طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

المؤلفون

المستخلص

چکيده عربي ندارد

الكلمات الرئيسية

عنوان المقالة [Persian]

سبک شناسی هجویات متنبّی

المؤلفون [Persian]

  • سید احمد پارسا
  • فرشاد مرادی

المستخلص [Persian]

هجو از فروع ادب غنایی به شمار می رود و مانند هرگونة ادبی دیگر، دارای ویژگــی های سبکی خاصّی است که شناخت آن‌ها، می تواند در درک بهتر ساختـار و ارزش ادبی آن مؤثّر واقع شود. این امر با وجود اهمیّت آن در فراهم نمـــودن زمینة مناسـب جهت مطالعـات روان شناختــی و جامعه شناختــی به ویژه جامعه شناسی ادبیات، به دلیل سیطرة نقد اخلاقـی در مقایسه با انواع دیگر ادبی بسیار کمتر مورد توجه واقع شده است.پژوهش حاضر به بررسی سبک شناسی هجــویات متنبّی می‌پردازد و سعی دارد آن‌ها را در سه حیطه زبانی، ادبی و فکری، با روش کتابخـانه ای و با استفاده از شیوة تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار دهد. سلب صفات نیکــــو و انتساب صفات و ویژگی های بدِ خُلقی و خَلقی، خواه واقعی یا ادّعایی، با استفاده از ساخت تصغیر، نمادهای حیوانی، واژه های تابو و مسائلی از این دست، با بهره گیری از امکانات ادبی چون بیان و بدیع، نمونه هایی از جلوه های سبکی هجو در دیوان متنبّی محسوب می‌شود.

الكلمات الرئيسية [Persian]

  • ادبیات غنایی
  • سبک شناسی
  • متنبِّی
  • هجو
 الف ـ فارسی وعربی
1-   البقاعی، أحلی ماقیلَ فی الهِجاء.بیروت،دارالکتاب العربی، ایمان(1427ه.ق).
2-    برقوقی، عبدالرحمن[بی تا]، شرح دیوان المتنبّی.بیروت،دارالکتب العربی.
3-    پروینی، خلیل وتورج زینی وند: «فخردرشعرمتنبّی وخاقانی»،مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد،شماره ی 145،تابستان1383.
4-    جمال الدین، محمدبن مکرم[بی تا]، لسان العرب.بیروت:دارصادر.
5-    جوینی، محمد(1382ه.ش)،تاریخ جهانگشای جوینی به تصحیح محمدقزوینی.تهران:دنیای کتاب،چاپ سوم.
6-    حسینی زبیدی،محمدمرتضی(1956م)،تاج العروس. [بی جا].
7-    داد،سیما(1378ه.ش)،فرهنگ اصطلاحات ادبی.تهران:انتشارات مروارید،چاپ سوم.
8-    رستگار فسایی، منصور(1372).انواع شعر فارسی.شیراز: نوید، چاپ دوم
9-    زمخشری، جارالله محمودبن عمر(1343ه.ش) ،مُقَدّمَةُ الأدب به کوشش محمدکاظم امام.تهران:دانشگاه تهران.
10-            شفیعی کدکنی، محمدرضا(1372ه.ش)، مفلس کیمیافروش.تهران:انتشارات سخن.
11-            صفا،ذبیح الله(1369)، تاریخ ادبیات در ایران. تهران: فردوس.
12-            صفی پوری، عبدالرحیم بن عبدالکریم(1377ه.ق)، مُنْتَهی الأرَب فی لُغةِ الْعَرَب.تهران: اسلامیه.
13-            ضیف، شوقی(1960)، تاریخ الأدب العربی(العصر الجاهلی). قاهره: دارالمعارف.
14-            الفاخوری، حَنّا(1374)، تاریخ ادبیات عرب.ترجمه ی عبدالمحمد آیتی، تهران: توس، چاپ سوم.
15-      فاضلی، محمد: «شعرمتنبّی درخدمت رسالت فکری او»، مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه مشهد، شماره ی اول و دوم، سال بیست ونهم،1375ه.ش.
16-            کاسب، عزیزالله (1366)، چشم‌انداز تاریخی هجو، تهران: ناشر مؤلف.
17-            متنبی، ابوطیب(1427ه.ق). دیوان المتنبی. عبد الرحمن مصطاوی. بیروت: دارالمعرفه، الطبعه الثانیه.
18-            محمدحسین، محمد(1970م)، ألهجاء وألهَجاءون فی الجاهلیه.بیروت: دارالنهضه العربیه.
19-            مصاحب، غلامحسین، (1374ه.ش)، دایرة المعارف فارسی.تهران:امیرکبیر.
20-            منوچهریان، علیرضا(1382ه.ش)، ترجمه و تحلیل دیوان متنبّی.تهران:انتشارات نورعلم.
21-            نیکوبخت، ناصر (1380)، هجو در شعر فارسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 
ب ـ انگلیسی
1. A.S. Hornby. (2000).OxfordAdvanced Learner's  Dictionary of Current English. Sixth Edition:Oxforduniversity press.
2. Benton, William. (1943-1973). Encyclopedia Britannica .Inc.   
3. Cudden .J.A . (1979). A Dictionary of literary terms. Seventh  Edition , Harmonds worth ,Penguen Books