طهران، شارع وليعصر(عج)، شارع توانير، حي نظامي كنجوي، زقاق هفت بيكر(٨)، شارع نظامي كنجوي، بناء رقم ٣٣، مؤسسة بيمه اكو للتعليم العالي، جامعة علامة طباطبائي، الطابق ٦، الغرفة ٦٠٧، اللجنة الإيرانية للغة العربية وآدابها، الرمز البريدي ١٤٣٤٨٦٣١١١

المؤلف

گروه زبان و ادبيات عربي، دانشگاه رازي

المستخلص

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربي بسياري وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و يا به اشخاصي غير از صاحبان اصلي آنها نسبت داده شده است. بخشي از اين اقوال حکيمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسي مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکيمان ايراني قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربي شده ولي به تدريج با گذر از دهليز زمان هويت ايراني خود را از دست داده رنگ و بوي عربي يافته است، چندان که از ديد بسياري از جمله اديب نکته سنج و ايران دوستي چون دهخدا پنهانمانده است. اين مقاله حاصل پژوهشي دراز دامن است که نتيجه آن دستيابي به 30 مورد از اين اقوال است، ارايه اسناد و مدارک قديم و دست اول اين اقوال از يک سو نشانگر غناي فرهنگي ايرانيان باستان و از ديگر سو شاهد صادقي بر دگرگوني هاي حقايق در گذر زمان است.

عنوان المقالة [Persian]

بازشناسی منابع حکمت های عربی کتاب امثال و حکم دهخدا

المؤلف [Persian]

  • وحید سبزیان پور

گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه رازی

المستخلص [Persian]

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربی بسیاری وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و یا به اشخاصی غیر از صاحبان اصلی آنها نسبت داده شده است. بخشی از این اقوال حکیمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسی مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکیمان ایرانی قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربی شده ولی به تدریج با گذر از دهلیز زمان هویت ایرانی خود را از دست داده رنگ و بوی عربی یافته است، چندان که از دید بسیاری از جمله ادیب نکته سنج و ایران دوستی چون دهخدا پنهانمانده است. این مقاله حاصل پژوهشی دراز دامن است که نتیجه آن دستیابی به 30 مورد از این اقوال است، ارایه اسناد و مدارک قدیم و دست اول این اقوال از یک سو نشانگر غنای فرهنگی ایرانیان باستان و از دیگر سو شاهد صادقی بر دگرگونی های حقایق در گذر زمان است.