نوع المستند : علمی - پژوهشی
المؤلفون
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران
2 کارشناسی ارشد گروه مطالعات ترجمه، دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران
المستخلص
شعر در موجزترین حالت خود نوشته‌ای است که زبانش اغلب نه صریح بلکه ضمنی است و انتقال تمام لایه‌های معنایی آن به زبان مقصد بس دشوار می‌نماید. در وادی برگردان شعر به زبان عربی، ترجمه اشعار شاعران ایرانی از این قافله عقب نمانده و پا به پای دیگر آثار ادبی به پیش تاخته است. از نیمه دوم قرن بیستم بسیاری از اشعار فارسی چه از شاعران قدیم و چه معاصر، به زبان عربی برگردان شده‌اند. در این جستار بخش‌هایی از ترجمه اشعار سهراب سپهری در کتاب مختارات من الشعر الفارسی الحدیث از محمد نورالدین عبدالمنعم، با تکیه بر نظریه هنجارهای گیدئون توری بررسی و از منظر مطالعات توصیفی فرایند- مدار ترجمه واکاوی میشود. این شیوه به فرایند ترجمه یا خود عمل ترجمه میپردازد. نظریة توری به قالبهای ادبی‌ای که در هر فرهنگ خاصی وجود دارند، اشاره می‌کند. توری طیفی برای ترجمه در نظر می‌گیرد که در یک سوی آن پذیرش کامل در فرهنگ مقصد و در سوی دیگرش کفایت کامل برای برابری با متن مبدأ قرار دارد و معتقد است ترجمه همواره بین این دو قطب جای می‌گیرد. نتیجة اصلی ارزیابی کیفی تعریب عبدالمنعم حاکی از آن است که اثر وی از پذیرش در فرهنگ مقصد برخوردار است اما تا حدودی از بسندگی و کفایت در مبدأ به دور است.
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
دراسة تعریب شعر سهراب سبهري ونقده باستخدام نظریة جدعون توري
المؤلفون [Persian]
- علي افضلي 1
- اکرم مدني 2
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران
2 کارشناسی ارشد گروه مطالعات ترجمه، دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهران
المستخلص [Persian]
الشعر، في أكثر صوره إيجازًا ، نصّ غالبًا ما تكون لغته غير صريحة ولكنها ضمنية ، ومن الصعب جدًا نقل جميع طبقاته الدلالية إلى اللغة الهدف. لم تتأخر ترجمة قصائد الشعراء الإيرانيين إلی اللغة العربیة عن باقي الآداب العالمیة، بل تقدمت جنباً إلى جنب مع الأعمال الأدبية الأخرى. منذ النصف الثاني من القرن العشرين ، تُرجمت العديد من القصائد الفارسية ، القديمة والمعاصرة ، إلى العربية. في هذا المقال ، يتم دراسة وتحليل أجزاء من تعریب شعر سهراب سبهري في كتاب مختارات من الشعر الفارسي الحديث لمحمد نور الدين عبد المنعم ، بناءً على نظرية جدعون توري في المعايير ومن منظور دراسات الترجمة العملية الوصفية. تتعامل هذه الطريقة مع عملية الترجمة نفسها. تشير نظرية توري إلى الأشكال الأدبية الموجودة في كل ثقافة معينة. یحدّد توري نطاقًا للترجمة، یتراوح بین قبول كامل للترجمة في ثقافة اللغة الهدف وكفاية كاملة للمساواة مع النص المبدأ، معتقداً أن الترجمة تقع دائمًا بين هذين الجانبین. تشير النتيجة الرئيسية في التقییم الکیفيّ لتعريب عبد المنعم إلى أن عمله مقبول في الثقافة العربیة ، ولكنه إلى حد ما بعيد في الکفایة نسبة إلی اللغة الفارسیة.
الكلمات الرئيسية [Persian]
- الشعر الفارسي المعاصر
- تقییم التعریب
- محمد نورالدین عبدالمنعم
- سهراب سبهري
- جدعون توري
)