نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دکترای زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، تهران.
2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، تهران.
3 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، تهران.
چکیده
روایت‌شناسی نوین تاثیری محسوس بر تحلیل متون ادبی برجای نهاد، بررسی داستان‌های قرآن نیز به‌مثابه زمینه‌ای پربار برای کاربست این روش‌ها از این تاثیر برکنار نبود. در این میان، نویسندگان عرب‌زبان وپارسی‌گوی به تحلیل موضوع زمان در متن قرآن وتکنینک‌های مختلف کاربست آن پرداختند. مقاله حاضر باهدف ارزیابی چگونگی تحلیل تکنیک زمان در داستان‌های قرآن، به آسیب‌شناسی پژوهش‌های علمی نگاشته شده دراین عرصه می‌پردازد و دراین راستا، بررسی مقاله‌های منتشر شده در مجلات علمی-پژوهشی دو کشور ایران وعراق را در بازه زمانی بیش از دو دهه یعنی ازسال 1378هـ.ش تاکنون، جهت بررسی فضای حاکم براین دست از پژوهش‌ها برگزیده است ودر نهایت به این نتیجه می‌رسد که؛ 47درصد ازاین مقالات به‌قالب‌بندی تکنیک‌های مختلف زمان در نمونه نقدی "ژنت" اکتفا نموده وتلاشی برای خروج ازاین چهارچوب نکرده‌اند که درنهایت، به‌شباهت نتایج پژوهش‌های مختلف انجامیده است. هم‌چنین تحلیل زمان در42درصد از پژوهش‌ها، آمیخته‌‌ای از خوانش تأویلی وبررسی روایت‌شناسانه داستان است وبیش از آن‌که به‌دنبال تحلیل زمان باشد، تفسیری از داستان را ارائه می‌دهد.12درصد از پژوهش‌ها که در تلاش برای تاسیس یک شیوه نو یا اصلاح بخش‌هایی از روش‌های موجود در روایت‌شناسی بوده‌اند، نتوانسته‌اند نظریه یا روشِ نقدی تازه‌ای را عرضه کنند واین موضوع نشان می‌دهد که نقد روایت‌شناسانه زمان در داستان‌های قرآن هنوز به مرحله تاسیس نرسیده است. مهم‌ترین چالشی که این عرصه با آن مواجه است چالش فهم ودریافت صحیح نظریه‌ها وروش‌های غربی است؛ بسیاری از سوءبرداشت‌ها وخوانش‌های نادرست نظریه‌ها محصول خوانش سریع وسطحی متن است که غالبا با کاربست گزینشی روش‌های نقدی، به بررسی آماری-توصیفی از زمان بسنده نموده است.
کلیدواژه‌ها
', './data/iaall/coversheet/571653372403.jpg'))