طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

المؤلفون

المستخلص

يَستَعرِضُ هذا المقالُ استعارة الجهاتِ مِن منظور فقهِ اللغةِ القرآنيِّ في النّصفِ الاوّلِ من هَذَا الکتابِ الشريفِ علي ضَوء الاِتّجاه المعنويّ للکلمات؛ و قد کَشَفَ هذا المقالُ کلَّ التعبيراتِ الاستعاريةِ الّتي تَدورُ حولَ «فوق»، «دونَ»، «علي»، «اعلي»، «هَبَطَ» و ما يُشابهُها ليدرسها: [ما هي التصوّرات الانتزاعية التي صوّرت آخذة مفاهيم الجهات نحو «فوق»، «تحت» و... بنظر الاعتبار؟] ثانياً: ما هِيَ الصلة الّتي تَربطُ هذِهِ العناصِرَ بعضها ببعض؟ و تُبَيّنُ  هذِهِ الدراسةُ اَنَّ کُلَّ التّصورات أن کل التصورات الانتزاعية الايجابية کالقدرة: کالقدرة و العظمة و الفضل و ﺃشباهِها تَقَعُ فَوقَ خَطٍّ عموديًّ؛ و علي العکس، کُلَّ التّصورات الانتِزاعيةِ السلبيّةِ مثلَ الضعف وسوء و السوء، و ﺃَضرابِها تَقَعُ تحتَ  خَطٍّ عموديٍّ. و الاُسُس التجربيّة لهذه الاستعارة مَبنِيِّةٌ علي اللغةِ القرآنيِّةِ و الحرکةِ  الجِسمانيةِ للانسانٍ.

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

بررسی زبان‌شناختی استعاره ی جهتی بالا/ پایین در زبان قرآن رویکرد معنی شناسی شناختی

المؤلفون [Persian]

  • شیرین پورابراهیم
  • ارسلان غلفام
  • فردوس آقاغلزاده
  • عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا

المستخلص [Persian]

این مقاله به بررسی زبان‌شناختی استعارة جهتی بالا/پایین در نیمة اول قرآن بر اساس رویکرد معنی شناسی شناختی می­پردازد. عبارات استعاری قرآنی که حاوی کانون های استعاری (مثل: «فوق»، «دون»، «علی»، «اعلی»، «هبط» و غیره) هستند در این عبارات شناسایی شده­اند تا بررسی شود که اولاً: در زبان قرآن، کدام تصورات انتزاعی دینی، با توسل به مفاهیم عینی جهتی بالا و پایین تصورسازی شده­اند؟ ثانیاً، چه ارتباط نظام مندی میان این دسته از عناصر وجود دارد؟ نتایج این تحلیل نشان می‌دهد که مفاهیم انتزاعی قدرت، بیشتر، و بهتر در بالای یک خط عمودی قرار دارند و مفاهیم و تصوراتی چون ضعف، کمتر، و بدتر در پایین قرار دارند. مبنای تجربی این استعاره، فرهنگ قرآن و حرکت جسمانی انسان است.  

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • معنی شناسی شناختی
  • استعارة تصوری
  • استعارة جهتی
  • استعارة بالا/پایین
  • زبان قرآن
- فلیسی، ابوالفضل حبیش بن ابراهیم، وجوه قرآن، ترجمة مهدی محقق، تهران، انتشارات بنیاد قرآن،1360
- صفوی، کورش، در آمدی بر معنی شناسی، سورة مهر(حوزة هنری سازمان تبلیغات اسلامی)، تهران 1383
- طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، تهران  1397 ق
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه،1353-5.
- نصیریان، یدالله، علوم بلاغت و اعجاز قرآن، تهران، انتشارات سمت، 1380.
- یوسفی راد، فاطمه، بررسی استعاره زمان در زبان فارسی: رویکرد معناشناسی شناختی، پایان نامه کارشناسی ارشد،  دانشگاه تربیت مدرس، 1382.
-  Eweida, Sara, The realization of time metaphors and the cultural implications: An analysis of the Quran  and English Quranic translations, Stockholm University (2006).
-  Jäkel, Olaf, Hypothesis Revisited: The Cognitive Theory of Metaphor Applied to Religious Texts (2002). (jaekl@anglistic.uni-halle.de)
-  Lakoff, George and Johnson, Mark. Metaphors We Live By, University of Chicago Press, Chicago,( 1980).
-  Saeed, John I., Semantics. Oxford: Blakwell, (1997).
-  Shokr Abdulmoneim, Mohammad, The Metaphorical Concept' "Life is a Journey"in the Quran: a Cognitive –semantic analysis,  (2006). www. Metaphoric.de