نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 استادیار زبان عربی دانشگاه علوم و معارف قران کریم, قم, ایران
3 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده
متون درسی از جمله ابزارهای مهم برای رسیدن به اهداف آموزشی، به ویژه در یادگیری زبان هستند که خوانایی آنها معیاری در ارزیابی مفید بودنشان در فرآیند یادگیری و یاددهی است. هدف این تحقیق کاربردی و تحلیل محتوا، بررسی و تعیین میران خوانایی دروس عربی متوسطه دوم در رشته ادبیات و علوم انسانی (پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم) در سال تحصیلی 1401-1400 با شاخص فرای-دیّانی است. بدین منظور، سطوح خوانایی کلیه دروس سه کتاب درسی فوق با استفاده از رویکرد فرای-دیّانی و بر اساس میانگین هجاها و جملات به ازای هر صد کلمه از متن هر درس واکاوی و تعیین شد. نتایج نشان داد که مجموع دروس کتابهای عربی سه پایه بررسیشده از نظر سطح خوانایی فرازوفرود بسیاری دارند و عمدتاً در سطح استاندارد خوانایی نیستند. به بیان دقیقتر، حدود نصف دروس کتاب عربی پایه دهم در سطح مطلوب خوانایی قرار دارد و بقیه دروس عمدتا ً به نسبتی یکسان در سطوح خوانایی سادهتر یا دشوارتر از سطح خوانایی مطلوب قرار دارند. البته از نظر تعداد هجاها و جملات در صد کلمه هم نظم و ترتیب قاعدهمندی بر این دروس حاکم نیست. در مورد دروس عربی پایه یازدهم این تشتّت بیشتر است و سطح خوانایی بیش از نصف دروس سادهتر از سطح مطلوب قرار دارد و فقط دو درس در سطح مطلوب خوانایی است. در مورد دروس پایه دوازده این نظام بههمریخته بسیار نمود دارد؛ به طوری که فقط یک درس آن مناسب سطح فراگیران است و حتی یک درس در سطح فراگیران دانشگاهی قرار دارد.
کلیدواژهها