثقافة في فکر ادونیس وشعره هو الدافع الرئیس للبحث الحالي. أما نتائج البحث فتشير إلی أنّ استعارة «الدینامیکیة هی التقدم والابتکار» تعدّ من أهم المحاور الفکرية لادونیس وشعره في مجموعة «أغاني مهیار الدمشقي». بناءً على ذلك، یقدّم أدونيس مفاهيم "الديناميكيات" کمفاهيم متعددة واحيانًا متناقضة مثل الجري والتدفّق والتوقف والحرق وما إلى ذلك، حیث تلائم هذه المفاهیم جميعها مع المفهوم الموضوعي لـ "التقدم" في عالمه الدلالي.
یدالله ملایری؛ معصومه صیامی
چکیده
یعدّ إلياس خوري من أبرز الروائيين العرب في مجال إبداع الروايات العجائبية العربية. وللتناول الفني للزمن دورٌ فاعل في خلق عالم روائي مكثف معقّد للكاتب، ومن بين المفاهيم الزمنية فإنّ لتقنيات المدّة وظيفة أساسية في خلق هذا العالم، لا سيما في رواية أبواب المدينة القصيرة المكثفة المشفرة . وتعدّ المدة من المفاهيم الزمانية الأساسية في ...
بیشتر
یعدّ إلياس خوري من أبرز الروائيين العرب في مجال إبداع الروايات العجائبية العربية. وللتناول الفني للزمن دورٌ فاعل في خلق عالم روائي مكثف معقّد للكاتب، ومن بين المفاهيم الزمنية فإنّ لتقنيات المدّة وظيفة أساسية في خلق هذا العالم، لا سيما في رواية أبواب المدينة القصيرة المكثفة المشفرة . وتعدّ المدة من المفاهيم الزمانية الأساسية في النقد البنيوي لا سيما في نظرية جيرار جينيت الروائية. وتحاول هذه الدراسة تسليط الضوء على بنية أبواب المدينة الزمنية من خلال استخدام مفهوم المدة بتقنياته الأربع (وهي المجمل، والحذف والوقفة والمشهد) كما نظّر لها جينيت، فهذه التقنيات لها وظيفة أساسية في جعل الرواية مبهماً مشفراً. أن تختزل هذه الرواية مدةَ ألف عام من زمن القصة في 112 صفحة خيرُ دليل على التوظيف الفني الماهر للزمان ولا سيما للمدة الزمنية، وهي نتاج مقارنة بين المدة الزمنية الكرونولوجية للقصة والمدة الزمنية المتخيلة للحكاية. وعملت المدة بتقنياتها الأربع على تسريع وتيرة الحكاية وتبطيئها مسهمة بذلك في تشفير الرواية أو فك هذا التشفير، فأسهمت تقنياتا المجمل والحذف في تسريع الزمن وتشفير الحكاية، في حين أن تقنيتي الوقفة والمشهد أثرتا في تبطيء الزمن وفك التشفير، مع أنّ هناك وبالنسبة للحذف تبطيء للزمن في الرواية، وذلك حين يتعلق الأمر بالحذفين الضمني والافتراضي، مما يسهم في تشفير الحكاية وفك التشفير معاً. وتبدى لنا أخيراً أنّ الاستخدام الماهر لتقنيات المدة مكّن الرواية من اختزال "ألف عام" من القصة أوالتاريخ في نص قصير مفعم بالرموز والإشارات.
سيد فضل الله ميرقادري؛ اعظم صادقیان نژاد
چکیده
چکیدهوقتی که قصیده ای از شعر قدیم می خوانیم احساس می کنیم که قصه یا حکایتی در آن است که شروع و پایان و نقطه ی عطفی دارد گویا حادثه ای در زمان ومکان مشخصی رخ داده است. یک قرن است که پژوهش های بررسی الگوهای روایت، پا به عرصه ی ادبیات گذاشته اند تا دستاوردهای ادبی را از رویکرد روایی نقد وبررسی کنند، این نوع رویکرد جایگاه ویژه ای در عرصه ی ...
بیشتر
چکیدهوقتی که قصیده ای از شعر قدیم می خوانیم احساس می کنیم که قصه یا حکایتی در آن است که شروع و پایان و نقطه ی عطفی دارد گویا حادثه ای در زمان ومکان مشخصی رخ داده است. یک قرن است که پژوهش های بررسی الگوهای روایت، پا به عرصه ی ادبیات گذاشته اند تا دستاوردهای ادبی را از رویکرد روایی نقد وبررسی کنند، این نوع رویکرد جایگاه ویژه ای در عرصه ی نقد آثار ادبی دارد وپنجره ی تازه را به سوی افق شعر قدیم می گشاید. بررسی الگوهای روایت در آثار منثورو منظوم نوعی از انواع نقد ادبی است ومهمترین ابزار برای بهتر شناختن اثرهای ادبی به شمار می آید. این پژوهش براساس روش وصفی تحلیلی بر آن است که عناصرروایت در اشعار عربی سعدی را مورد نقد وبررسی قرار دهد وبعد از تعریفی مختصر ازروایت گری و رأی نظریه پردازان این رویکرد به مهم ترین عناصر روایی در شعرعربی سعدی می پردازد ، وعناصرمهمی چون راوی، شخصیات، و عنصر مکان و زمان را بررسی وتحلیل می کند . این پژوهش بیانگر این است که سعدی شیرازی از شگرد بسیار والایی در به کار گیری عنصر روایتگری دراشعار عربی اش برخوردار است و این رویکرد زیبایی دو چندانی به اشعارش می بخشد وباعث شده است پیام نهفته ی موجود در اشعارش به بهترین نحو در ذهن مخاطب نقش ببندد.
محبوبه پارسایی؛ بهروز قربان زاده
الهه تمیمی؛ علی دودمان کوشکی؛ علی سلیمی؛ حمیدرضا شعیری
چکیده
محمود درویش یکی از شاعران معاصر ادب عربی است که سرودههایش، آینهای برای انعکاس آمال و آلام سرزمین فلسطین است. «زن» و «زمین» از پر بسامدترین مفاهیمی هستند که در سرودههای وی نقشآفرینی کردهاند. این دو مفهوم، در بسیاری از اشعار درویش به هم پیوند خورده و ترکیبی دوگانه تشکیل دادهاند. این جستار به شیوهای توصیفی – ...
بیشتر
محمود درویش یکی از شاعران معاصر ادب عربی است که سرودههایش، آینهای برای انعکاس آمال و آلام سرزمین فلسطین است. «زن» و «زمین» از پر بسامدترین مفاهیمی هستند که در سرودههای وی نقشآفرینی کردهاند. این دو مفهوم، در بسیاری از اشعار درویش به هم پیوند خورده و ترکیبی دوگانه تشکیل دادهاند. این جستار به شیوهای توصیفی – تحلیلی، کوشش نمودهاست تا دوگانه «زن/میهن» را بر اساس نظام عاطفی گفتمان، در اشعار وی مورد بررسی قرار دهد. نظام عاطفی گفتمان، یکی از گونههای گفتمانی در نشانه – معناشناسی است که رابطه میان مجموعه نشانههای صورت (دالها) و محتوا (مدلولها) را مورد توجّه قرار میدهد؛ زیرا در بستر همین روابط دالی و مدلولی است که حضور ادراکی شوشگران اتّفاق افتاده و آفرینش معنا ممکن میگردد. پژوهش حاضر بر آن است که به این پرسش پاسخ دهد که: در سرودههایی از محمود درویش که «زن/وطن» محور اصلی مضمون است، چگونه خلق و طغیان معنا را میتوان بر اساس نظام عاطفی گفتمان تبیین نمود؟چگونه میتوان آفرینش معنا رابر اساس نظام عاطفی گفتمان تشریح کرد؟نتایج نهایی این گفتار بیانگر آن است که نظام عاطفی گفتمان در این اشعار، مبتنی بر ساز و کاری ادراکی، جسمانهای و تنشی است که عمدتاً شاعر، دو مفهوم «زن» و «میهن» را به عنوان دستافزاری هنری برای انتقال معانی رنج و اندوه مردم فلسطین به کار گرفتهاست تا به واسطة آنها، بتواند احساس مخاطب را نیز برای درک این معانی تراژیک با خود همراه نماید و از طریق استعلای مفهوم زن به مفهوم وطن، به دنبال نفی این دوگانگی است.
زهره قرباني مادواني؛ ریحانه علوی طبائی
چکیده
روزبهروز زبان عربی از زبان معیار فصیح خود فاصله میگیرد. این فاصله متأثر از زبان بیگانه است؛ چراكه زبان انگلیسی بر پایۀ سادگی است و زبان عربی نیز قدم در سادهگراییِ زبان گذاشت و اسلوبهای جدید در زبان عربی معاصر پیدا شد. این پدیده تأثیرِ ترجمۀ لغتبهلغت زبانهای خارجی به زبان عربی بود. ادبیات نیز از این اسلوبهایی که در ...
بیشتر
روزبهروز زبان عربی از زبان معیار فصیح خود فاصله میگیرد. این فاصله متأثر از زبان بیگانه است؛ چراكه زبان انگلیسی بر پایۀ سادگی است و زبان عربی نیز قدم در سادهگراییِ زبان گذاشت و اسلوبهای جدید در زبان عربی معاصر پیدا شد. این پدیده تأثیرِ ترجمۀ لغتبهلغت زبانهای خارجی به زبان عربی بود. ادبیات نیز از این اسلوبهایی که در زبان رسانهها استفاده میشد تأثیر پذیرفت، به طوری که میتوانیم این اسلوبها را در رمانها و داستانها ببینیم. بر این اساس ادبا را میتوانیم به دو دسته تقسیم کنیم: دستهی اول که به زبان عربی فصیح قدیم پایبند، و قسمت دوم که تحت تأثیر زبان معاصر هستند. درخصوص طه حسین، وی از جمله داستاننویسان برجسته و از پیشگامان داستاننویسان جهان عرب بوده و اسلوب نوشتاری او طبق زبان معیار (فصیح) بوده است. و محمود شقیر از نویسندگان معاصر و نامزد جایزۀ «بوكر عربی» در سال ۲۰۱۵میلادی است و او نیز پایبند به زبان معیار معاصر است و در شیوۀ نوشتاریاش به سادهگرایی گرایش دارد. در این مقاله قصد داریم تا با روش تحلیلی و استقرایی رمانها و داستانهای طه حسین و محمود شقیر را بررسی كنیم تا زبان معاصر و اسلوبهایش را بشناسیم. پس از بررسی به این نتیجه دست یافتیم، محمود شقیر برخی اسلوبهای جدیدی را به کار برده است كه از دستاوردهای زبان معاصر به شمار میآید و از برخی اسلوبهای نادرست و بعضی اسلوبها و تركیبهای وارداتی زبان بیگانه نیز استفاده كرده است كه بهتر بود از آنها پرهیز میشد و از ترکیبهای عربی استفاده میکرد. شایسته است ناظرین زبان كنار هریک از مترجمها و نویسندگان باشند تا با نظارت خود از آسیب به زبان جلوگیری كنند. ضروری است که از میراث عرب و قواعد زبان عربی حمایت شود؛ چراکه زبان كمكم نابود خواهد شد و در پی آن تمدن و فرهنگ آن ملت نیز از بین خواهد رفت. همان طور که میدانیم نابودی زبان یکی از اهداف جهانیسازی است.
Majid Bayati؛ Ali Ganjian Khenari
چکیده
همه آثار ادبی دارای یک خاستگاه و نقطه آغاز هستند. خاستگاه فکری داستان یکی از عوامل تاثیرگذار در فرآیند تولید آثار ادبی و آفرینش آن است تا شکل گیری آثار خلق شده براساس یک خاستگاه فکری و شناختی باشد که خالق آن اثر از آن بهره میبرد تا جایی که این خاستگاه فکری و شناختی موجب کشش میان همه عناصر داستان گردد. پژوهشگران در پژوهشهای معاصر درباره ...
بیشتر
همه آثار ادبی دارای یک خاستگاه و نقطه آغاز هستند. خاستگاه فکری داستان یکی از عوامل تاثیرگذار در فرآیند تولید آثار ادبی و آفرینش آن است تا شکل گیری آثار خلق شده براساس یک خاستگاه فکری و شناختی باشد که خالق آن اثر از آن بهره میبرد تا جایی که این خاستگاه فکری و شناختی موجب کشش میان همه عناصر داستان گردد. پژوهشگران در پژوهشهای معاصر درباره داستان واژهای را بكار گرفتهاند که پیوند محکمی با مفهوم خاستگاه فکری متن دارد که این واژه عبارت است از «تزهای داستانی» که به معنای آفرینش اثر داستانی براساس یک روش پژوهشی است تا جایی که چنین داستانهایی که بر اساس خاستگاههای فکری و اصول شناختی معین در متن شکل میگیرند به «تزهای داستانی» معروف شدهاند که براساس منطق پژوهش علمی شکل گرفته است. علا الاسوانی نویسنده مصری رمان خود با نام «نادی السیارات» را از یک خاستگاه اصلی آغاز میکند که تبدیل به هسته مرکزی داستان میشود و این هسته آهسته در داستان گسترش پیدا کرده و به راهبرد داستان تبدیل میشود که لازمه یافتن آن کشف خاستگاههای فکری است که چهارچوببندی داستان را شکل داده است . الاسوانی در این رمان به خاستگاههای اجتماعی و روانی پرداخته است تا اینگونه داستان وی به پژوهشی جامعهشناسانه و یک تز روانشناختی تبدیل شود که در آن وی به دنبال بررسی اوضاع اجتماعی و روانی شهروندان مصری و جامعهای است که در آن زندگی میکنند. او در این داستان با فراخواندن گذشته تاریخی مصر و بررسی پدیده ورود خودرو به این کشور قصد انجام این کار را دارد. بنابراین تزی که این داستان به دنبال آن است بررسی شیءوارگی انسان و نتایج روانی استعمار انسان است. از همین رو، این پژوهش تلاش کرده است تا براساس اصول مطرح شده در روانشناسی اجتماعی به بررسی این رمان بپردازد تا اینگونه تز داستانی موجود در رمان که هدف آن بررسی جامعه مصر از نظر اجتماعی و روانشناسی است، در بوته نقد قرار گرفته باشد
زهرا احمدلو؛ ابوالفضل رضایی؛ محمد ابراهیم خلیفه شوشتری
چکیده
باب قطع و وصل از جمله مقولههایی هستند که "سیبویه" در کتابش با استشهاد به شواهد قرآنی به این مباحث پرداخته است. از جمله مفسرینی که تاثیر کتاب "سیبویه" را در تحلیلهای او میبینیم، "فخر الدین رازی" است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیرپذیری "فخرالدین رازی" از تحلیل-های "سیبویه" صورت گرفته است. از یافتههای این پژوهش این است که تاثیرپذیری ...
بیشتر
باب قطع و وصل از جمله مقولههایی هستند که "سیبویه" در کتابش با استشهاد به شواهد قرآنی به این مباحث پرداخته است. از جمله مفسرینی که تاثیر کتاب "سیبویه" را در تحلیلهای او میبینیم، "فخر الدین رازی" است. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیرپذیری "فخرالدین رازی" از تحلیل-های "سیبویه" صورت گرفته است. از یافتههای این پژوهش این است که تاثیرپذیری "رازی" از تحلیلهای "سیبویه" در اکثر موارد به صورت غیر مستقیم و بدون استناد به "سیبویه" و برخی از تحلیلهای او در جهتی مخالف با تحلیلهای "سیبویه" است. بررسی تحلیلهای "سیبویه" نشان میدهد که بافت یا روابط متنی در تحلیلهای او تاثیر داشته است و در برخی از تحلیلهای "رازی" تاثیر باورهای کلامی او دیده میشود. این پژوهش در ابتدا به بررسی تحلیلهای "سیبویه" بر روی شواهد قرآنی میپردازد، سپس به صورت تطبیقی اشاره به میزان تاثیرپذیری تحلیلهای "سیبویه" بر روی تحلیلهای "فخر رازی" دارد.اثیرپذیری تحلیلهای "سیبویه" بر روی
Behnam Farsi؛ Vesal Meymandi؛ Abbas Kalantari Khalilabad
چکیده
استعارههای قرآنی همیشه در «اسم جامد یا فعل» شکل نمیگیرند، بلکه گاهی مشاهده میشود که شبهفعل «اسم فاعل» بستر مناسبی برای رخداد این پدیدهی زبانی در نظر گرفته شدهاست. بسیاری از دانشمندان بلاغت و قرآنپژوهان، این نوع از استعاره را از لحاظ طرفین در زمرهی استعارههای مفرد بهشمار آورده و در مورد جامع آن نیز یا سکوتکرده ...
بیشتر
استعارههای قرآنی همیشه در «اسم جامد یا فعل» شکل نمیگیرند، بلکه گاهی مشاهده میشود که شبهفعل «اسم فاعل» بستر مناسبی برای رخداد این پدیدهی زبانی در نظر گرفته شدهاست. بسیاری از دانشمندان بلاغت و قرآنپژوهان، این نوع از استعاره را از لحاظ طرفین در زمرهی استعارههای مفرد بهشمار آورده و در مورد جامع آن نیز یا سکوتکرده یا حکم به مفردبودن آن دادهاند. اما بهنظر می-رسد ارکان این نوع از استعاره به شکل دیگری در آیات قرآن نمود یافته باشد. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی آراء دانشمندان حوزهی بلاغت در خصوص تقسیم-بندیهای استعاره در اسم فاعل را بررسی نموده و با تکیه بر مبانی نظریه بافت درونزبانی خوانشی انتقادی از ارکان استعاره در اسم فاعل ارائه دهد و تأثیر آن را بر تصویرگری و ترجمهی آیات نشان-دهد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که ظرفیتهای فعلیِ موجود در اسم فاعل در داد و ستد معنایی با واژگان همنشین از نگاه دانشمندان علوم قرآنی مغفولمانده و همگی طرفین استعاره و نیز جامع در اینگونه از استعاره را مفرد در نظر گرفتهاند؛ در حالیکه به نظر میرسد هر سه رکن استعارهی تبعیه در اسم فاعل، مرکب است و عدم توجه به چنین مسألهی مهمی در پارهای از موارد تصاویری ناقص از آیات قرآن ارائه داده یا اینکه منجر به ارائه ترجمه ای نارسا شده است.
جواد غلامعلی زاده؛ حسين مهتدی
چکیده
گاهی شاعر يک رویکرد بلاغی ای به تشبيه دارد که در آن هيچ اشاره ای به ارکان تشبيه نمی کند و اين همان چيزی است که علمای بلاغت بدان تشبيه ضمنی می گويند؛ به طوری که در آن عناصر عقلی در کنار احساسات و عواطف حضور و بروز دارد. شاعران به خاطر دقت و لطافت و تاثير عميقی که بر جان مخاطب دارد، بدين گونه تشبيهی روی می آورند. ابوالفتح بستی به عنوان يکی ...
بیشتر
گاهی شاعر يک رویکرد بلاغی ای به تشبيه دارد که در آن هيچ اشاره ای به ارکان تشبيه نمی کند و اين همان چيزی است که علمای بلاغت بدان تشبيه ضمنی می گويند؛ به طوری که در آن عناصر عقلی در کنار احساسات و عواطف حضور و بروز دارد. شاعران به خاطر دقت و لطافت و تاثير عميقی که بر جان مخاطب دارد، بدين گونه تشبيهی روی می آورند. ابوالفتح بستی به عنوان يکی از شاعران ايرانی در قرن چهارم هجری از اين چشمه، در اشعار خود بهره فراوانی برده است؛ به طوری که يک پديده آشکار و پراکنده در ديوان وی به شمار می رود که خود، ضرورت توجه به آن را در اشعار بستی نشان می دهد. از اين رو مقاله حاضر در نظر دارد ضمن معرفی تشبيه ضمنی، به بلاغت آن در شعر شاعر به شيوه توصيفی تحليلی بپردازد و سبک و عناصری را که شاعر در خلق تصاوير تشبيهی خود از آنها سود جسته، مورد واکاوی قرار دهد. نتایج تحقيق حاکی از آن است که ابو الفتح بستی به جهت معارف گسترده خود از عناصر مختلفی همچون عناصر آسمانی و پزشکی استفاده کرده است. شيوه ها و اسلوبهای وی نيز به قدری متعدد و مختلف است که دسته بندی آنها امری سخت و دشوار است. از ديگر نتايج اين تحقيق می توان به اغراض مختلف شاعر در بکارگيری تشبيه ضمنی اشاره کرد که در مواردی مانند اقامه برهان، اقناع مخاطب، تحريک و... متبلور شده است.
مکارم حسن الحسن؛ احمدرضا حيدريان شهري؛ علی مجید البدیری؛ بهار صدیقی
چکیده
تحلیل انتقادی عنوان های شعری در درک متنهای نوآورانه،اهمیت بسیاری یافته است و شناخت پیوند هر عنوان با متن ادبی خود و همچنین با دیگر آستانههای متن که مسیر تازهای را در بررسی متن می گشاید وهمچنین شناخت هرآنچه که این عناوین و گونههای مختلف آن و شیوه های تغییرپذیرش را مشخص میسازد دارای نقشی اساسی است از طریق کارکرد نشانگری ...
بیشتر
تحلیل انتقادی عنوان های شعری در درک متنهای نوآورانه،اهمیت بسیاری یافته است و شناخت پیوند هر عنوان با متن ادبی خود و همچنین با دیگر آستانههای متن که مسیر تازهای را در بررسی متن می گشاید وهمچنین شناخت هرآنچه که این عناوین و گونههای مختلف آن و شیوه های تغییرپذیرش را مشخص میسازد دارای نقشی اساسی است از طریق کارکرد نشانگری آن در برخی متون و یا در ارائه ی فشرده ی مفهوم متن و نقش آفرینی در دریافت معنای آن؛درونمایه ی این پژوهش،مبتنی بر بررسی شعر سرایندة معاصر عراق،عبدالکریم کاصد با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی است با گزینش برجسته ترین سرودههایی که دارای پیوندی استوار با عنوان هریک از دفترهای شعر این سراینده است؛مهمترین اهداف این پژوهش،شناخت تغییر صورت گرفته در عنوان از جهت ساختار،بافت و ظاهر بودهاست و همچنین کارکرد معناشناختی متمایز آن و پیوندش با متن و دریافت معنا، افزون بر این،اهمیت عنوان در شناخت سرشاری تجربة شعری و فرهنگ شاعر و تأثیرپذیری وی از میراث ادبی و تاریخی و نقش آن در کاربست متفاوت عنوان و نشانگری های آن مورد توجّه قرارگرفتهاست.مهمترین دستاوردهااین پژوهش این است که عبدالکریم کاصد برای موضوعاتی که در عنوان های خود یاد کرده، تصاویری زیباییشناسانه ارائه نمودهاست و استعدادی چشمگیر را در افزودن رنگی هنری به این عناوین به نمایش گذاشتهاست؛در میان این دفترهای شعری،بیش از همه کاربست عنوان مفرد مرکب نسبت به دیگر گونهها نمود یافتهاست که نقشی تأثیرگذار دارد چرا که عنصری کارآمد در نشانگری و ساختار شعر و آشنایی زدایی و تبیین متفاوت به شمار می رود.
علی سلیمی
چکیده
إنّ استخدام النظريات العلميه المتعلقه باللغويات وعلم السرد في السنوات الأخيره، أعطىت النصوص الأدبيه روحاً جديدة؛ و شاع استخدام نظرية المفارقات الزمنية لـ «جرار جینیت»، من بين هذه النظريات، في نطاق أوسع من غیرها. قام هذا البحث بمنهج تحلیلی- نقدي معتمدا علی تحليل المضمون، بتحليل «استنتاجات» لثمانيه عشر بحثاً نشرت في ست ...
بیشتر
إنّ استخدام النظريات العلميه المتعلقه باللغويات وعلم السرد في السنوات الأخيره، أعطىت النصوص الأدبيه روحاً جديدة؛ و شاع استخدام نظرية المفارقات الزمنية لـ «جرار جینیت»، من بين هذه النظريات، في نطاق أوسع من غیرها. قام هذا البحث بمنهج تحلیلی- نقدي معتمدا علی تحليل المضمون، بتحليل «استنتاجات» لثمانيه عشر بحثاً نشرت في ست المجلات المحکمة في مجال اللغة العربية وآدابها في الجامعات الإیرانیه من منظور تطبيق هذه النظريه و إجرائها، منطلقا من کون «استنتاجات» هذه البحوث نتيجة لأفكار مؤلفيها وتعبيرا موجزا عن محتوى البحث بکامله، حيث أنّ الحكم عليها بمثابه حكم على البحث نفسها. تحاول هذه الدراسة الإجابة عن هذا السؤال: هل أشار مؤلفو البحوث هذه إلی العلاقة المؤثرة بین تقنیات الزمن السردية في هذه النظریة ومضمون الروایة وإلی أیّ مدی تحقق هذا الأمر. تبين النتائج التي تم الحصول عليها من هذا الدراسة أن معظم هذه البحوث قد طبّقت النظريه بشكل صوری حيث يمكننا القول أن بعضها مجرد تقارير أشارت فیها الی التواجد الشكلي لهذه النظريه في الروايه فقط دون التطرق إلی نوعية العلاقة بين المضمون وهذه التقنيات. واکتفوا بأن الراوي استخدم ترتيب الوقت واستمراريته، والقفز الزمني، والإسترجاع والإستباق، والتبئیر، في حين أن القضية الرئیسة التی من الضروری الإشارة إلیها هي جدوى استخدام هذه التقنيات السردیة لتسليط الضوء على الرؤية الفنية الکامنة في الرواية وعلاقتها بهذه التقنیات الزمنية لجينيت، فلم یصرّح أغلب مؤلفو هذه البحوث بالمضمون السردي للرواية في علاقتها المؤثرة بهذه التقنيات الزمنية و اکتفوا بالتطبيق الشکلي لنظرية جيرار جينت السردية علی الروايات المدروسة.
شرافت کریمی؛ مریم ساعدی
چکیده
ادونیس و شفیعی كدكنی با دو رویکرد متفاوت سوررئالیستی و فرمالیستی تحلیل سبکشناختی از آثار عرفانی ارائه نمودهاند. پژوهش حاضر در چهارچوب ادبیات تطبیقی مكتب آمریكایی و به روش توصیفی تحلیلی میخواهد با مقایسه نظرات این دو ناقد دربارهی سبکشناسی آثار عرفانی، علل انتخاب دو سبک و شباهتها و تفاوتها و محدویتهای هر کدام را با توجه ...
بیشتر
ادونیس و شفیعی كدكنی با دو رویکرد متفاوت سوررئالیستی و فرمالیستی تحلیل سبکشناختی از آثار عرفانی ارائه نمودهاند. پژوهش حاضر در چهارچوب ادبیات تطبیقی مكتب آمریكایی و به روش توصیفی تحلیلی میخواهد با مقایسه نظرات این دو ناقد دربارهی سبکشناسی آثار عرفانی، علل انتخاب دو سبک و شباهتها و تفاوتها و محدویتهای هر کدام را با توجه به رویکردهای نظری و آراء دو ناقد تبيين نماید. در رویکرد ادونیس متون عرفانی حاوی تجربه-ای متفاوت از تجربه دیگران است و عارف آن را در مفهومی نو و با زبان خاص بیان میكند اما نزد شفیعی كدكنی تازگی در مفاهیم اندک است و ابداع صرفا در فرم و شیوه تعبیر از مفاهیم مشترك و نوآوری در کاربرد متفاوت زبان و ابزارهای آن است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر آن است که هر کدام از این دو ناقد جنبهای از عرفان را در نظر گرفتهاند و میان نظرات آنها تفاوت هست اما تضاد بنیادین وجود ندارد. ادونیس به دلالتهای متن و تخطی آن از خودآگاه و امور معقول و هنجارمند اهمیت میدهد و شکل را تابع معنا میداند اما شفیعی كدكنی ابداع را در فرم اثر و ساختار متن و تکنیکهای زبانی و ادبی دنبال میكند و معنا را صرفا از دریچهی فرم درمییابد.
ادبی
آذر صمدی طاقانکی؛ ماجد نجاريان؛ سهیلا پرستگاری؛ سید رضا سلیمانزاده نجفی
چکیده
حقوق زن، موضوع مهم دنیای امروز است که در اعلامیه حقوق بشر بیان شده است که همة انسانها بدون توجه به جنسیت دارای حقوق فردی واجتماعی یکسانی هستند وهیچ کس نمیتواند این حق را از دیگری سلب کند. با توجه به اعلامیه جهانی حقوق بشر وکنوانسیون حقوق زنان هنوز در جوامع عربی، زن به حقوق کامل خود دست نیافته است. در این رهگذر نویسندگان وشاعران عرب ...
بیشتر
حقوق زن، موضوع مهم دنیای امروز است که در اعلامیه حقوق بشر بیان شده است که همة انسانها بدون توجه به جنسیت دارای حقوق فردی واجتماعی یکسانی هستند وهیچ کس نمیتواند این حق را از دیگری سلب کند. با توجه به اعلامیه جهانی حقوق بشر وکنوانسیون حقوق زنان هنوز در جوامع عربی، زن به حقوق کامل خود دست نیافته است. در این رهگذر نویسندگان وشاعران عرب با آگاهی از سنّتهای غلط وحکمفرمایی روح مرد سالاری ونادیده گرفته شدن حقوق زنان دست به قلم شدند واین موضوع را در آثارشان به تصویر کشیدند، به دفاع از حقوق زنان پرداختند وخواستار دستیابی زنان به حقوقشان شدند. از این شاعران، فاطمه ناعوت شاعرمصری در بیشتر سرودههایش به ویژه در دیوان "شرفتی محطّ العصافیر" به موضوع زن با زبان اعتراض ونمادین پرداخته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی _ تحلیلی، با هدف دریافت سرودههای شاعر درباره حقوق زن وتحلیل سرودههایش در زمینه مولفههای حقوق زن انجام گرفته است. یافتهها بیانگر آن است که شاعر به حقوق کرامت انسانی، آسایش وآرامش وهمسر گزینی اشاره دارد وزن را با نمادهای "زهرة"، "فراشة" و"وردة" معرفی مینماید.كليدواژهها: شعر عربی، فاطمه ناعوت، شرفتي محطّ العصافیر، حقوق زن، مؤلفههای حقوق زن
narges ANSARI؛ nilofar sahranavard
چکیده
The difference between men's and women's writing and the way women's issues are addressed in the contemporary era have been the focus of critics, especially "feminist literary criticism". From their point of view, men with a patriarchal view present a different image of women in their works and unlike female writers; They emphasize certain roles of women that fit their patriarchal culture; thus, the way women are presented in literary works and how they are portrayed can be seen in the content and literary style of authors. Following this assumption; the present research by choosing two contemporary ...
بیشتر
The difference between men's and women's writing and the way women's issues are addressed in the contemporary era have been the focus of critics, especially "feminist literary criticism". From their point of view, men with a patriarchal view present a different image of women in their works and unlike female writers; They emphasize certain roles of women that fit their patriarchal culture; thus, the way women are presented in literary works and how they are portrayed can be seen in the content and literary style of authors. Following this assumption; the present research by choosing two contemporary Kuwaiti authors; Khawla al-Qazwini with her novel "Mutallaqa Men Waqe Al-Hayyat" and Saud al-Sanausi with his novel " Saq Al-Bamboo" attempts to explore the representation of women’s image in a descriptive-analytical way and clarify the differences in the approach of the two authors. According to some of the research findings, although the two novels used the presence of women, they differed in terms of the presence of women in the center of events and their positive and negative impact on the plot. The processed image in Khawla's novel is a well-adjusted image of a woman finally reaching a balance of personality and a role in life; but in Saud al-Sanausi’s novel, the women are engaged in their own issues. In terms of style, al-Qazwini, unlike Saud al-Sanausi, uses short and cut-off sentences, descriptions with a detailed look and interpretations related to the world of women as well, which expresses the difference in the views of the two authors
یسرا شادمان؛ محمدرضا شيرخاني؛ علیاء ظاهر أثر
چکیده
تحلیل گفتمان رابطه بین زبان وجامعه را بیان میکند؛ زیرا گفتمان، زبان را به کار میگیرد تا بر مخاطب تاثیر بگذارد. یکی از پیشگامان این رویکرد نورمن فرکلاف است. در این مقاله به بررسی رمان «فرانکنشتاین در بغداد» میپردازیم که به تحلیل موضوع تروریسم پرداخته است. این تحقیق متن رمان را از دو جهت واژگان و رویکرد اجتماعی، و براساس نظریه ...
بیشتر
تحلیل گفتمان رابطه بین زبان وجامعه را بیان میکند؛ زیرا گفتمان، زبان را به کار میگیرد تا بر مخاطب تاثیر بگذارد. یکی از پیشگامان این رویکرد نورمن فرکلاف است. در این مقاله به بررسی رمان «فرانکنشتاین در بغداد» میپردازیم که به تحلیل موضوع تروریسم پرداخته است. این تحقیق متن رمان را از دو جهت واژگان و رویکرد اجتماعی، و براساس نظریه تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف و بر پایه رویکرد تحلیلی- توصیفي مورد بررسی قرار داده است. هدف اصلی، تحلیل نقش رمان در طرح موضوعات جامعه میباشد. نویسنده در انتخاب واژه از دو الگو استفاده کرده است، در روش اول، نویسنده عامدانه و برنامهریزی شده واژههایی را انتخاب نموده که در خدمت گفتمان تروریسم باشد ودر روش دوم، سعداوی کلمات روشن، خودانگیخته و مشخصی را برگزیده که از دایره معانی وحشت، ترس و سرخوردگی خارج نشده و این امر ناخواسته و نتیجه مستقیم غلبه گفتمان تروریسم بر زبان و ذهنیت نویسنده و جامعه میباشد. نویسنده واقعیت عمیقی از میزان کنترل تروریسم بر جامعه و گفتمان های موجود در آن را نشان میدهد. اصرار نویسنده بر استفاده از القاب بسیار وتقریباً مترادف، دلیلی بر دل مشغولی نویسنده به جنبه خاصی از واقعیت جامعه عراق است که او عمداً از طریق رمان ارائه کرده است. این رمان بیانگر تأثیر گفتمان تروریستی حاکم بر جامعه و بر نویسنده میباشد.
ابراهیم نامداری؛ ali akbar ahmadi؛ علی شویعیان
چکیده
یكی از عناصر مهم داستان، شخصیت و شخصیتپردازی است. در بررسی شخصیت داستان فرد میتواند از طریق آنچه درک کند به حوادث پی ببرد و این کار میتواند تأثیر چشمگیری بر درون مایه داستان داشته باشد. امین ریحانی در داستانهای خود از نقش شخصيت در بيان اهداف داستان نويس غافل نیست. مقاله حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی– تحلیلی، این عنصر ...
بیشتر
یكی از عناصر مهم داستان، شخصیت و شخصیتپردازی است. در بررسی شخصیت داستان فرد میتواند از طریق آنچه درک کند به حوادث پی ببرد و این کار میتواند تأثیر چشمگیری بر درون مایه داستان داشته باشد. امین ریحانی در داستانهای خود از نقش شخصيت در بيان اهداف داستان نويس غافل نیست. مقاله حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی– تحلیلی، این عنصر مهم را در رمان «خارج الحریم» بررسی کند. بدین ترتیب شخصیتهای داستان استخراج گردید و تکنیکهای آنها با نمونه مثالهایی مورد بررسی قرار داده شد. از مهمترین دستاوردهای پژوهش علاوه بر نگاه پيشروانه ريحاني در بيان مشکلات اجتماعي (نگاه ابزاري و جنس دومانه به زن) چنانکه توانسته است واقعیتهای اجتماعی را با تخیل قوی و زبان فاخر به واقعیت داستانی تبدیل کند و حوادث اجتماعی دوران معاصر خود را در جامعهای دیگر به تصویر بکشد؛ بيان اين مطلب است که وي کشمکش ميان «من» جهان (شخصيت کانوني داستان) با «من اجتماعي» را دقيق و هنري به تصوير کشيده است. هدف ریحانی از شخصیت پردازی دقیق، انعکاس تصویری دقیق و قابل ترسیم برای مخاطب است تا درک شخصیتها و شرایط برای خواننده ملموس و باورپذیر باشد وي در شخصيتپردازي بيشتر متکي به روش شخصيتپردازي مستقيم و در شخصیتپردازی غیرمستقیم عنصر خیال را با واقعیت در میآمیزد.