محمود شکیب؛ محمّد اسمعیل زاده
دوره 5، شماره 12 ، مهر 1388، ، صفحه 83-106
چکیده
أبوالقاسم علیّ بن أبی أحمدالحسین(355هـ.- 436هـ.) معروف به سیّدمرتضی، از فقها و متکلّمان بزرگ شیعة امامیّه و سرآمد دربسیاری ازعلوم مانند فقه، اصول، کلام، ادبیات، لغت وشعر، روزگارخویش بود. وی عمرشریف خویش را تنها به فراگیری علوم وتدریس وتألیف کتاب ورساله گذرانید و پس از برادرش سیّد رضی با کراهت، نقابت علویان را برعهده گرفت. شعر سید مرتضی ...
بیشتر
أبوالقاسم علیّ بن أبی أحمدالحسین(355هـ.- 436هـ.) معروف به سیّدمرتضی، از فقها و متکلّمان بزرگ شیعة امامیّه و سرآمد دربسیاری ازعلوم مانند فقه، اصول، کلام، ادبیات، لغت وشعر، روزگارخویش بود. وی عمرشریف خویش را تنها به فراگیری علوم وتدریس وتألیف کتاب ورساله گذرانید و پس از برادرش سیّد رضی با کراهت، نقابت علویان را برعهده گرفت. شعر سید مرتضی آینة تمام نمای روزگارش است؛ زیرا به اندازة کافی ثروتمند بود و نیازی به سرودن اشعار متکسّبانه وتملّق گویی نداشت. وی شاعری توانا وزبان آور بود ولی درشعر به شهرت وآوازة برادرش سیّد رضی نرسید وشاید تلاش حاسدان ودشمنانش یکی ازعلل آن باشد.
سیّدمرتضی 14 قصیدة کوتاه وبلند مستقل جمعاً در 696 بیت برای جدّش حضرت امام حسین (ع) مرثیه سروده است. دراین مراثی سوزناک که بهطورمعمول، آنها را در روزعاشورا میسروده، از مبانی فکری شیعه واز آرمانهای آن دفاع کرده وتشیّع مخلصانة خود را به نمایش گذارده است. بررسی مضامین مراثی حسینی سیّدمرتضی اهمیّت خاصّی دارد؛ چرا که با پرداختن به آن معلوم خواهد شد وی کدامین واقعیّات تاریخی را یادآور شده وچگونه برامام حسین (ع) ویاران باوفایش گریسته وچه عبرتهایی را فرا روی خوانندگان اشعارخویش قرار داده است.
