نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، تهران
2 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ایلام، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، ایلام
چکیده
فراواقع گرایی، ادبیاتی است که واقعیت را در اعماق امور غیر واقعی جستجو میکند. این واژه یکی از اصطلاحات انتقادی جدید است و به فراتر رفتن از مرز واقعیت ومنطق به دنياي غیر واقعی و غیر منطقی اشاره دارد. فراواقع گرایی اصطلاحی گسترده است که به توصیف کتابها و بناهای تاریخی که حوادث غیرممکن و عجیب را ممکن و باورپذیر میکند؛ میپردازد. از جمله ویژگیهای فراواقع گرایی در رمان میتوان به منطق خاص روایت، منشأ خودآگاهی، اصل جنبه زبانی، منشأ نفوذ، روشهای تخیل، سبک آزاد، و وحدت موضوعی و انسجام و ناگهانی بودن و پایان باز، و تکه تکه شدن ساختارها (ساختارشکنی)، بازی زبانی، ایجاد شرایط بازی و ... اشاره کرد. احمد سعداوی رمان نویس و شاعر و نویسنده و فیملنامه نویس عراقی است، که رمان "فرانکنشتاین در بغداد" رکه برنده جایزه بوکر عرب در سال 2019 شد را نوشته است. در این رمان دیده میشود که نویسنده به دلیل اهمیت وحشتهای خشونت آمیز (قتل عامهای عراقیها) و ترس از مات و مبهوت شدن خواننده در ارتباط با فراواقع عگرایی و نرسیدن مخاطب به هدف و مراد نویسنده به تکنیکهای ناخودآگاه مانند گفتگو با خود، نجوا و رویا و خیال متوسل شده است به گونهای که احیانا به حدی رسیده است که تشخیص آن سخت و تا حدی ناممکن شده است. ومیبینیم که حقیقت واقع نویسنده را وادار میکند تا خواننده را در اتفاقات عجیب و فضاهای عجیب و غریب غرق نماید سپس با آگاهی کامل و از طریق روایت درونیات و وسوسههایش را بیان میکند، بنابراین او داستان را با طرحی کاملاً بررسی شده از قبل روایت میکند و از تکنیکهای مدرن و فراواقع گرایی استفاده می کند و به خلق شخصیت غیر واقعی یا همان فرانکشتاین بسنده مینماید.
کلیدواژهها