نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلفون
1 استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه تهران
2 دانشيار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه تهران
3 دانشجوي دکتري زبان و ادبيات عرب دانشگاه لرستان
المستخلص
إنّ الانزياح هو التقنية التي تقوم عليها الأسلوبية في دراستها للنصوص الأدبية؛ والمقصود به الخروج عن المألوف في استعمال اللغة واختيار البني وفقاً لمعايير خاصة. فلذالک نشاهد بدر شاکر السياب يلجأ إلي هذه التقنية التي لها دور جمالي کبير يسهم في تخصيب أدبه ولفت إنتباه المتلقي، وکذلک في إثارة أحاسيس من يقرأ قصيدة «أنشودة المطر»؛ حيث أدّت هذه الانزياحات إلي تجميل شعره و تقوية لغته الشعرية وأنمائها.
بدر شاکر السياب في رائعته هذه وظَّف ظاهرة الانزياح ترکيباً و استبدالاً ببراعة وحذق فائق، حيث اکتسب شعره من خلال هذه الانزياحات من التشخيص، والتجسيد، والتشبيه، والاستعارة، والمفارقة و... طاقة جمالية، وقدرة ايحائية هائلة منوعة بحيث يتجسد من خلالها أيقونة من الجماليات، والمشاهد الفذّة، والمتشابکة أمام المخاطب.
و هذا ما يسعي البحث الي الکشف عنه، من خلال دراسة نصية لألفاظٍ و تراکيبٍ إنزاحت دلالياً واسلوبياً وجمالياً عن علائقها السياقية المعهودة.
الكلمات الرئيسية
الموضوعات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
واکاوی متنی پدیدة آشناییزدایی در قصیدة «أنشودة المطر»
المؤلفون [Persian]
- سعدالله همایونی 1
- عدنان طهماسبی 2
- نجمه محیایی 3
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه لرستان
المستخلص [Persian]
آشناییزدایی یکی از شگردهای ادبی است که پژوهشهای اسلوبشناسی دربارة متون ادبی بر پایة آن استوار است. مراد از آشناییزدایی عدول از ساختار رایج زبانی و انتخاب ساختاری براساس معیارهای ادبی و ویژه است. در این میان، بدر شاکر السیاب از جمله شاعرانی است که برای پویایی و غنای هرچه بیشتر زبان شعری خود، بدین شگرد ادبی روی میآورد و توجه و احساس خوانندگان اشعار خویش را بهویژه با قصیدة زیبای «سرودة باران» برمیانگیزد؛ بهطوریکه مخاطبِ وی، لذت ادبی فراوانی را تجربه میکند. بدر شاکر السیاب در این شاهکار، از پدیدة آشناییزدایی ترکیبی و جانشینی به صورت برجسته و ماهرانه بهره بردهاست، بهطوریکه شعر وی به کمک اقسام مختلف آشناییزدایی از قبیل حسآمیزی، جانبخشی، تشبیه، استعاره، طنز و... به زیبایی و قدرت الهامبخشی وافری دست یافته و از این راه تابلویی زیبا از صحنههای بینظیر و درهمتنیده را به مخاطب عرضه میکند.
پژوهش حاضر تلاشی است تا موضوع مذکور را با خوانشی متنی بررسی کند و از این رهگذر به واکاوی الفاظ و ترکیبهای زبانی بپردازد که از نظر معناشناختی، اسلوبی و زیباییشناختی از روابط بافتی زبان معیار عدول کردهاند.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- آشناییزدایی ترکیبی
- آشناییزدایی استبدالی
- بدر شاکر السیاب
- قصیدة «أنشودة المطر»