نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد
2 أستاذ مشارك في قسم اللغة العربية وآدابهابجامعة فردوسي، مشهد، إيران.
3 استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه بصره عراق
4 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
تحلیل انتقادی عنوان های شعری در درک متنهای نوآورانه،اهمیت بسیاری یافته است و شناخت پیوند هر عنوان با متن ادبی خود و همچنین با دیگر آستانههای متن که مسیر تازهای را در بررسی متن می گشاید وهمچنین شناخت هرآنچه که این عناوین و گونههای مختلف آن و شیوه های تغییرپذیرش را مشخص میسازد دارای نقشی اساسی است از طریق کارکرد نشانگری آن در برخی متون و یا در ارائه ی فشرده ی مفهوم متن و نقش آفرینی در دریافت معنای آن؛درونمایه ی این پژوهش،مبتنی بر بررسی شعر سرایندة معاصر عراق،عبدالکریم کاصد با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی است با گزینش برجسته ترین سرودههایی که دارای پیوندی استوار با عنوان هریک از دفترهای شعر این سراینده است؛مهمترین اهداف این پژوهش،شناخت تغییر صورت گرفته در عنوان از جهت ساختار،بافت و ظاهر بودهاست و همچنین کارکرد معناشناختی متمایز آن و پیوندش با متن و دریافت معنا، افزون بر این،اهمیت عنوان در شناخت سرشاری تجربة شعری و فرهنگ شاعر و تأثیرپذیری وی از میراث ادبی و تاریخی و نقش آن در کاربست متفاوت عنوان و نشانگری های آن مورد توجّه قرارگرفتهاست.
مهمترین دستاوردهااین پژوهش این است که عبدالکریم کاصد برای موضوعاتی که در عنوان های خود یاد کرده، تصاویری زیباییشناسانه ارائه نمودهاست و استعدادی چشمگیر را در افزودن رنگی هنری به این عناوین به نمایش گذاشتهاست؛در میان این دفترهای شعری،بیش از همه کاربست عنوان مفرد مرکب نسبت به دیگر گونهها نمود یافتهاست که نقشی تأثیرگذار دارد چرا که عنصری کارآمد در نشانگری و ساختار شعر و آشنایی زدایی و تبیین متفاوت به شمار می رود.
کلیدواژهها