نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

• محمدحسن امرائی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ولایت

چکیده

مطالعه سبک‌شناختی یکی از روشهای زبانی مدرن است که در نتیجه تحولات زبانی قرن‌های اخیر پدیدار شد. این یک استراتژی برای به دست آوردن قدرت تولید معنایی است که انرژی زبان را منفجر می کند و عناصر آن را در موقعیت‌های زیباشناختی خارج از فرم معيار زبان قرار می‌دهد که منجر به ویژگی‌های ارزشمند سبکی و معنایی متن مي‌شود. سبک‌شناسی در اصل یک مطالعه زبانی مبتنی بر تجزیه و تحلیل پدیده‌های زبانی و ساختار متن، با توجه به سطوح زباني معمول است. در همین زمینه، قصايد ادبی متعهدی وجود دارد که در عشق به اهل بیت، به ویژه امام علی (ع) سروده شده است، از آن جمله، می‌توان به غديريه ابی تمام طائی در مدح امام علی (ع) و تفضیل او در خلافت و ولایت اشاره کرد؛ از این منظر، ما با تکیه بر رویکرد سبکی، مبتني بر سطوح مختلف فکری، آوایی، دستوری و بلاغی، به بررسي این غديريه پرداخته‌ایم تا زیبایی سبک شاعر در بیان افکار خود نسبت به امام علی (ع) و ترجیح او بر دیگران در واقعه غدیر بيشتر آشکار شود. نتایج تحقیق حاکی از تسلط صداهای بلند بر زمزمه‌ها، به دلیل تمایل شاعر برای ابراز خشم و انفجار درد و رنج او است. به طوری که موسیقی كلام او لحنی بلند و عمیق وكشيده به‌خود گرفته است. اشتیاق پرشور شاعر، او را بر آن داشت تا از جملات فعلیه بیشتر از جملات اسميه به طور کلی استفاده کند و به آنها رنگ حرکت و پویایی ببخشد. روشهای روایی و خبري بر قصیده سایه افکنده است؛ زیرا شاعر می‌خواهد از مسأله‌اي مهم که تأیید خلافت برای علی بن ابی طالب (ع) است خبر بدهد؛ و نيز آنچه را كه بر خانواده‌اش در حادثه غدیر و کربلا گذشت، روايت كند؛ بنابراین، بیشتر به افعال ماضی در ارتباط با زمینه روایی گفتمان در غدیریه تمايل نشان داده است.

کلیدواژه‌ها

• سبک‌شناسی
• شعر عربی
• ابوتمام الطائی
• غدیریه
• امام علی علیه السلام