امير فرهنگ نيا؛ علي پورحمدانيان
دوره 18، شماره 63 ، شهریور 1401، ، صفحه 31-56
چکیده
نظر به تحول ژانرهای ادبی همچون رمان، توصیف روایی نقشی سرنوشت‌ساز در روایتگری به خود گرفت تا جایی كه بسیاری از ادبای معاصر در صدد توضیح میزان اهمیّت وصف روایی و تأثیر بكارگیری آن در رمان جدید برآمدند؛ به چارچوب‌بندی اهداف توصیف روایی پرداختند تا جایگاه وصف را در رمان و داستان‌نویسی روشن سازند. وصف در رمان جدید، به اغراض پیشین آن همچون ...
بیشتر
نظر به تحول ژانرهای ادبی همچون رمان، توصیف روایی نقشی سرنوشت‌ساز در روایتگری به خود گرفت تا جایی كه بسیاری از ادبای معاصر در صدد توضیح میزان اهمیّت وصف روایی و تأثیر بكارگیری آن در رمان جدید برآمدند؛ به چارچوب‌بندی اهداف توصیف روایی پرداختند تا جایگاه وصف را در رمان و داستان‌نویسی روشن سازند. وصف در رمان جدید، به اغراض پیشین آن همچون زیباسازی متن‌های روایی محدود نیست، بلكه اغراضی افزون بر ‘گذشته به خود گرفت و در رمان جدید، نقشی كاربردی یافت. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، بر موضوع زیبایی‌شناسی توصیف روایی در رمان قابیل أین أخوك هابیل تمرکز نموده است. رمان‌نویس لیبیایی كه جامعه عرب را با رمان‌هایی حاوی اندیشه‌های تازه بارور ساخت و پنجره‌ای را به جهان گشود. این رمان با زبانی ادبی، حكایت از اتفاقاتی دارد كه در زمان حكومت قرمانلی‌ها بر لیبی رخ داده است. این رمان برهه‌ای از تاریخ حكومت و فرزندانِ محمدعلی‌پاشا‌قرمانلی و رقابت بر تخت پادشاهی ترسیم می‌كند. این تحقیق در تلاش است با دقت نظر در توصیف شخصیّت‌ها، مكان‌ها و زمان‌های روایی، به تحلیل كارکرد‌های توصیف روایی بپردازد. از مهم‌ترین نتایج، اینكه ارتباطی تنگاتنگ میان وصف‌های بكار گرفته شده و اندیشه‌های رمان‌نویس وجود دارد و توصیف درونی شخصیّت‌های روایی از زیبایی و تأثیر بیشتری، برخوردار و وجود توصیف‌های و وقفه‌های توصیفی، به منزله چیستان‌هایی است که به اغراض زمان آینده در رمان اشاره دارد و توصیف مکان‌ها به منظور دلالت بر واقعی بودن رخدادها نزد خواننده و تحریک قوه تخیل او برای شناخت رخدادها، با زبانی ساده، گویا و ظریف است.
